BAB 5

TENAGA DAN PERUBAHAN

KIMIA
TINGKATAN EMPAT

1. PERUBAHAN FIZIKAL DAN PERUBAHAN KIMIA

Perubahan fizikal ialah

perubahan yang tidak
menghasilkan bahan baru dan
tindak balasnya adalah berbalik.

Perubahan kimia merupakan

tindak balas kimia yang
menghasilkan bahan baru.
Bahan baru mempunyai sifat dan
komposisi kimia yang berlainan
daripada bahan asal.

2.PERUBAHAN HABA DALAM

TINDAK BALAS KIMIA

Tindak balas kimia melibatkan

perubahan haba.
Tindak balas kimia boleh dibahagikan
kepada tindak balas eksotermik dan
tindak balas endotermik. Ini
bergantung kepada sama ada tindak
balas itu menyerap haba dari
persekitaran atau membebaskan
haba ke persekitaran.

Tindak balas kimia dalam

industri

Proses Haber:
Proses penghasilan ammonia
secara besar-besaran

Proses Sentuh :
Proses penghasilan asid
sulfurik secara besarbesaran

3. KEREAKTIFAN LOGAM

Kereaktifan logam ialah kecergasan

sesuatu logam bertindak balas
secara kimia dengan bahan lain.
Kereaktifan logam boleh diukur
melalui tindak balas logam dengan
oksigen, air dan asid.
Logam yang berbeza, kadar
kereaktifan pun berbeza.

a) Tindak balas logam dengan

air

b) Tindak balas logam dengan

asid

c) Tindak balas logam dengan

oksigen

Fungsi kalium manganat (VII) :

membekalkan oksigen

Fungsi kapas kaca : mengelakkan

kalium permanganat (VII) daripada
bercampur dengan logam

Persamaan kimia :
logam + oksigen logam oxida

4.SIRI KEREAKTIFAN LOGAM

Berdasarkan kadar kereaktifan logam

dengan oksigen, logam boleh disusun
mengikut siri kereaktifian logam
seperti berikut:

Kedudukan karbon dalam siri

kereaktifan logam

Eksperimen untuk menentukan

kedudukan karbon dalam siri
kereaktifan logam

Aplikasi Siri Kereaktifan Logam

Kepentingan :

Aplikasi Siri Kereaktifan Logam

a)Pengekstrakan logam daripada bijih
Logam

yang terletak lebih bawah dari

karbon dalam Siri Kereaktifan Logam
boleh diekstrak dari bijihnya melalui
tindak balas logam oksida dengan
karbon.

Contoh: pengekstrakan timah dari

bijih kasiterit

Penjelasan:

Bendasing seperti sulfur dan arsenik

dipanaskan dengan oksigen.
Bijih timah dipanaskan dengan arang kok
(karbon) dalam relau bagas pada suhu1300 oC
-1400oC.
Timah (IV) oxida diturunkan oleh karbon ke
timah.
Leburan timah mengalir keluar dari bahagian
bawah relau
bagas dan gas karbon dioksida dibebaskan
pada bahagian atas.

5. ELEKTROLISIS

Elektrolisis ialah proses penguraian

elektrolit melalui elektrik
Perubahan tenaga :
tenaga elektrik tenaga kimia

Kegunaan eletrolisis dalam industri: penyaduran,

penulenan dan pengekstrakan logam

a) Penyaduran
[logam disadur dengan logam lain]

b) Pengekstrakan logam

Contoh:
pengekstrakan aluminium dari bijih
bauksit

Anod
: karbon
Katod
: karbon
Elektrolit : aluminium oxida
kepentingan
:
mengekstrak
aluminium dari bauksit

Produk
Anod
Katod

: gas oksigen
: logam aluminium

c) Penulenan

5. SEL RINGKAS

Perubahan tenaga:
tenaga kimia tenaga elektrik

Contoh:
zink dan kuprum

Jenis sel

6. TINDAK BALAS KIMIA YANG BERLAKU

DALAM KEHADIRAN CAHAYA

a) Fotosintesis

b) Bahan kimia fotosensitif

Bahan kimia fotosensitif ialah bahan

kimia yang sensitif kepada
cahaya
Contoh: Argentum bromida,
argentum klorida, hidrogen peroksida

Penjelasan:
Bahan kimia fotosensitif terurai
apabila terdedah kepada cahaya.

Persamaan :
Argentum bromida argentum + bromida

Kepentingan
a) untuk membuat filem fotografi
b)Sebahagian bahan kimia disimpan
dalam botol hitam untuk mengelakkan
bahan kimia terurai apabila terdedah
kepada cahaya

Kesan cahaya terhadap kertas

fotografi

Bahan
kimia
disimpan
di dalam
botol
hitam
untuk
elakkan
terdedah
kepada

By:
NUR HAMIMAH ZAKARIA
SMK KABONG
GURU SAINS TERAS