Leukemije

Snežana Unčanin
Click to add Text
 Leukemije

 Leukemije su maligna oboljenja

hematopoeznog sistema
 Odlikuju se
 nekontrolisanim razmnožavanjem ćelija
neke od mijeloidnih loza
 ili limfocitne loze
što rezultuje povećanom masom leukocita i
najčešće povećanim brojem leukocita u
perifernoj krvi.
 Leukemije

Patološka proliferacija je redovno praćena:

određenim stepenom poremećaja
 Sazrijevanja i diferentovanja ćelija
 Potiskivanjem normalnih hematopoeznih

ćelija
 Tumorskom inhibicijom razmnožavanja

preostalih normalnih ćelija

 Etiologija leukemija

Uzrok nastanka leukemija nije sa

sigurnošću utvrđen, ali se smatra da
postoje dvije grupe uzroka :

 SPOLJAŠNJI ( egzogeni)
 UNUTRAŠNJI ( endogeni )
 Etiologija leukemija

SPOLJAŠNJI ( egzogeni)
-jonizirajuće zračenje
-hemijska jedinjenja s kancerogenim
svlojstvima
- ↓ ili mutacije pojedinih C onkogena
- leukemogeni virusi (retro virusi, RNK
virusi-enzim retrotranskriptidazu)
-HTLV-1 (human T cell leukemia virus)
leukemija T limfocita
- HTLV-II leukemija vlasastih stanica
 Etiologija leukemija

SPOLJAŠNJI ( egzogeni)
-Jonizirajuća zračenja djeluju mijelo i imuno
supresivno iozazivajući oštećenja hromosoma
i ili aktivirajući virogen u matičnim ćelijama
hematopoeze
-Hemijska kancerogena jedinjenja naročito
benzen i toluen kao i citotoksični lijekovi ,
hloram- fenikol, fenilbutazon mogu imati
leukemogeno dejstvo.
 Etiologija leukemija

SPOLJAŠNJI ( egzogeni)
Virusi , tzv „onkorna“ ili „retrovirusi“ imaju
lekemogeno dehjstvo.
Oni sadrže enzim retrotranskriptidazu koji
omogućava da se kad virus uđe u ćeliju domaćina,
prepisivanjem obavještenja sa virusne RNK, stvori
virusna DNK , koja se zatim ugrađuje u genetski
materijal domaćina,
čime se ćelija preobražava u leukemijsku ćeliju.
 Etiologija leukemija

SPOLJAŠNJI ( egzogeni)

- Virusi , tzv „onkorna“ ili „retrovirusi“ imaju

lekemogeno dehjstvo.
Oni sadrže enzim retrotranskriptidazu koji
omogućava da se kad virus uđe u ćeliju domaćina,
prepisivanjem obavještenja sa virusne RNK, stvori
virusna DNK , koja se zatim ugrađuje u genetski
materijal domaćina, čime se ćelija preobražava u
leukemijsku ćeliju.
 Etiologija leukemija

SPOLJAŠNJI ( egzogeni)
Gen (onkogen) koji aktiviše virusni DNK , se u genomu
ćelije nalazi u stanju represije, a do njegove derepresije
dolazi pod uticajem jonizirajućeg zračenja , hemijskih
kancerogenih materija
 Etiologija leukemija

UNUTRAŠNJI (endogeni)

-nasljedni (genetski) -
insuficijentnost imunološkog nadzora
-poremećaj broja i izgleda hromosoma
↓ pojava aktivacije
↓ ili mutacije pojedinih C onkogena
 Etiologija leukemija

UNUTRAŠNJI (endogeni)
-Od unutrašnjih činilaca u nastajanju lerukemije
najvažniju ulogu imaju imunodeficitarna stanja
i citogenetski poremećaji koji prate neke bolesti
Ovome u prilog ide povećana incidenca leukemija
u nekih imunodeficitarnih bolesti,
u stečenim jatrogenim poremećajima imuniteta
(transplantacija),
terapija autoimunih i drugih bolesti
imunosupresivnim lijekobvima
 Etiologija leukemija

UNUTRAŠNJI (endogeni)
Smatra se da leukemogeni agens izaziva
mutaciju jedne ćelije, koja razmnožavanjem daje
„klon“ promijenjenih , leukemijskih ćelija.
Ako je imunološki nadzor u organizmu domaćina
slab, takav klon ne biva prepoznat i uništen od
strane imunološkog sistema domaćina, već sebi
ostvaruje prednost u razmnožavanju pred
normalnim hematopoeznim ćelijama, što
reziltira leukemijskim procesom.
 Podjele leukemija

Kriteriji za podjelu leukemija prema morfološkim i

funkcionalnim osobinama malignih ćelija su:
1. AKUTNE LEUKEMIJE
2. HRONIČNE LEUKOEMIJE
3. AKUTNE LEUKEMIJE su maligne neoplazme krvi
koje se odlikuju u citomorfološkom smislu:
 Visokim stepenom nezrelosti malignog ćelijskog

klona
 A u kliničkom smislu izuzetno teškom kliničkom

slikom praćenom krvavljenjima,izraženom

anemijom i imunskim deficitom
 Brzim progresivnim tokom najčešće sa fatalnim
 Podjele leukemija

1. AKUTNE LEUKEMIJE nastaju kao posljedica

nekontrolisanog razmnožavanja i nagomilavanja
mladih „blastnih“ ćelija u koštanoj srži,
krvi,limfnim i drugim tkivima
AKUTNA LEUKEMIJA može nastati kao
 Primarni poremećaj
 Rezultat evolucije drugih bolesti hematopoeznog
tkiva (hronična mijeloidna leukemija,
mijelodisplastični sindrom)
 PODJELA AKUTNIH LEKEMIJA
(podjela sa terapijskog stanovišta FAB)

Akutne limfoblastne
L1-leukemija sa malim uniformnim blastima

L2-leukemija sa velikim heterogenim

limfoblastima
L3- leukemija s blastima „Burkitt-tipa“

Akutne nelimfoblastne- (mijeloblastne

leukemije)
M1- mijeloblastna leukemija bez sazrijevanja
ćelija
M2-mijeloblastna leukemija sa sazrijevanjem
ćelija
 PODJELA AKUTNIH LEKEMIJA
(podjela sa terapijskog stanovišta FAB)

Akutne nelimfoblastne- (mijeloblastne

leukemije)
M4-mijelo-monoblastna leukemija
M5- monoblastna leukemija
M6-eritroleukemija
M7-megakarioblastna leukemija
 AKUTNA LEKEMIJA (Klinička slika)

 Glavne kliničke karakteristike

Leukemijske mlade stanice „blastne“ ćelije
potiskuju normalno hematopoezno tkivo, što
dovodi do insuficijencije koštane srži koja se
manifestuje
izraženom pancitopenijom tj . anemijom, (

nedostatak Er)
sklonošću endogenim i egzogenim

infekcijama(nedostatak granulocita)

 i krvavljenjima ( nedostatak trombocita)

 AKUTNA LEKEMIJA (Klinička slika)

Glavne kliničke karakteristike

Lokalizacije leukemijskih infiltrata u različitim

tkivima i organima mogu izazvati poremećaj

funkcije tih tkiva i organa, što čini kliničku sliku
raznovrsnom.
Bolest počinje:

osjećanjem opte slabosti i malaksalosti,

umora koji traje nedeljama i mjesecima

Noćno znojenje, povišena tj. temperatura

 AKUTNA LEKEMIJA (Klinička slika)

Glavne kliničke karakteristike

Slabost, bljedilo, tahikardija su posljedica

anemije
Infekcije se javljaju kao posljedica

granulocitopenije i deficita imuniteta.

Infekcije kože najčešće, orofarinksa

respiratornih i urogenitalnih organa

Infiltrati u u digestivnom traktu mogu dovesti

do ulceracija, tkođe je moguća pojava infiltrata

u plućnom parenhimu, bubrezima koji dovode
do insuficijencije ovih organa.
 AKUTNA LIMFOBLASTNA LEUKEMIJA

Glavne kliničke karakteristike

Najčešće se javlja kod djece , ali nije rijetkost

ni kod odrasxlih. FAB klasifikacija opisuje 3

podtipa limfoblasta :
L1male uniformne limfoblaste,

L2 velike heterogene limfoblaste,

L3 limfoblasti sa bazofilnom citoplazmom i

brojnim vakuolama
 AKUTNA LIMFOBLASTNA LEUKEMIJA

U imunofenotipskom smislu akutna

limfoblastna leukemija se dijeli na
1. T- ćelijski ( najlošija prognoza)
2. B ćelijski
3. Ni T ni B tip (najbolja prognoza)
 AKUTNA LIMFOBLASTNA LEUKEMIJA

Glavne kliničke karakteristike

Akutna limfoblastna leukemija počinje naglo

uvećanjem limfnih čvorova i slezine,

Uvećanje gornjeg medijastinuma (povećana

timusna masa)
Bolovi u kostima

 Leukemija moždanica
AKUTNA MIJELOBLASTNA LEUKEMIJA

Akutna mijeloblastna leukemija nastaje kao

posljedica maligne proliferacije ćelija
opredjeljenih za mijeloidni (granulocitnu)
lozu
- predhodi preleukemija koja se može

manifestovati različitim hematološkim

poremećajima
Hipertrofija desni,rijetko limfadenopatija
AKUTNA PROMIJELOCITNA LEUKEMIJA

Akutna promijelocitna leukemija je ob lik

akutne leukemije u kojem u koštanoj srži i
perifwrnoj krvi postoji veliki broj
poromijelocita u čijoj se citoplazmi često
vide granularne i štapićaste formacije
(Sultanova tjelašca)
Iz ovih ćelija se u cirkulaciju oslobađaju

prokoagulantne materije koje izazivaju DIK.

Sem čestih profuznih krvavljenja po koži i

sluzokožama, najčešće nema drugih

 AKUTNA MIJELO-MONOBLASTNA
LEUKEMIJA ( Naegeli-jev tip)

Akutna mijelo-monoblastna leukemija

odlikuje se istovremenim prisustvom ćelija sa
karakteristikama leukemijskih mijeloblasta i
ćelija sa karakteristikama monoblasta

I

 AKUTNA MONOBLASTNA LEUKEMIJA (
Schilling-ov tip)

Akutna mijelo-monoblastna leukemija se

citomorfološki karakteriše krupnim ćelijama
režnjevitog jedra, rasresitog hromatina i
obilnom sivkastom citoplazmom sa
azurofilnim granulama, a u kliničkoj slici
dominira rasprostranjeni hemoragijski kožni
raš, sa lokalizovanim leukemijskim infiltratima
u koži.
 ERITROLEUKEMIJA ( Di Guglielm-ov )

 Di Guglielm-ov sindrom nastaje malignim

preobražajem zajedničke matične ćelije za
eritrocitnu, granulocitnu i trombocitnu lozu u
koštanoj srži, samo što kod nekih bolesnika
dolazoi više do promjena u eritrocitnoj, a u
nekih u granulocitnoj lozi.
 Svi oblici Di Guglielm-ov sindrom se

završavaju kao akutna mijeloblastna

leukemija
AKUTNA MEGAKARIOBLASTNA LEUKEMIJA

 Rijetka bolest, najčešće praćena fibrozom

koštane srži-
Uove leukemije blastne ćelije se boje na

trombocitnu peroksidazu, a citohemijska

dijagnostika se može dopuniti elektronskom
mikroskopijom.
 AKUTNE LEUKEMIJE

 Laboratorijske analize.

Koštana srž- 30%-80% blasti

Perifrna krv -blasti (do 90%), pancitopenija

Anemija -normocitna normohromna

Lukociti- Povećani, nofrmalni , smanjeni

 -eozinofilija
LEUKEMIJSKI BLASTI u koštanoj srži i

perifernoj krvi
 AKUTNE LEUKEMIJE

 CITOHEMIJSKa BOJENJA
Akutna mijeloblastna leukemija peroksidaza

+, ili Sudan +
 Monoblasti -nespecifične esteraze

Llmfoblasti- PAS +, kisela fosfataza +

Imunofenotipska ispitivanja

Imunoperoksidazna bojenja (peroksidaza -

antiperoksidaza)
Imunofluorescencija i reakcija alkalna

fosfataza -antialkalna fosfataza (AP-AAP)

HVALA NA
Click to addPAŽNJI
Text