Put pentoza-fosfata

Put pentoza-fosfata

Oksidativni ogranak puta pentoza-fosfata

Neoksidativni ogranak puta pentoza-fosfata

Zadaci
1. Tkivo jetre i drugih organa sadri relativno velike koliine nukleinskih kiselina. Za
vrijeme probave nukleaze hidroliziraju RNA i DNA i jedan od produkata je riboza-5-fosfat.
a) Kako se ta molekula moe upotrijebiti kao metaboliko gorivo?
b) Jedan od produkata razgradnje nukleinskih kiselina je i 2-deoksiriboza-5-fosfat.
Moe li se ta molekula upotrijebiti kao metaboliko gorivo isto kao i u sluaju pod a)?

2. Bakterija izolirana iz zemlje moe upotrebljavati ribozu kao jedini izvor ugljika kad
raste anaerobno. Eksperimenti su pokazali da u anaerobnim putevima koji vode do
stvaranja ATP, tri molekule riboze se konvertiraju u pet molekula CO2 i pet molekula
etanola. Ti organizmi takoer upotrebljavaju ribozu za stvaranje NADPH. Upotreba
riboze zapoinje njenom pretvorbom u ribozu-5-fosfat uz ATP kao donor fosfata.
a) Objasnite pretvorbu riboze u CO2 i etanol u anaerobnim uvjetima. Ispiite sumarnu
jednadbu.
b) Napiite jednadbu stvaranja NADPH uz upotrebu riboze kao jedini izvor ugljika.

4. Nacrtajte mehanizam reakcije NADP+ ovisne oksidacije 6-fosfoglukonata u

ribulozu-5-fosfat. S kojom reakcijom ciklusa limunske kiseline navedena
reakcija ima najvie slinosti?

5. Zreli eritrociti kojima nedostaju mitohondriji metaboliziraju glukozu

stvarajui laktat, a takoer nastaje i ugljikov dioksid.
a)
Zato je nastajanje laktata neophodno za kontinuirano koritenje
glukoze?
b)
Kojim nizom reakcija se oslobaa ugljikov dioksid u eritrocitima?

Glukoneogeneza

Zadaci
1. U glikolizi glukoza se konvertira u piruvat. U glukoneogenezi piruvat se konvertira
u glukozu. Meutim, reakcije glukoneogeneze nisu identine reakcijama glikolize
samo u suprotnom smjeru. Koje reakcije ta dva puta se razlikuju? Kako su te reakcije
regulirane u glikolizi, a kako u glukoneogenezi?
ATP

1.

glukoza

heksokinaza
glukoza-6fosfataza

Pi

ATP

2.

fruktoza-6-fosfat

ADP

glukoza-6-fosfat

H2 O

ADP

fosfofruktokinaza

fruktoza-1,6-bisfosfat

fruktoza-1,6bisfosfataza

Pi

H2 O

ADP

ATP

piruvat-kinaza

3.

fosfoenolpiruvat

piruvat
fosfoenolpiruvat-karboksikinaza

GDP + CO2
GTP

piruvat-karboksilaza

oksaloacetatat

ATP + HCO3-

ADP + Pi

2. rG' za pretvorbu glukoze u dva piruvata glikolizom iznosi -84 kJ mol-1. Na temelju
ovog podatka izraunajte rG' za sintezu glukoze iz dva piruvata glukoneogenezom.
Glukoneogeneza

Glikoliza
ATP

glukoza

ATP

H2 O

ADP

glukoza-6-fosfat

glukoza-6-fosfat

heksokinaza

glukoza-6-fosfataza

H2 O

ADP

fruktoza-6-fosfat

fosfofruktokinaza

Pi

fruktoza-1,6-bisfosfat

ADP

piruvat-kinaza

Pi

fruktoza-1,6-bisfosfat

fruktoza-6-fosfat

fruktoza-1.6-bisfosfataza

ATP
ADP
+ HCO3- + Pi

ATP

fosfoenolpiruvat

glukoza

piruvat

piruvat
piruvat-karboksilaza

GTP

oksaloacetat

GDP
+ CO2

fosfoenolpiruvat

fosfoenolpiruvat-karboksikinaza

3. Ahlfors i Mansour prouavali su aktivnost proiene ovje fosfofruktokinaze (PFK)

kao funkciju koncentracije ATP u eksperimentima koji su izvoeni pri konstantnoj
koncentraciji fruktoze-6-fosfat. Dobiveni rezultati prikazani su na slici. Objasnite
dobivene rezultate i poveite ih s ulogom PFK u glikolizi.

Efekt razliitih
koncentracija
ATP na ovju
PFK

4. G' za hidrolizu saharoze na glukozu i fruktozu iznosi -30,6 kJ/mol. U otopini se

nalazi 0,1 mol dm-3 glukoza i koliina invertaze dovoljna da reakcija vrlo brzo bude u
ravnotei.
a) Kolika treba biti koncentracija fruktoze da bi nastala saharoza u ravnotenoj
koncentraciji od 0,01 mol dm-3 pri 25 ?
b) Granica topljivosti fruktoze je oko 3 mol dm-3. Kako taj podatak moe utjecati na
izvoenje eksperimenta?

7. Avidin (Mr = 70 000), protein iz bjelanjka jajeta, ima veliki afinitet za biotin te
se smatra visokospecifinim inhibitorom enzima koji posjeduju biotin kao
prostetiku skupinu. Koje od sljedeih reakcija oekujete da e biti inhibirane u
prisustvu avidina?
a)
glukoza piruvat
c) oksaloacetat glukoza
b)
piruvat glukoza
d) piruvat oksaloacetat

biotin je prostetika skupina

piruvat-karboksilaze, kov.
vezana na boni ogranak lizi
slobodni biotin

8. Neka je konstanta ravnotee reakcije katalizirane piruvat-kinazom 106, a u

ustaljenom stanju koncentracije ATP i ADP su 2 mmol dm-3 i 0,2 mmol dm-3
redom. Izraunajte koncentracijski odnos piruvata i fosfoenol-piruvata u tim
uvjetima. Da li je reakcija katalizirana piruvat-kinazom metaboliki ireverzibilna?
Na koji nain je ta barijera prevladana u glukoneogenezi?