ALATAN KERJA PAIP

Perengkuh paip
Kegunaan: Mencengkam dan memutar
batang paip besi bergalvani (BG)

Perengkuh paip

Merupakan alat utama dalam kerja membaiki

paip.

Saiznya ditentukan oleh panjang keseluruhan

dan saiz yang lazim digunakan ialah 25cm.

Bukaan rahangnya boleh dilaraskan.

Rahangnya bergigi dan tidak boleh digunakan
pada nat pili. Ia mempunyai 2 rahang bergigi
dan 1 daripadanya boleh dilaraskan dengan
nat pelaras.

Perengkuh paip
Kegunaannya:
(a)
Mencengkam dan memutar batang paip
ketika membuat kerja-kerja penyambungan
dan pemasangan.
(b)
Memegang objek-objek logam yang berbentuk
bulat.
Cara menggunakannya:
Menyelaraskan rahang untuk mendapatkan saiz yang
sesuai. Rahang itu mengetatkan cengkamannya apabila
tekanan dikenakan pada pemegangnya, yang
memastikan perengkuh tidak menggelincir pada paip.

Perengkuh paip
Mencengkam batang paip.
Memutarkan sepana mengikut arah jam
untuk membuka dan mengikut arah lawan
jam untuk mengetatkan batang paip.
Biasanya dua pasang perengkuh
digunakan, satu perengkuh pada paip dan
satu lagi pada pasangan.

Perengkuh Besar
Perengkuh besar sama seperti perengkuh paip
kecuali berahang licin dan tidak mudah
dicalarkan pasangan krom. Saiz yang mudah di
pegang untuk kegunaan rumah mempunyai
pemegang berukuran 10 tau 12 inci.

Langkah keselamatan semasa

menggunakan perengkuh
Perengkuh paip tidak harus
digunakan untuk mengetat atau
melonggarkan bolt dan nat
Perengkuh paip juga tidak digunakan
untuk memegang peralatan
perpaipan PVC kerana rahang bergigi
meninggalkan kesan gigi pada
peralatan tersebut.

Sepana boleh laras

Kegunaan : Mengetat dan melonggarkan
nat pelbagai saiz kerana bukaan
rahangnya boleh di laraskan mengikut
keperluan.

 Saiz alat ini ditentukan oleh panjang

keseluruhan dan bukaan maksimum antara
rahang.
Kelebihannya ialah bahagian rahangnya dapat
diubah bukaannya untuk disesuaikan.
Kegunaannya:
(a) Mengetatkan dan membuka kepala pili dan
plag perangkap.
(b) Mengetatkan dan membuka bolt dan
nat yang pelbagai saiz.

 Cara menggunakannya
(a) Memegang hulu dengan tangan kanan.
(b) Melaraskan saiz bukaan sepana
mengikut benda kerja.
(c) Meletakkan sepana pada benda kerja
dan memutarkannya.
(d) Memutarkan sepana mengikut arah
jam untuk membuka nat dan mengikut
arah lawan jam untuk mengetatkan nat.

Sepana hujung terbuka

Kegunaan: Membuka kepala pili

 Saiz sepana hujung terbuka ditentukan oleh bukaan

hujung dan dikira dalam ukuran milimeter.
Kegunaannya:
(a) Menanggal dan mengetatkan nat penyedal.
(b) Membuka dan mengikat kelengkapan di
tempat yang lapang.
Cara menggunakannya:
(a) Pastikan sepana itu betul saiznya.
(b) Sepana hendaklah ditarik ke arah pengguna,
bukan menolaknya.
(c) Jangan mengunakan sepana seperti tukul
untuk mengetuk.

Playar gabung
Kegunaan: Memegang objek silinder.
Memotong wayar dan
memutar nat kecil

Playar muncung tirus (halus)

Kegunaan: Memegang benda-benda kecil
di tempat yang sempit.

 Saiznya ditentukan mengikut panjangnya.

Dibuat dalam pelbagai bentuk untuk
menyisipkan tempat yang terbatas.
Kegunaannya:
(a) Memegang, memasukkan, atau
mengeluarkan benda kerja pada ruang pili
( cth; mengeluarkan pelompat atau
sesendal pada pili).
(b) Mata pemotong digunakan memotong
dawai.
(c) Memegang dan membentuk.
Bahagian hujung alat ini yang berbentuk tirus
digunakan untuk mencapai bahagian kecil pada
ruang pili.

Kikir bulat (kikir ekor tikus)

 Saiz ditentukan oleh jarak di antara hujung &

bahu.
Saiz yang lazim digunakan ialah daripada
100mm 350mm.
Kegunaannya:
- mengikir & membesarkan lubang di kawasan
bulat & bahagian lengkung.
- membuang gerigis & tepi tajam pada lubang
paip (bahagian dalam) selepas batang paip
dipotong dengan gergaji besi @ pemotong
paip beroda.

Kikir rata
Kegunaan: Membuang gerigis pada
bahagian luar batang paip
setelah kerja-kerja memotong
dilakukan.

 Saiz panjang kikir rata yang biasa

digunakan ialah daripada 100mm
350mm.
Mempunyai keratan berbentuk segiempat
tepat.
Kegunaannya:
- Digunakan untuk merapikan atau melicinkan
-

hujung paip GI , hujung besi, kayu, atau

plastik yang dipotong.
Untuk kerja-kerja menggegas am.
Untuk membuang gerigis luar pada
hujung paip yang telah dipotong.

PELOCOK

 Kegunaan: Membuang kekotoran daripada

perangkap sinki.

Digunakan untuk mengepam keluar kotoran

pada perangkap sinki yang tersumbat.
Pelocok getah menggunakan tekanan ulangalik dan sedutan untuk melegakan saliran yang
tersumbat di dalam sinki, tab dan tandas.
Dapat menguraikan endapan-endapan di
dalam perangkap sinki.
Cara menggunakannya :
(a) meletakkan pelocok pada lubang keluar
besen atau sinki.
(b) menekan & mengepam sinki beberapa
kali sehingga kotoran keluar.

PITA PENGUKUR

 Saiz yang biasa digunakan ialah yang

berukuran antara 3 meter 6 meter.
Mempunyai senggatan metrik.
Digunakan untuk mengukur jarak dan
panjang batang paip dalam kerja
perpaipan sebelum dan ketika memotong,
membenang, dan memasang.

GERGAJI BESI

 Kegunaannya :
(a) memotong plat keluli.
(b) memotong paip besi bergalvani.
(c) memotong paip plastik.
Saiz yang selalu digunakan di bengkel ialah 250mm dan
300mm.
Saiz mata gergaji ditentukan oleh panjang mata & bilangan
gigi bagi setiap inci.
Dalam setiap 1cm terdapat 5,7,9 @ 12 gigi mata gergaji.
Bilah gergaji biasanya dibuat daripada keluli tahan lasak
Ada 2 jenis
a)
gergaji besi bingkai tetap
- tidak boleh dipanjangkan @ dipendekkan.
b)
gergaji besi bingkai boleh laras
- boleh dipanjangkan @ dipendekkan.

Cara menggunakannya

Memasang mata gergaji pada bingkai dengan

mata menghala ke luar pemegang.
Memegang gergaji besi dengan kedua belah
tangan.
Benda kerja dipasang serendah-rendahnya
pada ragum untuk mengelakkan benda kerja
daripada bergetar dan berbunyi bising.
Letakkan gergaji bersudut tepat pada benda
kerja.
Menolak dan menarik dengan tekanan yang
sama

PEMOTONG PAIP BERODA

 Mempunyai 3 bahagian utama:

(a) bingkai
(b) rota pandu & pengolek
(c) mata pemotong
Kegunaannya:
- memotong batang paip besi bergalvani
dengan tepat dan cepat.
- memotong objek-objek bulat.
- memotong paip plastik dengan tepat &
cepat

Cara menggunaannya:
mengapit batang paip pada ragum paip y
yoke.
mengenakan roda pemotong pada tanda
yang akan dipotong.
memusing tangkai pemulas sehingga rodaroda pemandu mencengkam batang paip.
memusing bingkai pemotong berkali-kali &
pada masa yang sama, pusingkan tangkai
pemulas supaya roda pemotong dapat
memotong lebih dalam.

Pengulir luar
Kegunaan: Membuat bebenang luar (ulir
luar) pada hujung batang paip
BG.

RAGUM PAIP YOKE

 Terdiri daripada:
-pemegang
-bingkai
-rahang bergerak
-rahang tetap
Cara menggunaannya:
(a) memegang & mengapit paip supaya tidak
berpusing ketika membuat kerja
membenang.
(b) mengapit paip semasa menyambung &
memasang paip dengan bahan-bahan
pemasangan.

PERENGKUH BESEN

 Perengkuh besen ialah alat yang berguna untuk

membolehkan anda sampai ke nat yang sukar
dicapai yang terlindung di bawah bilik air dan
singki dapur, Kepalanya berpusing dan
membolehkan perengkuh melakukan kerja pada
semua sudut.

PISAU

Digunakan untuk memotong pelbagai bahan ketika

kerja perpaipan dilakukan.
Mempunyai mata yang tajam digunakan untuk
merapikan hujung paip pvc yang dipotong.

PLAYAR KUNCI

Playar kunci memberikan cengkaman seperti

ragum yang boleh laras yang apabila berada
pada tempatnya akan tercengkam sendiri.

PEMUTAR SKRU

 2 jenis pemutar skru iaitu:

(a) Pemutar skru rata
(b) Pemutar skru Philips
Pemutar skru rata digunakan untuk
mengetatkan melonggarkan skru kepala
rata atau berlurah.
Pemutar skru Philips digunakan untuk
mengetatkan melonggarkan skru palang
atau Philips.
Gunakan pemutar skru yang hujung
matanya sama saiz dengan alur kepala
skru.

SEPANA HUJUNG
TERBUKA

 Saiz sepana hujung terbuka ditentukan oleh bukaan

hujung dan dikira dalam ukuran milimeter.
Kegunaannya:
(a) Menanggal dan mengetatkan nat penyedal.
(b) Membuka dan mengikat kelengkapan di
tempat yang lapang.
Cara menggunakannya:
(a) Pastikan sepana itu betul saiznya.
(b) Sepana hendaklah ditarik ke arah pengguna,
bukan menolaknya.
(c) Jangan mengunakan sepana seperti tukul
untuk mengetuk.

GERIMIT TANDAS

PENGGEREK TANGAN

Digunakan untuk membersihkan kotoran

yang terdapat dalam saliran paip.
Cabel yang panjang dan fleksibel
disimpan didalam ruang berbentuk bulat.

 Gerimit tandas atau jamban boleh digunakan

jika pelocok gagal melegakan tandas yang
tersumbat.
Gerimit berukuran 3 hingga 6 kaki panjang
dengan pemegang engkol dan direka bentuk
untuk disesuaikan dengan besen porselin.

Gerimit Salir
-

Gerimit salir dan perangkap (ular

tukang paip) mempunyai pemegang
kunci yang boleh bergerak masuk
jauh ke dalam salir untuk
membuangkan bahan sumbat.

PISAU PUTTY

Digunakan untuk mengikis bendasing yang

terdapat pada permukaan benda kerja.

BERUS KELULI

Mempunyai bulu tembaga yang lembut untuk

kerja-kerja mencuci permukaan besi atau paip
besi bergalvani tanpa merosakkan permukaan
yang dicuci.

RAGUM PAIP YOKE

 Terdiri daripada:
-pemegang
-bingkai
-rahang bergerak
-rahang tetap
Cara menggunaannya:
(a) memegang & mengapit paip supaya tidak
berpusing ketika membuat kerja
membenang.
(b) mengapit paip semasa menyambung &
memasang paip dengan bahan-bahan
pemasangan.

Pemotong paip PVC dan paip poli

Digunakan untuk memotong paip
PVC atau poli.
Matanya yang tajam dan rahang yang berbentuk
bulat membolehkan paip dipotong dengan
mudah.

Pelayar cengkam ragum

Kegunaan: Mencengkam batang paip
dengan kukuh.

Lampu Suloh
Digunakan untuk memerhatikan keadaan paip
dan kebocoran pada paip di persekitaran yang
gelap.