+ğal +şma Hukuku Sunu

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ
ÇALIŞMA HUKUKU
1
www.corlumem.meb.k12.tr
DERSİN İÇERİĞİ
MODÜL:1- İŞ HUKUKU
• A-İşin Tanımı ve Özellikleri
• B-Ücret İle İlgili Kavramlar
MODÜL:2- TÜRK TİCARET KANUNU
• A-Ticari İşletmenin Özellikleri
• B-Ticaret Şirketleri
• C-Kıymetli Evraklar
• D-İş Mektupları, Dilekçeler ve Resmi Yazılar
MODÜL:3- MESLEKİ EĞİTİM KANUNU
• A-Mesleki Eğitim Kanunu’nda Geçen Kavramlar
• B-Çıraklığa Ait Hükümler
• C-Kalfalığa Ait Hükümler
• D-Ustalığa Ait Hükümler
(Gitmek istediğiniz başlığın üzerine tıklayın)
Dersin
İçeriği
MODÜL:1
İŞ HUKUKU
• A-İŞİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ
• B-ÜCRET İLE İLGİLİ KAVRAMLAR
(Gitmek istediğiniz konu başlığının üzerine tıklayın)
3
A-İŞİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ

Dersin
İçeriği
Modül
• İş: Bir fayda sağlamak amacıyla, bedenen

Başı
veya zihinsel güç harcayarak yapılan

çalışmalara “iş” denir.
• İşçi: Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan
gerçek kişiye “işçi” denir. (4857 Sayılı İş
Kanunu)
4
Dersin
İçeriği
• İşyeri; işveren tarafından mal veya hizmet Modül

Başı
üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan

unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime
“işyeri” denir. (4857 Sayılı İş Kanunu)
• İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile
nitelik yönünden bağlılığı bulunan diğer
eklentiler ve sosyal tesisler de işyerinden
sayılır.*
5
Dersin
İçeriği
• İşveren: İşçi çalıştıran gerçek veya tüzel Modül

Başı
kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum

ve kuruluşlara “işveren” denir.
• İşveren vekili: İşveren adına hareket eden
ve işin, işyerinin ve işletmenin
yönetiminde görev alan kimselere
“işveren vekili” denir.
• İşveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı
işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan
işveren sorumludur.*
6
Dersin
Hizmet akdi ve şekli İçeriği
Modül
Başı
• İş sözleşmesi; bir tarafın (işçi) bağımlı

olarak iş görmeyi, diğer tarafın da
(işveren) ücret ödemeyi üstlenmesinden
oluşan sözleşmedir.
• İş sözleşmesi, Kanunda aksi
belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir.
• Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş
sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması
zorunludur.
7
Dersin
İçeriği
• Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde, işveren Modül

Başı
işçiye en geç iki ay içinde çalışma koşullarını,

çalışma süresini, ücreti ve ödeme zamanını,
sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların
uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren
yazılı bir belge vermekle yükümlüdür.
• Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş
sözleşmelerinde bu hüküm uygulanmaz.
• İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş
ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde
işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.
8
• Nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren
Dersin
İçeriği
Modül
işlere “süreksiz iş” denir. Başı
• Nitelikleri bakımından otuz iş gününü geçen işlere

“sürekli iş” denir.
• İş akdinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde
sözleşme “belirsiz süreli” sayılır.
• Belirli süreli işlerde veya belli bir işin
tamamlanması gibi durumlarda işveren ile işçi
arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli
süreli iş sözleşmesidir.
• Belirli süreli iş sözleşmesi, önemli bir neden
olmadıkça, birden fazla üst üste yapılamaz.
9
• İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam
Dersin
İçeriği
Modül
süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre

Başı
önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda

yapılan sözleşmeye “kısmî süreli iş sözleşmesi”
denir.
• Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi,
haklı bir neden olmadıkça, tam süreli emsal
işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz.
• Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya
ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal
işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak
ödenir. 10
• Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle Dersin
İçeriği
ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde Modül

Başı
çağrılmasına, “çağrı üzerine çalışma” iş sözleşmesi

denir.
• İşçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar
belirlemedikleri takdirde, haftalık çalışma süresi
yirmi saat kararlaştırılmış sayılır. Çağrı üzerine
çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın
veya çalıştırılmasın ücrete hak kazanır.
• Birden çok işçinin meydana getirdiği bir takımı
temsilen bu işçilerden birinin, takım kılavuzu
sıfatıyla işverenle yaptığı sözleşmeye “takım
sözleşmesi” denir.
11
• Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı
Dersin
İçeriği
Modül
konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay

Başı
olabilir.
• Deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört
aya kadar uzatılabilir.
• Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini
bildirim süresine gerek olmaksızın ve
tazminatsız feshedebilir. İşçinin
çalıştığı günler için ücret ve
diğer hakları
saklıdır.
12
İş Akdinin Feshedilmesi
Dersin
İçeriği
Modül
• Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce Başı
durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

• İş sözleşmeleri;
 İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin
diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
 İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi
için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak
dört hafta sonra,
 İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi
için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak
altı hafta sonra,
13
Dersin
İçeriği
İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim Modül

Başı
yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,

Feshedilmiş sayılır.
• Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile
artırılabilir.
• Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim
süresine ilişkin ücret tutarında tazminat
ödemek zorundadır. (İhbar tazminatı)
• İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin
vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
14
Dersin
Feshin geçerli bir sebebe dayandırılması

İçeriği
Modül
Başı
• Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran

işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan
işçinin iş sözleşmesini fesheden işveren,
geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
15
Dersin
• Özellikle aşağıdaki hususlar iş akdinin feshi için

İçeriği
Modül
geçerli bir sebep oluşturmaz:

Başı
 Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya

işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal
faaliyetlere katılmak.
 İşyeri sendika temsilciliği yapmak.
 Sözleşmeden doğan haklarını takip için işveren
aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak
veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.
 Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri,
hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri
nedenler.
16
Dersin
• İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve

İçeriği
Modül
Başı
fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek

zorundadır.
• Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan
bir işçinin iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya
verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez.
• İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminin
tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş
mahkemesinde dava açabilir.
• İşveren, feshin geçerli bir sebebe dayandığını
ispatla yükümlüdür.
17
Dersin
İçeriği
• İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia Modül

Başı
ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla

yükümlüdür.
• İşverence gösterilen sebebin geçerli olmadığı
mahkemece tespit edilerek feshin
geçersizliğine karar verildiğinde, işveren,
işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.
• İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde
işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en
çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat
ödemekle yükümlü olur.
18
Dersin
İçeriği
• İşçi kesinleşen mahkeme kararının Modül

Başı
tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe

başlamak için işverene başvuruda bulunmak
zorundadır.
• Bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise,
işverence yapılmış olan fesih geçerli bir
fesih sayılır.
19
İşçinin Fesih Hakkı
Dersin
İçeriği
Modül
• İşçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini

Başı
sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini

beklemeksizin feshedebilir.
Sağlık sebepleri,
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller,
İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla
süre ile işin durmasını
gerektirecek zorlayıcı
sebepler ortaya
çıkması.
20
Dersin
Derhal Fesih Hakkını Kullanma Süresi

İçeriği
Modül
Başı
• İşçi veya işveren için tanınmış olan sözleşmeyi

fesih yetkisi, iki taraftan birinin, fesih hakkını
uygunsuz şekilde kullandığını diğer tarafın
öğrendiği günden başlayarak altı iş günü
içinde kullanılmalıdır.
• Bu fesih yetkisi, her durumda,
fiilin meydana gelişinden
itibaren bir yıl sonra
kullanılamaz.
21
Dersin
İçeriği
Yeni İş Arama İzni Modül

Başı
• Bildirim süreleri içinde kalmak şartı ile

işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli
olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret
kesintisi yapmadan vermeye mecburdur.
• İş arama izninin süresi günde iki saatten az
olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini
birleştirerek toplu kullanabilir.
• İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik
kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye
ödenir.
22
Toplu İşçi Çıkarma
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
• İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve

benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri
sonucu olarak, toplu işçi çıkarmak istediğinde,
bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri
sendika temsilcilerine, ilgili bölge
müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
23
Kıdem Tazminatı
Dersin
İçeriği
Modül
• Kanunda belirtilen asgari bir çalışma süresini

Başı
dolduran bir işçinin iş sözleşmesi, kanunda

belirtilen nedenlerden biriyle son bulması
halinde, işverence işçiye veya mirasçılarına
ödenen bir tazminat şeklidir.
• Kıdem tazminatına hak kazanmak için:
İşçinin en az altı ay çalışmış olması gerekir.
İş sözleşmesinin kanunda belirtilen nedenlerle
fesh edilmiş olması gerekir.
İşçi, işveren tarafından işten çıkarılmalıdır.
24
Dersin
Kıdem tazminatının tutarının belirlenmesi:

İçeriği
Modül
Başı
• İşçinin işe başladığı tarihten itibaren iş

sözleşmesinin devamı süresince, her geçen tam
yıl için, otuz gün günlük ücret tutarında kıdem
tazminatı ödenir.
• Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı brüt ücreti
üzerinden hesaplanır.
25
İşverenin Sorumlulukları
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
• İşveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin

sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak,
araç ve gereçleri sağlamak zorundadır.
• İşveren, alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine
uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri, mesleki
riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve
sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve
gerekli eğitimleri vermek zorundadır.
• İşveren, işyerinde meydana gelen iş kazasını ve
meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile
SGK bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
26
Çalışma Belgesi Dersin
İçeriği
Modül
• İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından verilen, Başı
işin çeşidini ve süresini gösteren belgeye

“Çalışma Belgesi” denir.
• İş veren, bu belgeyi vaktinde vermek
zorundadır. Vaktinde verilmeyen veya yanlış
bilgi içeren belgeden dolayı zarar gören işçi
veya yeni işveren eski
işverenden tazminat
isteyebilir.
27
Dersin
Grev Hakkı ve Lokavt İçeriği
Modül
Başı
Grev nedir?
• İşçilerin, topluca işyerinde faaliyeti durdurmak
veya önemli ölçüde aksatmak amacıyla
aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun aynı
amaçla topluca çalışmamaları için verdiği
karara uyarak iş bırakmalarına “grev” denir.
28
Dersin
İçeriği
• Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında Modül

Başı
uyuşmazlık çıkması halinde, işçilerin sosyal

durumlarını ve çalışma şartlarını korumak
veya düzeltmek amacıyla bu Kanun
hükümlerine uygun olarak yapılan greve
“kanuni grev” denir.
29
Dersin
İçeriği
• Kanuni grev için aranan şartlar oluşmadan Modül

Başı
yapılan greve “kanun dışı grev” denir.

• Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğüne, milli egemenliğe,
Cumhuriyete, milli güvenliğe aykırı amaçla
grev yapılamaz.
30
Dersin
Lokavt nedir? İçeriği
Modül
Başı
• İşyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep

olacak şekilde, işveren veya işveren vekili
tarafından kendi isteği ile veya bir işveren
kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin
topluca işten uzaklaştırılmasına “lokavt” denir.
31
• Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında
Dersin
İçeriği
Modül
uyuşmazlık çıkması ve sendika tarafından

Başı
grev kararı alınması halinde, bu Kanuna

uygun olarak yapılan lokavta “kanuni
lokavt” denir.
• Kanuni lokavt için aranan şartlar oluşmadan
yapılan lokavta “kanun dışı lokavt” denir.
• Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğüne, milli egemenliğe,
Cumhuriyete, milli güvenliğe aykırı amaçla
lokavt yapılamaz.
32
Dersin
İçeriği
Özürlü ve eski hükümlü Modül

Başı
çalıştırma şartları
• İşverenler, elli veya daha fazla işçinin çalıştığı
işyerlerinde, özel sektör için, % 3 özürlü, kamu
sektörü için ise % 4 özürlü ve % 2 eski hükümlü
işçiyi, mesleki, bedeni ve ruhi durumlarına uygun
işlerde çalıştırmakla
yükümlüdürler.
33
Çalışma Yasakları
Dersin
İçeriği
Modül
• On beş yaşını doldurmamış çocukların

Başı
çalıştırılması yasaktır.
• Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve ilk
öğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel,
zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime
devam edenlerin okullarına
devamına engel
olmayacak
hafif işlerde
çalıştırılabilirler.
34
Dersin
İçeriği
• Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen Modül

Başı
çocukların çalışma saatleri günde yedi ve

haftada otuz beş saatten fazla olamaz.
• Okula devam eden çocukların eğitim
dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri
dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve
haftada on saat olabilir.
35
Dersin
İçeriği
• Maden ocakları ile kablo döşemesi, Modül

Başı
kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında

veya su altında çalışılacak işlerde on sekiz
yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki
kadınların çalıştırılması yasaktır.
• Sanayiye ait işlerde on sekiz yaşından küçük
çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması
yasaktır.
36
Dersin
• Kadın işçilerin, doğumdan önce sekiz ve

İçeriği
Modül
Başı
doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam

on altı hafta izin hakları vardır.
• Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde,
doktorun onayı ile kadın işçi, isterse doğumdan
önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir.
• Kadın işçinin, doğum öncesi doktor onayı ile
fazladan çalıştığı süreler
doğum sonrası izin
süresine eklenir.
37
Dersin
• Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik

İçeriği
Modül
Başı
kontroller için ücretli izin verilir.

• Hekim raporu ile hamile kadın, işçi sağlığına
uygun daha hafif işlerde çalıştırılır.
Bu durumda işçinin ücretinde bir indirim
yapılmaz.
• İsteği halinde kadın işçiye, on altı haftalık
sürenin tamamlanmasından sonra altı aya
kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık
ücretli izin hakkının hesabında dikkate
alınmaz.
38
Dersin
• Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını

İçeriği
Modül
Başı
emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat

süt izni verilir.
• Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça
bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler.
• Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.
39
Dersin
İçeriği
B-ÜCRET İLE İLGİLİ KAVRAMLAR Modül

Başı
Asgari Ücret
• İşçilere, normal bir çalışma günü karşılığı
olarak ödenen ve gıda, konut, giyim, ulaşım
gibi zorunlu ihtiyaçları, günün fiyatları
üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek
ücrete “Asgari Ücret” denir.
• Asgari Ücret; Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca, Asgari Ücret Tespit Komisyonu
aracılığı ile en geç iki yılda bir belirlenir.
40
Dersin
Tatil Ücretleri İçeriği
• Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren

Modül
Başı
tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün

ücreti tam olarak ödenir.
• Aşağıdaki durumlarda, işçi çalışmış sayılır:
Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden
sayılan zamanlar ile günlük ücret ödenen veya
ödenmeyen kanundan veya sözleşmeden doğan
tatil günleri.
Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren
tarafından verilen diğer izinlerle, hekim
raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri. 41
Dersin
Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya

İçeriği
Modül
Başı
babanın, eşin, kardeş veya çocukların

ölümünde üç güne kadar verilmesi gereken
izin süreleri.
42
Dersin
• Zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmadan

İçeriği
Modül
işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç

Başı
gününde işveren tarafından tatil edilmesi halinde

haftanın çalışılmayan günleri ücretli hafta
tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılır.
• Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan
işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil
günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa,
bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam
olarak ödenir.
• Tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her
gün için bir günlük ücret ödenir.
43
İzin Hakkı
Dersin
İçeriği
Modül
• İşyerinde işe başladığı günden itibaren,

Başı
deneme süresi de içinde, en az bir yıl çalışmış

olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
• Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
• Bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya
işlerinde çalışanlara bu
Kanunun yıllık ücretli
izinlere ilişkin
hükümleri
uygulanmaz.
44
Dersin
İzin Süreleri
İçeriği
Modül
Başı
• İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, Kanunda şu

şekilde belirlenmiştir:
Verilecek yıllık izin, hizmet süresi;
 Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara
on dört günden,
 Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,
 On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmi altı
günden,
Az olamaz.
• Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve
daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin
süresi yirmi günden az olamaz.
45
İş Süreleri Dersin
İçeriği
• Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk Modül

Başı
beş saattir. Aksi karar alınmamışsa bu süre,

işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde
bölünerek uygulanır.
• Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma
süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine,
günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde
dağıtılabilir.
• Zorunlu nedenlerle işin durması durumunda, işveren
iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması
yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla
sürelerle çalışma sayılmaz. 46
Dersin
Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği İçeriği
Modül
Başı
• Ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle

işyerindeki çalışma süresinin geçici olarak
önemli ölçüde azaltılması veya tamamen
durdurulması halinde, (en az dört hafta)
işçilere işsizlik sigortasından kısa çalışma
ödeneği ödenir.
• Kısa çalışma süresi, zorlayıcı sebebin
devamı süresini ve her halde üç ayı
aşamaz.
47
Dersin
İçeriği
• İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak Modül

Başı
kazanabilmesi için, çalışma süreleri ve işsizlik

sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından
işsizlik ödeneğine hak kazanma şartlarını
yerine getirmesi gerekir.
• Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı,
işsizlik ödeneğinin miktarı kadardır.
48
Dersin
Çalışma Saatleri
İçeriği
Modül
Başı
• Günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile

dinlenme saatleri işçilere duyurulur.
• İşin niteliğine göre işin başlama ve bitiş
saatleri farklı şekilde düzenlenebilir.
49
Dersin
Dinlenme Saatleri İçeriği
Modül
Başı
Günlük çalışma süresinin ortalama bir

zamanında, o yerin gelenekleri ve işin gereğine
göre ayarlanmak suretiyle işçilere;
Dört saat veya daha kısa süreli işlerde on beş
dakika,
Dört saatten fazla ve yedi buçuk saate kadar
(yedi buçuk saat dahil) süreli işlerde yarım
saat,
Yedi buçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat,
Ara dinlenmesi verilir.
50
Dersin
• Bu dinlenme süreleri en az olup aralıksız verilir.

İçeriği
Modül
Başı
• Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki

gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak
sözleşmeler ile aralı olarak kullandırılabilir.
• Dinlenmeler, bir işyerinde işçilere aynı veya
değişik saatlerde kullandırılabilir.
• Ara dinlenmeleri çalışma
süresinden sayılmaz.
51
Dersin
İçeriği
MODÜL:2
TÜRK TİCARET KANUNU
• A-TİCARİ İŞLETMENİN ÖZELLİKLERİ
• B-TİCARET ŞİRKETLERİ
• C-KIYMETLİ EVRAKLAR
• D-İŞ MEKTUPLARI, DİLEKÇELER VE
RESMİ YAZILAR
52
Dersin
A-TİCARİ İŞLETMENİN
İçeriği
Modül
Başı
ÖZELLİKLERİ
Ticaret Sicili
• Ticaret mahkemelerinin bulunduğu
yerlerde ticari işlemlerin kayıt ve tescil
edildiği ve herkesin yararlanabildiği
resmi kütüklere “Ticaret Sicili” denir.
• Gerçek veya tüzel kişilik olarak ticaret
yapmak isteyenler işletmelerini Ticaret
Siciline kayıt ettirmek zorundadır.
53
Dersin
İçeriği
• Kayıt bilgileri Ticaret Sicili Gazetesinde Modül

Başı
yayımlanarak ilan edilmiş olanlar

işletmelerini kurmuş ve ilgililere
bildirmiş sayılırlar.
54
Ticaret Unvanı ve İşletme Adı
Dersin
İçeriği
• Türk Ticaret Kanununa göre; her tacir,

Modül
Başı
işletmesine ait işlemleri bir ticaret unvanı ile

yapmaya, işletmesine ait senet, ticari mektup ve
diğer evrakı bu unvan altında imzalamaya
mecburdur.
• Ticaret unvanı ile bir tacirin diğer tacirlerle
karıştırılması engellenmiş olur.
• Ticari işletmenin açıldığı günden itibaren
15 gün içinde seçtiği işletme adını bulunduğu
yerin Ticaret Siciline tescil ve ilan ettirmek
zorundadır.
55
Dersin
İçeriği
Ticari Defterlerin Özellikleri Modül

Başı
• Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul

Kanunu’na göre tutulması zorunlu olan
defterlerdir. (Kimlerin hangi defterleri
tutacağı kanunlarda belirtilmiştir)
• Defterlere kayıt yapılmadan önce, her bir
sayfası notere onaylattırılır.
• Defterin bitiş onayı da yaptırılır.
• Kayıtlar, kanunlara ve muhasebe
tekniğine göre yapılır.
56
Dersin
• Defterler, mürekkepli kalem ya da yazı

İçeriği
Modül
Başı
makinesi kullanılarak, Türkçe tutulmalıdır.

• Defterlerde, silinti, kazıntı çizinti yapılamaz.
• Sayfa ilave edilip sayfa çıkarılamaz.
• Yapılan yanlışlıklar, muhasebe kurallarına
uygun olarak düzeltilir.
• Defterler, kullanıldıkları yılı takip eden yıldan
itibaren, VUK’a göre 5 yıl, TTK ve sigorta
mevzuatına göre en az 10 yıl saklanmalıdır.
• Usulüne uygun tutulmuş ticari defterler,
mahkemelerde sahibi lehine delil oluştur.
57
Dersin
İçeriği
Cari Hesaplar Modül

Başı
• Sürekli iş yapan bir kişi ya da kuruluşun

alacaklanıp borçlanan hesabıdır.
(Örnek: Kredi kartı hesapları,
toptancıların perakendecilere açtığı
hesaplar gibi.)
58
Dersin
B-TİCARET ŞİRKETLERİ
İçeriği
Modül
Başı
Adi Şirketler
• Adi şirket, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine
göre değil, Borçlar Kanunu’na göre kurulup
işletilen ortaklık türüdür. (Örnek: İki kişinin
bir tekne alıp balıkçılık yapması gibi)
• En basit şirket modeli olup, sahibinden ayrı
bir varlığı olmayan şirketlerdir.
• Adi şirket sözleşmesi herhangi bir şekle bağlı
değildir. Hatta yazılı olması dahi gerekmez.
59
Kolektif Şirketler
Dersin
İçeriği
Modül
• Ortakların, şirketin borçlarından ötürü tüm

Başı
mal varlıkları ile sorumlu oldukları bir şirket

türüdür.
• Yalnızca gerçek kişiler hissedar olabilir.
• Şirket ortakları, şirketin borçlarından dolayı,
bütün mal varlıkları ile sınırsız
sorumludurlar.
• Vergilendirme yönünden avantajı olmaması
nedeniyle günümüzde pek tercih edilmeyen
bir şirket türüdür.
60
Dersin
Sermaye Şirketleri
İçeriği
Modül
Başı
• Sermaye şirketlerinde, ortakların yetki ve

sorumlulukları, şirkete getirmeyi taahhüt
ettikleri sermaye miktarıyla sınırlıdır.
• Sermaye şirketlerinin en önemli
özelliklerinden biri de, sermayeye ortak
olmak ile şirketin yönetimiyle
ilgilenmenin birbirinden ayrılmış
olmasıdır.
61
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
Sermaye Şirketleri
Sermayesi Paylara
Bölünmüş Limitet Şirketler
Komandit Şirketler
Anonim Şirketler
62
Sermayesi Paylara Bölünmüş
Dersin
İçeriği
Modül
Komandit Şirketler
Başı
• Kuruluş ve yönetiminde karşılaşılan

zorluklardan dolayı günümüzde tercih
edilmeyen bir şirket türüdür.
63
Dersin
Limited Şirketler İçeriği
Modül
Başı
• En az iki, en fazla elli ortakla kurulabilir.

• Tüzel kişilerde ortak olabilir.
• Ortakların oy hakları ve sorumlulukları,
sermayeleri kadardır.
• Ortaklar, şirket borçlarından dolayı kişisel
mal varlıkları ile sorumlu değildirler.
• Kuruluşunun ve yönetiminin kolay olması
ve vergi avantajları nedeni ile günümüzde
en çok tercih edilen şirket türüdür.
64
Dersin
Anonim Şirketler
İçeriği
Modül
Başı
• En az beş kişi ile kurulur. Sınırsız sayıda

ortak olabilir.
• Kuruluşu ve yönetimi, ayrıntılı
hükümlere tabidir.
• Büyük sermaye gerektiren işlerin
yapılması için uygun olan şirket türüdür.
• Şirket ortaklarının sorumlulukları
sermayeleri ile sınırlıdır.
65
Dersin
C-KIYMETLİ EVRAKLAR
İçeriği
Modül
Başı
Bono (Emre muharrer senet)

• Belli bir miktar paranın belli bir tarihte kayıtsız
şartsız ödeneceğini taahhüt eden senettir.
• Senedi borçlu düzenler, imzalar alacaklıya
verir.
• Sadece para alacakları (Türk Lirası veya döviz)
için düzenlenilir.
• Senedin ödenmesi, herhangi bir şarta
bağlanamaz.
66
Dersin
İçeriği
• Bonolar, özel bir senet türüdür. Modül

Başı
• Alacaklı için diğer senetlerden farklı olarak

avantajlı yönleri vardır.
• Bir senedin bono olabilmesi için, şu şartları
taşıması gerekir:
Senet metninde “bono” veya “emre yazılı
(muharrer) senet” sözünün geçmesi.
Düzenleyenin (keşideci-borçlu) imzası.
Kayıtsız şartsız belli bir parayı ödeme vaadi.
Alacaklının (Lehtar) adı soyadı.
67
Dersin
Bonoların devredilmesi (Ciro) İçeriği
Modül
Başı
• Bonolar, arka yüzü senedi elinde bulunduran

alacaklı tarafından imzalanıp bir başka kişiye
devredilebilir.
• Bonolar, gününde ödenmez ise, iki iş günü içinde
noter aracılığı ile protesto ettirilir. (Senette ciro yok
ise, protesto şart değildir)
• Vadesinde ödenmeyen senetler, üç yıl içinde icra
takibine konulmalıdır. Bu süre geçirilirse, icra takibi
için senedin sağladığı özel avantajlar kullanılamaz.
• Alacaklar, on yıllık genel zaman aşımı süresine
tabidir.
68
Dersin
Poliçeler İçeriği
Modül
• Poliçe, 3 kişi arasında düzenlenen bir

Başı
senettir.
• Düzenleyen (Keşideci-borçlu) muhataba
hitaben, bu senet ile kendisine gelen kişiye
(Lehtar) senette yazan bedeli ödemesini
emreder.
• Poliçeler, ülkemiz
ticaret hayatında
yok denecek kadar
azdır. 69
Dersin
İçeriği
Çekler Modül
Başı
• Bankada bulunan belli miktar paranın, çek

hamiline ödenmesini emreden, bankaya
hitaben düzenlenmiş bir ticari senettir.
• Çek verenin (keşideci-çek borçlusu) bankada
çek ile işleyen bir ticari hesabı olması gerekir.
• Çek belli bir kişinin adı yazılarak veya
yazılmadan (hamiline) düzenlenebilir.
• Çekin geçerli olabilmesi için, mutlaka
düzenleme tarihi ve düzenleme yerinin
(yerleşim birimi) yazılmış olması gerekir.
70
Dersin
• Çekte vade olmaz. Elinde çek bulunduran

İçeriği
Modül
Başı
kişi istediği zaman bankaya gidip bedelini

talep edebilir.
• Ancak uygulamada, çeklere ileri tarih
yazılarak bir kredi aracı olarak
kullanılmaktadır. Bu nedenle, yazılmış olan
ileri tarih beklenmektedir.
• Çekler, düzenlendiği yerde ödenecekse,
on gün, düzenlendiğinden farklı bir yerde
ödenecekse, otuz gün içinde bankaya
sunulmalıdır.
71
Dersin
• Çekler, bonolar gibi ciro yoluyla

İçeriği
Modül
Başı
devredilebilir.
• Gününde bankaya sunulan çekin, karşılığı
çıkmaz ise, bu durum çek arkasına
yazdırılmalıdır. Aksi takdirde, yasal haklar
ileri sürülemez. (İcra takibi açılamaz,
savcılığa şikayette bulunulamaz.)
• Yasal hakların altı ay
içinde kullanılması
gerekir.
72
Dersin
İçeriği
Emtia Senetleri Modül

Başı
• Taşınır bir mal üzerindeki ayni* hakları

gösteren senettir.
• Liman ve gümrüklerde tercih edilen bir
senet türüdür.
73
Dersin
Taşıma İşleri ve Taşıma Senetleri İçeriği
Modül
Başı
• Taşıma işlerinde, taşınacak malları temsil etmek

üzere, gönderenin talebi halinde, taşıyıcı iki
nüsha olarak taşıma senedi vermeye mecburdur.
• Ancak, taşıma senedi düzenlenmemiş olsa bile
tarafların anlaşması ve malın taşıyıcıya teslimi
halinde sözleşme taraflar arasında yapılmış olur.
• Kara ve deniz taşımacılığında taşınan malları
göstermek üzere taşıma senedi düzenlemek
zorunludur.
74
Dersin
İçeriği
• Ücret karşılığında kendi adına veya Modül

Başı
başkası adına eşya taşımayı meslek

edinmiş kimseye “taşıma işleri
komisyoncusu” denir.
75
D-İŞ MEKTUPLARI, DİLEKÇELER

VE RESMİ YAZILAR
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
İş Mektupları
• İş mektubu, yazan kişiyi temsil ettiği ve karşı
tarafı etkilemek amacı taşıdığı için bazı
özellikleri üzerinde taşımalıdır.
• Bu özellikler; amaca göre, mümkün olabildiği
kadar kısa, ana fikri belirgin, alıcının bilgi
seviyesine uygun, planlı, nazik, saygılı ve
yazışma kurallarına uygun hazırlanmış
olmalıdır.
76
Dersin
İçeriği
Dilekçeler Modül
Başı
• Bir isteğin, dileğin yetkili kişi ya da

kuruma bildirilmesi için yazılan yazıdır.
• Kısa, öz ve resmi yazım kurallarına
uygun olarak yazılmalıdır.
77
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
78
Dersin
Resmi Yazılar
İçeriği
Modül
Başı
• Resmi kurumlardan diğer resmi kurum

veya kişilere hitaben yazılan yazılardır.
• Resmi yazım kurallarına uygun olmalıdır.
(Yazıyı yazan kurumun adı, yazının
yazıldığı kurumun
adı, tarih, sayı,
ilgi, konu, vb.)
79
Dersin
İçeriği
MODÜL:3
MESLEKİ EĞİTİM KANUNU
• A-MESLEKİ EĞİTİM KANUNU’NDA
GEÇEN KAVRAMLAR
• B-ÇIRAKLIĞA AİT HÜKÜMLER
• C-KALFALIĞA AİT HÜKÜMLER
• D-USTALIĞA AİT HÜKÜMLER
80
Dersin
A-MESLEKİ EĞİTİM
İçeriği
Modül
Başı
KANUNU’NDA GEÇEN
KAVRAMLAR
İşletmelerde Mesleki Eğitim
Meslekî ve teknik eğitim okul ve kurum
öğrencilerinin beceri eğitimlerini işletmelerde,
teorik eğitimlerini ise meslekî ve teknik eğitim
okul ve kurumlarında veya işletme ve
kurumlarca tesis edilen eğitim birimlerinde
yaptıkları eğitim uygulamalarına “İşletmelerde
Meslekî Eğitim” denir.
81
Dersin
Teorik eğitim
İçeriği
Modül
Başı
• İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin

teorik eğitimi, meslekî ve teknik eğitim okul
ve kurumlarında veya işletmelerin eğitim
birimlerinde yapılır.
• Çalışma saatleri içinde yapılacak teorik eğitim
haftada on iki saatten az olamaz.
• Bu eğitim yoğunlaştırılmak suretiyle de
yapılabilir.
• Teorik eğitim günlerinde öğrenciler ücretli
izinli sayılır.
82
Dersin
Ücret ve Sosyal Güvenlik İçeriği
Modül
• Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek

Başı
eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve

ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın
velisi veya reşit ise kendisi; öğrenciler için
okul müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında,
sözleşme ile tespit edilir.
• Ödenecek ücret; işletmelerde mesleki
eğitim gören öğrenci veya çırağın yaşına
uygun asgari ücretin % 30’undan az
olamaz.
83
Dersin
• Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi

İçeriği
Modül
Başı
sırasında işyerinin kusuru halinde meydana

gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından
işveren sorumludur.
• Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek
ücretler her türlü vergiden muaftır.
• Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi
gören öğrencilere, iş kazaları ve meslek
hastalıkları sigortaları primleri yatırılır.
• İşletmelerde mesleki eğitim görenlere, her yıl
tatil aylarında bir ay ücretli izin verilir.
84
Meslek Alanı ve Meslek Dalı
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
• Meslek Alanı; ortak özelliklere sahip birden fazla

meslek dalını içeren; bilgi, beceri, tutum, davranış
ve istihdam imkanı sağlayan alanı ifade eder.
• Meslek Dalı; bir meslek alanı içinde yer alan ve
belirli konularda uzmanlaşmaya yönelik bilgi,
beceri, tutum, davranış
gerektiren ve istihdam
imkanı sağlayan
iş kollarından
her birini
ifade eder.
85
Denklik İşlemleri
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
• Milli Eğitim Bakanlığı veya bakanlığa bağlı

diğer kurum ve kuruluşlar tarafından verilmiş,
veya dış ülkelerden alınmış diploma, kurs
bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika gibi
belgelerin değerlendirilerek karşılığında belge
düzenlenmesi işlemine
“denklik işlemi” denir.
86
Dersin
• Denklik işleminin yapılabilmesi için, geçmişe

İçeriği
Modül
Başı
dönük hizmetlerin belgelendirilmesi gerekir.

• Geçmişe dönük hizmetleri belgelendirirken şu
hususlar göz önünde bulundurulur:
6/Ocak/1998 tarihinden önce kapsama alınan
mesleklerde, bu tarihten sonraki çalışmalar
SSK ve Bağ-Kur tarafından belgelendirilir.
6/Ocak/1998 tarihinden sonra kapsama alınan
mesleklerde ise ilgili mesleğin kapsama
alınma tarihinden sonraki çalışmalar SSK ve
Bağ-Kur tarafından belgelendirilir.
87
Dersin
B-ÇIRAKLIĞA AİT HÜKÜMLER

İçeriği
Modül
Başı
Çırak ve Aday Çırak

• Aday Çırak;
çıraklığa başlama
yaşını doldurmamış ve
çıraklık döneminden
önce kendisine işyeri
ortamı tanıtılan, sanat
ve mesleğin ön
bilgileri verilen kişidir.
88
Dersin
İçeriği
• Çırak; çıraklık Modül

Başı
sözleşmesi esaslarına
göre bir meslek
alanında mesleğin
gerektirdiği bilgi,
beceri ve iş
alışkanlıkları,
iş içerisinde
geliştirilen kişidir.
89
Aday Çırak ve Çıraklığın Şartları
Dersin
İçeriği
Çırak olabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:

Modül
Başı
• 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış

olmak.
(Ancak, 19 yaşından gün almış olanlar, daha önce
çıraklık eğitiminden geçmemiş iseler, yaşlarına ve
eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek
meslekî eğitim programlarına göre çıraklık
eğitimine alınabilirler.)
• En az ilköğretim okulu mezunu olmak.
• Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin
gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak.
90
Dersin
İçeriği
Çıraklığa Başlama ve Süreleri Modül

Başı
• Çıraklığa bir deneme dönemi ile başlanır.

• Deneme dönemi, mesleğin özelliğine göre
bir aydan az, üç aydan fazla olamaz.
• Bu süre Bakanlıkça tespit edilir.
• Deneme döneminden sonra taraflar “10”
gün içinde ilgili meslekî eğitim merkezi
müdürlüğüne başvurmadığı takdirde
çıraklık sözleşmesi kesinleşir ve bu dönem
çıraklık süresinden sayılır.
91
Dersin
İçeriği
• Meslekler itibariyle çıraklık süresi, en az

Modül
Başı
iki, en çok dört yıldır.

• Bu süre kesintisiz olarak devam eder.
• Yıllık izin dışındaki iki aydan fazla
devamsızlıklar çıraklık süresine eklenir.
• Lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden
sonra çıraklık eğitimine başlayanlar için
eğitim süresi, mesleklerindeki çıraklık
eğitimi süresinin yarısı kadardır.
92
Dersin
C-KALFALIĞA AİT HÜKÜMLER

İçeriği
Modül
Başı
• Kalfa; bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri

ve iş alışkanlıklarını kazanmış ve bu meslekle
ilgili iş ve işlemleri ustanın gözetimi altında
kabul edilebilir standartlarda yapabilen kişidir.
• Kalfa adayının mesleği ile ilgili bilgi, beceri ve
iş alışkanlıklarına sahip olup olmadığı kalfalık
sınavı ile tespit edilir.
• Çıraklar, kabul edilebilir mazeretleri dışında
çıraklık eğitimi süresi sonunda açılacak ilk
kalfalık sınavına girmek zorundadırlar.
93
Dersin
İçeriği
• Çıraklık sözleşmesi, ilk kalfalık sınavını Modül

Başı
izleyen ikinci kalfalık sınavının

tamamlanması ile sona erer.
• Sözleşmenin sona ermesini takip eden
aybaşından itibaren, çıraklar için ödenen
her türlü sigorta
priminin ödenmesine
son verilir.
94
D-USTALIĞA AİT HÜKÜMLER

Dersin
İçeriği
Modül
• Usta; bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri

Başı
ve iş alışkanlıklarını kazanmış ve bunları

mal ve hizmet üretiminde, kabul
edilebilecek standartlarda uygulayabilen
kişidir.
• Ayrıca usta; üretimi planlayabilen, üretim
sırasında çıkabilecek problemleri çözebilen;
düşüncelerini yazılı, sözlü ve resim ile
açıklayabilen; üretimle ilgili pratik
hesaplamaları yapabilen kişidir.
95
Ustalık Eğitimi
Dersin
İçeriği
Modül
Başı
• Kalfalık yeterliğini kazanmış olanların

meslekî yönden gelişmeleri ve bağımsız
işyeri açabilmeleri için gerekli yeterlikleri
kazandırmak gayesiyle ustalık eğitimi
kursları düzenlenir.
• Kurslar, ilgili Mesleki Eğitim Merkezi
tarafından, çalışma saatleri dışında olmak
kaydıyla açılır.
• Kurslarda aşağıdaki dersler okutulur:
96
Ustalık Eğitimi Kurs Dersleri ve Süreleri
Dersin
İçeriği
Modül
Dersin Adı Dersin Süresi

Başı
İşletme Bilgisi 16 Saat

Sigorta ve Vergi Mevzuatı 16 Saat
Ekonomi 24 Saat
İş ve İnsan İlişkileri 24 Saat
İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği 32 Saat
Çalışma Hukuku 32 Saat
Muhasebe 32 Saat
İleri Meslek Bilgisi 64 Saat
97
Ustalık Sınavı Dersin
İçeriği
• Kalfaların, ustalık sınavlarına girebilmesi için Modül

Başı
mesleklerin özelliğine göre belirlenecek süre

kadar (iki yıl) çalışmış ve ustalık eğitimi
kurslarını başarı ile tamamlamış olmaları
gerekir.
• Kalfalık yeterliğini kazanmış olup mesleklerinde
en az beş yıl çalışmış olanlar, ustalık sınavlarına
doğrudan katılabilirler.
• En az üç yıl süreli meslekî teknik eğitim
okullarından mezun olanlar, doğrudan ustalık
sınavlarına girebilirler. 98
• Meslekî ve teknik orta öğretim kurumu veya
Dersin
İçeriği
Modül
meslekî ve teknik eğitim merkezi mezunlarından,

Başı
alanlarında iki yıllık bir eğitim kurumundan belge

alanlara, doğrudan ustalık belgesi verilir.
• Ustalık belgesi sahibi olanlar, bu haklarını
on sekiz yaşını tamamlayana kadar kullanamazlar.
• Teknik lise mezunları veya meslekî ve teknik
eğitim okul ve kurumlarının dört yıllık eğitim
programlarından mezun olanlara, ustalık
belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyan,
mesleklerinde bağımsız “İşyeri Açma Belgesi”
verilir. 99
Dersin
• Usta Öğretici; ustalık yeterliğini

İçeriği
Modül
Başı
kazanmış; aday çırak, çırak, kalfa ile

meslekî ve teknik eğitim okullarından
gelen öğrencilerin iş yerindeki
eğitiminden sorumlu, meslekî eğitim
tekniklerini bilen
ve uygulayan
kişidir.
100
Dersin
İçeriği
KAYNAKLAR: Modül
Başı
• Necdet BAŞARAN (Muhasebe

Öğretmeni).
• 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu.
• 4857 Sayılı İş Kanunu.
• Mesleki Eğitim Yönetmeliği.
• İnternet ortamı.
• Çeşitli kitap ve dergiler.
101

+ğal +şma Hukuku Sunu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

+ğal +şma Hukuku Sunu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ

A-İŞİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ

• İş: Bir fayda sağlamak amacıyla, bedenen

veya zihinsel güç harcayarak yapılan

• İşyeri; işveren tarafından mal veya hizmet Modül

üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan

• İşveren: İşçi çalıştıran gerçek veya tüzel Modül

kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum

Hizmet akdi ve şekli İçeriği

• İş sözleşmesi; bir tarafın (işçi) bağımlı

• Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde, işveren Modül

işçiye en geç iki ay içinde çalışma koşullarını,

işlere “süreksiz iş” denir. Başı

• Nitelikleri bakımından otuz iş gününü geçen işlere

süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre

önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda

ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde Modül

çağrılmasına, “çağrı üzerine çalışma” iş sözleşmesi

konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay

• Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce Başı

durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim Modül

yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,

Feshin geçerli bir sebebe dayandırılması

• Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran

• Özellikle aşağıdaki hususlar iş akdinin feshi için

geçerli bir sebep oluşturmaz:

 Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya

• İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve

fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek

• İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia Modül

ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla

• İşçi kesinleşen mahkeme kararının Modül

tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe

• İşçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini

sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini

Derhal Fesih Hakkını Kullanma Süresi

• İşçi veya işveren için tanınmış olan sözleşmeyi

Yeni İş Arama İzni Modül

• Bildirim süreleri içinde kalmak şartı ile

• İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve

• Kanunda belirtilen asgari bir çalışma süresini

dolduran bir işçinin iş sözleşmesi, kanunda

Kıdem tazminatının tutarının belirlenmesi:

• İşçinin işe başladığı tarihten itibaren iş

• İşveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin

• İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından verilen, Başı

işin çeşidini ve süresini gösteren belgeye

Grev Hakkı ve Lokavt İçeriği

• Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında Modül

uyuşmazlık çıkması halinde, işçilerin sosyal

• Kanuni grev için aranan şartlar oluşmadan Modül

yapılan greve “kanun dışı grev” denir.

Lokavt nedir? İçeriği

• İşyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep

uyuşmazlık çıkması ve sendika tarafından

grev kararı alınması halinde, bu Kanuna

Özürlü ve eski hükümlü Modül

• On beş yaşını doldurmamış çocukların

• Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen Modül

çocukların çalışma saatleri günde yedi ve

• Maden ocakları ile kablo döşemesi, Modül

kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında