Professional Documents
Culture Documents
Baraytingwikappt2 180315071029
Baraytingwikappt2 180315071029
Genesis 11:1-9
1At ang buong lupa ay iisa ang wika at iisa ang salita. 2At nangyari,
na, sa kanilang paglalakbay sa silanganan, ay nakasumpong sila ng
isang kapatagan sa lupain ng Sinar; at sila'y nanahan doon. 3At
nagsangusapang, Halikayo! tayo'y gumawa ng mga laryo, at ating
lutuing mabuti. At inari nilang bato ang laryo at ang betun ay inaring
argamasa. 4At nagsipagsabi, Halikayo! Magtayo tayo ng isang bayan
natin at ng isang moog, na ang taluktok niyaon ay aabot hanggang sa
langit, at magtaglay tayo ng isang ngalan; baka tayo'y mangalat sa
ibabaw ng buong lupa. 5At bumaba ang Panginoon upang tingnan
ang bayan at ang moog, na itinayo ng mga anak ng mga tao. 6At
sinabi ng Panginoon, Narito, sila'y iisang bayan at silang lahat ay may
isang wika; at ito ang kanilang pinasimulang gawin: at, ngayon nga'y
walang makasasawata sa anomang kanilang balaking gawin.
7Halikayo! tayo'y bumaba at diyan din ay ating guluhin ang kanilang
wika, na anopa't sila'y huwag magkatalastasan sa kanilang salita.
8Ganito pinanabog sila ng Panginoon mula riyan, sa ibabaw ng
buong lupa; at kanilang iniwan ang pagtatayo ng bayan.
AYn sA SourCe na nKitA Q, ang MgA
jEjEMon dAw AY UNG mGa tAo NA
MhILig mGphiraP SA KNilng SriLI kPg
siLA AY NgtATYpe P0Wh.. GmIT Na
gmiT nILa aNG celLPhONez aT lGiNg
Ng gM SA KnIlng fRIENDSHIpz at Ang
ForMT nA giNGmiT nIla Ay k2Ld
NIToNG gInWa q ngYuN P0wh.. HINdE
q Alm kunG AnU FoRmt Na GinGwA
Nila d2, Dahil NpKrAndom nG Pg-
CApItAl nuNG iBng lEtterS P0wh.. At
Ang TAwA nIla aY jejEJe P0wh…
Anik / Anetch — ano (what) / which
Balaj — balahura (shameless)
Bitter Ocampo — malungkot (sad) /
nagngingitngit (fuming mad) / bitter
Baklah / Baklush — used instead of one’s
name, may refer to any gender
Givency / Janno Gibbs / Debbie Gibson —
bigay (to give) That’s Entertainment / Anda /
Andalucia / Anju / Anjo Yllaña — datung
(money)
Fatale — sobra (excessive) / to the max Feel
/ Fillet o’ Fish — type / gusto / natipuhan (like)
Barayti ng
Wika
Ang pagkakaroon ng
barayti ng wika ay
ipinapaliwanag ng
teoryang sosyolinggwistik
na pinagbatayan ng ideya
ng pagiging
heterogeneous ng wika.
Sa kasalukuyang panahon ay
pinag-aaralan ang isang wika sa
loob ng kapaligiran at karanasan
ng mga nagsasalita nito.
Ito ang nagbubunga ng sitwasyon
at mga pangyayaring nagreresulta
sa tinatawag na DIVERGENCE,
ang dahilan kung bakit
nagkakaroon ng iba’t ibang uri o
barayti ng wika (Paz, el. al. 2003)
Dayalek
Ang barayti ng wikang
nalilikha ng dimensyong
heograpiko.
Tinatawag din itong wikang
ginagamit sa isang
partikular na rehiyon,
lalawigan o pook, malaki
Luzon
Pampango – Pampanga
Bikolano – Bicol
Ilocano – Ilocos
Ibanag – Isabela at Cagayan
Panggalatok – Pangasinan
Visayas
Aklanon – Aklan
Kiniray-a – Iloilo
Antique – Kanluraang Panay
Capiznon – Hilaga-Silangang panay
Cebuano – Cebu, Bohol, Negros, at
iba pa
Mindanao
Surigaonon – Surigao
Tausug – Jolo at Sulu
Chavacano – Zamboanga
Davaoeno – Davao
T’boli – Cotabato
Makikilalaang dayalekto
hindi lamang sa
pagkakaroon nito ng set ng
mga ‘distinct’ na
bokabularyo, kundi maging
sa punto o tono sa
istraktura ng pangungusap.
Maynila
Aba, ang ganda!
Batangas
Aba, ang ganda eh!
Bataan
Ka ganda ah!
Rizal
Ka ganda, hane!
Sosyolek
Ito
ang barayting nabubuo sa
demensyong sosyal o
panlipunan.
Nababatay ito sa mga
pangkat na kinabibilangan.
Hal.
Itoang nakagawiang
pamamaraan sa pagsasalita
ng isang indibidwal o ng isang
pangkat ng tao. (Uri ng
wikang ginagamit at iba pa)
Indibidwal na estilo ng
paggamit ng isang tao sa
Ang bawat indibidwal ay may kani-
kaniyang paraan ng paggamit ng wika.
Halimbawa: Broadcasters
Mike Enriquez
Noli de Castro
Mon Tulfo
Rey Langit
Gus Abelgas
Halimbawa: Iba pang kilalang
personalidad
Kris Aquino
Ruffa Mae Quinto
Doña Ina (Michael V)
Halimbawa:
“Suki, ikaw bili tikoy. Sarap, mura.”
“Ikaw wag upo d’yan. Para di luge
Creole
Ito ay isang wika na unang naging
pidgin ngunit kalaunan ay naging likas
na wika (nativized.)
Halimbawa:
Chavacano (Zamboanga) – Hindi
masasabing purong Kastila dahil sa
impluwensya ng ating katutubong wika
sa istruktura nito.
Pagsasanay
Paano mo kakausapin o babatiin ang
masasalubong mong….
Guro Beks
Sosyal
Presidente
Prinsip
al
1. Ano-anong barayti ng wika ang kapansin-
pansin sa paraan ng pagsasalita ng host
sa programang panradyong napakinggan
mo? (Batman) Bakit ito ang sinagot mo?
2. Bakit kaya dayalek ng mga Batanggenyo
ang napiling gamitin para sa Batman joke
time?
3. Bakit sina Boy Abunda, Kris Aquino, Gloria
at Duterte ang napiling gayahin o i-spoof
sa mga pinanood mo? Ano ang masasabi
mo sa kanilang idyolek?
4. May mga nagamit bang jargon ang host o
ang mga bisita? Kung mayroon, anu-ano
ang mga ito?
Paggawa ng comic strip na may
temang “Ang Teknolohiya Kaagapay
sa Pag-unlad ng Bansa” pumili
lamang ng isang barayti.
Idyolek
Diyalek
Sosyolek
Pagsulat ng sanaysay
Sa ano-anong pagkakataon sa buhay
mo maaaring makatulong ang mga
kaalaman ukol sa mga barayti ng wika?
Sa ano- anong mga paraan ito?
Pangatwiranan
Paraan ng Pagmamarka
KOMICS STRIP SANAYSAY