BAB V

IMPEDANSI KOMPLEKS DAN

NOTASI PHASOR
Pemakaian bilangan kompleks dalam rangkaian arus bolak-balik :
- Bilangan nyata bila mempunyai < 00 : digunakan untuk R
- Bilangan (+j) bila mempunyai < 900 : digunakan untuk XL
- Bilangan (-j) bila mempunyai < -900 : digunakan untuk Xc

R jXL R -jXC

Z = R + jXL Z = R - jXC
Diagram Impedansi
R

jXL Z = R + jXL

-jXC
Z = R - jXC

R
Contoh :
Suatu rangkaian seri Rc; R = 20 Ω, C = 5 F dengan tegangan ν =
4
150 cos 10 t Volt.
Hitung z dan i !
Z = R – jXc
1
= R - j    10 4
c
1
= 20 - j 4
10 .5.10 6
= 20 – j20 Ω
0
= 28,3 < -45 Ω

V 150/ 2  0 0
I =   3,75  45 0
A
Z 28,3  45 0
 0
5.19. ν = 50 sin (2000t – 25 ) volt
0
i = 8 sin (2000t + 5 )A
Hitung elemen-elemen dalam rangkaian :
Penyelesaian :
50
V  25 0  35,46  25 0 Volt
2
8
I  5 0  5,67  5 0 A
2
V 35,46  250
Z   6, 25  30 0

I 5,67  5 0

= 5,41 – j3,125 Ω
R = 5,41 Ω
1
Xc   3,125
c
 1
 3,125
2000.C
C  1,6.10 4 F

Diagram Phasor vI Diagram Impedansi

5,41
5,6
7 I
50
300
250
3 5,4 6,2
6 5
v
j3,125
5.2. Gambarkan diagram phasor dan diagram impedansi dari suatu
rangkaian dan hitung berapa besar element yang terdapat dalam
rangkaian tersebut.
Dimana :
0
ν = 150 sin (5000 t + 45 ) V
0
i = 3 sin (5000 t – 15 ) A
Jawab :
150
V  45  106,38  45 Volt
0 0

2
3
I  15 0  2,12  15 0 A
2
V 106,38  45 0
Z 
I 2,12  15 0

0
Z= 50,17 < 60 = 25 + j 43,45 Ω
Maka :
R = 25 Ω
XL = 43,45 → XL = ωL
ω.L = 43,45
5000.L = 43,45
-3
L = 8,69 . 10 H