Professional Documents
Culture Documents
Trac Dia Dai Cuong
Trac Dia Dai Cuong
HCM
B MN A TIN HC
L HONG SN
GII THIU MN HC
CHNG 1
QU T V PHNG PHP BIU DIN
c im ca mt Geoid
L mt ng th.
Mt geoid khng c phng trnh
ton hc c th.
Phng php tuyn trng phng
dy di.
Cng dng ca mt Geoid
Xc nh cao tuyt i ca cc
im trn b mt mt t.
cao tuyt i ca 1 im l
khong cch t im n mt Geoid
theo phng dy di (H).
6
Geoid
Elippsoid
ellipsoid
dt
a b
PT ca ellipsoid
Ellipsoid qu t c cc c tnh sau:
t.
Quc N Bn knh
Bn knh dt
gia
m ln a (m) nh b (m)
Krasovsk Lin 194
6.378.24
6.356.863 1/298,3
i
X
0 5
(c)
WGS 84 Hoa K 198
6.378.13
6.356.752, 1/298,25
4 7
3
7
Kinh - V :
12
Kinh (): ca 1 im l gc hp bi
mp cha kinh tuyn gc (greenwich) vi
mp cha kinh tuyn qua im .
Gi tr kinh : 00 1800
00 T 1800 T
V (): ca 1 im l gc hp bi
phng dy di qua im vi mp cha
xch o.
Gi tr v : 00 B 900 B
00 N 900 N
13
14
Chiu ln lt tng mi ln mt tr
ngang.
15
16
c im ca php chiu
* Php chiu mt tr ngang, ng gc.
* Trn mi mi chiu, kinh tuyn trc
v xch o l cc ng thng v vung
gc nhau.
* on thng nm trn kinh tuyn trc
khng b bin dng v di, cng xa kinh
tuyn trc th bin dng di cng ln.
* Mt on thng bt k khi chiu ln
mp chiu c s hiu chnh di do bin
dng ca php chiu l:y 2
m
2
2R
.S
17
18
20
21
22
c im ca php chiu
* Php chiu mt tr ngang, ng gc.
* Trn mi mi chiu, kinh tuyn trc
v xch o to thnh cc ng thng
vung
gckinh
nhau.
* Ti
tuyn trc h s bin dng
di k0 = 0,9996 (mi chiu 30 c k0 =
0,9999).
* Ti hai kinh tuyn ct tuyn,h s
bin *dng
di bng
Phpchiu
UTM1.
c bin dng
di phn b u hn v c tr s nh hn so
vi php chiu Gauss.
23
Mi mi chiu c 1 h ta
24
A ( xA ; yA )
y
O
yA
L h ta gi nh vi im gc O ty
chn, c trc x trng vi hng Bc t hoc
hng trc chnh ca cng trnh.
26
1.2.5 H ta cc:
x
A
SA
V tr im A c xc nh da vo
hai thnh phn :
A ( A ; S A )
27
1.3 BN A HNH
1.3.1 Khi nim:
* Bn l hnh nh thu nh ca b
mt mt t ln mt phng nm ngang
theo mt t l v mt php chiu c th.
* Theo ni dung,bn c chia
thnh hai loi: bn a l t nhin v
bn chuyn .
* Bn a hnh th hin hai yu t:
a vt v dng t.
* Bnh v bn v mt ct a hnh.
28
1.3.2 T l bn :
T l bn l t s di gia mt
on thng o trn bn vi di nm
ngang ca on thng o trn thc a.
K hiu:
29
31
b) Dng t:
Dng ng ng mc v im
cao ng ng mc: l ng cong khp
kn ni lin nhng im c cng cao trn
mt t.
32
c im ca ng ng mc:
* Cc im nm trn cng ng ng
mc th c cng cao.
* ng ng mc l ng cong lin
tc v khp kn.
* Ni no ng ng mc cch xa
nhau mt t dc thoi; cng gn nhau
dc cng ln; trng nhau: vch thng
ng.Hng vung gc vi cc ng ng
mc l hng dc nht.
* ng ng mc khng bao gi ct
33
nhau.
34
CHNG 2
SAI S TRONG O C
36
+li
* Tnh cht i
xng.
1 2 *Tnh
tr.
cht b
n
lim n
0
n
n
m
lim n
i li X
39
2.2
CC TIU CHUN NH GI
CHNH XC
KT QU O
1 2 n
n
Trong :
li : tr o ln th i
X : tr tht ca i lng
o
n : s ln o
40
i i
m
n
n
2
1
2
2
2
n
Gi s c hm:
u = f (x,y,,t)
Trong x, y ,t l nhng tr o c
lp c sai s trung phng l mx, my
mt . Sai s trung phng ca hm u s
l:
2
2
2
f 2 f 2
f 2
m y
mu
mx
mt
x
t
y
42
l1 l2 ln l
X
n
n
Sai s trung phng ca tr trung bnh
cng:
m
mX
Trong :
m: sstp mt ln o
n: s ln o
43
v v v
vi vi
m
n 1
n 1
2
1
Trong :
2
2
2
n
vi li X
vi
m
mX
n n 1
n
44
CHNG 3
DNG C V PHNG PHP O GC
45
46
Gc ng (V): gc hp bi hng
ngm v
hnh chiu ca n ln mp nm
ngang.
B
+
VAB
A
VAC
C
Gc ng c gi tr bin thin t 00
900
47
Gc thin nh (Z): gc hp bi
hng nh tri ca phng dy di v
hng ngm; c gi tr bin thin t 00
1800.
B
Z
V
A
V + Z = 900
48
3.2 CU TO MY KINH V
Gm 3 b phn chnh
* B phn nh tm, cn bng
my * B phn ngm
* B phn c s
Phn loi my theo cu to: c hc;
quang hc; in t.
Phn loi my theo chnh xc:
chnh xc cao ( 0,5 2,0) ; chnh xc
( 5 10) ; k thut ( 15 30).
49
Kinh v quang
hc
Kinh v in t
Ton c in
t
50
Chn my
53
54
H ch ngm
* phng i ca ng knh l t s
gia gc nhn qua ng knh () vi gc nhn
bng mt thng () khi ngm cng vt
ngm.
fv
fm
* ng knh ca cc my kinh v
thng c phng i t 20X n 60X.
56
58
59
l "
R
"
3.2.3 B PHN C S
Bn ngang
Gm c mt vnh c khc vch
theo chiu kim ng h (00 3600) v b
phn c s (du xch, vch chun hay
thang
chia
ph)
Bn
ng
C hai cch chia vch: lin tc (0 0
3600) hoc i xng qua tm (00 900)
iu kin cu to: Khi trc ngm
nm ngang s c trn bn ng phi
bng 00. Nu iu ny khng tha my c
sai s vch chun MO.
61
Vy s c MO l s c c trn
bn ng khi trc ngm ca my
nm ngang.
Cng dng ca MO l tnh gc
ng V
* Ghi s lin
tc:
0
Ph Tr 360
MO
2
* i xng qua
tm:
Tr Ph
MO
2
62
-00231
5
1270053
63
3.3
T MY KINH V
3.3
T MY KINH V
1
65
o knh:
= b2 a2
2
'
Kt qu 1 ln
o :
"
66
67
S O GC THEO PP N GiN
Trm im Bn S c bn Tr s gc Tr s gc
o ngm ng ngang 1/2 ln o mt ln o
2
Tr
3
1
3
Ph
2
1100283
0
98030
15
2080584
980300
5
0
2805830
98029
45
2900284
68
b) o ton vng:
c p dng khi ti trm my c
nhiu hn hai hng ngm.
* Chn hng ngm chun.
* Na ln o thun knh: Quay
ng knh thun chiu kim ng h.
* Na ln o o knh: Quay ng
knh ngc chiu kim ng h.
69
3.4.2 o gc
ng:
* Na ln thun knh:
V Tr MO
ho V 360 Tr MO
c
* Na ln o knh:
0
V Ph MO
Kt qu mt ln o
Tr Ph
V
2
ho
c
Ph Tr 360
V
2
70
o gc ng: sai s MO
Nguyn nhn: vch chun c s trn
bn ng khng nm ngang
72
CHNG 4
DNG C V PHNG PHP O
DI
73
74
B
DAB
SAB
xc nh di on thng c th
dng cc php o trc tip (thc
thp) hoc o gin tip (phng php
th c)
75
76
S
1
1
S 1000 2000
77
4.3
C
Dng c: My kinh v +
mia.
79
Phng php
o:
l1
J
l2
B
SAB
S k .n. cos V
2
S 100.n. cos V
S k .n.Sin Z
2
chnh xc:
1/300 1/400
ng dng: thng s dng trong o
chi tit phc v cng tc thnh lp bn .
81
4.4 O DI IN QUANG
S dng tia hng ngoi, hoc gn
hng ngoi xc nh khong cch gia
cc im trn mt t (my ton c in
t)
82
4.5
83
chnh xc:
c th t
1/100.000
84
85
4.6
NH HNG NG THNG
Vic xc nh mi quan h ca
ng thng vi mt hng chun bit
c gi l nh hng ng thng.
Trong trc a, thng s dng
hng Bc kinh tuyn lm hng chun.
4.6.1 Gc phng v :
Gc phng v (A) ca mt ng
thng l gc bng hp bi hng bc kinh
tuyn n hng ng thng theo chiu
kim ng
C h.
tr bin thin t 00
3600
86
*
D
A
th
Phng v
tht
D
C
Phng v t
87
Ti mt im trn mt t, hng
Bc kinh tuyn thc v hng Bc kinh
tuyn t khng trng nhau m hp vi
nhau mt gc gi l lch t
Ath = At
+ khi lch t
ng
- khi lch t
A
A
th
ty
C
88
4.6.2 Gc nh hng :
Gc nh hng () ca mt
ng thng l gc bng, c tnh t
hng Bc ca hnh chiu kinh tuyn trc
hoc ng song song vi n n hng
ng thng theo chiu kim ng h v c
tr bin thin t 00 3600
N
MN
M
NM
MN = NM
1800
89
A
th
At
Athc
hi t kinh
tuyn
M
90
Cc bi ton v gc nh
hng:
a) Tnh chuyn gc nh
hng* Trng hp gc o bn tri
12
1
0
A
3
2
n 0
4
4
n
i 1
n.180
91
* Trng hp gc o bn phi
12
0
A
1
1
3
2
n 0
n
i 1
4
4
n.180
b) Tnh gc bng t gc nh
hng
92
xAB
xA
AB
SAB
yA
xAB =
SAB.CosAB
yB
xB = xA + xAB
=>
yB = yA + yAB
trong
: y = S .Sin
;
AB
AB
AB
93
AB
x
yAB
xB
xA
xA
AB
yA
xAB = xB - xA
yAB = yB - yA
S AB x y
2
AB
SAB
yB
0
AB
2
AB
y AB
ArcTg
x AB
94
CHNG 5
DNG C V PHNG PHP O
CAO
95
5.1
KHI NIM
cao tuyt i: ca 1 im l
khong cch t im n mt thy
chun gc theo phng dy di (HA).
cao gi nh: ca 1 im l
khong cch t im n mt thy
chun quy c theo phng dy di (HA).
Chnh cao: ca 2 im l khong
cch theo phng dy di gia 2 mt thy
chun quy c i qua 2 im (hAB).
cao ; chnh cao l nhng tr
i s.
96
hAB = HB HA = HB HA
B
HB
hAB
HA
Mt thy
chun
97
ia
Hm
A
hAB
B
HB
HA
Mt thy
chun
hAB = iA - b
HB = HA + hAB = HA + iA b
t: HA + iA = Hm => H B = H m b
99
b) o cao t
gia:
My t gia hai im AB
(khng nht thit phi nm trn on
thng AB).
b
a
Hm
A
HB
HA
hAB = a - b
hAB
Mt thy
chun
HB = HA + hAB = HA + a b
HA + a = Hm => H B = H m -
10
Quy nh:
* Mia t ti A (im bit
cao): mia sau; s c ti mia A gi l s
c sau.
* Mia t ti B (im cha bit
cao): mia trc; s c ti mia B gi l s
c trc.
Trng hp AB cch xa nhau (hoc
dc AB qu ln) cn lp ng chuyn
cao dn t A n B.
101
bn
an
a2
b2
a1
b1
N
A
Nn -1
N
2
h i = a i - bi
hAB h1 h2 hn h
n
i 1
hAB h a
n
i 1
n
i 1
n
i 1
102
5.2.2 Dng c:
My thy chun v mia.
a)
My thy
chun:
* Tc dng ch yu ca my thy
chun l to ra mt trc ngm nm
ngang.Cu to gm hai b phn chnh: b
phn ngm v b phn t my.
* Phn loi theo chnh xc: chnh
xc cao (mh/km = 0,5mm); chnh xc
(mh/km = 310mm); k thut (mh/km=
1525mm)
* Phn loi theo cu to: thy chun
thng; thy chun t ng v thy chun
103
in t.
Thy chun in
t
Thy chun t
ng
104
b)
chun:
Mia thy
Mia hai mt (mia
hng s) gm mt en v
mt ; y mia c khc
vch khc nhau.
* Mt en: 0 mm
* Mt : s bt k
(th d nh 4473 mm) gi l
hng s.
Ngoi ra cn c loi
mia m vch c s dng
cng vi my thy chun
i1
a
A
S1
i2
S2
x2
b
B
b) Sai s do cong qu t v
chit quang:
a
qa
b
a
da
qb
db
b
B
hAB
mt geoid
d a2
qa
2R
d b2
qb
2R
hAB = a b = a b
Kt lun:
Sai s trc ngm, sai s do
cong qu t v chit quang u c loi
tr bng phng php o thch hp: o
cao t gia.
c) Sai s do mia:
* Sai s do vch chia trn
mia.
* Sai s do y mia b mn.
* Sai s do dng mia khng
thng ng...
i : chiu cao my t ti A.
l : chiu cao tia ngm ti B.
V : gc nghing ca ng knh.
S : di ngang ca on AB.
B
I
hAB
i
A
SAB
chnh cao ca AB s l:
hAB = S.tgV + i l
110
* Trng hp o gc thin
nh Z:
J
hAB
i
A
SAB
hAB = S.CotgZ + i
l
111
J
M
B
I
hAB
i
A
SAB
SAB = k.n.Cos2V
=>
112
CHNG 6
LI KHNG CH TRC A
113
6.1
KHI NIM
Li khng ch trc a: l mt h
thng cc im c xc nh ta (x,y)
v cao (H) vi chnh xc cn thit.
Nhng im ny c nh du trn mt
t bng
v mc.
Litiu
khng
ch ta : xc nh x,y.
Li khng ch cao: xc nh H.
Nguyn tc pht trin li: t tng
th n cc b, t chnh xc cao n
chnh xc thp. Cc im hng cao l c s
pht trin xung cc im hng thp
hn.
114
Cng dng:
* Phc v cng tc nghin cu khoa
hc v qu t.
* C s thng nht ta ca Quc
gia. * Phc v cng tc o v bn v
xy dng cc loi cng trnh.
Phng php xy dng li: tam
gic o gc, tam gic o gc - cnh, ng
chuyn, giao hi, cng ngh nh v GPS
6.2
NG CHUYN KINH V
6.2.1 Khi nim:
* Chn mt s im trn mt t
ni vi nhau bng nhng on thng to
thnh ng gy khc lin tc: ng
1
chuyn.
S1
2
S2
khp kn
treo
* Ni dung o c: o tt c cc gc
ngoc v di cc cnh.
118
Quy dnh
350 > Si > 20
1/1000 1/2000
f 40" n
fS
1
1
S 1000 2000
ph
hp:
0
f o n 1180 c
i V
'
i
n 1
i i 1 180
'
i
* Tnh s gia ta .
xi Si .Cos i
yi Si .Sin i
122
f x x
f y y
f y y yc y
f x x xc x
hoc:
;
* Tnh sai s khp tng i ca
ng.
fS f f
2
x
2
y
fS
1
1
K
S 1000 2000
123
fx
Vxi Si
S
V yi
kim tra:
V f
xi
fy
Si
V f
yi
124
xi xi 1 xi Vxi
yi yi 1 yi V yi
Bng tnh ta im ng
chuyn
S gia ta S gia ta Ta
trc
sau
Gc
bnh sai
bnh sai
bnh sai
Gc Gc
S
di
bng nh
bng
hiu
cnh
hiu hn
im ()
S (m)
x(m y(m
chnh g ()
x(m) y(m)
x(m) y(m)
)
)
125
6.3
LI CAO K THUT
chia cm.
* Tm ngm: 120m 200m.
* Chnh lch tm ngm: 5m .
126
a1
a2
B
A
b2
h1 = a 1 b1
h1 h2
h 2 = a2
5 mm
* Mia mt mt:
- c s mia sau,c s mia
trc.
Thay i chiu cao my t
nht- 10cm.
c s mia trc,c s mia
sau.
a
a
1
b
b2
1
B
A
h1 = a 1 b1
b2
h1 h2
h 2 = a2
5 mm
h2,
A
h1,
l2
l1
h1,
n1
M
h4,
n4
l3
B
A
h2,
n2
B
h3,
n3
li : di on o th i.
ni : s lng trm o trn on th i.
129
Hoc
fh h Hc H
n
i 1
fh h
n
i 1
f h f hgh 50 L
(mm)
f hgh 10 N
(mm)
Nu fh khng t yu cu cn
kim tra tnh ton, tnh ton ng phi o
li h.
fh
Vhi li
L
vi
L l1 l2 ln
fh
Vhi ni
N
vi
N n1 n2 nn
Hoc
:
Kim tra
hi 1
fh
H i H i 1 hi Vhi
131
di
li (km)
chnh
cao h
(m)
S hiu
chnh
Vh(m)
Tr bnh
sai h
(m)
cao H
(m)
[]
132
6.4
LI CAO O V
S
(n: s cnh trong
Sm
100.n
li)
CHNG 7
O V BN A HNH
134
9
B
3
S3
S1
A
S3
f 60" n ;
S 300 400
Ch :
1/500
S
1
S 1000
Trng hp o v t l
v
fS
1
S 1000
Mu s o chi tit.
Trm o:
Ngy o: 15/11/09
A
cao:
Ngi o: Trn
5,435m cao
Chiu
my:
BngNgi ghi: V Tm
1,50mchun:
Ngm
i Bgc S
S k. Gc Chn Ghi
m
bn c c n n d h cao ca ch
g mia gia
gV iS
h
oH
l
(2)
(3)
(6) (7)
(9) (10)
(4) (5
(8)
(1)
)
1
1501 181
0
9
162
4
--
--
172
2
000
0
g.nh
--
g.nh
Bng s ha trm o A
B
ao
2
5
7
1/50
0
700.0
0
600.0
0
500.0
0
400.0
0
500.0
0
600.0
0
700.0
0
800.0
0
900.0
0
ha = 12,22m ;
0,5m )
hb = 13,89m ( h =
4,5
b
4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
CHNG 8
S DNG BN A HNH
8.1 NH HNG T BN
Nhm a hng Bc bn
trng vi hng Bc ngoi mt t (a
vt th hin trn bn ng dng vi a
vt 8.1.1
thc a).
nh hng theo a
bn:
8.1.1 nh hng theo a
vt:
C th da vo nhng a vt c
dng chy di v thng (tuyn ng,
tuyn knh, sng, sui...) hoc nhng a
vt c lp.
147
8.2
S DNG BN DA VO
NG
NG MC
8.2.1 Xc nh cao mt
t:
54,
0
58,
0
56,
0
60,
0
B2
B
B1
HC = H.mc
.h
8.2.2 Xc nh gc dc dc
mt t:
hAB
V AB Arctg
i AB
S AB
hAB
tgVAB
S AB
dc mt t i thng c tnh
theo
/
n8.2.3
v % Xc
hocnh tuyn theo dc
quy nh:
Tnh di ngn nht gia hai
ng ng mc k cn nhau c dc
quy nh i %.
(S=h/i)
oo
ha
b1
hb
b2
1
S b.h
2
Hoc
S p. p a . p b . p c
hc
5
1
p a b c
2
2S xi . yi 1 y
n
i 1 1
yi . xi 1 x
n
i 1 1
152
Ta cc
Hng chun
2 S S i .S i 1 sin i 1 i
n
1
4
3
2
1
153
1
0
1
1
CHNG 9
KIN THC C BN TRONG CNG TC
B TR CNG TRNH
155
2. B tr chi tit:
Da vo cc trc chnh, trc c
bn b tr giai on mt b tr cc
im chi tit ca cng trnh vi chnh
xc t 2mm
3mm.
3. B tr nh du cc trc
lp rp:
B tr nh du cc trc lp rp
cng nh t cc thit b vo v tr thit k
vi chnh xc t 0,1mm 1,0mm.
9.2 B TR ON THNG - B TR GC
BNG
L hai dng b tr c bn ca
cng tc b tr im.
9.2.1 B tr on thng:
Thng s dng thc thp
bn (thng hoc chnh xc). Cn lu
di on thng tnh c t cc bn v
thit k l di ngang .
9.2.2 B tr gc bng:
S dng my kinh v. Nhm
loi tr sai s trc ngm ca my, thng
b tr bng hai v tr ng knh (thun v
o knh) ri ly phng trung bnh.
158
Trng hp c bit:
S ln o n:
m 0
m
tk
= - tk
t.k
B
d
B
d B ' B OB'
"
"
m
2
2
m P mS S
"
"
160
9.4 B TR IM CAO
Thng s dng phng php o
cao hnh hc.
a
b
Hm
A
HA
t.k
HB
t.k
Mt
Geoid
cao my:
Hm = H A + a
S liu o ni:
b t.k = Hm HB t.k
Trng hp c bit:
c
A
Hm1
HA
t.k
HB t.k
H m1 H A a
Hm2
Mt
Geoid
H m2 H m1 cd
bt .k H m2 H Bt . k
9.5 B TR MT PHNG
a=b=d=
i
D
Vi:
chun t ti C.
A,B,D
Gc ngoc
on tip c
T
T R.tg
T
/2
Tc
/2
T
/2
= 1800
on phn c
P
P R
1
Cos
Chiu di ng
cong K
T Tc K R
165
Chn im T lm gc trc ta
Phng T lm trc X .
Phng TO lm trc Y .
166
k
R
Ta cc im:
P1
Pi
X
P3
x3
x2
x1
P2
P1
T y
x1 = R.Sin
y1
=
R(1-Cos)
2
------------------------------2R.Sin
/2
xi = R.Sini
1
y2
y3
2
O
yi = R(1-Cosi) = 2R.Sin2
i/2 Sai s v tr cc cc chi tit
c lp; thch hp vi khu vc bng
167
phng,quang ng.
3/
2/22
k
R
P3
t:
/2 P2
P1
S
O
S 2 R.Sin
2
168