BAB 6

TADBIR URUS
NEGARA
 TAKRIF TADBIR URUS

Menjelaskan tatacara seseorang Menteri, Ketua

Setiausaha, Ketua Jabatan, Ketua Eksekutif dan
pegawai di semua peringkat pengurusan
Melaksanakan tanggungjawabnya secara telus,
berakauntabiliti dan berhemat dalam menguruskan
negara ke arah kemajuan
 CIRI-CIRI TADBIR URUS

Mengekalkan akauntabiliti dalam sistem

penyampaian awam
Menumpukan kepada prestasi menyampaikan
perkhidmatan secara cekap dan berkesan
Memastikan value for money dengan
mengurangkan pembaziran sumber/dana
 CIRI-CIRI TADBIR URUS

Mengamalkan kejujuran, akauntabliti dan integriti

serta kewajian perkongsian maklumat secara telus
Pengamanahan dan Pengawasan (stewardship)
 PENTADBIRAN NEGARA

Dibahagikan kepada 3 iaitu peringkat pusat

(kerajaan pusat), peringkat negeri (kerajaan negeri)
dan peringkat tempatan (pihak berkuasa tempatan).
 PENTADBIRAN NEGARA

Kuasa dibahagikan antara sebuah kerajaan pusat

dengan 13 buah kerajaan negeri.
Kerajaan pusat memerintah keseluruhan Malaysia
melalui pentadbiran di WP Putrajaya.
Pentadbiran negeri dibuat oleh kerajaan negeri.
 PENTADBIRAN NEGARA

Kerajaan pusat melaksanakan tugas terhadap

perkara-perkara dalam Senarai Persekutuan dan
Senarai Bersama.
Kerajaan negeri melaksanakan tugas terhadap
perkara-perkara dalam Senarai Negeri dan Senarai
Bersama.
 PENTADBIRAN NEGARA

Peluasan kuasa eksekutif Kerajaan Persekutuan

terhadap bidang kuasa Kerajaan Negeri termaktub
dalam Perkara 93, 94 & 95 Perlembagaan
Persekutuan.
Ketiga-tiga peringkat kerajaan tersebut mempunyai
kuasa yang termaktub dalam perlembagaan dan
beberapa Akta Parlimen.
 SISTEM PENTADBIRAN/EKSEKUTIF

Pentadbiran Persekutuan
Pentadbiran Negeri
Pentadbiran Kerajaan Tempatan (PBT)
 Pentadbiran Kerajaan Persekutuan

Hasil/Kutipan Kerajaan Persekutuan

- dipungut mengikut undang-undang dan peraturan
yang diluluskan oleh Kerajaan Persekutuan dan
Parlimen
 Pentadbiran Kerajaan Persekutuan

Hasil/Kutipan Kerajaan Persekutuan

- terbahagi kepada 4 kategori :
(1) Hasil-hasil cukai : Cukai Langsung dan Cukai
Tidak Langsung
(2) Hasil-hasil bukan cukai
(3) Terimaan bukan hasil
(4) Hasil Wilayah-wilayah Persekutuan
- Semua hasil dimasukkan ke dalam KWDP
 Struktur Kerajaan Persekutuan

Yang Dipertuan Agong

Perdana Menteri
Jemaah Menteri
Kementerian
Agensi-agensi Kerajaan
Perbadanan Awam
Suruhanjaya
Majlis
 Yang Dipertuan Agung

Ketua Eksekutif tetap dilaksanakan oleh Jemaah

Menteri yang diketuai oleh Perdana Menteri
 Perdana Menteri

Merupakan ketua Jemaah Menteri

Seorang ahli Dewan Rakyat yang mendapat
kepercayaan majoriti ahli Dewan Rakyat.
Warganegara melalui naturalisasi atau
pendaftaran tidak boleh dilantik menjadi Perdana
Menteri
Jika PM tidak lagi mendapat kepercayaan majoriti
ahli DR, maka PM hendaklah meletakkan jawatan
atau mohon Parlimen dibubarkan.
 Jemaah Menteri

Dilantik oleh YDPA

Bertanggungjawab secara bersama kepada
Parlimen
Anggota Kabinet hanya boleh dipilih daripada
Dewan Rakyat ataupun Dewan Negara
Walaupun Timbalan Menteri dan Setiausaha
Parlimen dilantik mengikut setiap portfolio, tetapi
tidak termasuk dalam Jemaah Menteri
 Peranan Jemaah Menteri

Menentukan dasar kerajaan dan memberikan arahan

untuk dilaksanakan
Bertindak sebagai badan penasihat kepada YDPA
Menteri-menteri selain PM hendaklah memegang
jawatan selama diperkenankan oleh YDPA, tetapi
boleh meletakkan jawatan bila-bila masa
 Peranan Jemaah Menteri

YDPA boleh melantik Timbalan-Timbalan Menteri

atas nasihat PM daripada kalangan ahli mana-mana
satu Majlis Parlimen
PM boleh melantik Setiausaha-Setiausaha Parlimen
daripada kalangan ahli mana-mana satu Majlis
Parlimen
PM boleh melantik Setiuasaha-Setiausaha Politik
 Peranan Jemaah Menteri

Parlimen membuat peruntukan bagi saraan Jemaah

Menteri, Timbalan Menteri dan Setiausaha Parlimen
Tugas dan fungsi SU Politik dan saraan mereka
ditentukan oleh Jemaah Menteri
SU Jemaah Menteri ialah Ketua Setiausaha Negara
yang juga merupakan Ketua Perkhidmatan Awam
 Ketua Setiausaha Negara

Penasihat utama kerajaan tentang pentadbiran

Persekutuan
Dilantik oleh YDPA atas nasihat PM
Merupakan pengerusi :
* Mesyuarat Ketua Setiausaha Kementerian (KSU) dan
Ketua Perkhidmatan
* Mesyuarat Perhubungan Antara Kerajaan Persekutuan
dan Kerajaan Negeri
* Pasukan Petugas Khas Pemudahcara Perniagaan
(PEMUDAH)
* Lembaga Pengarah Institut Integriti Malaysia(IIM)
* JK Perancang Pembangunan Negara (JPPN)
 Ketua Setiausaha Negara

Merupakan Setiausaha :
* Mesyuarat Jemaah Menteri/Mesyuarat Khas
Jemaah Menteri
* Mesyuarat Menteri-Menteri Besar dan Ketua-
Ketua Menteri
 Peranan Kementerian-kementerian Kerajaan
Persekutuan

Menjalankan tugas eksekutif

Merumus, merancang dan membentuk rancangan
pembangunan
Mengawasi dan menyelaras pelaksanaan rancangan
oleh agensi-agensi di bawah portfolio masing-
masing
KSU merupakan ketua pentadbir kementerian
 Kementerian-kementerian

Jabatan Perdana Menteri

Kementerian Belia dan Sukan
Kementerian Dalam Negeri
Kementerian Luar Bandar dan Wilayah
Kementerian Kerja Raya
Kementerian Kesihatan
Kementerian Kewangan
Kementerian Luar Negeri
 Kementerian Pelajaran
Kementerian Pelancongan
Kementerian Penerangan, Komunikasi dan
Kebudayaan
Kementerian Pengajian Tinggi
Kementerian Pengangkutan
Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan
Industri
Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi
dan Kepenggunaan
Kementerian Pertahanan
Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani
Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan
 Kementerian Perusahaan Perladangan dan
Komoditi
Kementerian Saians, Teknologi dan Inovasi
Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar
Kementerian Sumber Manusia
Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air
Kementerian Wilayah Persekutuan dan
Kesejahteraan Bandar
Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan
Masyarakat
 Agensi Kerajaan

Agensi pusat
Agensi mengurus/pelaksana
 Agensi Pusat

Bertanggungjawab membantu menyelaras dan

mengawal perjalanan agensi-agensi mengurus
Menggubal dasar dan perancangan ekonomi negara
Membekal keperluan asas (input bagi semua anggaran
sama ada dalam keperluan kakitangan dan peruntukan
belanjawan)
Memastikan melalui penyelarasan dan pengawalan
supaya input tadi digunakan dengan secekapnya
melalui :
Pemeriksaan perbelanjaan
Pemeriksaan perkhidmatan
Menguatkuasa Peraturan Kewangan dan
Perkhidmatan
Menyelaras penggubalan dasar dan pelaksanaannya.
 Contoh-contoh Agensi Pusat

Unit Perancang Eknomi (UPE)

Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA)
Unit Penyelarasan dan Perlaksanaan (UPP)
Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan
Pengurusan Malaysia (MAMPU)
Perbendaharaan
Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS)
Unit Pengurusan Prestasi dan Perlaksanaan
(PEMANDU)
Unit Inovasi Khas ( UNIK)
 AGENSI-AGENSI
PUSAT

Kementerian Jabatan Perdana Menteri

Kewangan
JPA UPP UKAS UNIK
Perbendaharaan UPE
MAMPU PEMANDU
 Agensi Mengurus/Pelaksana

Bertanggungjawab melaksanakan perkara-perkara

yang menjadi taggungjawab kjaan dgn tujuan
pembangunan dan perkhidmatan serta kemudahan
kpd org ramai.
Jabatan diketuai oleh seorg pengarah kecuali Jabatan
Audit, Polis dan Peguam Negara.
Contoh Jabatan Kjaan :
Arkib Negara
Biro Bantuan Guaman
Jabatan Buruh
Jabatan Galian
Jabatan Kerja Raya
Jabatan Peguam Negara
 Majlis

Ditubuhkan sebagai badan penyelaras di antara

kementerian dengan kementerian atau pun Kjaan
Persekutuan dan Kerjaan Negeri.
Ditubuhkan melalui 2 cara :
- Di bawah peruntukan perlembagaan
- Ditubuhkan oleh kerajaan
 Contoh Majlis (Perlembagaan)

Majlis Raja-Raja
Majlis Tanah Negara
Majlis Kewangan Negara
Majlis Negara bagi Kerajaan Tempatan
 Contoh Majlis (Kabinet)

Majlis Tindakan Negara

Majlis Keselamatan Negara
Majlis Ekonomi Negara
 Majlis Tanah Negara

Majlis ini dianggotai oleh :

- Pengerusi (Menteri Kemajuan Luar Bandar dan
Wilayah)
- seorang wakil dari setiap negeri yang dilantik oleh
Raja, Sultan, YDPN (tidak termasuk S&S)
- < 10 org wakil Kjaan Psktn
Kjaan S&S boleh hantar wakil tapi mereka tidak
berhak mengundi
Pengerusi boleh mengundi tetapi tidak mempunyai
kuasa undi pemutus.
 Tugas :

Membentuk dasar negara untuk memajukan dan

mengawal penggunaan tanah di seluruh
Persekutuan bg perlombongan, pertanian,
perhutanan dan perindustrian
Menyelaras dan menyeragamkan pengawalan dan
penggunaan tanah di seluruh negara
Tanah adalah perkara Senarai Negeri, oleh itu
negeri mempunyai kuasa terhadap pentadbiran
dan perundangan terhadap tanah negeri.
Namun, Kjaan Psktn boleh meminta hak milik
drpd Kjaan Negeri jika tanah tsb dikehendaki oleh
Kjaan Psktn
 Majlis Kewangan Negara

Ditubuhkan di bawah Perkara 108 Perlembagaan

Persekutuan
Ahli-ahlinya :
- Perdana Menteri (Pengerusi)
- Menteri Kewangan
- Menteri-menteri lain yang dilantik PM
- Seorg wakil dr setiap negeri yang dilantik oleh
ketua negeri masing2.
 Tugas :

Menasihati Kjaan Persekutuan mengenai urusan dan

pentadbiran kewangan sama ada kerajaan pusat dan
negeri.
Menasihati Kjaan Persekutuan mengenai jumlah
wang yang akan diberi kepada kjaan negeri dan
pembahagian hasil cukai dan royalti
 Setiap tahun Kjaan negeri memperolah hasil drpd
Kjaan Psktn utk pemberian :
- bilangan penduduk
- panjang jalan raya bagi negeri-negeri di
Semenanjung Malaysia
Mesyuarat majlis ini mesti diadakan sekurang-
kurangnya setahun sekali tetapi PM atau
sekurang2nya 3 org ahli boleh memanggil
mesyuarat seberapa byk kali yg perlu.
 Majlis Negara bg Kjaan Tempatan

Majlis ini membentuk dasar utk semua Kjaan

Tempatan di seluruh negara
Keahlian terdiri drpd :
- Pengerusi (Menteri Perumahan dan Kjaan
Tempatan)
- Seorg wakil dr setiap Kjaan Negeri yg dilantik oleh
Ketua Negeri kecuali S&S.
- 10 org ahli yg dilantik oleh Kjaan Psktn
Pengerusi majlis ini mempunyai kuasa undi pemutus
 Majlis Tindakan Negara

Sbg jentera penyelarasan, pengawasan dan

pengesanan pelaksanaan dasar dan program/projek
Kjaan untuk merealisasikan dasar2 negara serta
mencapai matlamat wawasan 2020
 Majlis Ekonomi Negara

Memantau dan menganalisis arah aliran dan

perkembangan ekonomi negara dan antarabangsa
serta merangka langkah2 khusus bg
mempercepatkan pertumbuhan ekonomi
Merangka strategi utk menggalakkan pelaburan
dlm negeri dan pelaburan lgsg asing bg
mengekalkan momentum pertumbuhan ekonomi
Mengenal pasti isu2 dlm pelaksanaan projek2
pmbgunan
Mengenal pasti lgkh2 mengawal inflasi dan
merangka strategi utk atasi kenaikan harga bahan
api, komoditi dan makanan
 Majlis Keselamatan Negara

Btgjwb menyelaraskan dasar2 berkaitan

keselamatan negara dan arahan mengenai langkah2
keselamatan termasuk gerakan2 keselamatan,
ketenteraman awam dan perkara2 melibatkan
keselamtan secara lgsg di seluruh negara
Menjadi badan bertgjwb membantu Majlis Tindakan
Negara (MTN) dlm perkara2 berkaitan keselamatan
 SURUHANJAYA
Ditubuhkan dgn tujuan mewujudkan satu agensi yg
bebas supaya tugas2 dpt dilaksanakan dgn adil dan
saksama tanpa pengaruh politii
Ahli-ahli Suruhanjaya dilantik oleh YDPA
Terdpt 3 jenis suruhanjaya tetap iaitu S/J Pilihanraya,
S/J Perkhidmatan dan SUHAKAM
Suruhanjaya khas lazimnya berbentuk sementara utk
mengkaji sesuatu perkara atau masalah seperti
bencana alam, penyelewengan dan membuat perakuan
kpd kjaan bg menyelesaikannya.
Pemecatan ahli2 s/j hanya boleh dibuat melalui
tribunal
Saraan ahli2 s/j ditanggung oleh Kumpulan Wang
Disatukan
 Suruhanjaya Tetap dan Sementara

Suruhanjaya

Tetap Sementara

Suruhanjaya
SPR SUHAKAM Perkhidmatan
Khas
 Peruntukan Am

Ahli mana2 satu Majlis Parlimen atau DUN

Anggota mana-mana perkhidmatan awam
Pegawai atau pekerja mana-mana pbt, atau mana2
badan samada diperbadankan atau selainnya.
Anggota sesuatu kesatuan sekerja atau sesuatu
sesuatu badan atau persatuan yg bergabung dgn
kesatuan sekerja
 Syarat2 perkhidmatan anggota S/J

Dilantik bg tempoh 5 tahun atau bg tempoh yg lebih

yg ditentukan
Boleh dilantik semula jika hilang kelayakan
Boleh meletakkan jawatan pd bila2 masa tetapi tidak
boleh dipecat drpd jawatan kecuali atas alasan dan
mengikut cara yg sama spt hakim Mahkamah Psktn
 Suruhanjaya Perkhidmatan

Untuk melantik, mengesahkan, memasukkan ke dlm

perjawatan tetap atau perjawatan berpencen,
menaikkan pangkat, menukarkan dan menjalankan
kawalan tatatertib ke atas anggota-anggota
perkhidmatan atau perkhidmatan2 yg diliputi oleh
bidang kuasanya.
 Suruhanjaya Perkhidmatan

S/J Perkhidmatan Awam (SPA)

S/J Perkhidmatan Pendidikan (SPP)
S/J Perkhidmatan Kehakiman dan Undang-Undang
S/J Pasukan Polis
Majis Angkatan Tentera

***Semua ahli dilantik oleh YDPA atas nasihat PM

setelah berunding dgn MRR
 Suruhanjaya Perkhidmatan Awam (SPA)

Ahli SPA terdiri drp Pengerusi, Naib Pengerusi dan

tidak < 4 org ahli lain
Pengerusi dan Naib Pengerusi mestilah pesara
Perkhidmatan Awam yang bersara tidak lebih drp 5
tahun
 Tugas SPA

Pelantikan
Pengesahan Dalam Perkhidmatan
Pemberian Taraf Berpencen
Pertukaran Perkhidmatan
Kenaikan Pangkat
Kawalan Tatatertib
Suruhanjaya Perkhidmatan Pelajaran (SPP)

Ahli2nya terdiri drp seorang Pengerusi, seorang

Timb Pengerusi dan tidak < 4 org ahli lain
 Tugas SPP

Tugasnya = SPP cuma tangjwbnya meliputi guru-

guru dan anggota Perkhidmatan Pelajaran
melantik, mengesahkan, memasukkan ke dlm
perjawatan tetap atau perjawatan berpencen,
menaikkan pangkat, menukarkan dan menjalankan
kawalan tatatertib ke atas anggota-anggota
perkhidmatan pelajaran
 Suruhanjaya Perkhidmatan Kehakiman dan
Undang-Undang

Ditubuhkan pd tahun 1957 di bawah Perkara

Perlembagaan Persekutuan
Ahli-ahlinya terdiri drp :
a) Pengerusi SPA
b) Peguam Negara
c) S/U SPA
d) Beberapa org ahli atau bekas hakim dlm bidang
kehakiman dan undang-undang
 Tugas S/J Perkhidmatan Kehakiman dan
Undang-Undang

Tugasnya = tangjwbnya meliputi anggota-anggota

Perkhidmatan Kehakiman dan Undang-Undang
melantik, mengesahkan, memasukkan ke dlm
perjawatan tetap atau perjawatan berpencen,
menaikkan pangkat, menukarkan dan menjalankan
kawalan tatatertib ke atas anggota-anggota
perkhidmatan di bawah bidang kuasanya
 Suruhanjaya Pasukan Polis

Ditubuhkan di bawah Perkara 140 Perlembagaan

Persekutuan
Ahli-ahlinya terdiri drp :
a) Pengerusi iaitu Menteri Keselamatan Dalam
Negeri
b) Ketua Polis Negara
c) KSU Kementerian Keselamatan Dalam Negeri
d) Seorg wakil SPA
e) 2 hingga 6 ahli lain yg dilantik YDPA
 Tugas S/J Pasukan Polis

Tugasnya = bertanggungjwb bg pelantikan,

pengesahan, kemasukan ke dlm perjawatan
tetap/berpencen, kenaikan pangkat, pertukaran dan
perjalanan kawalan tatatertib ke atas anggota
pasukan polis.
 Majlis Angkatan Tentera

Ahli-ahlinya terdiri drp :

a) Pengerusi iaitu Menteri Pertahanan
b) Wakil YDPA yg dilantik oleh MRR
c) Ketua Turus Angkatan Tentera yg dilantik YDPA
d) KSU Kementerian Pertahanan
e) 2 org Pegawai Kanan Angkatan Tentera yg dilantik
YDPA
 Tugas Majlis Angkatan Tentera

Mengawasi tatatertib anggota-anggota angkatan

tentera
Mengawasi pentadbiran angkatan tentera
 PERBADANAN AWAM

Dikenali sbg agensi separa kjaan yg mengambil alih

fungsi yg dulunya dikendalikan oleh jabatan
kerajaan
Ditubuhkan utk membolehkan kjaan melibatkan diri
secara terus dlm bidang pembangunan sosioekonomi
yg pihak swasta tidak menceburinya disebabkan
modal yg besar atau tiada keuntungan
 Jenis Perbadanan Awam

Badan Berkanun
Badan Tidak Berkanun
 Badan Berkanun

Ditubuhkan di bawah Akta Parlimen atau Enakmen

Negeri bg tujuan melaksanakan tugas-tugas sejajar
dgn objektif dan matlamat negara
 Badan Bukan Berkanun

Ditubuhkan di bawah akta syarikat

Mempunyai kebebasan yg lebih sbb badan ini tidak
tertakluk kpd pengawalan kjaan
Bebas mengadakan skim perjawatan sendiri
 Contoh Perbadanan Awam

Majlis Amanah Rakyat

Institut Penyelidikan Minyak Kelapa Sawait
Malaysia (PORIM)
Lembaga Pada dan Beras Negara (LPN)
Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP)
Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia (LKIM)
Lembaga Pertubhan Peladang (LPP)
Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA)
Majlis Sukan Negara