FUNKCIONALNI I KOMBINOVANI

SISTEM AMORTIZACIJE
Trea sedmica

Funkcionalni sistem amortizacije

2

Osnova za obraun amortizacije predstavlja

funkcija stalnog sredstva, odnosno intenzitet
njegovog koritenja. To znai da postoji uska veza
izmeu ostvarenog uinka sredstva i iznosa
amortizacije.
Znai, to se sredstvo vie koristi, vie se i troi,
vei je i iznos amortizacije.
Vrijedi i obrnuto.

Funkcionalna amortizacije
3

Ako se maina vie koristi, proizvede vie jedinica

proizvoda, onda je i iznos amortizacije vei. Isto je
ako transportno prevozno sredstvo prenese veu
koliinu robe ili pree vie kilometara

Primjena
4

kod sredstava kod kojih postoji uska veza gdje

se moe utvrditi odnos izmeu intenziteta
koritenja i troenja:
kamioni, autobusi, lokomotive
patenti, licence
maine ako je dat broj uinaka (komada
gotovih proizvoda)

Oznake
5

A godinji iznos amortizacije

a jedinini iznos amortizacije (amortizacija po
jedinici uinka)
primjer: a= 2 KM/kom, a= 3 KM/km, t, kg...
nq planirani broj uinaka stalnog sredstva u
vijeku trajanja
primjer: nq = 10.000 km, kg, l, km...
U1, U2, U3... ostvareni uinci po pojedinim
godinama. Mogu biti planirani i stvarni
primjer: U2 = 3.000 kom

Funkcionalna amortizacija
6

Godinji iznos
amortizacije:

A a U

Jedinini iznos
amortizacije

Na
a
nq

Zadatak 1
7

Preduzee je nabavilo mainu ija je nabavna

vrijednost 20.000 KM. Proizvodna sposobnost
maine je 10.000 radnih sati. Maina je u prvoj
godini radila 2.000 sati, u drugoj 3.000 sati a u
treoj godini 1.000 sati.
Izraunati iznos amortizacije po 1 satu, godinje
iznose amortizacije, otpisanu vrijednost (OV) i
neotpisanu vrijednost (NV).

Zadatak 1 - Rjeenje
8

Na = 20.000 KM
nq = 10.000 sati
U1 = 2.000
U2 = 3.000
U3= 1.000
A1, A2, A3 = ?
OV1, OV2, OV3 =?
NV1, NV2, NV3 = ?

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 1 - Rjeenje
9

A1 a U1
A2 a U 2
A3 a U 3
Na 20.000
a

2kom / sat
nq 10.000
A1 2 2.000 4.000 KM
A2 2 3.000 6.000 KM
A3 2 1.000 1.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 1 - Rjeenje
10

OV1 4.000 KM
OV2 A1 A2 10.000 KM
OV3 A1 A2 A3 12.000 KM
NV1 Na OV1 16.000 KM
NV2 10.000 KM
NV3 8.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 2
11

Preduzee Zenicabus posjeduje vozni park od 50

autobusa, ija je nabavna vrijednost (svih skupa)
26.250.000 KM. Autobusi su tokom godine preli
2,5 miliona km. Predvia se da e svaki autobus u
svom ekonomskom vijeku prei 350.000 km.
Izraunati godinji iznos amortizacije za sve
autobuse zajedno.

Zadatak 2 - Rjeenje
12

Na50 26.250.000 KM
U 50 2.500.000km
nq1 350.000km
A50 ?
A50 a U 50
Na50
26.250.000
a

1,5KM / km
nq1 50 350.000 50
A50 1,5 2.500.000 3.750.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 3
13

Nabavna vrijednost motela je 2 miliona KM, a

stopa amortizacije iznosi 20%. Planirani
maksimalni kapacitet je 10.000 noenja godinje.
U junu 2004. godine ostvareno je 5.000 noenja, a
u septembru 2.000 noenja. Ostatak kapaciteta e
se ostvariti 2005.
A2004 = ?

Zadatak 3 - Rjeenje
14

A2004 A juni Aseptembar

Amje sec Amax % koritenja kapaciteta

% koritenja vremena u godini

Amax 2.000.000 0,2 400.000 KM

5.000 nocenja 6 mjeseci
A juni 400.000

100.000 KM
10.000 nocenja 12 mjeseci
2.000 nocenja 3 mjeseca
Aseptembar 400.000

20.000 KM
10.000 nocenja 12 mjeseci
A2004 100.000 20.000 120.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 4
15

Maksimalna godinja amortizacija motela iznosi

400.000 KM, a maksimalni broj noenja godinje
10.000. Motel se sastoji od 4 jednaka sprata.
Izraunati amortizaciju motela u 2003. ako se zna
da su prva dva sprata koritena u potpunosti 6
mjeseci, a 75% treeg sprata je koriteno od
septembra. A2003 = ?
U 2004. su koritena sva 4 sprata i ostvareno je
8.000 noenja. A2004 =?

Zadatak 4 - Rjeenje
16

Dakle, maksimalni
kapacitet je po 2.500
noenja na svakom
spratu, a maksimalna
amortizacija svakog
sprata je 100.000 KM
(kada bi se svaki sprat
koristio u potpunosti svih 12 mjeseci)

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 4 - Rjeenje
17

AI , II

6mj.
400.000 50% (2 sprata )
100.000 KM
12mj.

3mj.
AIII 400.000 25% (1 sprat ) 0,75 (75% treceg sprata )
12mj.
AIII 25.000 KM
A2003 125.000 KM
A2004

8.000 nocenja
400.000
320.000 KM
10.000 nocenja

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadaci za vjebu
18

Hotel ija je nabavna vrijednost 8.000.000 KM, a

vijek trajanja 20 godina se sastoji od tri jednaka
sprata koji ine 90% kapaciteta (po 30% svaki
sprat) i etvrtog sprata koji ini 10% kapaciteta.
Prva tri sprata su u 2000. god. koriteni u
potpunosti od juna, a trei do septembra.
A2000 = ?

Zadaci za vjebu
19

Preduzee je uvezlo mainu za koju je platilo

210.000 KM. Osim toga, plaena je i carina 15%
na fakturnu cijenu i 8.500 KM prevoza. Predvia
se da e maina u svom amortizacijskom vijeku
od 8 godina proizvesti preko 100.000 kom
proizvoda.
Izraunati:
1. NV5 koristei metod ravnomjerne amortizacije
2. NV5 po funkcionalnoj metodi, ako se zna da je
maina u prvih 5 godina proizvela 65.000
komada proizvoda

Zadaci za vjebu
20

Preduzee je kupilo opremu za proizvodnju bakra

za koju je platilo uvozniku 9.100.000 KM plus 24%
carine. Dodatni trokovi su iznosili 3.716.000 KM.
Minimalni predvieni sati rada u vijeku trajanja
iznose 25.000 sati. Godinja stopa amortizacije je
12,5%. Oprema je u prvoj godini radila 3.500 sati,
u drugoj 3.200 sati, a u treoj 3.300 sati.
Izraunati NV i po vremenskom i po funkcionalnom
sistemu.

Kombinovani sistem amortizacije

21

Predstavlja kombinaciju prethodna dva sistema.

Izraunamo amortizaciju po vremenskom
sistemu (metod ravnomjerne amortizacije) i po
funkcionalnom sistemu, a zatim uzmemo
vrijednosti koje su vee.

Zadatak 1
22

Nabavna vrijednost opreme je 300.000 KM, a vijek

upotrebe je 15 godina. Planira se da e oprema
proizvesti u svom vijeku trajanja 500.000
proizvoda. U prvoj godini je proizvela 30.000 kom,
u drugoj 65.000 kom, a u treoj 55.000 kom.
Koristei kombinovani sistem amortizacije
izraunati amortizaciju po godinama i NV2.

Zadatak 1 - Rjeenje
23

Na = 300.000 KM
n = 15
nq =500.000 kom
U1 = 30.000 kom
U2= 65.000 kom
U3 = 55.000 kom
A1, A2, A3, NV2 = ?

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 1 - Rjeenje
24

vremenski sistem (ravnomjerna

amortizacija)
A = Na / n = 300.000 / 15= 20.000 KM
A1 = A2= ...A15
funkcionalni sistem
A = a . U, a= Na / nq = 0,6 KM / kom
A1 = 0,6 . 30.000 = 18.000 KM
A2 = 0,6 . 65.000 = 39.000 KM
A3 = 0,6 . 55.000 = 33.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak 1 - Rjeenje
25

kombinovani sistem
Uzimamo vee vrijednosti amortizije.
A1 = 20.000 KM
A2 = 39.000 KM
A3 = 33.000 KM
NV2 = Na OV2 = 300.000 59.000 =
241.000 KM

Ekonomika preduzea - vjebe

Zadatak za vjebu
26

Nabavna vrijednost opreme je iznosila 2,8 miliona

KM, vijek trajanja je 10 godina, a predviena
proizvodnja u vijeku trajanja 280.000 KM. U prvoj
godini oprema je proizvela 36.000 kom proizvoda,
u drugoj 22.000 kom, treoj 20.500 kom, a
etvrtoj 37.000 kom.
Izraunati amortizaciju za prve etiri godine
koristei kombinovani sistem amortizacije.