SEMINARSKI RAD

MILJENJE
SRAN GAANIN, NJEMAKI JEZIK I KNJIEVNOST,
FILOZOFSKI FAKULTET PALE
 DEFINICIJA MILJENJA

Izraz miljenje se upotrebljava u vie znaenja.

Pod miljenjem se moe podrazumijevati:
sjeanje
matanje
zamiljanje i to kada konstatujemo da postoji neki
odnos izmeu opaenih ulnih podataka
Definicija miljenja bi bila, da je to proces usmjeren
na sagledavanje odnosa izmeu pojava na osnovu
kojih se donose zakljuci.
KARAKTERISTIKE PROCESA MILJENJA

Prvu bitnu karakteristiku miljenja ini operisanje

opaajima, predstavama, pojmovima i drugim
doivljajima koji nam reprezentuju nae iskustvo.
U strunoj se literaturi ovi reprezentanti naeg
iskustva obino nazivaju simbolima, pa se miljenje
esto oznaava kao mentalna aktivnost simbolima.
 USMJERENOST MILJENJA

Ne javljaju se ma koja sredstva kojima operiemo,

nego se javljaju odreena sredstva (odreene
predstave, odreeni pojmovi), zavisno od problema
koji elimo rijeiti i od naina koji smo odabrali kao
put i postupak kojim traimo rjeenje.
Tako npr. ako je pred nama matematiki zadatak
neemo obnavljati predstave i znanja iz istorije
nego iz matematike.
 UVIANJE ODNOSA

Pri miljenju mi operiemo odreenim znacima radi

toga da bismo doli do rjeenja problema, da bismo
saznali ono to ne znamo, shvatili ono to ne
razumijemo, da bismo otkrili kakvo je neto i zato je
neto onakvo kakvo jeste.
Do takvih saznanja dolazimo otkrivajui veze i
odnose koje do tada nismo uoavali.
Miljenjem mi uvijek utvrujemo da neto jeste ili
nije, da je slino neemu ili razliito od neega
drugoga, da je u odreenom odnosu sa neim
drugim.
 ODNOSI UTVRENI MILJENJEM

Odnosi i veze koje utvrujemo miljenem mogu biti:

- opti odnosi, koji predstavljaju zakonitosti zbivanja i
stvarnosti
- odnosi koji vae samo za konkretni sadraj o kome
razmiljamo
- najzad, i odnosi koji ne odgovaraju stvarnosti i koji
predstavljaju pogrene zakljuke
 ULOGE PREDSTAVA U MILJENJU

esta sredstva koja koristimo pri miljenju jesu

predstave.
Miljenje se ne moe svesti na opaaje ili na
predstave i mi u procesu miljenja uvijek imamo vie
nego prosto nizanje predstava.
Predstave nam mogu pomoi pri rjeavanju nekog
problema, ali samo kao nosioci sadraja koji
kombinujemo u procesu miljenja kao znaci kojima
se sluimo.
 ULOGA POKRETA U MILJENJU

Obino pri miljenju imamo pokrete bilo govornih

organa bilo drugih dijelova tijela. Ali, ti pokreti su
redovno veoma slabi i njih teko zapaamo ili
uopte ne zapaamo
Miljenje se ne moe svesti, kao to su psiholozi
bihervioristi smatrali, na miine pokrete i njihov
odreeni raspored.
Miini pokreti se mogu javiti kao znaci pri
razmiljanju.
 MILJENJE I MOTIVACIJA

Miljenje mora biti podstaknuto nekim motivima.

Prvu grupu motiva ine motivi ljudskog ponaanja,
kao elja da se neto postigne ili da se istaknemo
Drugu grupu ine motivi koji se javljaju samim
uoavanjem da postoji problem tj. tenja da se
problem rijei i da nam ono to je nejasno postane
jasno.
Kod naunika, umjetnika i pronalazaa poseban
pokreta misaonog napora esto je stvaralaka
tenja da se sazna ono to je nepoznato.
 MILJENJE I MOTIVACIJA

U procesu miljenja ukljuuju se razna osjeanja,

prije svega tzv. intelektualna osjeanja, kao to su
osjeanja uenja, radoznalosti, sumnje,
zadovoljstva zbog napredovanja i uspjeha.
Motivi i osjeanja pokreu, odravaju i usmjeravaju
miljenje.
Takvo miljenje naziva se miljenje prema elji, a
predstavlja jednu vrstu nerealistikog miljenja.
 FUNKCIJE MILJENJA

Miljenje ima sljedee funkcije:

sagledavanje odnosa izmeu pojava i predmeta uz
pomo misaonih operacija
donoenje zakljuaka kojima se tumae zbivanja u
realnom svijetu