PROBAVA I

METABOLIZAM
 Što je probavni sustav ?
 Probavni sustav je probavna cijev koja počinje usnom šupljinom a završava crijevnim otvorom.

Funkcije :
1. Razgradnja složenih organskih spojeva na jednostavnije
2. Upijanje jednostavnijih tvari u krvotok da bi iz njih dobili energiju
3. Odstranjivanje štetnih i nerazgrađenih produkata probave van organizma
 DIJELOVI PROBAVNOG SUSTAVA

 Usna šupljina
 Ždrijelo
 Jednjak
 Želudac
 Tanko crijevo
 Debelo crijevo
 ŽLIJEZDE PROBAVNOG SUSTAVA

• GUŠTERAČA
• Izlučuje gušteračin sok :

 Hidrogenkarbonati – neutraliziraju kiselost

 Probavni enzimi –razgradnja

• JETRA
 Izlučuje žuč
 sudjeluje u preradi masti
 HRANJIVE TVARI
• HRANJIVE TVARI:
• Ugljikohidrati Šećer glukoza

• Bjelančevine Aminokiseline + vitamini , minerali, voda

• Masti i ulja Masne kiseline
 UGLJIKOHIDRATI
1. MONOSAHARIDI
• Građeni od jedne molekule 3. POLISAHARIDI

I. Glukoza • Građeni od mnogo molekula monosaharida

 Grožđani šećer I. Škrob (biljni polisaharid )
 Najvažniji izvor energije II. Celuloza (Biljni polisaharid )
III. Glikogen (Životinjski polisaharid)
II. Fruktoza
 voćni šećer
 brže se razgrađuje od glukoze

2. DISAHARIDI
Građeni od dvije molekule monosaharida

I. Saharoza
II. Laktoza
 BJELANČEVINE

Građene od aminokiselina (20)

DIJELE SE NA :
 Esencijalne (unose se hranom)
 Neesencijalne (stvaraju se same u tijelu)
 MASTI I ULJA

 Građene od glicerola i višemasnih kiselina

MASTI
 Zasićene masne kiseline
ULJA
 Nezasićene masne kiseline
 ZDRAVA PREHRANA

UGLJIKOHIDRATI - 55%
BJELANČEVINE - 30%
MASTI - 15%

Ovisi o dobi, fizičkoj aktivnosti, posebnim stanjima i klimi

 ENERGIJA
ZA ENERGIJU POTREBNE
I. Hranjive tvari
II. Kisik

 Kemijska energija je sadržana u molekulama ATP-a

 GRAĐA ATP-a
I. Adenin
II. Riboza
III. 3 fosfata
 METABOLIZAM

• Sveukupnost svih kataboličkih i anaboličkih reakcija u tijelu

Bazalni metabolizam
Radni metabolizam

• Kemijske reakcije metabolizma su podijeljene u metaboličke puteve u kojima se

određeni kemijski spoj pretvara u neki drugi uz pomoć enzima.
 BOLESTI PROBAVNOG SUSTAVA

• U USNOJ ŠUPLJINI BOLESTI ŽELUDCA BOLESTI CRIJEVA BOLESTI JETRE

I. KARIJES I. GASTRITIS I. UPALA CRVULJKA
 Pušenje ,prekomjerne količine I. CIROZA JETRE
 Uzročnik bakterija  Operativno uklanjanje
kave i alkohola , stres.  ALKOHOL
II. RAK DEBELOG CRIJEVA
II. AFTE II. ČIR NA ŽELUDCU II. ŽUĆNI KAMENAC
 Uklanjanje operativno
 Talog
 Pad imuniteta
III. HEMEROIDI
III. HEPATITIS (A - G)
III. HERPES OTEKNUĆA VENA

 Virus
 Pad imuniteta
IZRADILE : MARIJA RASTOČIĆ
MARIJANA VUČKOVIĆ