HIRURGIJA NA

HRANOPROVODOT

Prof. d-r Zoran Spirovski

 EMBRIOLOGIJA

• Hranoprovodot se razviva od delot na

primitivnoto crevo koe se [iri od respiratorniot
divertikul do levkastata dilatacija od koja se
razviva `eludnikot (petta nedela)
• Negoviot embrionalniot razvoj ne mo`e da se
odvoi od razvojot na okolnite organi i
digestivniot sistem
 HIRUR{KA ANATOMIJA

• Muskulno-mukozna cevka
• Po~etok – dolen rab na krikoidnata
rskavica VI cervikalen pr[len do XI
torakalen pr[len
• Dol`ina kaj vozrasni – 25 sm
• Proekcija
• Vaskularizacija
• Limfna drena`a
 DIJAGNOSTIKA

• Kontrasna radiologija
• Ezofagoskopija: dijagnosti~ka i terapevtska
• ST
• Endoskopska ultrasonografija
• Testovi za procena na funkcijata:
manometrija, aciden refluks test, test na
acidna perfuzija, radioizotopski isleduvawa
 DIVERTIKULI NA
HRANOPROVOD

Slepi, kesasti pro[iruvawa ograni~eni

na relativno mal del od obimot na
hranoprovodot
Podelba:
• Faringoezofagealni
• Epibronhijalni
• Epifreni~ni
 Farigoezofagealen divertikulum

• 4% od ezofagealnata patologija, megu

50 i 60 god.
• Nepoznata etiologija, (nesrazmer megu
faringealnata kontrakcija i relaksacija na
gorniot svinkter na ezofagusot)
• Strogo gledano ne sekoga[ e od
ezofagealno poteklo
 FARINGOEZOFAGEALEN
DIVERTIKUL; dijagnoza

• Simptomatologija: suvost i grebewe vo

grloto, ~uvstvo na tugo telo vo grloto
posle obrok, disfagija, zaostanuvawe na
hrana, kompresija, iritacija-ulceracii,
krvarewe, regurgitacija, aspiracija, fetor
• Kontrasna ezofagograzfija,
ezofagoskopija
 FARINGOEZOFAGEALEN
DIVERTIKUL: lekuvawe

• Hirur[ko:
DIVERTIKULEKTOMIJA
ENDOSKOPSKA
FARINGOEZOFAGOTOMIJA (so
mnogu nedostatoci i komplikacii)
 Epibronhijalen divertikul

• Trakcioni i pulsioni
• Prakti~no se bez tegobi
• Se otkrivaat slu~ajno za vreme rutinski
snimki na ezofagusot
• Dijagnozata e klasi~na
• Lekuvawe – hirur[ko, kako i
komplikaciite
 EPIFRENI^EN DIVERTIKUL

• Lokalizacija: 5-10 sm od dolniot

ezofagealen svinkter
• Mnogu po~esto na desna strana
• 20% od site divertikuli na hranoprovodot
• Dva pati po~esti kaj ma`ite
 EPIFRENI^EN DIVERTIKUL:
etiologija i patogeneza
• Poremetuvawe na motilitetot,
hipertenziven dolen svinkter, ahalazioja,
• Zgolemuvaweto na pritisokot
intraluminalno vo distalniot del na
hranoprovodot – prolabs na ligavicata
niz slabi to~ki na muskulaturata
 EPIFRENI^EN DIVERTIKUL
dijagnoza i lekuvawe

• Radiologija, endoskopija, manometrija

• Divertikulektomija so eliminacija na
pri~inite, podobro so leva torakotomija,
 POSTKOROZIVNI I DRUGI
BENIGNI STENOZI
Slu~ajna ili namerna ingestija na
korozivni materii klini~ki se prezentira
na dva na~ina:
• Kako akutna hemiska povreda so site
rani komplikacii
• Kako docni posledici od o[tetuvawa na
yidot na ezofagusot vo vid na stenoza
 POSTKOROZIVNI STENOZI:
patofiziologija

• O[tetuvaweto zapo~nuva na nivo na

ligavicata a destrukcijata obi~no se [iri
vo podlabokite sloevi i sekoga[ se
zavr[uva so granulacii i cikatrizacija.
Obi~no leziite se difuzni, a i `eludnikot e
redovno atakuvan i zatoa lekuvaweto e
so obilna rezekcija i rekonstrukcija
 SIMPTOMATOLOGIJA I
DIJAGNOZA

• Pothraneti bolni, kahekti~ni,

• Progresivna disfagija
• Dijateza za razvoj na karcinom duri za
1000 pati pogolema
• Kontrasna rendgengrafija,
• Ezofagoskopija,
• KOMPLIKACII
 METODI NA LEKUVAWE

• Dilatirawe (bu`irawe) kako metoda na

lekuvawe – do 6 meseci
• Ako zadovoluva edna[ vo godinata ili vo
dve godini

• Itna hirurgija – jatrogena perforacija pri

investigacii
 INDIKACII ZA
REKONSTRUKCIJA

PRIMARNA BEZ PREDHODNA

STOMA:

• Pri dobra op[ta sostojba na bolniot

• Cvrsta odluka na pacientot i hirurgot
 SEKUNDARNA
REKONSTRUKCIJA

• TOTALNI ILI KOMPLEKSNI STENOZI

• POSLE NEUSPE{NI DILATACII
• KOMPLIKACII NA STOMAITE
SERIOZNI ASPIRACII VO
RESPIRATORNIOT TRAKT
 DRUGI BENIGNI STENOZI

DA SE ISKLU^I MALIGNOM- va`no

• Predizvikani od lekovi
• Postinflamatorni
• Ezofagealen prsten i pregrada
• Monilijaza na hranoprovod
 BENIGNI TUMORI NA
HRANOPROVOD
• LEOMIJOMI: 50-60%, naj~esto vo sreden i
dolen torakalen del, obi~no se poedine~ni,
obi~no se od 2 do 5 sm., iako ima i pogolemi
duri do 5 kg. bolka, disfagija, gubitok na
telesna te`ina, lekuvawe-hirur[ko
• Lipomi: pove]eto intraluminalno
• Fibrovaskularni polipi: vo cervikalen del so
dol`ina i do 20sm.
 BENIGNI TUMORI: vaskularno
poteklo

• HEMANGIOMI
• LIMFANGIOMI
• GRANULAR CELL tumori
• OSTEOHONDROMI
• PAPILOMI
 KARCINOMI NA EZOFAGUS

• Se javuva okolu 50 godina od `ivotot i

pokasno, po~esto kaj ma`i, se javuva vo
site delovi na hranoprovodot
• Makroskopski postojat 4 tipa:
Polipoviden
Fungozen
Infiltrativen
Ulcerativen
 HISTOPATOLOGIJA
• Planocelularen (skvamozen) tip ran karcinom:
intraepitelijalen (in situ)
intramukozen (ran karcinom)
submukozen (ran invaziven)
• Planocelularen (skvamozen) tip na karcinom
vo docna faza:
I stepen: dobro diferencirani
IIstepen: sredno diferencirani
IIIstepen: lo[o diferencirani
 ADENOKARCINOM NA
EZOFAGUS

• Redok, maksimum do 8%, ne se ra~una

na adenokarcinomite na kardija mora da
e podaleku od ezofagogastri~niot spoj:
adenokarcinom
adenoskvamozen
adenoidocisti~en
mukoepidermoiden
STADIUMI KAJ EZOFAGEALEN
KANCER
• Stadium 0 Tis N0 M0
• Stadium I T1 N0 M0
• Stadium IIA T2 N0 M0
T3 N0 M0
• Stadium IIB T1 N1 M0
• Stadium III T3 N1 M0
• Stadium IV T4 N1 M0
sekoe T, N, M1
 LEKUVAWE

• Hirur[ko :
Totalna ezofagektomija i toa:
Preku desna torakotomija, trans hijatalna i
preku VATS
Transpozicija na `eludnikot na vrat
Radikalna limfadenektomija na tri nivoa
• Radioterapija i hemoterapija
• Indukciona terapija