Pembiakan ialah proses menghasilkan

Pembiakan ialah proses

individu-individu barumenghasilkan
yang
individu-individu baru
mempunyai sifat-sifat umum yang
yang
mempunyai
sama seperti induknya. yang
sifat-sifat umum
sama seperti induknya.

Pembiakan Seks Pembiakan Aseks

(Sexual (Asexual
reproduction) reproduction)
 Pembiakan yang melibatkan proses
persenyawaan, iaitu proses percantuman
dua sel pembiakan yang setiap satunya
berasal daripada satu induk jantan dan satu
induk betina

Sistem
pembiak
Sperm an lelaki
Organ
a
lelaki menghasilka
persenyawaa
n n
Individu
Zigot
baru

menghasilka
n
Organ Sistem
Ovum pembiak
perempua
an
n
perempu
 Proses percantuman antara
gamet jantan dan gamet
betina untuk menghasilkan
zigot

Persenyawaan luar
Persenyawaan dalam
(External
(Internal fertilisation)
fertilisation)
 Persenyawaan luar
(IExternal
fertilisation)
Persenyawaan dalam Persenyawaan berlaku di luar sistem
(Internal fertilisation) pembiakan betina

Persenyawaan Ovum dan sperma dihasilkan pada

berlaku di dalam masa yang sama di dalam air untuk
sistem pembiakan proses persenyawaan berlaku
betina
Pesenyawaan luar berlaku pada
Mamalia, reptilia, ikan, katak dan kodok
burung dan serangga
melakukan Keburukan :
persenyawaan dalam Sel pembiakan perlu dihasilkan
dengan banyak
Sel pembiakan akan mati sebelum
disenyawakan
Ovum dan sperma banyak
membazir
Zigot atau embrio yang terhasil
mungkin akan dimakan oleh haiwan
lain
 Pembiakan yang melibatkan satu individu
yang tidak melibatkan proses
persenyawaan.

Kebaikan: Keburukan:
5 jenis:
Organisma Organisma
Belahan dedua
boleh baru yang
(binary fission)
menghasilkan Pertunasan (budding) dihasilkan
individu baru Pembentukan spora adalah serupa
yang banyak (ciri-ciri) dengan
(spore formation)
tanpa bantuan Pembiakan vegetatif sel induk
daripada individu
(vegetatif reproduction)
yang lain. Penjanaan semula
(sel induk)
(rejuvenation/regenerati
on)
 Belahan dedua
(Binary fission)

Organisma yang dihasilkan melalui belahan

Organisma yang dihasilkan
dedua melalui belahan
dedua
(Ameba)
(Ameba)
Organisma yang dihasilkan melalui belahan
Organisma yang dihasilkan
dedua melalui belahan
dedua
 Pertunasan
(Budding)

Hidra

Yis

Organisma yang dihasilkan melalui pertunasan

Organisma yang dihasilkan melalui pertunasan
 Pembentukan spora
(Spore formation)

Organisma yang dihasilkan melalui pembentukan

Organisma yang dihasilkan
spora melalui pembentukan
spora
(Mukor)
 Pembiakan vegetatif
Vegetative reproduction

Organisma yang dihasilkan melalui pembiakan

Organisma yang dihasilkan
vegetatif melalui pembiakan
vegetatif
 Penjanaan semula
Rejuvenation/Regeneration

Organisma yang dihasilkan melalui penjanaan

Organisma yang dihasilkan
semula melalui penjanaan
semula
Organisma yang dihasilkan melalui penjanaan
Organisma yang dihasilkan
semula melalui penjanaan
semula
 Perbandingan antara pembiakan seks dan
pembiakan aseks
Persamaan

Pembiakan Menghasilkan Pembiakan

seks individu baru untuk aseks
mengekalkan spesis

Perbezaan

Bilangan individu
Dua Satu
yang terlibat

Penglibatan sel
Ya Tidak
pembiakan (gamet)

Berbeza dengan Sama dengan

Ciri-ciri individu baru
sel induk sel induk
Pandangan hadapan Pandangan sisi
Pandangan hadapan Pandangan sisi
 Fungsi organ pembiakan lelaki
Organ pembiakan Fungsi
Testis Menghasilkan sperma dan hormon
testosteron (hormon lelaki)

Duktus sperma Menyalurkan sperma dari testis ke vesikel

(sperm duct) simen
Kelenjar prostat Menghasilkan cecair yang mengaktifkan
(Prostate gland) pergerakan sperma

Vesikel simen Menyimpan sperma dan menghasilkan

(Seminal vesicle) cecair semen untuk memudahkan
pergerakan sperma

Uretra (Urethra) Membebaskan sperma dan air kencing

dari badan
Skrotum (Scrotum) Melindungi testis
Penis Menghantar sperma dari lelaki ke vagina
perempuan
Sperma
Perubahan lelaki apabila mencapai akil
baligh
Pertumbuhan janggut dan jambang
Pembesaran tulang dan otot

Pertumbuhan bulu di bahagian

kemaluan dan ketiak

Suara kasar dan garau

Testis mula menghasilkan sperma

Mula membebaskan semen

Mula tertarik kepada perempuan

Pandangan hadapan
Pandangan hadapan Pandangan sisi
Pandangan sisi
 Fungsi organ pembiakan perempuan
Organ pembiakan Fungsi
Ovari Menghasilkan ovum dan hormon estrogen
dan progesteron (hormon perempuan)
Tiub Fallopio Menolak ovum yang matang dari ovari ke
(Fallopian Tube) uterus
Tempat persenyawaan berlaku

Uterus Membenarkan fetus berkembang jika

persenyawaan ovum berlaku
Melindungi fetus

Serviks Menghasilkan cecair untuk pergerakan

(Cervix) sperma
Menghubungkan uterus dengan vagina

Vagina Menerima sperma dari penis

Menghasilkan cecair untuk pelincir
Ovum
 Perubahan perempuan apabila
mencapai akil baligh

Pembesaran payudara dan pelvis

Pengumpulan lemak dibawah kulit
Pertumbuhan bulu di bahagian

kemaluan dan ketiak

Mula menghasilkan ovum

Mula datang haid

Mula tertarik kepada lelaki

 Perbandingan antara sperma dan ovum
Persamaan
Gamet/Sel
Sperma pembiakan manusia Ovum

Perbezaan
Jantina yang
Lelaki Perempuan
menghasilkan
Gamet jantan Jenis gamet Gamet betina
Organ yang
Testis Ovari
menghasilkan
Sel terkecil dalam Sel terbesar dalam
Saiz
badan lelaki badan perempuan
Kuantiti untuk
Berjuta-juta dihasilkan tujuan Satu
persenyawaan
Kebolehan
Boleh Tidak boleh
bergerak
Bercantum dengan Bercantum dengan
ovum untuk Fungsi sperma untuk
membentuk zigot membentuk zigot
 Kitar Haid
(Menstrual
Pergeluaran Cycle)
Haid Edaran perkembangan dan
(Mestruation) kemerosotan dinding uterus yang
Pendarahan atau darah keluar berkait dengan perkembangan
melalui servik dan vagina ovum.
perempuan.
Satu kitar haid yang lengkap
biasanya mengambil masa 28 hari
Fasa Kitar haid
Fasa Kitar haid
 Semasa persenyawaan, sperma yang
dihasilkan dalam testis akan bergerak
untuk bertemu dengan ovum yang
dihasilkan dalam ovari di Tiub Fallopio.
 Zigot terbentuk Zigot membahagi Zigot membahagi
daripada membentuk dua lagi membentuk
percantuman antara sel empat sel.
nukleus sperma dan
ovum

Zigot membahagi banyak

kali menghasilkan satu
gumpalan sel yang disebut
embrio.
 Apabila sampai di uterus, zigot telah
berkembang menjadi embrio. Embrio
kemudian akan terbenam di dalam
dinding uterus.
Proses pelekatan embrio pada dinding
uterus disebut penempelan.
Plasenta menempelkan embrio pada
dinding uterus.
Tali pusat menghubungkan embrio
kepada plasenta.
Plasenta mengandungi banyak kapilari
darah. Embrio mendapat bekalan
makanan dan oksigen daripada
plasenta ibunya melalui tali pusat.
 Bahan-bahan buangan seperti karbon
dioksida dan urea embrio disingkirkan ke
dalam darah ibu melalui tali pusat.
Embrio mempunyai sistem peredaran
darah yang tersendiri dan tidak
bercampur dengan darah ibu.
Embrio dilindungi oleh dua lapisan
membran yang disebut membran
embrio.
Cecair dalam membran embrio (bendalir
amnion) melindungi embrio daripada
sebarang gegaran atau renjatan.
Bahan yang meresap melalui tali pusat antara ibu
dan embrio
 Zigot Embrio Fetus Bayi
Tempoh Sebaik sahaja 0 2 bulan 2 9 bulan Fetus yang
Masa nukleus telah
sperma dilahirkan
bercantum
dengan
nukleus ovum
Ciri Terdiri Terdiri Menyerupai Semua
khas daripada satu daripada manusia bahagian
atau beberapa satu dengan badan telah
sel gumpalan anggota berkembang
sel badanya dengan
dapat lengkap
dikenal pasti
 Ibu yang mengandung perlu mengambil
makanan yang bernutrisi untuk menjamin
kesihatan diri sendiri dan fetus yang sihat.
Fetus mendapatkan zat makanan daripada
plasenta ibunya melalui tali pusat.
Gizi ibu mengandung harus mengandungi
makanan seperti ikan, telur, susu, daging,
buah-buahan dan sayur-sayuran.
 Nutrisi / Zat Fungsi / Kepentingan
makanan
Protein Diperlukan untuk membina tisu fetus
Kalsium dan Diperlukan untuk menguatkan tulang dan
fosforus gigi fetus
Diperlukan untuk mengelakkan kerosakan
gigi pada ibu
Besi Diperlukan untuk membina sel darah merah
untuk mengangkut oksigen pada fetus
Diperlukan untuk mengelakkan ibu daripada
menghidapi penyakit anemia (kekurangan sel
darah merah)
Asid folik dan Diperlukan untuk menguatkan sistem
vitamin pertahanan (sistem pengimunan) terhadap
jangkitan penyakit pada fetus dan ibu
 Protein juga diperlukan untuk membina
antibodi dalam badan ibu. Antibodi ialah
bahan kimia yang membantu badan
memusnahkan mikroorganisma yang
memasuki badan.
Ibu mengandung harus mengurangkan
pengambilan makanan karbohidrat dan
lemak.
Ibu perlu mengelakkan daripada
pengambilan alkohol, dadah, ubat dan
merokok yang menbahayakan atau
mengakibatkan kecacatan embrio atau
fetus.
 Anak mati dalam
kandungan ibu

Keguguran anak
Melahirkan anak
yang tidak
cukup bulan

Risiko ibu
mengandung
Bayi yang dilahirkan yang
bersaiz lebih kecil merokok Melahirkan bayi
berbanding dengan dengan
bayi yang dilahirkan kecacatan pada
oleh ibu yang tidak otaknya
merokok
 Kemandulan
(Sterility)
Lelaki atau perempuan yang
tidak boleh mempunyai anak

Kemandulan lelaki mungkin Kemandulan perempuan

disebabkan:
tiada atau sedikit sperma
dihasilkan
sperma mati terlalu awal
sperma tidak matang
penis tidak dapat berfungsi
dengan baik
penyakit kelamin gonorea
atau sifilis
kerosakan pada testis atau
duktus sperma
mungkin disebabkan:
Ovulasi tidak berlaku spt ovari
tidak menghasilkan ovum
ovum mati terlalu awal
ovum tidak matang
kitar haid yang tidak teratur
kecacatan organ pembiakan
spt tiub fallopio tersekat
embrio gagal untuk
menempel sendiri di dinding
uterus
ketidakseimbangan hormon
pembiakan
Kemandulan dan ketidaksuburan boleh diatasi
melalui:

Pengambilan makanan yang berkhasiat dan nutrisi

yang baik

Rawatan hormon - mengambil pil kesuburan yang

mengandungi hormon yang boleh merangsang ovari
untuk menghasilkan ovum

Pembedahan

Persenyawaan dalam tabung uji (in-vitro fertilisation)

sperma dan ovum diletakkan bersama di dalam piring
petri yang mengandungi larutan kultur. Persenyawaan
berlaku. Zigot diletakkan didalam uterus perempuan.
Bayi yang dilahirkan dipanggil bayi tabung uji.
 Pengawalan kelahiran
(birth control)

Biasanya berlaku apabila:

Pasangan tidak bersedia untuk memiliki
anak
Sudah mempunyai anak yang ramai
Ingin jarak kelahiran antara anak
Kaedah yang digunakan:
Prinsip yang digunakan
dalam kawalan Lelaki:
kelahiran: Menggunakan kondom
Vasektomi
menghalang ovum dari
disenyawakan oleh Perempuan:
sperma Kaedah semulajadi
menghalang embrio i. Rhythm method
terbentuk dari ii. Temperature method
penempelan ke dinding iii. Mucus method
uterus Pil perancang
Alat intrauterus (IUD)
Menggunakan
spermicide
Menggunakan
Kondom

Vasektomi
 IUD Diafragm

Ligation
 Bahagian bunga Fungsi
Sepal Melindungi bunga semasa peringkat kudup
Petal Menarik perhatian serangga bertujuan
pendebungaan
Melindungi stamen dan pistil
Penyangga (Stalk) Menyokong bunga
Stamen Organ pembiakan jantan
Filamen Memegang anter
Anter Menghasilkan butir debunga
Butir debunga Mengandungi sel gamet jantan
(Pollen grain)
Pistil Organ pembiakan betina
Stigma Menerima butir debunga semasa
pendebungaan
Stil (Style) Penyokong stigma dan menerima butir
debunga
Nektar (Nectary) Menghasilkan cecair manis (nektar) untuk
menarik serangga atau burung
Ovari Menghasilkan ovul
Ovul Mengandungi sel gamet betina
 Sel pembiakan tumbuhan berbunga
Sel pembiakan jantan tumbuhan
berbunga adalah di dalam butir
debunga
Sel pembiakan betina tumbuhan
berbunga adalah di dalam ovul
Butir debunga dan ovul dari
bunga yang berbeza dari segi
saiz, bentuk, susunan dan
bilangan.

Butir debunga
 Pendebungaan
Pendebungaan
(Pollination)
Proses(Pollination)
pemindahan butir
Proses pemindahan butir
debunga dari anter ke stigma
debunga dari anter ke stigma
bunga
bunga

Agen Pendebungaan
Agen Pendebungaan
(Pollination agen)
(Pollination agen)
Agen atau organisma yang
Tiga jenis agen Agen atau organisma yang
Tiga jenis agen membawa/memindahkan butir
pendebungaan: membawa/memindahkan
debunga butir
dari anter ke stigma
pendebungaan:
haiwan debunga dari anter ke stigma
haiwan bunga
angin bunga
angin
air
air
 Perbandingan ciri-ciri debunga dibawa oleh
serangga dan angin
Persamaan
Pendebungaan oleh Pemindahan butir Pendebungaan oleh
serangga debunga ke stigma angin

Perbezaan dalam
ciri-ciri bunga
Kuantiti yang kecil dan Kuantiti dan ciri-ciri Kuantiti yang besar
melekit butir debunga dan ringan
Berbau Bau Tiada bau
Terang Warna Biasanya warna putih
Pendek Filamen Panjang dan terjuntai
Melekit Stigma Berbulu
Pendek Stil Panjang
Kecil Anter Besar
Pendebungaan oleh Perbezaan dalam Pendebungaan oleh
serangga ciri-ciri bunga angin
Pendek Tangkai Panjang
Ada Nektar Tiada
Besar Saiz bunga Kecil
Bunga matahari, Contoh bunga Lalang, Bunga jagung
rambutan
 JENIS
PENDEBUNGAAN

PENDEBUNGAAN PENDEBUNGAAN
SENDIRI KACUK
(SELF- (CROSS-
POLLINATION) POLLINATION)
Berlaku apabila butir
debunga dari anter
sekuntum bunga berpindah
ke atas:

a)Stigma pada bunga

yang sama, atau
b)Stigma pada bunga yang
lain pada pokok yang
Lebih mudah berlaku selagi
sama
anter dan stigma matang pada
masa yang sama.
Kelemahan:
anak pokok yang terhasil
mempunyai sifat yang
sama
daya tahan terhadap
penyakit lebih rendah
 Kelebihan:

Mempunyai sifat
kedua-dua tumbuhan
induk
Lebih sihat
Menghasilkan buah
yang banyak dan
bermutu
Berlaku apabila butir Menghasilkan bijih
debunga dari anter benih yang bermutu
sekuntum bunga tinggi
dipindahkan ke stigma
bunga pada pokok yang
 Perbandingan antara pendebungaan sendiri
dengan pendebungaan kacuk
PERSAMAAN
PERSAMAAN
PERDEBUNGAAN Proses pemindahan butir PERDEBUNGAAN
PERDEBUNGAAN
SENDIRI debunga ke stigma PERDEBUNGAAN
KACUK
SENDIRI KACUK

PERBEZAAN
PERBEZAAN
Bunga atau pokok
Tempat berlaku Pokok yang berlainan
yang sama

Kurang bermutu Biji benih yang terhasil Lebih bermutu

Rintangan terhadap jangkitan

Rendah penyakit pada anak pokok Lebih tinggi
yang terhasil
 Aplikasi pendebungaan kacuk dalam pertanian

Pokok Pokok induk Pokok Sifat pokok kacukan

kacukan
Padi Jenis siam-29 dengan Malinja Buah lebih banyak dan
jenis Pebifun Mahsuri masak dengan lebih
Jenis Taichung 65 cepat
dengan Mayang Ebos 80
Kelapa Pisifera dengan Dura Tenera Buah lebih banyak
sawit dengan tempurung
yang nipis dan isi yang
lebih banyak
Betik Subang 6 dengan Eksotika Buah lebih manis dan
Sunrise Solo (Hawaii) berisi
Jagung Jagung manis dari Jagung Buah lebih manis, lebih
Taiwan dengan dari Masmadu besar, lebih tahan
Mexico terhadap penyakit dan
kemarau
Persenyawaan dalam tumbuhan
 Pembiakan seks bagi tumbuhan berbunga dan
perkembangan ovul dan ovari

Debunga

Pokok Persenyawaa
berbunga Zigot
n
Ovul

Anak
Anak pokok Embrio
benih
 Bijih benih terdiri daripada tiga bahagian iaitu testa,
kotiledon dan embrio.
Testa kulit luar biji benih yang melindungi biji benih
Hilum tempat perlekatan biji benih pada testa
Mikropil liang seni yang terdapat pada testa
Kotiledon bahagian biji yang menyimpan makanan
Embrio terletak antara dua kotiledon dalam biji
kacang (plumul,radikel dan kotiledon)
Plumul membesar menjadi pucuk
Radikel membesar menjadi akar
 Struktur biji benih
(Biji benih dikotiledon)

Struktur luar biji kacang Keratan memanjang biji kacang

panjang panjang
 Struktur biji benih
(Biji benih monokotiledon)

Struktur luar biji jagung Keratan memanjang biji

jagung
 Fungsi bahagian-bahagian biji benih

Bahagian Fungsi
biji benih
Testa Melindungi biji benih
Mikropil Membenarkan udara dan air
masuk ke dalam biji semasa
percambahan
Hilum Melekatkan biji benih pada
dinding ovari (buah)
Kotiledon Membekalkan makanan untuk
percambahan
 Percambahan proses pertumbuhan embrio
dalam biji benih menjadi anak benih

Terdapat dua percambahan biji benih:

i.Percambahan epigeal
(Kotiledon turut dibawa keluar di atas tanah apabila pucuk
bertumbuh)

ii.Percambahan hipogeal
(kotiledon kekal dalam tanah)
Percambahan epigeal
Percambahan hipogeal
Peringkat-peringkat percambahan
biji benih
Bijih benih menyerap
air

Testa merekah

Radikel tumbuh ke
bawah

Plumul tumbuh ke
atas

Kotiledon mengecut dan

gugur
 Syarat-syarat percambahan biji
benih

Biji benih akan bercambah jika

berada dalam keadaan yang sesuai.
Syarat-syarat yang diperlukan untuk
percambahan ialah dengan adanya:
a) Air
b) Udara
c) Suhu (haba) yang sesuai
 OM UN
R IZ DA

Mata tunas yang kecil dihasil

Rizom ialah batang yang
Rizom ialah batang yang
tumbuh di bawah tanah
tumbuh di bawah tanah
Rizom mengandungi
Rizom mengandungi
makanan simpanan.
makanan simpanan.
Lalang, kunyit, halia, serai
Mata tunas yang kecil dihasil
pada dapat berkembang
pada dapat
menjadi berkembang
tumbuhan
menjadi tumbuhan
Lidah buaya, Bryohyllum
Lidah buaya, Bryohyllum
 G
B ER TA
N
TU BA

Sesetengah tumbuhan
Sesetengah tumbuhan
Tuber ialah batang bawah membiak melalui batang yang
Tuber ialah batang bawah
tanah dengan hujung yang mempunyaimelalui
membiak batang
beberapa matayang
mempunyai beberapa mata
bengkakdengan hujung yang
tanah tunas.
bengkak
Tuber mengandungi tunas.
Ubi kayu, tebu, pokok bunga
Tuber mengandungi Ubi kayu, tebu, pokok bunga
makanan simpanan raya, pokok bunga mawar
makanan simpanan raya, pokok bunga mawar
Tuber mengandungi
Tuber mengandungi
beberapa mata tunas yang
beberapa
dapat tumbuhmata tunas pokok
menjadi yang
dapat tumbuh menjadi pokok
baru.
baru.
 G G
N
TA AP AN
A
B AY BAW
R BE

Batang rayap ialah batang

Batang rayap ialah batang Bebawang terdiri daripada
yang berjalar di permukaan Bebawang terdiri daripada
berlapis-lapis daun berlendir
tanah. berjalar di permukaan
yang
yang bengkak. daun berlendir
berlapis-lapis
tanah.
Nodus pada batang akan
Nodus pada batang akan yang
Mata bengkak.
tunas bertumbuh
mengeluarkan mata tunas Mata tunas bertumbuh
menjadi tumbuhan baru.
mengeluarkan
Batang rayap mata
tidak tunas
Batang rayap tidak menjadi
Bebawang tumbuhan baru.
mengandungi
menyimpan makanan. Bebawang mengandungi
menyimpan makanan. makanan simpanan.
Pegaga, rumput, ubi makanan simpanan.
Pegaga, rumput, ubi Bawang merah, pokok
keledek, kangkung Bawang merah, pokok
keledek, kangkung bunga lili
bunga lili
 SI A K
I
M
B AN KOK
U
PO

Anak pokok tumbuh

Umbisi ialah batang Anak pokok tumbuh
Umbisi ialah batang daripada batang pendek dalam
bengkak dengan mata tunas daripada batang pendek dalam
bengkak dengan matadi
tunas tanah.
yang tumbuh menegak tanah.
yang tumbuh Pokok pisang, pokok buluh
bawah tanah. menegak di Pokok pisang, pokok buluh
bawah
Umbisitanah.
menyimpan
Umbisi menyimpan
makanan.
makanan.
Keladi
Keladi
 KEBAIKAN
1. Anak tumbuhan tumbuh lebih
cepat daripada melalui biji benih.
2. Tidak memerlukan bantuan
agen pendebungaan
3. Anak tumbuhan mempunyai
sifat yang sama dengan
tumbuhan induk.
4. Anak tumbuhan dapat
memperoleh makanan daripada
induk sebelum bemandiri.
KEBURUKAN
1. Anak tumbuhan tidak
mempunyai sifat-sifat baru
yang dapat menyesuaikan diri
jika persekitaran berubah.
2. Anak tumbuhan tumbuh di
kawasan yang sama dengan
induk. Hal ini menimbulkan
masalah kesesakan.
3. Sifat yang tidak diingini
diturunkan daripada induk
kepada anak tumbuhan
 Keratan batang atau dahan dikerat
daripada tumbuhan induk dan ditanam ke
dalam tanah

Keratan batang yang digunakan perlu

mengandungi ruas berdekatan dengan
pangkalnya.

Tumbuhan seperti ubi kayu, bunga

mawar, bunga raya, tebu, dan kangkung
dapat dibiak dengan cara ini
 Kulit suatu dahan yang sihat yang mempunyai ruas serta tunas
digelang (dibuang kulit).

Bahagian dahan itu ditutupi dengan tanah lembap dan dibalut dengan
bahan plastik kain, atau sabut kelapa.

Apabila akar-akar kelihatan tumbuh keluar daripada bahagian dahan

itu, dahan itu dipotong dan ditanam di dalam tanah.

Kaedah ini biasanya digunakan untuk membiak pokok buah-buahan

seperti durian, ciku, limau, rambutan dan jambu batu.
 Suatu dahan yang rendah digelangi kulit luarnya dan dibenam dalam
tanah lembap.

Apabila akar-akar kelihatan muncul, bahagian dahan itu dipotong

daripada tumbuhan induk dan ditanam.

Keadaan ini digunakan untuk membiak tumbuhan seperti bunga

kertas, bunga mawar, bunga melur dan limau.
Batang satu pokok dipotong
dan dilekatkan pada satu Mata tunas suatu pokok
batang pokok yang lain disisipkan pada kulit luar
suatu pokok lain yang dihiris
dalam bentuk T
Created by