KEMAHIRAN BERFIKIR

ARAS TINGGI (KBAT)

Higher Order Thinking

Skills
 HASRAT PEMIMPIN NEGARA

• Now as Malaysia steps onto the fast track towards a

developed nation status, the assessment system
must be able to generate and sustain
excellence in education. The country needs
confident, capable and creative
individuals in this journey.
• Therefore, I would like to issue a challenge to all
participants, stakeholders and fellow ministry
officials to look at ways to humanize assessment.

Menteri Pelajaran Malaysia, 17 May 20062

 Amanat Perdana Menteri
• “our education system must continue to be re-
evaluated and improved to create the
workforce of the future…nurture
talented graduates who excel in strategic and
creative thinking and
entrepreneurial and leadership
skills that will drive success in the decades
ahead.
-30 March 2010
3
 “The function of education is to
teach one to think intensively and to
think critically. Intelligence plus
character—that is the goal of true
education.”

Martin Luther King, Jr.

 Thinking provides the software for the mind
Student’s memory will become more effective
Instead of content, teachers should concerned
with student’s thinking skills or mental process
Problem-solving ability is the cognitive passport
of the future
- Prof. Dr. Tamby Subahan Mohd Meerah, UKM, 2012
Amanat YAB Tan Sri Muhyiddin Yassin Menteri
Pelajaran Malaysia .

pada guru dipertaruhkan

segala harapan untuk
melahirkan modal insan yang berilmu dan
berkemahiran, dan pada masa sama
mengamalkan nilai-nilai murni dalam
kehidupan mereka. - BERNAMA
The mind is not a vessel to
be filled, but a fire to be
ignited.

(Plutarch)
 21st Century Skills for a global economy…

• Flattening of the
world
• Globalization
• Competition
• Shift in work
patterns and careers
“The illiterate of the 21st century
will not be those who cannot read
or write, but those who cannot
learn, unlearn and relearn.”

--Alvin Toffler, American writer and futurist

(1928- )
UNJURAN ITEM KBAT DALAM SPM
50%
30%

10%

2014 2015 2016

Kajian Trends in International Mathematics and
Science Study (TIMSS) menunjukkan yang skor purata
pencapaian pelajar Malaysia 2011 untuk Matematik
menurun secara signifikan berbanding TIMSS 1999,
2003 dan 2007

Skor Matematik
1999 = 519
2003 = 508 (turun 11 mata)
2007 = 474 (turun 34 mata)
2011 = 440 (turun 34 mata)
PERANCANGAN PENTAKSIRAN KBAT

‘Meningkatkan kerangka pentaksiran bagi

menambahkan item yang menguji
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi serta
menggunakan rujukan standard dalam
Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS)’

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013-2025

15
 KONSEP KBAT

“ Keupayaan untuk mengaplikasikan pengetahuan,

kemahiran dan nilai dalam membuat penaakulan
dan refleksi bagi menyelesaikan masalah,
membuat keputusan, berinovasi dan berupaya
mencipta sesuatu. “
Bahagian Pembangunan Kurikulum (2013)

16
ASPIRASI MURID PPPM 2013-2025

17
18
Berfikir Secara Kreatif
 BERFIKIR DI LUAR KOTAK

BPPK: Menuju Kecemerlangan 20

“Moving Towards Excellence”
 BERFIKIR DI LUAR KOTAK
Atribut yang perlu ada dalam berfikir di luar kotak:
o Kesediaan untuk menggunakan pespektif baharu dalam
rutin
o Bersikap terbuka untuk membuat perubahan dan
melaksanakan sesuatu kerja dengan cara yang lain
o Fokus kepada faedah yang akan didapati daripada idea
yang baru dan bertindak berpandukan idea tersebut
o Berusaha untuk menjadikan idea menghasilkan faedah
o Terbuka kepada pendangan orang lain.
o Menyokong dan menghormati idea orang lain
I Thinking digantikan dengan We Thinking
21
BERFIKIR DI DALAM KOTAK

o Menerima apa yang ada

o Tidak meghargai idea
o Mematikan idea

22
 KREATIVITI

“make the strange familiar and the familiar

strange”

Agar idea tidak dipendam sebagai idea;

o membiasakan yang luar biasa, dan
o yang biasa dijadikan luar biasa

23
 KONSEP KBAT

“ Keupayaan untuk mengaplikasi

pengetahuan, kemahiran dan nilai
dalam membuat penaakulan dan
refleksi bagi menyelesaikan
masalah, membuat keputusan,
berinovasi dan berupaya mencipta
sesuatu.”

24
 KONSEP KBAT
KBAT dilihat sebagai proses kitaran dari pemikiran aras
rendah (KBAR) ke pemikiran aras tinggi (KBAT).
Konsep KBAT telah memasukkan ciri-ciri berfikir secara
kreatif, kritis, logik dan metakognitif.
Memerlukan seseorang menyelesaikan masalah yang tidak
kerap berlaku (not familiar) dan pelbagai bentuk soalan atau
dilema yang tidak pasti keputusannya.
Menggunakan KBAT, murid mampu memberi penjelasan,
membuat keputusan, menyelesai masalah, menginovasi,
mencipta dan menunjukkan hasil akhir mengikut konteks
yang diperlukan.

25
 CIRI ITEM KBAT
(a) Stimulus:
Menggunakan stimulus secara ekstensif (contoh: petikan,
gambar rajah, graf) untuk menjana kemahiran inferens dan
penaakulan kritikal

(b) Pelbagai tahap / aras pemikiran:

Mentaksir pelbagai aras pemikiran dalam domain kognitif

(c) Konteks yang baharu:

Konteks yang merujuk kepada situasi baharu yang tidak
lazim kepada murid. Bertujuan merangsang murid berfikir
dan bukannya menyatakan semula apa yang telah
dipelajari di dalam bilik darjah

26
 CIRI ITEM KBAT

(d) Situasi sebenar dalam kehidupan harian:

Mencabar murid untuk menyelesaikan suatu masalah
kehidupan sebenar dengan menggunakan
pembelajaran daripada pelbagai disiplin

(e) Item tidak berulang:

Item pelbagai / berbeza setiap tahun melangkaui bahan
buku teks

27
 KONSEP PENTAKSIRAN
Pentaksiran adalah proses mendapatkan maklumat dengan
menggunakan pelbagai kaedah dan pendekatan sama ada formatif,
sumatif, formal dan informal, dalaman dan luaran bagi mendapatkan
evidens yang boleh dipertimbangkan dan seterusnya membuat
penghakiman tentang sesuatu produk pendidikan.
proses ialah satu susunan langkah / tindakan / operasi yang bertertib
dan terarah yang digunakan untuk mendapatkan hasil yang dikehendaki
maklumat ialah evidens yang menggambarkan prestasi murid dalam
sesuatu perkara yang ditaksir
penghakiman merupakan proses pertimbangan tentang pencapaian
pendidikan murid
produk dalam konteks pendidikan merupakan pengetahuan, kemahiran
dan nilai / adab yang diperoleh murid setelah melalui proses pendidikan
28
LANGKAH PENGGUBALAN ITEM KBAT

1 Tentukan konstruk, konteks dan aras kesukaran

2 Tentukan jenis item
3 Rancang penggunaan stimulus yang berkaitan
dengan konteks untuk mengukur konstruk
4 Tentukan jenis evidens (fakta, konsep, generalisasi,
keupayaan menilai dan rasional)
5 Tulis item
6 Tulis Peraturan Pemarkahan/rubrik penskoran
7 Menilai item menggunakan prinsip 9 poin
29
 MENGAPA PERLU KBAT

‘ Meningkatkan kerangka pentaksiran bagi

menambahkan item yang menguji
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi serta
menggunakan rujukan standard dalam
Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) ’

(Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia

(PPPM) 2013-2025 )
30
 MENGAPA PERLU KBAT

“Complex real-life problems often demand complex

solutions, which are obtained through higher level
thinking processes. Teaching higher order thinking, then,
provides students with relevant life skills and offers them
an added benefit of helping them improve their content
knowledge, lower order thinking, and self-esteem.”

(DeVries & Kohlbrg, 1987; McDavitt, 1993; Son & VanSickle, 1993)

31
 KONSTRUK

Konstruk ialah APA (perkara) yang ditaksir. Ia

merupakan dimensi manusia yang berbentuk konkrit
(contoh: tinggi, berat) dan abstrak (contoh:
pengetahuan, kemahiran dan sikap) yang dibangun
atau diperkembang melalui hasil pembelajaran
sesuatu mata pelajaran.

Konstruk yang diukur dalam instrumen pentaksiran

bagi suatu mata pelajaran dikenal pasti berdasarkan
dokumen kurikulum mata pelajaran tersebut.

32
33
KEMAHIRAN KOGNITIF DALAM KBAT
KBAT berfokus kepada pemikiran aras tinggi dengan memberi tumpuan kepada:

Mengaplikasi
Kebolehan menggunakan pengetahuan untuk menghasilkan sesuatu yang baharu seperti
menjalankan eksperimen dan membuat binaan.

Menganalisis
Mencerakinkan atau menstrukturkan maklumat ke dalam bahagian yang lebih kecil,
menentukan bagaimana bahagian struktur keseluruhan atau matlamat berkaitan antara
satu sama lain.

Menilai
Membuat pertimbangan berdasarkan kriteria dan standard melalui memeriksa dan
mengkritik.

Mencipta
Menyatukan elemen untuk membentuk sesuatu; menyusun, menjana, merancang atau
menghasilkan semula elemen ke dalam corak atau struktur yang baharu.

34
 ANALISIS
Kebolehan memecahkan maklumat atau
konsep kepada bahagian-bahagian kecil
serta menerakan hubungan antara
bahagian, struktur dan menyusun
elemen-elemen berkenaan kepada
bentuk yang bermakna

35
36
37
 HASIL PROSES ANALISIS
Segiempat Segiempat Segitiga Bulat
sama bujur
 SINTESIS

Kebolehan menyatukan maklumat

dan konsep kepada satu
kesatuan/rumusan yang
bermakna

39
40
41
HASIL PROSES SINTESIS
Sintesis bentuk menjadi objek bermakna

42
 KONTEKS

Konteks adalah tajuk atau situasi yang dijadikan tempat

pentaksiran sesuatu konstruk.
Ia merupakan bahagian-bahagian tertentu mata
pelajaran dan dikenal pasti daripada Sukatan Pelajaran.
Konteks lazimnya dinyatakan mengikut kawasan
tertentu dalam sesuatu bidang.
Untuk memastikan liputan yang menyeluruh, konteks
biasanya dibahagikan kepada beberapa subkonteks.

43
 ARAS KESUKARAN
Ditentukan daripada pengetahuan, kemahiran dan nilai
berdasarkan tiga aspek:

• Peringkat pengetahuan atau kemahiran Asas – Lanjutan

(Basic – Advanced)
• Kebiasaan (Familiarity)
• Kerencaman (Complexity)

44
FORMAT INSTRUMEN PENTAKSIRAN

STRUKTUR
DAN ESEI
AMALI

OBJEKTIF
MCQ

45
CONTOH SOALAN KBAT

46
47
48
When you subtract one of the numbers below
from 900, the answer is greater than 300.

Which number is it?

A. 823
B. 712
C. 667
D. 579

49
50
51
Luas = lebar x panjang
Luas padang = x x (x + 4)
= x + 4x
2

Luas lorong = 1 x x = x
Luas kawasan berlorek = x + 4x – x
2

= x + 3x
2
52
53
54
55
56
57
58
You are away from home and wish to buy a present for your sister on her birthday. She bought
you an expensive gift on your birthday and so you would like to get her something special.

You have two items in mind for her but you do not have enough money. Using the information
given below, write a letter to your mother asking her for some money.

In your letter:
 compare both items
 state the item you have chosen
 state the amount of money you have and the amount you need
 give reasons for your choice by providing information about
o what your sister’s interests are
o what you know about your sister
o previous birthday gifts she has received

Use the specifications of the items given below to support your request.

Smartphone Tablet PC

Specifications: Specifications:

 RM899.00  RM1199.00
 8 Gb memory  Latest software
 Touch screen  Lightweight 59