ALERGIJA NA AMBROZIJU I

OSTALE BILJKE IZ PORODICE

GLAVOIKA

M.Jovanovi, M.Poljaki, S.Stojanovi,

Lj.Vujanovi

Klinika za Kono-venerine bolesti,

Kliniki Centar Novi Sad
 KLINIKE MANIFESTACIJE

Atopijske manifestacije: atopijski dermatitis

alergijska astma
alergijski rinitis
alergijski konjunktivitis

Urtikarija
Kontaktni dermatitis
Multiformni eritem
 ATOPIJSKI DERMATITIS
SPECIFINI DERMATITIS U HIPERREAKTIVNOJ KOI
ATOPIARA PRAEN SVRABOM I ZNACIMA EKCEMSKE
UPALE.
Georg Rajka. Acta Derm Venereol 1989;144 Suppl:10-12.

KLINIKI SINDROM KOGA KARAKTERIU SVRAB I

ERITEMATOZNI PLAKOVI NEJASNIH GRANICA,
IZMENJENE POVRINE S PREDILEKCIJOM U PREGIBIMA ...
ATOPIJA NE MORA BITI PRISUTNA KOD SVIH OBOLELIH...
Hywell C Williams. J Am Acad Dermatol 2001;45(. Suppl):33S-36S.
 ATOPIJA

IgE ZAVISNA PREOSETLJIVOST NA ODREEN BROJ

UBIKVITARNIH ALERGENA, GENETSKI PREDISPONIRANA I
PRAENA POVEANOM PRIJEMIVOU PREMA ASTMI,
ALERGIJSKOM RINITISU I ATOPIJSKOM DERMATITISU,
TZV. ATOPIJSKIM MANIFESTACIJAMA ...

Helbert AR, et. al. J Am Acad Dermatol 1995;33:1008-18.

 EPIDEMIOLOGIJA

Atopija: 30% stanovnitva (u bilo kom periodu

detinjstva i adolescencije)
7-18% deca kolskog uzrasta

Atopijski dermatitis: 2,3-20% u optoj populaciji

9,8% godinja prevalencija
kod dece mlae od 2
godine
 NASLEE

57% - obolela majka

46% - oboleo otac
81% - oba roditelja obolela
59% - jedan roditelj ima atopijski dermatitis, a
drugi respiratornu atopiju
56% - jedan roditelj ima atopijski dermatitis
75% - jednojajani blizanac
25% - dvojajani blizanac
 EKOLOKI FAKTORI

Vea korelacija kod brae i sestara, nego

kod roditelja i dece
Sezonska pojava (prolee i jesen)
Visoka vlanost vazduha i temperatura
Ubikvitarni inhalatorni alergeni
 UESTALOST ALERGIJE NA UBIKVITARNE
INHALATORNE ALERGENE KOD ATOPIARA
SA ATOPIJSKIM DERMATITISOM

grinje (Dermatophagoides pteronyssinus) 86.7%

kuna praina 68.3%
polen trave 66.6%
polen korova 43.3%
polen stabla 33.3%
perje 16.7%
pelud ivotinja 8.3%
plesni 5.0%
bakterijska vakcina 1.6%
Atopijske manifestacije i urtikarija u grupi
atopiara (n=60)

n=60 atopijske manifestacije urtikarija

bolesnici AD+R AD R AD + R+AS R+AS AD +AS AS UA UC
broj 19 18 10 7 3 2 1 8 4
% 31.7 30.7 16.7 11.7 5 3.5 1.7 13.3 6.7

AD=Atopic dermatitis; R=Rhinitis; AS=Asthma;

UA=Urticaria acuta; UC=Urticaria chronica
DIJAGNOSTIKA ATOPIJSKOG
DERMATITISA
 DIJAGNOZA ATOPIJSKOG DERMATITISA

ZLATNI STANDARD=KLINIKI
STANDARD=DIJAGNOSTIKI KRITERIJUMI
Hanifin JM, Rajka G. Acta Dermatovener 1980;92
Suppl: 44-7. (HR)

MILENIJUMSKI KRITERIJUMI !!!

HR MAJOR KRITERIJUMI 3 ili vie

1. SVRAB
2. HRONINO-RECIDIVANTNI TOK
3. TIPIAN RASPORED I MORFOLOGIJA
(odoje: lice i ekstezorne povrine;
deca i odrasli: pregibne povrine; lihenifikacija)
4. LINA ILI PORODINA ANAMNEZA
ASTME/ALERGIJSKOG RINITISA ILI
ATOPIJSKOG DERMATITISA
HR 23 MINOR KRITERIJUMA 3 ili
vie
 HR MINOR KRITERIJUMI
KOD OBOLELE DECE STARE 2 GODINE
AKTIVNI DERMATITIS
KSEROZA 100% * **
TOK USLOVLJEN SPOLJANJIM FAKTORIMA 87% *
ERITEM LICA 54% * **
SVRAB PRI ZNOJENJU 39% * **
REAKCIJA NA KOI POSLE UZIMANJA 34% * **
HRANE

* Statistiki znaajno u odnosu na kontrole bez

oboljenja
** Statistiki znaajno u odnosu na latentni dermatitis
HR MINOR KRITERIJUMI KOD DECE
STARE 2 GODINE

LATENTNI ATOPIJSKI DERMATITIS

13 KRITERIJUMA KOD < 3%

KONTROLE BEZ ATOPIJSKOG

DERMATITISA
4 KRITERIJUMA KOD > 4%
 KSEROZA

NAJMANJE 20% POVRINE KOE

HRAPAVO, BEZ ERITEMA, ESTO SA
VIDLJIVOM DESKVAMACIJOM
TOK USLOVLJEN SPOLJANJIM
FAKTORIMA

SEZONSKE VARIJACIJE
RESPIRATORNE INFEKCIJE
INHALATORNI ALERGENI
DUGOTRAJAN KONTAKT S VODOM
 ERITEM LICA

ERITEM OBRAZA BEZ PAPULA I

DESKVAMACIJE
REAKCIJA NA KOI POSLE UZIMANJA
HRANE

SVRAB, URTIKE, ILI POGORANJE

EKCEMA
UK WORKING PARTY'S DIJAGNOSTIKI
KRITERIJUMI ZA ATOPIJSKI DERMATITIS
(WP)

PRISUTAN SVRAB KOE (kod dece, eanje i grebanje

unazad mesec dana) i najmanje 3 sledea kriterijuma:
- anamnezni podaci o zahvatanju pregibnih povrina (uz
obraze kod dece ispod 10 godina)
- pozitivna lina anamneza o astmi/polenskoj kijavici (ili
atopijskog oboljenja kod prvih srodnika kod dece mlae od 4
godine)
- anamnezni podaci o suvoj koi tokom predhodne godine
- vidljiv dermatitis u pregibu (ili obrazima, elu i ekstenzornim
stranama ekstremiteta kod deteta mlaeg od 4 godine)
- pojava prvih promena na koi pre navrene druge godine
ivota (ne i kod dece mlae od etiri godine)

Williams HC, et al. Br J Dermatol 1994;131:383-416.

 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

> 60% Dennie-Morgan i 85.00 90.80

povrine prednji vratni nabori,
koe svrab prilikom
zahvaeno eanja, povieni IgE
u serumu
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTI^KIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

Alergijski Periorbitalna 77.20 82.80

rinitis hiperpigmentacija,
rekurentni
konjunktivitis, beli
dermografizam,
sklonost infekcijama
koe, povieni IgE u
serumu
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

Povieni Sklonost infekcijama 71.20 79.90

IgE u koe, svrab prilikom
serumu znojenja, ihtioza i/ili
pilarna keratoza,
Dennie-Morgan
infraorbitalni nabori
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

Prednja Poetak tokom prvih 70.90 78.40

subkap- 6 meseci ivota,
sularna pogoranja izazvana
katarakta emocionalnim
stresom
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

Atopijska Dermatitis 68.50 77.30

bronhijalna aka/stopala, svrab
astma prilikom znojenja,
povieni IgE u
serumu
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.
Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen
osobina kriterijumi % verovatnoe %

Preosetlji- Pogoranja izazvana 67.70 77.10

vost na emocionalnim
hranu stresom,
nepodnoenje vune,
povieni IgE u
serumu, pozitivni
prick testovi
 PROGNOSTIKA VREDNOST HR DIJAGNOSTIKIH
KRITERIJUMA KOD ODRASLIH OSOBA SA
ATOPIJSKIM DERMATITISOM (MANOVA analiza)
Samochocki Z, et al. J Med 2000;31:177-81.

Predviena Prognostiki Senzitivnost Stepen

osobina kriterijumi % verovatnoe %

Urticaria Poetak tokom prvih 66.50 76.10

6 meseci ivota,
pogoranja izazvana
emocionalnim
stresom,
nepodnoenje vune,
suvoa koe (kseroza)
WP DIJAGNOSTIKI KRITERIJUMI ZA
ATOPIJSKI DERMATITIS ODOJADI
SVRAB KOE (podatak o trljanju ili grebanju koe u
poslednjih nedelju dana) i najmanje 3 sledea
kriterijuma:
- anamnezni podaci o zahvatanju spoljanjih strana
ruku/nogu
- anamnezni podaci o zahvatanju spoljanjih strana
ruku/nogu
- anamnezni podaci o atopijskom oboljenju kod prvih
srodnika
- anamnezni podaci o generalizovanoj suvoi koe tokom
predhodne godine
- vidljiv dermatitis na obrazima ili spoljanjim stranama
ruku/nogu bez zahvatanja pazunih jama
 MILENIJUMSKI KRITERIJUMI
ZA DIJAGNOSTIKU ATOPIJSKOG
DERMATITISA

MANDATORNI + PRINCIPIJELNI

ALERGEN + HR MAJOR KRITERIJUMI ( 2)

SPECIFINI IgE
ALERGOLOKO TESTIRANJE
 Meavina polena korova

Ambrosia artemisiaefolia (obini

limundik)
Arthemisia vulgaris (divlji pelen)
Humulus lupulus (hmelj)
Plantago lanceolata (bokvica)
Rumex acetosa (kiseljak)
Typha latifolia (rogoz)
 Meavina polena trave

Agrostis alba Phleum pratense (popino

(rosulja) prase)
Alopecurus pratensis Poapratensis (livadarka)
(repak) Secale cereale (ra)
Dactylis glomerata Triticum aestivum
(robrada) (penica)
Festuca pratensis Zea mais (kukuruz)
(vlasulja)
Lolium perene (ljulj)
 Meavina polena stabla
Abies (etinari)
Acer platanoides (javor)
Acer negundo (beli javor)
Betula verrucosa (breza)
Carpinus
Corylus avelana (leska)
Fagus (bukva)
Fraxinus excelsior (jasen)
Juglans regia (orah)
Picea (etinari)
Pinus silvestris (srebrni bor)
Platanus platana (platana)
Populus canadensis (kanadska
topola)
Querqus pubescens (hrast)
Salix alba (vrba bela)
Sambucus nigra (zova)
Taxus (empres)
Thuja (tuja)
Tilia (lipa)
Ulmus (brest)
Pinus nigra (bor obini)
 LEENJE

simptomatsko specifino
SPECIFINO LEENJE

Specifina imunoterapija - vakcine

 GODINJI TROKOVI LEENJA
ATOPIJSKOG DERMATITISA (UK)

Bolesnici : 297 000 000 funti

Zdravstvena sluba: 125 000 000 funti
Drutvo (bolovanje): 43 000 000 funti

Ukupno: 465 000 000 funti

52 godine stara ena neatopiar, koja unazad 13
godina ima recidivantni multiformni eritem
(EM). Promene se lokalizuju na predelima
otkrivene koe svako rano prolee i to nakon
ekspozicije korovskom biljkom mijakinjom, za
vreme batenskih radova. Vremenom promene
su postajale brojnije, naroito od 1992. godine
kada je poela da radi kao batenska radnica.
Prvi put se javlja kod nas u aprilu 1995.
godine. Nije imala recidivantni Herpes
Simplex niti anamnezu o uzimanju
lekova, skoranjoj vakcinaciji ili infekciji
kao ni kontaktu (indirektnom ili
direktnom) sa pesticidima.
ALERGOLOKO - PATCH
TESTIRANJE
ALERGOLOKO - PATCH
TESTIRANJE
Sedmog dana nakon aplikacije Patch
testova bolesnica se javila sa
promenama koje su po lokalizaciji i
izgledu bile identine promenama
vienim na prijemu.
PACIJENTKINJA JE PROMENILA
POSAO ALI SE VRATILA U
FEBRUARU 1998. I U JANUARU 2000.
SA NOVIM PROMENAMA.

ANAMNEZOM JE OTKRIVENO DA
ONA I DALJE IMA ISTE BILJKE U
SVOJOJ BATI.
JANUAR 2000.
10. CARYOPHYLLENE
9. MONOTERPENE
ALCOHOL - ESTER
8. EPOXY-DIHYDRO
CARYOPHYLLENE
7. n.i.
6. 1,8-CINEOL
5. n.i.
4. LINALOL
3. MENTOL
2. BORNEOL
1. EUGENOL
POLENI KOROVA
Ambrosia elatior
Artemisia
Chrysanthemum CAP class 1
laucanthemum (0,60 kUA/L)
TARAXACUM VULGARE
Solidago virgaurea

PHOTO TEST: MED-A, MED-B NORMAL

FEBRUAR 2000.
COMPOSITAE PREOSETLJIVI 4.68%

SL-mix 3.40%
Ekstrakt maslaka 1.27%
 UESTALOST KONTAKTNE
PREOSETLJIVOSTI NA ETARSKI
EKSTRAKT AMBROZIJE
(%)

ATOPIJSKI DERMATITIS 6.l

ALERGIJSKI KONTAKTNI DERMATITIS 3
PSORIJAZA 5.35
VENSKI ULKUSI 15.7
Uestalost SL mix-pozitivnih reakcija u naoj studiji
je bila vea od 1% to opravdava uvoenje ovog
alergena u standardnu bateriju kontaktnih alergena
na naim prostorima.
Dermatolog mora znati vie
od ostalih, ne samo o koi i
njenoj grai nego i o svemu
to kou okruuje

Robert M. Adams