Th gii ngy cng tr nn bt

n hn
Cha bao gi nn kinh t ton cu li tng trng nhanh
nh thi im ny nhng cng cha bao gi th gii li y
ri ro nh lc ny

(Bo co Ri ro th gii 2007 - Din n kinh t th gii - World Economic Forum)

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 1

 Chng 1: Dn lun
Ri Ro Kit Gi Ti Chnh v S Xut Hin Ca
Cc Cng C Qun Tr Ri Ro Ti Chnh

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 2

 Mc tiu ca Chng
Lm r khi nim ri ro kit gi ti chnh.
Phn tch nhng bt n trong mi trng ti
chnh v nhng bt n ny s tc ng nh
th no i vi cc cng ty.
Cc cng c ti chnh no c s dng
c th qun tr ri ro kit gi ti chnh.
Gii thch cc thut ng v khi nim s c
s dng xuyn sut trong mn hc.
Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 3
 Tng quan v ri ro

Rui ro la s khong chac chan ve ton that

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 4

 Tng quan v ri ro

Trong lnh vc ti chnh, ri ro l mt khi nim nh gi mc

bin ng hay bt n ca mt giao dch hay danh mc u
t.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 5

 Tng quan v ri ro

Ri ro h thng Systematic risk Ri ro lin quan n ton b th trng

hay ton b nn kinh t.

Ri ro k ton Accounting risk Ri ro lin quan n nhng nghip v k

ton khng ph hp i vi mt giao dch, c th xy ra khi qui trnh v
qui nh v k ton thay i hay cha c xy dng.

Ri ro kit gi ti chnh Financial risk Ri ro lin quan n nhng thay

i ca nhng nhn t nh li sut, gi c phiu, gi hng ha v t gi.

Ri ro kinh doanh Business risk Ri ro lin quan n mt hot ng c

trng ca doanh nghip.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 6

 Tng quan v ri ro
Ri ro m hnh Model risk Ri ro lin quan n vic s dng m hnh
khng ng hoc khng ph hp, hoc trong mt m hnh tn ti cc sai s
hoc gi tr u vo khng ng.

Ri ro php l Regulatory risk Ri ro m cc qui nh v nh hng qui

nh qun l hin nay s thay i, em li tc ng bt li i vi cng ty.
Ri ro php l c th dn n vic xem mt s cc loi giao dch hin ti
hoc ang d tnh l bt hp php v cn tr s pht trin ca cc sn phm
v gii php mi.

Ri ro qui m Quantity risk Ri ro ca mt chin lc phng nga ri ro

trong nh phng nga ri ro khng bit c mnh s s hu hoc bn bao
nhiu n v ti sn giao ngay.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 7

 Tng quan v ri ro

Ri ro thanh khon Liquidity risk Ri ro lin quan n mt giao dch do

tnh trng th trng ch chiu, c th hin qua vic c t cc dealer v
chnh lch gi mua v gi bn kh ln.

Ri ro thanh ton (Ri ro Herstatt) Settlement risk Ri ro thng gp

trong cc giao dch thanh ton quc t, trong mt cng ty c giao dch hai
chiu vi mt i tc khc v gp ri ro l khon thanh ton ca mnh c
chuyn i trong khi cha nhn c khon thanh ton ca bn kia, iu ny
c th l do nguyn nhn ph sn, khng c kh nng thanh ton hay la o.

Ri ro tn dng Credit risk (Default risk) Ri ro mt bn tham gia mt hp

ng phi sinh OTC s khng chi tr khi c yu cu.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 8

 Tng quan v ri ro

Ri ro tn dng tim n Potential credit risk Ri ro m mt bn trong

giao dch s khng th chi tr ng hn trong tong lai.

Ri ro ton h thng Systemic risk Ri ro m do s ph sn ca mt

hay mt s nh ch ti chnh s gy ra nhiu v ph sn hn, cui cng s
dn n sp ton h thng ti chnh.

Ri ro vn hnh Operational risk Ri ro ca vic tht bi trong vn

hnh mt chng trnh phi sinh hay h thng qun tr ri ro.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 9

Ri Ro Ti Chnh v Ri Ro Kit Gi
Ti Chnh
Ri ro kit gi ti chnh m ch nhy cm t cc nhn t gi c th
trng nh li sut, t gi, gi c hng ha v chng khon tc ng n thu
nhp ca doanh nghip.

Ri ro ti chnh va hm cc trng thi ri ro kit gi ti chnh v cn ni

ln nhng ri ro do doanh nghip s dng n by ti chnh s dng
ngun vn vay trong kinh doanh.

Khi nim lin quan n ri ro ti chnh ch hm

n ri ro kit gi ti chnh.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 10

Ri Ro Ti Chnh v Ri Ro Kit Gi
Ti Chnh
Li

Gi giao ngay
Kt qu

ca ti sn c s

Ri ro kit gi Ri ro kit gi
ti chnh ti chnh

V th bn V th mua
L

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 11

Ri Ro Ti Chnh v Ri Ro Kit Gi
Ti Chnh
cc quc gia pht trin,
hu ht tnh trng ri ro
kit gi ti chnh l c th
phng nga c bi v
c s tn ti ca nhiu th
trng ln v mt th
trng hiu qu m thng
qua nhng ri ro ny
c th c trao i ln
nhau.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 12

Tc ng tng ln ca ri ro kit gi
ti chnh
Ri ro t gi m ch nhy cm chuyn i phn nh nhng
thay i trong gi tr ca cng ty khi ti sn nc ngoi
c chuyn i sang ni t.

Ri ro li sut ch nhng thay i trong li sut tc ng n

thc hin bo co kt qu sn xut kinh doanh.

Ri ro hng ha m ch n nhng thit hi lin qua n thay

i trong gi c hng ha.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 13

 Cc sn phm phi sinh

Sm phm phi sinh l

mt sn phm ti chnh
m kt qu ca n c
to ra t kt qu ca mt
sn phm khc (ti sn c
s).

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 14

 Cc sn phm phi sinh

Hp ng k hn
Hp ng giao sau
Quyn chn
Hon i v cc cng c phi sinh khc

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 15

 CC TH TRNG PHI SINH
Th trng tin mt (cash market) hoc th
trng giao ngay (spot market) l ni vic mua
v bn i hi hng ha hoc chng khon phi c giao
nhn hoc l ngay lp tc hoc ch t lu sau . Vic thanh
ton cng thng c thc hin tc thi.

Th trng cc cng c phi sinh l cc th

trng dnh cho cc cng c mang tnh hp ng m thnh
qu ca chng c xc nh trn mt cng c hoc mt ti
sn khc.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 16

 CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng k hn

Hp ng k hn l hp ng gia hai bn ngi mua v

ngi bn mua hoc bn ti sn vo mt ngy trong tng
lai vi gi tha thun ngy hm nay.
Nu vo ngy o hn, gi thc t cao hn gi thc hin, ngi
s hu hp ng s kim c li nhun, nu gi thp hn,
ngi s hu hp ng s chu mt khon l.
Hp ng k hn gn ging vi mt quyn chn, nhng quyn
chn cho quyn nhng khng bt buc phi thc hin giao dch,
trong khi ngi s hu hp ng k hn bt buc phi thc
hin.
Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 17
CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng k hn

Ri ro khng c kh nng chi tr (ri ro tn dng) ca hp

ng c hai chiu. Ngi s hu hp ng hoc l nhn hoc
l thc hin chi tr, ph thuc vo bin ng gi c ca ti
sn c s.
Gi tr ca hp ng k hn ch c giao nhn vo ngy o
hn hp ng; khng c khon chi tr no c thc hin vo
ngy k kt hoc trong thi hn ca hp ng.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 18

CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng k hn

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 19

CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng giao sau

Hp ng giao sau cng l hp ng gia hai bn ngi

mua v ngi bn mua hoc bn ti sn vo mt ngy
trong tng lai vi gi tha thun ngy hm nay.
Cc hp ng c giao dch trn sn giao dch giao sau v
chu qu trnh thanh ton hng ngy.
Hp ng giao sau tin trin t hp ng k hn v c nhiu
c im ging vi hp ng k hn.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 20

CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng giao sau

Cc hp ng giao sau c giao dch trn th trng

c t chc, gi l sn giao dch giao sau.
Hp ng giao sau c tnh thanh khon cao v n c th
c mua hoc bn li cho mt bn th ba.
Hp ng giao sau cng c ri ro hai chiu. Nhng th
trng giao sau s dng hai cng c loi b ri ro tn
dng.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 21

CC TH TRNG PHI SINH
Hp ng giao sau
Th nht, thay v giao nhn gi tr hp ng thng qua
vic thanh ton n nht vo ngy o hn, thay i trong
gi tr ca cc hp ng giao sau c thc hin vo cui
ngy chng c giao dch (thanh ton hng ngy, iu
chnh theo th trng).
Th hai ca hp ng giao sau gip lm gim ri ro khng
thanh ton l yu cu tt c cc thnh vin tham gia th
trng ngi bn v ngi mua u nh nhau thc
hin mt khon k gi c gi l khon k qu.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 22

CC TH TRNG PHI SINH
Quyn chn
Quyn chn l mt hp ng gia hai bn ngi mua v
ngi bn trong cho ngi mua quyn, nhng khng
phi l ngha v, mua hoc bn mt ti sn no vo
mt ngy trong tng lai vi gi ng vo ngy hm.
Ngi mua quyn chn tr cho ngi bn mt s tin gi
l ph quyn chn.
Mt quyn chn mua ti sn gi l quyn chn mua
(call). Mt quyn chn bn ti sn gi l quyn chn
bn (put).

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 23

CC TH TRNG PHI SINH

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 24

CC TH TRNG PHI SINH

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 25

CC TH TRNG PHI SINH
Hon i v cc cng c phi sinh khc

Hon i l mt hp ng trong hai bn ng hon i

dng tin.
Mt hp ng hon i, tng t nh hp ng giao sau, ging
nh mt danh mc cc hp ng k hn. V vy, kt qu c bn
ba loi cng c ny l tng t nhau.
S khc bit ch yu gia hp ng k hn. giao sau v hon
i l c tnh thanh ton ca cc hp ng ny v mc ri
ro khng thanh ton. Hp ng k hn v giao sau th hin hai
thi cc trong khi hp ng hon i l mt trng hp trung
dung.
Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 26
CC THUT NG QUAN TRNG
Khu v ri ro

Chp nhn ri ro (khng quan tm n ri ro) ch mt

nh u t trung lp vi ri ro.

Khng thch ri ro c tnh ca mt nh u t khng

a thch ri ro v khng chp nhn nhiu ri ro hn nu
khng nhn thm mt t sut sinh li b sung (phn b
ri ro) .

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 27

CC THUT NG QUAN TRNG

V th mua (Long
possition) (+): l
trng thi 1 ngi
ang nm gi mt ti
sn.

V th bn (Short
possition) (-): m ch
bn khng, l mt
ngi cn i mua li
1 ti sn thanh
ton.
CC THUT NG QUAN TRNG
Bn khng (short sale hoc shorting)

Bn khng l bn c phiu nhng khng thc s nm gi

c phiu. Bn bn c th vay c phiu t ngi mi gii.

Ngi bn khng lm nh th phng gi gim, vo

lc m ngi bn khng mua li c phiu vi gi thp
hn, thu c li nhun v hon tr c phiu li cho
ngi mi gii.
CC THUT NG QUAN TRNG
Bn khng (short sale hoc shorting)

Vic thit lp mt v th bn s to ra mt khon n. Ngi

bn khng c ngha v phi mua li c phiu vo mt ngy no
v hon tr li cho ngi mi gii.
Khng ging nh mt khong vay thng thng, trong
ngi i vay bit chnh xc s tin phi tr cho ngi cho vay,
ngi bn khng khng bit chnh xc c l h phi tr bao
nhiu tin mua li c phiu. iu ny to ra mt loi ri
ro ca vic vay mn. Trong thc t, bn khng l mt chin
lc u t y thch thc.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 30

CC THUT NG QUAN TRNG
Ri ro v t sut sinh li

T sut sinh li l thc o thnh qu ca u t. T sut sinh

li i din cho t l phn trm gia tng trong ti sn ca nh
u t t kt qu u t.
Trong trng hp c phiu, t sut sinh li l t l phn trm
thay i trong gi c cng vi t sut c tc.
T sut sinh li cao hn s i km vi ri ro ln hn.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 31

CC THUT NG QUAN TRNG
Ri ro v t sut sinh li

Ri ro l s khng chc chn trong t sut sinh li tng lai.

Cc nh u t thng khng thch ri ro, h trnh cc tnh
hung y ri ro v chn mt tnh hung c t sut sinh li
tng ng nhng ri ro t hn.
T sut sinh li phi ri ro (risk-free rate) l t sut sinh li
khi u t vo cc ti sn khng c ri ro v n l c hi ph
ca khon u t

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 32

CC THUT NG QUAN TRNG
T sut sinh li m nh u t k vng l li sut phi ri ro
cng vi mt phn b ri ro.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 33

CC THUT NG QUAN TRNG
Tnh hiu qu ca th trng v gi tr hp l l thuyt

Tnh hiu qu ca th trng l c im gi ca cc cng c

giao dch phn nh gi tr kinh t thc ca chng i vi nh
u t.
Trong mt th trng hiu qu, gi c bin ng mt cch
ngu nhin v cc nh u t khng th thu c t sut sinh
li trn nhng g m s b tr cho ri ro ca h.
Gi tr kinh t thc ca ti sn l gi tr hp l l thuyt.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 34

CC THUT NG QUAN TRNG
Kinh doanh chnh lch gi v lut mt gi

Kinh doanh chnh lch gi l mt dng giao dch trong

nh u t tm kim li nhun khi c cng mt loi hng
ha c bn hai mc gi khc nhau, mua hng mc
gi thp hn v ngay lp tc bn li mc gi cao hn.
Lut mt gi l nguyn tc qui nh rng hai ti sn hay
danh mc ng nht khng th c bn cc mc gi
khc nhau.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 35

CC THUT NG QUAN TRNG
Kinh doanh chnh lch gi v lut mt gi

Cc nh u t lun lun thch tr nn giu c hn

Vi hai c hi u t cho trc, cc nh u t lc no cng
a thch c hi u t lun c hiu qu t nht cng bng c
hi kia trong tt c cc trng hp v tt hn trong t nht
mt trng hp.
Nu hai c hi u t c hiu qu tng ng nhau, chng
phi c cng mt mc gi.
Mt c hi u t cho cng mt t sut sinh li trong tt c
cc trng hp c gi l khng c ri ro v phi to c
t sut sinh li phi ri ro.
Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 36
CC THUT NG QUAN TRNG
Thng tin hiu qu hnh thnh gi

Th trng k hn v giao sau l ngun thng tin rt quan trng i

vi gi c.
Th trng giao sau tng hp tt c cc thng tin vo mt dng thng
nht, phn nh gi giao ngay ca mt ti sn ring bit. Gi ca hp
ng giao sau o hn sm nht thng c xem l gi giao ngay.
Gi giao sau v k hn cng cha ng nhng thng tin nhng g m
ngi ta mong i v gi giao ngay trong tng lai.
Do , th trng giao sau v k hn cung cp nhng thng tin hiu
qu hnh thnh gi.

Khoa TCDN Qun tr ri ro ti chnh Ch. 1: 37