Operacija Overlord

Operacija Overlord je bilo šifrovano ime za bitku u

Normandiji, kojom je pokrenuta saveznička invazija
zapadne Evrope koju je okupirala Nemačka u Drugom
svetskom ratu. Operacija je otpočela 6. juna
1944. iskrcavanjima na
plažama u Normandiji (Operacija Neptun ili poznatija
kao Dan D). Padobranski desant iz oko 12.000 aviona je
prethodio amfibijskom desantu koji je uključivao skoro
7000 plovila. Skoro 160.000 vojnika je prešlo Lamanš 6.
juna 1944; više od 3 miliona vojnika je bilo
u Francuskoj do kraja avgusta.

Operacija Overlord je trajala od 6.juna 1944. do 25.avgusta 1944.

 Sukobljene strane

• Savezničke jedinice koje su se borile protiv Nemačke u

Normandiji 6. juna su poticale iz Kanade, Ujedinjenog
Kraljevstva i SAD. Poljske i snage Slobodne Francuske su
učestvovale u borbama nakon desantne faze, a tu su još bili i
manji odredi iz Belgije, Grčke, Holandije i Norveške. Druge
savezničke nacije su učestvovale u okviru mornaričkih i
vazduhoplovnih snaga.
 Tok operacije

• Kada su saveznici osigurali plaže, usledilo je tronedeljno

prikupljanje vojske na plažama pre nego što je počela Operacija
Kobra, proboj sa normandijskih plaža. Bitka za Normandiju se
nastavila još dva meseca, kampanjama da se osigura mostobran u
Francuskoj i okončala se zatvaranjem džepa kod Faleza 24.
avgusta, oslobođenjem Pariza 25. avgusta i nemačkim
povlačenjem preko Sene koje se okončalo 30. avgusta 1944.
 Dan D

• Iskrcavanje na Normandiji (šifra operacija Neptun) su

bile desantne operacije 6. juna 1944. na
početku savezničke operacije Overlordtokom Drugog svetskog rat.
Operacija je bila najveća pomorska invazija u istoriji i njome je
počela invazija na zapadnu Evropu pod nemačkom okupacijom,
koja je dovela do oslobođenja Francuske od nacističke kontrole i
doprinela savezničkoj pobedi u ratu.
 Planiranje operacije Neptun

• Planiranje operacije počelo je 1943. U mesecima pre invazije,

Saveznici su izveli ogromne vojne varke, nazvane operacija
Bodigard, da bi zavarali Nemce u vezi mesta i datuma glavnog
savezničkog iskrcavanja. Vremenske prilike za dan D su bile
daleko od idealnih, ali bi pomeranje iskrcavanja značilo
odlaganje za najmanje dve nedelje, jer su planeri invazije kao
uslove za invaziju imali mesečeve mene, plimu i oseku i doba
dana, što bi značilo da je samo par dana svakog meseca bilo
odgovarajuće. Hitler je postavio feldmaršala Ervina Romela na
čelu nemačkih snaga i plana izgradnje fortifikacija
duž Atlantskog bedema u očekivanju savezničke invazije.
• Amfibijskim desantima su prethodila velika vazdušna i pomorska
bombardovanja i padobranski desant oko
24.000 britanskih, američkih i kanadskih padobranaca malo iza
ponoći. Saveznička pešadija i oklopne divizije su počeli iskrcavanje
na obalama Francuske u 6:30 ujutro. Cilj je bio 80 km dug pojas
normandijske obale podeljen u pet sektora: Juta, Omaha, Gold,
Džuno i Sord. Jaki vetrovi su oduvali desante brodove istočno od
planiranih položaja, naročito na plažama Juta i Omaha. Vojnici su se
iskrcali pod jakom vatrom iz vatrenih položaja koji su nadzirali plaže,
a obale su bile minirane i prekrivene preprekama kao što su drveni
kolci, metalni tronošci i bodljikava žica, što je učinilo zadatak
timovima za čišćenje plaža teškim i opasnim. Žrtve su bile najveće na
plaži Omaha, zbog njenih visokih litica. Na plažama Goldž, Džuno i
Sord nekoliko utvrđenih gradova je osvojeno borbama za svaku kuću,
a dve velike topovske baterije na plaži Gold su bile likvidirane
korišćenjem specijalizovanih tenkova.
 Bitka za Faleski džep

• Džep kod Faleza ili bitka za Faleski džep (12–21. avgust 1944) je
bila odlučujući sukob bitke za Normandiju u Drugom svetskom
ratu. Oko Faleza je stvoren džep u kojem su zapadni Saveznici
opkolili nemačku grupu armija B, sa 7. armijom i 5. oklopnom
armijom. Bitka se okončala uništenjem najvećeg dela grupe armija
B zapadno od reke Sene, što je Saveznicima otvorilo put
ka Parizu i nemačkoj granici.
Ostavljajući oblak prašine iza njih, američke oklopne snage trče kroz Ballon u potrazi
za Nemcima koji se povlače dok se Faleski džep sužava sa američkim i britanskim
snagama koje se zatvaraju sa obe strane. Otprilike 60.000 nemačkih zarobljenika pored
hiljada mrtvih Nemaca bilo je zarobljeno u Flaskom džepu
 Kraj operacije

• Operacija Overlord završila se pobedom saveznika, a posle te

operacije SSSR sa istoka ulazi u Berlin i kapitulacijom Japana
usled bacanja atomskih bombi na Hirošimu i Nagasaki završava
se Drugi svetski rat.Ova operacija se smatra odlučujućom
operacijom i prelomnom tačkom pobede saveznika.
 Posledice operacije Overlord

• Gubici i žrtve savezničkih snaga bili su:

• 53.700 mrtvih,
18.000 nestalih,
155.000 ranjenih
• Dok su gubici i žrtve nacističke Nemačke bili:
• oko 23.000 mrtvih, 67.000 ranjenih i oko 125.000 nestalih i
zarobljenih, 200.000 zarobljenika
KRAJ