ΣΤ΄ Εξάμηνο / Κλινική Σημειολογία

Κλινική προσέγγιση του

πολυτραυματία
 ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

ΒΑΣΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ
Το τραύμα σκοτώνει με μια συγκεκριμένη χρονική σειρά

αεραγωγός >αναπνευστική ικανότητα >απώλεια αίματος >ΚΕΚ

 Διαφορές του πολυτραυματία από τον παθολογικό ασθενή

Η απουσία οριστικής διάγνωσης δεν πρέπει να αναστέλλει την

εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας

Το λεπτομερές ιστορικό δεν είναι απαραίτητο για την έναρξη εκτίμησης

του τραυματία

- Μνημοτεχνικό: Α (airway- αεραγωγός) + ΑΜΣΣ

Β (breathing - αερισμός)
C (circulation - κυκλοφορικό, αιμορραγία)
D (disability - νευρολογική κατάσταση)
Ε (exposure/environment - έκδυση)
 ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

• Ποτέ δεν προχωρούμε στο επόμενο βήμα, εάν δεν εξασφαλίσουμε

(αντιμετωπίσουμε) το ελεγχόμενο.

• Σε τακτά χρονικά διαστήματα επανελέγχουμε τα προηγούμενα βήματα

(κίνδυνος επιδείνωσης)

• Οι προτεραιότητες είναι ίδιες σε όλες τις ηλικίες των τραυματιών (διαφορά

στην ανταπόκριση στο τραύμα και την αντιμετώπιση)

• Εάν οι ανάγκες υπερβαίνουν τις δυνατότητές μας, οργάνωση ασφαλούς

διακομιδής
 ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ
• Επισκόπηση: ξένα σώματα, αίμα, παραμόρφωση οστών προσώπου,
διατιτραίνον τραύμα τραχήλου, αιμάτωμα, εργώδης- συρρίτουσα
αναπνοή, ταχύπνοια, βράγχος φωνής
ομιλών τραυματίας  βατός αεραγωγός

 Ψηλάφηση: ανατομικών δομών προσώπου- τραχήλου, υποδόριο

εμφύσημα, κριγμός

 Οξύμετρο: χαμηλός κορεσμός αιμοσφαιρίνης

 ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
 Αφαίρεση ξένων σωμάτων από το στοματοφάρυγγα- αναρρόφηση

 Τεχνικές διατήρησης του αεραγωγού

 Ανύψωση πώγωνος
 Έκταση κάτω γνάθου
 ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ

Στoματο-ρινοφαρυγγικός αεραγωγός

Διασωλήνωση

Χειρουργικός αεραγωγός
 εμφύσηση με βελόνη
κρικοθυρεοειδοτομή
 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΜΣΣ

• Όλα τα προλεχθέντα εκτελούνται με μεγάλη προσοχή, ώστε να αποφεύγονται

οι κινήσεις του αυχένα.

• Οι τραυματίες πρέπει να θεωρείται ότι φέρουν κάκωση στην ΑΜΣΣ όταν

 υπάρχει θλαστική κάκωση πάνω από τις κλείδες
 μεταβαλλόμενο επίπεδο συνείδησης
 δηλώνεται από την μηχανική της κάκωσης

• Κατάλληλη ακινητοποίηση ΑΜΣΣ μέχρι να αποκλεισθεί η τυχούσα κάκωση

(κλινική εκτίμηση, α/κος έλεγχος)
 ΑΕΡΙΣΜΟΣ

• ΕΠΑΡΚΗΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ
 Καλή λειτουργία -των πνευμόνων
-του διαφράγματος
-του θωρακικού τοιχώματος

 ΕΚΤΙΜΗΣΗ
 Επισκόπηση: συμμετρική έκπτυξη του θωρ. κλωβού,
εξωτερικές κακώσεις, συχνότητα- βάθος αναπνοών
 Ψηλάφηση: κριγμός (υποδόριο εμφύσημα, # πλευρών))
 Ακρόαση : συμμετρικότητα ή απουσία αναπνευστικού
ψιθυρίσματος
 Επίκρουση: τυμπανικότητα ή αμβλύτητα
 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
• ΕΚΤΙΜΗΣΗ
-Όγκου αίματος: επίπεδο συνείδησης
(7% ΒΣ) χρώμα του δέρματος
ποιότητα, ρυθμικότητα, συχνότητα σφυγμού
ΑΠ (απώλεια 30-40% ενδαγγειακού όγκου)
Διούρηση: >0,5 ml/h ενήλικες
1 ml/h παιδιά

-Αναγνώριση του shock: ανεπαρκής αιμάτωση ΚΝΣ, νεφρών, δέρματος

 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
• ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
– Εντόπιση και επίσχεση εξωτερικής αιμορραγίας
-άμεση πίεση
-νάρθηκες με αεροθάλαμο
-Tourniquet (σε κεντρικούς ακρωτηριασμούς)

– Τοποθέτηση 2 φλεβοκαθετήρων μεγάλης διαμέτρου

– Έναρξη έγχυσης κρυσταλλοειδών υγρών (δόση εφόδου), αίματος
– Monitoring (ΗΚΓ)
– Τοποθέτηση ουροκαθετήρα – έλεγχος διούρησης
– Ακτινολογικός έλεγχος θώρακος, πυέλου, U/S (χώρος
αναζωογόνησης)
– Τοποθέτηση ρινογαστρικού καθετήρα

• Η ανταπόκριση του τραυματία εκτιμάται από την επάνοδο σε φυσιολογικά επίπεδα

των ζωτικών σημείων, της διούρησης, της οξεοβασικής ισορροπίας και του
επιπέδου συνείδησης
 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Άμεση ανταπόκριση

• Παροδική ανταπόκριση
συνεχιζόμενη αιμορραγία  επανεκτίμηση αερισμού, U/S, CT, ΔΠΠ,
ΚΦΠ, έναρξη μετάγγισης

• Μικρή ή καθόλου ανταπόκριση

άμεση χειρουργική παρέμβαση
μη ολιγαιμικό shock
 ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

• Επίπεδο συνείδησης  κλίμακα Γλασκώβης

Υποξία, υποογκαιμία, κάκωση του ΚΝΣ, αλκοόλ,
φάρμακα

• Εξέταση των κορών  μέγεθος, ισότητα, αντίδραση στο φως

 ΕΚΔΥΣΗ/ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

• Αφαίρεση όλων των ενδυμάτων, ώστε η κλινική εξέταση να είναι πλήρης *

• Πρόληψη της υποθερμίας  κουβέρτες, προθερμασμένοι οροί- αίμα,

κατάλληλη θερμοκρασία περιβάλλοντος

* Προσοχή: πάντα η ΣΣ να παραμένει σε ουδέτερη θέση

Κατά την πρωτοβάθμια εκτίμηση και αντιμετώπιση του πολυτραυματία
δεν έχουν θέση οι ειδικές παρακλινικές εξετάσεις
 ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΑΣΧΟΝΤΟΣ

• Λήψη ιστορικού

• Πλήρης εξέταση από την κεφαλή ως τα πόδια (πρόσθιας και οπίσθιας

επιφάνειας σώματος) όλων των συστημάτων επανεκτίμηση ABC

• Ακινητοποίηση ΣΣ και των άκρων (υποψία κάκωσης ή κατάγματος)

• Αντιμετώπιση θλαστικών τραυμάτων (εφόσον αιμορραγούν)

• Διαγνωστικές εξετάσεις: ακτινογραφίες, CT θώρακα-κοιλιάς- εγκεφάλου,

αγγειογραφία κ.τ.λ