UNIVERZITET U SARAJEVU

POLJOPRIVREDNO-PREHRAMBENI FAKULTET

VINJA (Prunus cerasus)

Studenti: Harun Alihodi

Jasmina aprljan
 Vinja se kao biljka uzgaja u obliku drveta i buna. bun
je visok svega 0,12-2,5 m, drvo 3-12 m, a sorte koje se
gaje u naoj zemlji od 3 do 6 m.
Plodovi vinje se uglavnom koriste za industrijsku
preradu, proizvodnju alkoholnih pia, a pojedine sorte
imaju plodove pogodne za jelo.
Ekologija vinje

Ekspozicija terena: odgovaraju sve ekspozicije

Nadmorska visina: Optimalna nadmorska visina za
vinju je od 400 do 800 m n.v, a uspjeva i na
nadmorskim visinama do 1300m.
Nagib terena: od 4 do 6
Koliina padavina: od 400 do 500 mm tokom godine
Zemljite: Najbolje joj odgovaaju zemljita sa pH od 6
do 8, ne podnosi teka, zbijena i kisela zemljita.
 Temperatura: Bolje podnosi niske temperature od
trenje, ako je stablo dobro pripremljeno za zimsko
mirovanje moe podnijeti i do -40C. Cvijetni pupoljci u
fazi mirovanja izmrzavaju od -9 do -10C. Vinja je
najosjetljivija 3 do 4 tjedna prije cvatnje i u cvatnji. U
tim fenofazama nastaju znatne tete ako se temperatura
spusti na -2,2 do -2,7C. Zatvoren cvijet u ainim
listiima moe podnijeti d -4 do -6C, zatvoren u
kruninim od -3,5 do -5C, a otvoren od -1,2 do -1,5C.
Zametnuti plodovi izmrzavaju na -0,5 do -1,2C.
Najvanije karakteristike vrste
Familija: Rosaceae
Podfamilija: Prunoideae
Rod: Prunus
Osnovni broj hromosoma roda Prunus je 8 (x=8), a sve
privredno znaajne sorte vinje su triploidi (2n=4x=32).
Sorte vinje mogu da budu:
samooplodne (Oblainska, Hajmanov rubin)
djelimino samooplodne (aanski rubin)
samobesplodne (Kereka)
 Obrazovanje cvijetnih pupoljaka poinje krajem juna i
prvoj polovini jula. U naim uslovima vinja poinje da
cvjeta krajem aprila.
Cvijet vinje je potpun, a plod sona kotunica.
Plod zavisno od sorte rejona i vremenskih uslova
sazrijeva od poetka juna do kraja jula.
Odabir podloge
U naim uslovima najvie se koriste generativne
podloge: trenja Vrapara (Prunus avium), magriva ili
raeljka (Prunus mahaleb), sijanci obine vinje (Prunus
cerasus).
Od vegetativnih podloga u naim uslovima najvie se
koriste F12/1, Kolt, izdanci obine i oblainske vinje.
Odabir sorte
Kod izbora sorte bitno je voditi rauna o vremenu
cvjetanja, kvalitetu plodova, rodnosti, otpornosti na
bolesti i tetoine. Najpoznatije sorte su:
aanski rubin stablo je srednje bujnosti, otporno na
na niske temperature. Samooplodna je sorta, ali pri
oplodnji ostane dosta neoploenih cvjetova. Sazrijeva
krajem juna, poetkom jula.
 Oblainska vinja- sazrijeva krajem juna i poetkom
jula. Samooplodna je sorta i moe se gajiti samostalno.

Hajmanov rubin- namjenjena je za preradu. Sazrijeva

krajem juna. Podloge na kojima se kalemi su magriva i
divlja trenja.
 Keleris 14- Koristi se za preradu i stonu upotrebu.
Sazrijeva poetkom juna, samooplodna je sorta. Podloga
na kojima se kalemi su magriva i divlja trenja.

umadinka- Pogodna je za industrijsku preradu jer

sadri malu koticu. Samooplodna je sorta. Sazrijeva
poetkom jula mjeseca.