BAB 4

PEMBINAAN NEGARA DAN

BANGSA MALAYSIA
MALAYAN UNION
PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU
PERGERAKAN POLITIK DI
SARAWAK DAN SABAH
 MALAYAN UNION

• Diperkenalkan pd tahun 1946

• Merupakan usaha British unutk
menghapuskan negara dan bangsa
yg telah utuh sejak zaman
Kesultanan Melayu Melaka
 SEBAB-SEBAB PENGENALAN
MALAYAN UNION
1. Persediaan Membentuk Kerajaan
Sendiri
2. Melahirkn Pentadbiran Yg Licin
3. Membentuk Bangsa Malayan
Union
4. Jimatkan Kos Pentadbiran
5. Mengawal Kuasa Politik Org
Melayu
 MMAALLAAYYAAN
Ciri2 Perjanjian Malayan Union 1946
NUUNNOI INON
Semua NMB dan NMTB serta 2 Negeri Selat disatukan (P.Pinang
& Melaka)
Seorg gabenor British dilantik oleh Ratu England akan mengetuai
M.Union
Maj Eksekutif dn Maj Undangan M.Union dibtk
S’pura diasingkn krn kepentgnya sbg pelabuhan bebas
Kewarganegaraan sama rata dgn Prinsip Jus Soli menjadi asas
kerakyatan M.Union
Raja2 Melayu menjadi ahli Maj Raja2 Melayu yg hanya
membincangkn soal agama Islam dn adat istiadat melayu
Seorg Pesuruhjaya Negeri dilantik bagi setiap negeri sbg Ketua
Pentadbir
 MALAYAN UNION
Reaksi Terhadap Malayan Union
Pelbagai reaksi penduduk Tanah Melayu apabila
M.Union diperkenalkan. Kebanyakn drp mrk
menentang krn beberapa faktor antnya;
1. Org Melayu membantah tindkn Sir Harold Mac
Michael yg mengugut Raja2 Melayu bhw baginda
akn diturunkn takhta jika enggan menerima
M.Union spt yg terjadi kpd Sultan Badlishah Kedah
2. Kebanyakn sulta tidak diberikn masa yg cukup utk
berunding dgn Maj Mesyuarat Negeri spt yg
berlaku di kpd Sultan Perak
3. Terdpt sultan yg menandatangani Perjanjian
M.Union atas dasar setiakawan kpd British spt
Sultan Selangor dn Johor
 MALAYAN UNION
• Reaksi Terhadap Malayan Union
• Bg org melayu secara prinsipnya menentang
penghakisan kuasa Raja2 Melayu dlm M.Union. Raja2
hanya menjadi ahli Majlis Raja2 Melayu tanpa sebarang
kuasa dn hilang takhta serta kredibiliti sbg ketua org
melayu
• Pemberian kerakyatan yg longgar kpd org dagang juga
ditolak oleh org melayu krn ia mengancam status
org
quomelayu sbg penduduk peribumi
• Org melayu bimbg akn kehilangan warisan tamadun yg
telah dibina oleh krajaan Melayu
• Terdpt juga sebahagian kecil yg menyokong M.Union
iaitu org dagang dn golgn melayu radikal
•
Pertubuhan yg menyokong M.Union antnya PKMM,
AWAS dn BATAS
API,
 MALAYAN UNION
Tindakan Orang Melayu Menentang M.Union dlm
pelbagai bentuk iaitu;
1. Akhbr2 Melayu spt Utusan Melayu, Majlis dn Warta Negara telah
menyuarakn bantahan secara berterusan
2. Org melayu telah mengadakn demonstrasi secara damai semasa
Sir Harold MacMichael mendptkn t.tgn Raja2 Melayu. Ini berlaku di
K.Bharu dn Alor Setar
3. Persatuan2 melayu dihidupkan semula utk menentang M.Union.
Mrk menghtr telegram dn surat bantahan ke Pejabat Tanah
Jajahan di London
4. Pd 23 Jan 1946, Dato’ Onn Jaafar tlh menyeru org melayu
berkongres dn menubuhkn United Malays Organization (U.M.O)
sbg benteng menentang M.Union
5. Kongres melayu 1946 tlh diadakn dr 1- 4 Mac 1946 di Kelab
Sulaiman, Kg Baru, KL. Kongres ini dihadiri oleh 41 buah
Sultan
persatuan dr seluruh Sem. TanahMelayu
 MALAYAN UNION
• Tindakan Orang Melayu Menentang M.Union dlm
pelbagai bentuk iaitu;
6. Kongres ini bersetuju menubuhkan United Malays National
Organization (UMNO) @ pertubuhan Kebangsaan Melayu
Bersatu utk menentang M.Union
7. Kongres melayu Kedua diadakan dari 30 – 31 mac 1946 utk
membantah pengisytiharan M.union pd 1 April 1946.
8. Orang Melayu mengadakan rapat umum di setiap bandar besar
utk menunjukkan bantahan mereka kpd ahli2 Parlimen British
iaitu L.D.Gammans dn David Reese Williams.
9. Raja2 Melayu telah berkumpul di Kuala Kangsar pd 28 April 1946
utk menyatakan bantahan mrk kpd ahli2 parlimen tersebut
10. Akhirnya British mengadakan rundingan dgn raja2 Melayu dn
UMNO
11. Rundingan itu membawa kpd pengenalan Persekutuan Tanah
Melayu (PTM)
PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU (PTM)

Dibentuk pada 1 Febuari 1948

melalui Perjanjian Persekutuan
Tanah Melayu. Menggantikan
Perjanjian Malayan Union
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
FAKTOR-FAKTOR PEMBENTUKAN PTM
1. Ketegasan org melayu membantah M.Union dibawah
pimpinan Dato’ Onn Jaafar
2. Perpaduan org Melayu drp semua golgn, termasuk raja
dn rakyat yg telah dpt menyaingi pihak2 yg menyokong
M.Union
3. Sokongan bekas Pegawai British spt Sir Frank
Swettenham, Sir R.O.Winstedt, Sir George Maxwell dn Sir
Cecil Clementi turut menolak M.Union
4. Sokongan Pegawai2 Tinggi British spt Sir Malcom
McDonald, Sir Edward Gent dn L.D.Gammans mendorong
pembentukan PTM
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

FAKTOR-FAKTOR PEMBENTUKAN PTM

5. Sikap politik melayu yg sederhana dn tidak sekeras
spt Parti Komunis Malaya yg mengangkat senjata
6. UMNO dn Raja2 Melayu tidak menuntut
kemerdekaan hanya menolak M.Union.
7. Gesaan Piagam Atlantik 1945 yg dikeluarkan oleh
Pertubuhan Bangsa2 Bersatu tidak menggalakkan
penjajahan baru.
8. British bimbang orang Melayu akan dipengaruhi oleh
golgn radikal di Tanah Melayu
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 LANGKAH-LANGKAH PEMBENTUKAN PTM
British menubuhkn sebuah j/kuasa eksekutif yg
dianggotai oleh 12 org ahli yg terdiri drp
peg.kanan British, pemimpin UMNO dn raja2
Melayu
Mesyuarat diadakan di King’s House K.Lumpur
Org Melayu mengemukakn 5 tuntutn iaitu
i. Semua prinsip dn struktur M.Union ditolak
ii. Inginkn persekutuan b’konsepkn negeri2 Melayu Bersekutu
iii. Menolak kerakyatan terbuka M.Union
iv. Menuntut kedudukan raja2 Melayu sbg ketua negeri2
Melayu dikembalikn
v. Meminta pemulihan semula dasar p’lindungn t’hadap
negeri2 Melayu dn org2 Melayu
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 LANGKAH-LANGKAH PEMBENTUKAN PTM
Perundingan j/kuasa eksekutif ditentg oleh org
dagang dn golgn radikal Melayu di bawah pimpinan
Dr Burhanudin al-Helmy
Golgn ini menentang krn berpendapat j/kuasa
eksekutif tidak mewakili semua pihak krn tidak ada
wakil dr org dagang
Mrk m’perjuangkn konsep sebuah republik dn
kemerdekaan penuh
Pd thn 1947, Majlis Tindakan Bersama Seluruh
Malaya (AMCJA) dn PUTERA ditubuhkn utk
menentang British dn UMNO
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 LANGKAH-LANGKAH PEMBENTUKAN PTM
Tindakan AMCJA dn PUTERA
i. Mengadakan ceramah politik
ii. Menganjurkn demonstrasi dn mogok
iii. Mencadangkn Perlembagaan Rakyat 1947
Akhirnya British bersetuju menubuhkn J/kuasa
Perunding utk memperoleh pandangan mrk dlm
menyediakan Perjanjian Persekutuan Tanah
Melayu 1948.
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 PERJANJIAN PTM 1948
• Ditandatgn pd 21 Jan 1948 ant raja2 Melayu dgn
British di King’s House, K.Lumpur
• PTM dgn rasminya ditubuhkan pd 1 Feb 1948.
• Pd peringkat pusat, perkongsian kuasa ant
raja2 dgn Pesuruhjaya British diadakn krn
Majlis
kemerdekaan belum diberikn.
• Ciri2 utama perjanjian
i. Pembentukn Persekutuan hasil gabungan 11 buah negeri
ii. Diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi British
iii. Konsep raja berpelembagaan diwujudkn
iv. Senarai persekutuan dn Senarai Negeri dibentuk
 PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 PERJANJIAN PTM 1948
• Ciri2 utama perjanjian
v. Kedudukn istimewa org2 Melayu dijaga oleh Pesuruhjaya
Tinggi British
vi. Syarat kerakyatan diperketatkn dgn prinsip jus soli dikhaskn
utk Rakyat Raja Melayu (org Melayu yg lahir di sesebuah
negeri Melayu adalah rakyat negeri itu secara automatik) dn
Rakyat British (org yg tinggal dn lahir di P.Pinang dn Melaka)
vii. Ketuanan Melayu diiktiraf oleh British sbg asas pembentukan
Persekutuan Tanah Melayu
viii. Institusi raja Melayu dikekalkan. Bidang kuasa dn kedudukn
jelas dlm bidang pentadbiran.
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
TOKOH-TOKOH PENGGERAK PTM
1. 9 org Raja Melayu t’libat dn telah m’buat tuntutn dn
cadangn yg perlu utk menjaga status dn keselamatan
rakyat
2. Ant sultan2 t’masuk Sultan Badlishah (Kedah), Sultan
Abd Aziz (Perak) dn Sultan Ibrahim (Johor)
3. Mrk menuntut supaya kuasa raja2 Melayu
4. dikembalikn
Mrk turut minta supaya kuasa mrk serta p’lindungn kpd
org Melayu dn hal ehwal ketuanan Melayu dipelihara
5. Para pembesar yg mewakili rakyat b’juang b’sama2 dgn
raja2 Melayu mendesak British melindungi kepentgn
Melayu
6. Tokoh yg t’libat t’masuk Dato’ Onn Jaafar dn Dato’ Nik
Ahmed Kamil
PERGERAKAN POLITIK
SARAWAK
SABAH
SARAWAK
Vyner Brooke, raja terakhir S’wak tlh menyerahkn S’wak
kpd British dgn alasan beliau terlalu uzur m/k penggantinya
Anthony Brooke tidak layak utk mentadbir dgn berkesan
Pengisytiharan S’wak kpd British dibuat pd 8 Feb 1946
Tindkan beliau dibantah oleh Datu Patinggi Abang Haji
Abdillah, Persekutuan Melayu S’wak (PMS) dn Persekutuan
Dayak S’wak (PDS).
Mrk menentang krn penyerahan ini bercanggah dgn
Perlembagaan 1941 yg menjanjikn pemberian krajaan
sendiri kpd S’wak.
Selain itu, keputusn penyerahn ini dibuat tanpa berunding
dgn para pemimpin tempatan terlebih dahulu
Pd 1 Julai 1946 S’wak diisytihar sbg Tanah Jajahan
Mahkota British
 SARAWAK
Hal ini mencetuskan penentgn drp Persatuan Kebangsaan
Melayu S’wak (PKMS), Barisan Pemuda S’wak (BPS),
Barisan Pemuda Melayu (BPM) Sibu dn PDS
British telah mengeluarkn Surat Pekeliling Bil.9 yg
menyatakn bhw tindkn akn dikenakn ke atas mrk yg terlibat
dlm pergerakn menentang penyerahan.
Sbg tanda bantahn seramai 338 k/tgn awam meletakkan
jawatan.
Rukun Tiga Belas telah ditubuhkn dn dianggotai oleh golgn
muda dn kaum terpelajar dlm Pergerakan Pemuda Melayu
Sibu
Gabenor S’wak, Sir Duncan Stewart telah ditikam oleh Rosli
Dhobi semasa membuat lawatan ke Sibu pd 3 Dis 1949
Akibatnya Rosli Dhobi dn 3 org rakannya dihukum gantung
sampai mati
 SABAH
Kebangkitan kesedaran politik amat perlahan
dn tidak berkesan
Hanya wujud persatuan sosioekonomi yg
bercorak sederhana shj;
Semasa sabah diserahkn kpd British pd thn
1946, tiada penentgn yg jelas drp
penduduk
a. Persatuan Kebangsaan Melayu Labuan (PKML)
b. Persatuan Melayu Jesselton (PMI)
c. Barisan Pemuda Labuan (BARIP) dn Jesselton
Pd thn 1951, persatuan2 sosioekonomi yg tlh
wujud semakin pudar dn lenyap
 RUMUSAN
Pengenalan M.Union merupakn penjajhn mutlak
British terhdp Tanah Melayu. Usaha British ini
dibantah hebat oleh org Melayu sehingga Kongres
Melayu 1946 diadakn dn UMNO ditubuhkn bg
penentangn tersebut. Kerjasama ant UMNO dn
Raja2 Melayu dn sokongn oleh org Melayu tlh
menyebabkn British memulakn rundingn. Perjanjian
Persekutuan Tanah Melayu tlh membolehkn PTM
dibentuk pd 1 Feb 1948. Perjanjian ini tlh
memperkenalkn semula dasar British sebelum thn
1941. Konsep krajaan persekutuan dn negeri
diperkenalkn , institusi raja dipulihkn, kerakyatan
diperkenalkn dn perlindgn t’hdp org Melayu
dimasukkn dlm perlembagaan. Perkara inimerupakn
asas kpd btk pentadbirn Persekutuan Tanah
Melayu dn Malaysia yg merdeka.
 SOALAN LATIHAN (esei)
1. Nyatakan ciri2 Perjanjian Malayan
Union
2. Huraikan faktor2 yang mendorong
Orang Melayu menentang
Malayan Union
3. Nyatakan faktor2 penubuhan
Persekutuan Tanah Melayu 1948
 Jawapan soalan 1
Ciri2 Perjanjian Malayan Union 1946
Semua NMB dan NMTB serta 2 Negeri Selat disatukan
(P.Pinang & Melaka)
Seorg gabenor British dilantik oleh Ratu England akan
mengetuai M.Union
Maj Eksekutif dn Maj Undangan M.Union dibtk
S’pura diasingkn krn kepentgnya sbg pelabuhan bebas
Kewarganegaraan sama rata dgn Prinsip Jus Soli
menjadi asas kerakyatan M.Union
Raja2 Melayu menjadi ahli Maj Raja2 Melayu yg hanya
membincangkn soal agama Islam dn adat istiadat
melayu
Seorg Pesuruhjaya Negeri dilantik bagi setiap negeri
sbg Ketua Pentadbir
 Jawapan soalan 2
1. Org Melayu membantah tindkn Sir Harold Mac
Michael yg mengugut Raja2 Melayu bhw
baginda akn diturunkn takhta jika enggan
menerima M.Union spt yg terjadi kpd Sultan
Badlishah Kedah
2. Kebanyakn sultan tidak diberikn masa yg cukup
utk berunding dgn Maj Mesyuarat Negeri spt
yg berlaku di kpd Sultan Perak
3. Terdpt sultan yg menandatangani Perjanjian
M.Union atas dasar setiakawan kpd British spt
Sultan Selangor dn Johor
 sambungan
4.Bg org melayu secara prinsipnya menentang penghakisan
kuasa Raja2 Melayu dlm M.Union. Raja2 hanya menjadi ahli
Majlis Raja2 Melayu tanpa sebarang kuasa dn hilang takhta
serta kredibiliti sbg ketua org melayu

5.Pemberian kerakyatan yg longgar kpd org dagang juga

ditolak oleh org melayu krn ia mengancam status quo org
melayu sbg penduduk peribumi

6.Org melayu bimbg akn kehilangan warisan tamadun yg telah

dibina oleh krajaan Melayu

7.Terdpt juga sebahagian kecil yg menyokong M.Union iaitu

org dagang dn golgn melayu radikal

8.Pertubuhan yg menyokong M.Union antnya PKMM, API,

 Jawapan soalan 3
1. Ketegasan org melayu membantah M.Union dibawah
pimpinan Dato’ Onn Jaafar
2. Perpaduan org Melayu drp semua golgn, termasuk raja dn
rakyat yg telah dpt menyaingi pihak2 yg menyokong
M.Union
3. Sokongan bekas Pegawai British spt Sir Frank
Swettenham, Sir R.O.Winstedt, Sir George Maxwell dn
Sir Cecil Clementi turut menolak M.Union
4. Sokongan Pegawai2 Tinggi British spt Sir Malcom
McDonald, Sir Edward Gent dn L.D.Gammans
mendorong pembentukan PTM
sambungan

5. Sikap politik melayu yg sederhana dn tidak sekeras

spt Parti Komunis Malaya yg mengangkat senjata
6. UMNO dn Raja2 Melayu tidak menuntut
kemerdekaan hanya menolak M.Union.
7. Gesaan Piagam Atlantik 1945 yg dikeluarkan oleh
Pertubuhan Bangsa2 Bersatu tidak menggalakkan
penjajahan baru.
8. British bimbang orang Melayu akan dipengaruhi oleh
golgn radikal di Tan