MAAYONG PAMAAGI SA

PAGGAMA/PAGHIMO UG
PRENOSESO NGA PAGKAON
Good Manufacturing Practices (GMP)
Prepared By: FRB-2013
References: SDCAsia GMP & Food Sanitation
Unsa ang ?

• Mga patakaran gimugna sa Food

Industry alang sa Food Safety Program
nga basihan/subayon sa manghimoay
ug pagkaon aron sa kasiguraduhan sa
KALIMPYO ug SEGURIDAD sa
produkto nga gigama.
Kaayuhan sa Programa
1. Ma-PROTEKTAHAN ang
pagkaon sa mga kotaminasyon.
2. Ma PRESERBA o madugay ang
pagkadaot sa pagkaon.
3. MAPUGNGAN ang pagdaghan
sa KAGAW na maoy hinungdan
sa daling pagkadaot sa pagkaon.
Nganong kinahanglan ang ?
1. PAG-SAGANG aron ang produkto DILI
MAKADAUT sa panlawas sa mga
consumers.
2. Daku nga KAAYUHAN ang mahatag
niini sama sa:
> Malipayun nga customer
> Maayong reputasyon
> Katumanan sa BALAUD
> Dugay madaut ang produkto o
LONGER SHELF LIFE
> Maayong kahimtang sa trabaho
Asa gikan ang mga Kontaminasyon?

1. Sa TAO

2. Sa mga PASILIDAD/GAMIT
3. Sa panghipos ug dihang PAG-
PAMALIGYA/DELIVAR sa produkto.

4. Sa alanganin o WALA AYUHA nga PAG-

PANGLIMPYO.
5. Walay PROGRAMA/PAMAAGI sa PAG-
PUGONG sa mga peste/mananap.
Ang mga DAPAT sundon sa PAG-
PROSESO sa pagkaun
1. Kung naay SAKIT likayan ang paghimo o
pagproseso sa pagkaon.

2. Kung naay mga SAMAD kinahanglan

TAMBALAN ug tabunan (water proof);
2. Maligo kada adlaw sa wala pa nag-sugod ug
proseso.
3. MAG-HUGAS UG KAMOT kanunay
* sa dili pa magsugod sa trabaho
ANG MGAgatrabaho,
* samtang DAPATkungSUNDON
kanus-a
SA gi-kinahanglan
USA NGA MANGHIMOAY
SA PAGKAON
*Human mugunit sa mga butang sama sa
kwarta, hilaw nga pagkaon, basura,
sigarilyo, cel phone ug uban pa..

*Human mo ubo, sikma, ug gamit sa

banyo/kasilyas.
4. Insaktong Paghugas sa Kamut
a. Basaon ang kamut

b. Sabunan ug kuskuson pag-ayo gamit ang

brush pabulaon sa sulod sa 20 segundo

c. Hugasan apil ang palad, likod sa kamot

hantud sa siko, tunga sa tudlo,ilalum sa kuko
d. banlawan pag-ayo

e. Sabunan ikaduha

f. banlawan sa tubig gikan sa gripo

g. Paugahun ang kamut

Paugaha ang kamot gamit ang TOWEL, TISSUE
PAPER o HOT AIR DRYER
5. Siguraduha kanunay mubo ug hinlo ang
mga kuko, ug walay manicure

X X /
6. Walay suot nga alahas sa panahon nga
naga proseso/gahimo/galuto ug pagkaon
siguraduha nga walay mahawiran
na makahugaw sa kamot dihang
mobalik na ug trabaho/proseso
Limpyo ang KUKO sa tiel.
6. Magsulob ug insaktong ug limpyo/bag-
ong ug maayong pagka laba nga bisti/
sinina
Aprons
Tabon sa ulo o hairnet
Food grade gloves/gwantes
7. Ginadili ang pag sigarilyo, estorya / gamit
ug cellphone, pagkaon-kaon ug pag
toothpick sa panahon nga ga proseso ug
pagkaon
Mga Delikado nga Makadaut
(Hazards) sa pagkaon
• Physical (Makita /Mahawiran)
• Sigarilyo
Butones
Hilo o hikot
Lansang ug Turnilyo
Alahas o relo
Bukog, Balahibo ug buhok
Mga Sanga ug mga liso
Kemikal (dili makit ug /makit-an )

•Mga lason sa mga PESTE

• Kemikal nga gamit sa panglimpyo
• Veterenary Residue
• Adulterants (ingredients;addtives)
- Mga ginadili na mga food
additives (artificial flavoring,
extenders, food colorings)
- sobra nga ginatugot nga
pagagamit nga FOOD ADDITIVES
Microbiological Hazards (dili
makita)
1. Virus
2. Bakterya
3. Yeast
4. Amag
5. Protozoa
Biological Hazards sa Pagkain
(Makit-an)
2.Bulate/ulod
3. Bukbok/beetles
Ipis
Mga Facilidad nga gamit sa proseso ug
pagkaon
1. Suga
 hustong kahayag

2. Salug - hamis apan dili danlug, walay liki

ug dali limpyohan
3. Bungbong - walay buslot, hamis ug dali
limpyohan
4. Kisame- walay liki o buslot nga malusutan
sa mga mananap
5.Hayahay ang sulod sa pwesto nga gi-
prosesohan
6. Isa lang ang direksyon sa pag proseso.
Lahi ang entrada(entrance) ug lahi ang
gawsanan (exit) sa produkto.

FINISHED PRODUCTS
CABINET
EXIT
Stock room
Packaging
MATERIAL
CABINET

ST
Packaging WORKING
TABLE
MATERIALS &
TOOLS CABINET
Processing Area
entrance WORKING TABLE 1
SINK WORKING TABLE 1
1 Sink 2 MATERIALS & TOOLS
CABINET
Mga lain pa nga Facilidad
1.Comfort Room (CR)/Kasilyas-
a.limpyo

b.tama nga magamit sa pila ka tawo

c. Layo kini sa processing area

d. Kanunay naay tubig

e. Naay hugasanan sa kamot sa duol ug

kanunay naay uga nga trapo sa kamot o
hand dryer
2. Basurahan/basura
a. limpyong/ maayong sistema sa paglabay
sa basura

b. Kanunay ginalabay ang basura ug

hinluan/hugasan and basurahan sa pa
ibalik sa pwesto
c. Adunay basurahan sulod ug gawas sa
gina-prosesohan
3. Supply sa tubig

a. Kanunay limpyung tubig para sa operasyon o

pagproseso sa pagkaon
4. Palibot o gawas sa inyong gina
prosesohan-
a. Walay makit-an nga basura/sagbut

b. Walay mga mananap sama sa iro,iring

ug uban pa
c. Naay hipusanan sa materiales

d. Naay saktong panghaw-as(drainage) sa

tubig naga gikan sa prosesohanan
5. Mga gamit/himan sa pagproseso
a. Dali limpyuhan

b. kanunay limpyuhan human pag gamit

para dili mudaghan ang kagaw
c. ayuhon ang pag amuma sa mga gamit
ug irepair kung dapat na para dili
modako ang daut/sira
MGA INSAKTONG PAMAAGI SA
PAGLIMPYO UG PAGSANITIZE
FRB-2013
Sistema sa Paglimpyo
1. Pagtangtang sa mga salin salin

2. Pagsabon ug pagkuskos aron

matangtang ang hugaw
3. Pagbanlaw o pagtantang sa sabon

4. pagsawsaw sa sanitizing solution

5. Pagbanlaw o pagtangtang sa
disinfectant
Mga Gamiton sa Pag-Sanitize
a. Bleaching solution (zonrox o chlorox)
sukod:
- hugas sa kamut – 1kutsarita sa 1 gallon nga tubig
- hugas sa gamit – 2 kutsarita sa 1 gallon nga tubig
- pagbanlaw sa lamesa, salug o equipment- 3-4
kutsarita sa 1 gallon nga tubig.
Programa sa Pagpugong sa Mga
Peste/Mananap
1. Kanunay susihon ang palibot, sulod sa planta, Lugar nga gi
suspetsang gipuyan sa peste.

2. Magbutang ug screen sa bintana, purtahan ug agianan sa tubig

aron dili makaagi ang mga peste
3. Siguraduhon nga:

a. Hinlo ang lugar sa my dapit sa basurahan

b. dili ibutang ang pagkaon sa salug ug duol sa

bungbong
c. Kanunay mag-inspection sa mga
stocks.

d. Inspeiksyonon ang tanan deliveries ug

siguraduha nga wala ni dala nga peste
e. Hinlu-i ang mga drainage/gawsanan sa
tubig nga gikan sa giprosesohan