Dr.

Rosauro Perez
Health IV
Self- Learning Kit in Health IV

Paunang Salita:
Nakaranas ka na ba ng paglindol sa inyong lugar? Pagbaha? Pagsabog ng bulkan? Ano- ano ang
inyong mga ginawa?
Tatalakayin sa Self- Learning Kit na ito ang mga paghahanda na dapat gawin sa panahon ng
kalamidad upang mas lubos na maunawaan at maging mas handa ang mga mag-aaral sa baitang apat.
Layunin:
Natutukoy ang mga iba’t ibang paghahanda na dapat gawin sa panahon ng kalamidad.
Nauunawaan ang kabutihang naidudulot ng pagiging handa sa panahon ng kalamidad.
Naisasagawa ang mga dapat gawin sa panahon ng kalamidad.
Kakayahan:
Demonstrates proper response before, during and after a disaster or an emergency situation.
(H4IS-IVb-d-29)
I. ANO ANG NANGYARI
Ano- anong mga kalamidad ang kadalasang nangyayari sa ating bansa na
napapanood natin sa telebisyon? Tara at samahan ninyo akong tukuyin ang mga
kalamidad na nangyayari sa ating bansa.
Tukuyin ang kalamidad na isinasaad ng bawat drawing. Isulat ito sa guhit bago ang
bilang.

___________________________1. Pagsabog ng Bulkan

___________________________2. Pagbaha

___________________________3. Lindol

___________________________4. Landslide

___________________________5. Bagyo
II. ANO ANG DAPAT MALAMAN
Mahalaga ang pagiging handa sa panahon ng kalamidad upang maiwasan ang hindi magandang epekto at
bunga nito sa ating mga buhay at ari- arian. Narito ang ilang paalala na dapat nating tandaan at sundin bago, habang, at
pagkatapos ng kalamidad.

Kalamidad Bago Habang Pagkatapos

 Manood o makinig ng balita ukol sa paparating na

 Makinig o manood ng balita ukol sa  Iwasan ang paglusong sa baha upang
bagyo
bagyo makaiwas sa sakit
 Ayusin at itabi ang mga mahahalagang bagay at
 Manatili sa loob ng bahay kung  Kumpunihin ang mga sira sa bahay.
papeles
1. Bagyo- may dalang malakas kinakailangan  Ipagbigay- alam ang anumang sira sa
 Mag-imbak ng pagkain at tubig
na hangin at pag- ulan  Maging handa sa posibleng pagbaha, linya ng kuryente
 Magkaroon ng emergency kit na naglalaman ng first
pagguho ng lupa, o pagragasa ng putik  Kung lumikas, maghintay ng hudyat
aid kit, flashlights at iba pa.
 Maging handa sa paglikas sa mataas sa kung kailan maaaring bumalik sa
 Itsek ang bubong at mga puno sa paligid na
mas ligtas na lugar tahanan.
maaaring bumagsak ng dahil sa malakas na hangin

 Makilahok sa mga earthquake drill na isinasagawa  Maging kalmado at alerto  Suriin ang sarili kung may natamong
sa paaralan bilang parte ng paghahanda  Maghanap ng matatag na maaaring sugat
 Maghanda ng emergency kit tulad sa bagyo. pagsilungan  Makinig o magbasa ng balita ukol sa
2. Lindol- pagyanig ng lupa
 Alamin ang emergency plan ng lugar  Ilayo ang sarili sa mga bagay na lindol
 Iwasan maglagay ng mga bagay na maaaring maaaring mahulog o matumba  Lumayo sa mga gusaling nasalanta ng
mahulog at magdulot ng pinsala.  Duck, cover, and hold lindol
  Alamin ang ligtas na lugar
na maaaring paglikasan  Maghintay sa hudyat
 Ihanda amg mga na pwede ng bumalik
mahahalagang  Manatili sa labas ng sa tirahan
3. Pagputok ng
pangangailangan sa paglikas danger zone  Ayusin ang mga
Bulkan-
 Alamin ang lugar na  Magsuot ng mask pinsala sa bahay
pagbubuga ng
dadaanan ng lava upang upang maging  Pag-aralan kung
usok o pagsabog
makaiwas sa mga ito. proteksyon sa abo. paano gagamitin ang
 Siguraduhin ang lupa at baton a galing
kaligtasanng mga alagang sa bulkan
hayop

Laging tatandaan na lamang ang may alam. Kapag tayo ay handa sa anumang kalamidad, maiiwasan ang sakuna na
dulot nito.
III. ANO ANG NATUTUNAN
Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Kailan ginagawa ang paghahanda ng emergency kit?
a. bago b. habang c. Pagkatapos
2. Ito ay kalamidad na kung saan nagkakaroon ng pagyanig sa lupa.
a. bagyo b. pagputok ng bulkan c. Lindol
3. Alin sa mga sumusunod ang dapat gawin habang lumilindol?
a. Maghanap ng matibay na bagay na maaaring silungan
b. Magsisisigaw at magpaikot- ikot sa lugar na kinalalagyan
c. Umakyat sa puno upang hindi maramdaman ang pagyanig
4. Alin- alin ang dapat na nilalaman ng iyong emergency kit?
a. laruan, kendi at tsarger
b. flashlight, first aid at baterya
c. bolpen, papel at libro
5. Alin sa sumusunod ang isinasagawa sa paaralan upang maiwasan ang anumang sakuna kung
magkakaroon ng lindol o pagyanig ng lupa?
a. earthquake drill
b. fun run
c. paligsahan sa pagtakbo
GAWAIN BILANG 1
Tukuyin at isulat sa patlang kung ang mga larawan ay paghahanda BAGO, HABANG, o PAGKATAPOS ng
kalamidad.

1. 4.

________________ ______________

2. 5.

____________ _______________
________________

3.

________________
GAWAIN BILANG 2
Punan ang emergency kit na nasa ibaba ng mga gamit na dapat ilagay dito. Pumili sa mga salita sa baba.
GAWAIN BILANG 3
Tukuyin ang mga paghahandang dapat gawin bago, habang, at pagkatapos sa kalamidad na nasa larawan.
GAWAIN BILANG 4
Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon. Magbigay ng opinyon kung
ano ang nararapat gawin.

1. Narinig ni Mang Pepe sa balita na anumang oras ay sasabog ang Bulkang

Pinatubo. Nakatira malapit dito si Mang Pepe. Ano ang kanyang dapat
gawin? Bakit?

2. Ayon sa balita, may paparating na malakas na bagyo at dadaanan ang bayan

nina Ron. Ito ay magdudulot ng matinding pagbaha at pinapalikas ang mga
taong nasa mababang lugar. Sina Ron ay nakatira malapit sa ilog. Ano ang
dapat nilang gawin? Bakit?

3. Magkakaroon ng simultaneous Earthquake Drill sa inyong paaralan sa ganap

na alas dos ng hapon. Inaasahan lahat ng mag- aaral na lumahok sa
GAWAIN BILANG 5

Isulat sa ibaba ang kalamidad na

naranasan mo sa iyong komunidad at
anong mga paghahanda ang inyong
ginawa BAGO, HABANG, at PAGKATAPOS
ng kalamidad na ito.
• S-Form of the verb
We used the S-Form of the Verb if the subject is in its
singular form.

Examples:
1. The student writes legibly.

2. She reads her lessons every night.

3. The child plays in the playground.

• Group the pupils into two groups.

• Flash the sentences, and let the pupils choose the

correct verbs by forming a line in the group where

they want to choose. Group A=(S-Form of the

Verb) Group B=(Base-Form of the Verb)

1. The boys (play, plays) basketball in the plaza.
Answer: play (Base-Form of the Verb)
2. The children (walk, walks) slowly.
Answer: walk (Base-Form of the Verb)
3. The boy (run, runs) quickly.
Answer: runs (S-Form of the Verb)
4. They (clean, cleans) the house every morning.
Answer: clean (Base-Form of the Verb)
5. The boy (ride, rides) on a tricycle in going to
school.
Answer: rides (S-Form of the Verb)
6. The baby (sleep, sleeps) in the crib.
Answer: sleeps (S-Form of the Verb)
7. My mother (cook, cooks) delicious food
everyday.
Answer: cooks (S-Form of the Verb)
8. The flower (bloom, blooms) beautifully.
Answer: blooms (S-Form of the Verb)
• Kilala naman ang
Zamboanga sa mga
vinta, isang tradisyunal
na bangkang
matatagpuan sa mga
baybayin ng Lungsod ng
Zamboanga.
• Makukulay ang
banderitas nito na
sumisimbolo sa
makulay at mayamang
kultura at kasaysayan
 • Ang Bundok ng Apo sa pagitan ng
mga lalawigan ng Davao at
Hilagang Cotabato ay ang
pinakamataas na bundok sa
Pilipinas.
• Ito ang tahanan ng ibong agila o
Philippine monkey-eating- eagle.
Tinatawag na haribon ang
pambansang ibon ng bansa.

• Dahil kakaunti na lamang

ang lahi nito, itinayo ng
pamahalaan ang Philippine
Eagle National Center sa
Malagos, Davao. Dito
kinukupkop at pinararami
ang mga agila.
• Ang Rizal Shrine ay dating tirahan ng bayaning si Jose Rizal sa Lungsod
ng Dapitan, Zamboanga del Norte. Makikita rito ang mga punong
itinanim ni Rizal noong nanirahan siya rito.
• Sadyang marami ring tanawing nakabibighani sa Kabisayaan. Ang
Boracay Beach sa lalawigan ng Aklan ay tinatayang may habang pitong
kilometro at hugis buto ng aso ang kaanyuan. Pinong-pino at maputi ang
buhangin dito kaya maraming Pilipino at dayuhang turista ang
nagpupunta ano mang buwan ng taon.
• Kahanga-hanga ang mga burol na matatagpuan sa Carmen, Bohol. Ito
ang Chocolate Hills na tumpok-tumpok na mga burol. Kapag panahon ng
tag-ulan, kulay luntian ang halaman sa mga burol at kapag panahon ng
tag-araw, kulay tsokolate ang mga ito. Ang hugis at kulay ng mga ito ang
pinaghanguan ng kaniyang pangalan. Narito rin sa Bohol ang
pinakamaliit na unggoy, ang tarsier.
• Gusto mo bang malaman ang pinakamahabang tulay sa Pilipinas? Ito
ang tulay ng San Juanico na nag-uugnay sa mga lalawigan ng Samar at
Leyte. Mabilis ang paglalakbay ng mga tao at pagdadala ng mga
produkto sa pamamagitan ng tulay San Juanico.
• Dumako naman
tayo sa Cebu,
isang
lalawigang
napaka- yaman
sa kasaysayan.
Matatagpuan sa
lungsod ng
Cebu ang Krus
ni Magellan at
iba pang
• Narito rin ang
Sto. Niño
Shrine na
dinarayo di
lamang ng
mga turista
kundi maging
ng mga
relihiyoso
tuwing
• Ano-ano naman kaya ang
magagandang tanawin at
pook- pasyalan sa Luzon?
Nangunguna rito ang
Hagdan-hagdang Palayan
sa Banaue, Ifugao.
• Itinanghal ng UNESCO
ang tanawing ito bilang
World Heritage Site dahil
sa kamangha-manghang
pagkakagawa nito na
hinubog ng mga ninunong
Ifugao. Isa itong patunay
ng sipag at tiyaga ng mga
• Ang Vigan sa Ilocos Sur ay kabilang din sa mga natatanging
pook o World Heritage Site na iginawad ng UNESCO.
• Ang kauna-unahang windmills sa Pilipinas ay nasa Bangui,
Ilocos Norte, kaya tinawag itong Bangui Windmills.
Nakaharap sa dagat ang malalaking elisi nito na
pinagkukunan ng lakas enerhiya mula sa hangin.
• Bumaba tayo mula sa bundok ng Banaue papuntang
Pangasinan. Sa Lungsod ng Alaminos ay matatagpuan ang
Hundred Islands. Ito ay tumpok-tumpok na mga pulo na
nagkalat sa Golpo ng Lingayen. Tatlo sa mga pulo ang
ginawang atraksiyon sa mga turista. Ito ay ang Governor’s
• Nalibang ba kayo sa pamamasyal? Tunay na kahanga-hanga
ang magagandang tanawin at pook-pasyalan sa ating bansa.
Sa pagpunta sa mga pook na ito, tayo ay nalilibang at
masayang nagpapasalamat dahil biniyayaan tayo ng mga
yamang ito. Kaya, tungkulin ng bawat mamamayang tulad mo
na panga- lagaan at panatilihin ang kagandahan ng mga
tanawing ito.
GAWAIN A
Punan ng sagot ang mga kahon sa talahanayan. Gawin ito
sa notbuk.
Magagandang Lugar kung saan Natatanging
Tanawin Matatagpuan Katangian
Mga vinta
Bulkang Taal
Bulkang Mayon
Rizal Shrine
Chocolate Hills
Hundred Islands
Boracay Beach
 Magagandang Lugar kung saan Natatanging
Tanawin Matatagpuan Katangian
Bundok Apo
Bangui Windmills
Tulay ng San Juanico
Talon ng Maria
Cristina
Hagdan-Hagdan
Palayan
Philippine Eagle
National Center
Puerto Princesa
Subterranean River
GAWAIN B
1. Isulat sa notbuk ang mga tanawin na napasyalan mo na at ng
iyong pamilya. Saan matatagpuan ang mga ito?
2. Ikuwento sa harap ng klase ang iyong naramdaman nang una
mong makita ang mga tanawing ito.
3. Sabihin ang mga babalang nakita mo habang namamasyal sa
mga lugar na ito.
4. Iguhit sa bond paper ang isang magandang tanawin o pook-
pasyalan na makikita sa inyong pamayanan.
5. Isulat sa ibaba nito ang dapat mong gawin upang
mapangalagaan at mapanatili ang kagandahan ng tanawing
ito.
 Angmagagandang tanawin at pook-pasyalan sa ating bansa ay
bahagi ng likas na yaman na kailangang pangalagaan.

 Maraming maipagmamalaking magagandang tanawin sa

iba-ibang dako ng Pilipinas.

 Ang ilan sa mga tanawin sa bansa ay kilala sa buong

mundo at napabilang na sa listahan ng UNESCO World Heritage
Sites.

 Tungkulin ng bawat Pilipino na pangalagaan at panatilihin

ang kagandahan ng magagandang tanawin at pook-pasyalan sa
Pilipinas
I. Hanapin sa hanay B ang tinutukoy na tanawin sa hanay A.
Isulat sa sagutang papel ang letra ng wastong sagot.
A B
1. Ilog sa ilalim ng yungib A. Boracay beach
2. . Pinakamataas na talon B. Bulkang Mayon
3. Pinakamahabang tulay C. Bulkang Apo
4. Tahanan ng ibong agila D. Bundok Taal
5. Tumpok-tumpok na mga burol E. Hagdan-hagdang
Palayan
 A B
6. Patunay ng sipag at tiyaga ng mga Pilipino F. Chocolate Hills
7. May halos perpektong hugis ng kono G. Mga vinta
8. Bulkan sa gitna ng lawa H. Tulay ng San
Juanico
9. Pinong-pino ang buhangin nito I. Talon ng
maputing Maria
Cristina
10. Makukulay na tradisyunal na bangka J. Puerto Princesa

Subterranean River
II. Dugtungan ang mga pahayag tungkol sa magagandang
tanawin at pook-pasyalan sa bansa. Isulat sa notbuk ang iyong
sagot.
Nalaman ko

Ipinagmamalaki ko