Đây là bài mà tôi đã có sự tổng

hợp, đầu tư, sưu tầm để soạn lại

theo ý riêng của mình . Mời các
bạn cùng tham khảo, bổ sung cho
phù hợp với ý riêng, môi trường
giảng dạy . Chúc thành công .
 Bài 13
NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN

MÖA

MÖA
MƯA MÖA

MÖA
MÖA
MÖA
MÖA
MÖA
I – NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
1. Ngưng đọng hơi nước
•Không khí bão hoà mà vẫn được bổ sung hơi
nước, hoặc gặp lạnh thì hơi nước thừa sẽ ngưng
đọng.
• Hơi nước ngưng đọng khi có hạt nhân ngưng
đọng – là những hạt nhỏ li ti như hạt bụi, khói,
muối biển,…. do gió đưa tới.

2. Sương mù
Sinh ra trong điều kiện độ ẩm tương đối cao,
khí quyển ổn định theo chiều thẳng đứng và có
gió nhẹ .
SAPA
 3. Mây và mưa
a) Mây
Không khí càng lên cao càng lạnh, hơi nước ngưng đọng
thành những hạt nhỏ và nhẹ, tụ lại thành từng đám .

b) Mưa
Các hạt nước này rơi xuống rất chậm, chưa đến mặt đất đã bị
bốc hơi hoặc bị các luồng không khí đẩy lên cao. Khi các hạt nước
kết hợp với các hạt nước khác hoặc ngưng tụ thêm để có kích
thước lớn khiến không bị đẩy lên lại hoặc bị bốc hơi hết, các hạt
này rơi xuống tạo thành mưa.
Mưa rơi ở 00C trong không khí yên tĩnh sẽ tạo thành tuyết
Mưa đá xảy ra trong mùa hạ khi thời tiết nóng: các luồng không
khí đối lưu bốc lên mạnh, làm các hạt nước bị đẩy lên xuống nhiều
lần, gặp lạnh thành băng. Các hạt băng lớn dần qua mỗi lần bị đẩy
lên xuống, cuối cùng rơi xuống thành mưa đá.
Sapa thị trấn trong mây
 S¬ ®å thÓ hiÖn qu¸ tr×nh t¹o thµnh m©y vµ ma
1. H¬i níc vµ ®é Èm cña
kh«ng khÝ
- H¬i níc bao giê còng chøa Ngng tô
1 lîng h¬i níc nhÊt ®Þnh
-H¬i níc trong kh«ng khÝ t¹o
nªn ®é Èm kh«ng khÝ GÆp
- NhiÖt ®é cµng cao, kh«ng l¹nh Ma
khÝ cµng chøa ®îc nhiÒu
h¬i níc
Kh«ng khÝ b·o hoµ h¬i níc
khi nã ®· nhËn ®îc mét lîng
h¬i níc tèi ®a
Kh«ng khÝ b·o
2.
Kh«ng Ma Bèc
vµ
khÝ nÕu ®îc
sù
b·o
cung cÊp thªm h¬i níc
ph©n
nÕubÞbè
hoÆc ®îc h¬i
l¹nh ma trªn
cung
 ngng tô
(m©y, ma, s¬ng)
tr¸i
cÊp®Êt:
thªm h¬i n-



íc hoÆc bÞ l¹nh
 ngng tô





(m©y, ma, s¬ng)


Möa caù
II - NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LƯỢNG MƯA

1. Khí aùp 2. Froâng 3. Gioù 4. Doøng bieån5. Ñòa hình

1. Khí áp
Các khu khí áp thấp hút gió và tiếp tục
đẩy không khí lên cao sinh ra mây, gặp
nhiệt độ thấp sinh ra mưa. Các khu áp
thấp là nơi có lượng mưa lớn trên trái
đất.
Các khu khí áp cao, không khí ẩm không
bốc lên được, gió thổi đi không có gió
thổi đến, nên mưa rất ít hoặc không có
mưa. Vì thế, dưới các cao áp cận chí
tuyến thường có hoang mạc lớn.
2. Frông

-Do tranh chấp giữa không khí nóng và lạnh đã dẫn

đến nhiễu loạn không khí sinh mưa. Dọc các frông
nóng và lạnh, không khí nóng bốc lên trên không khí
lạnh nên bị lạnh và co lại, gây mưa trên cả frông
nóng và lạnh .

-Miền có frông, nhất là dải hội tụ nhiệt đới, thường

mưa nhiều, đó là mưa frông hoặc mưa dải hội tụ .
3. Gió
-Những vùng sâu trong các lục địa,
nếu không có gió từ đại dương thổi
vào thì mưa rất ít. Mưa ở đây chủ yếu
từ nước hồ ao, sông và rừng cây.

-Miền có gió mậu dịch mưa ít do gió

mậu dịch là gió khô, miền có gió mùa
có lượng mưa nhiều do trong năm có
nửa năm gió từ đại dương thổi vào.
 4. Dòng biển

• Nơi có dòng biển nóng chảy qua mưa

nhiều do không khí trong dòng biển nóng
chứa nhiều hơi nước, gió mang hơi nước
vào lục địa gây mưa.
• Nơi có dòng biển lạnh chảy qua mưa ít do
không khí bị lạnh, hơi nước không bốc lên
được, nên một số nơi dù ven đại dương
vẫn là hoang mạc.
 5.
Địa
hình

- Địa hình ảnh hưởng nhiều đến sự phân bố mưa.

Cùng sườn đón gió, càng lên cao nhiệt độ càng giảm,
mưa nhiều, tới độ cao nào đó, độ ẩm không khí giảm,
sẽ không còn mưa, vì thế sườn và đỉnh núi cao
thường khô ráo. Cùng dãy núi thì sườn đón gió mưa
nhiều, sườn khuất gió mưa ít.
 III. Sù PH¢N Bè L¦îNg ma TR£N TR¸I §ÊT
1. H¬i níc vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ

- H¬i níc bao giê còng chøa 1 lîng h¬i

níc nhÊt ®Þnh

-H¬i níc trong kh«ng khÝ t¹o nªn ®é

Èm kh«ng khÝ

- NhiÖt ®é cµng cao, kh«ng khÝ cµng

chøa ®îc nhiÒu h¬i níc

Kh«ng khÝ b·o hoµ h¬i níc khi nã ®·

nhËn ®îc mét lîng h¬i níc tèi ®a

Kh«ng khÝ b·o nÕu ®îc cung cÊp

thªm h¬i níc hoÆc bÞ l¹nh  ngng tô
(m©y, ma, s¬ng)

2. Ma vµ sù ph©n bè ma trªn tr¸i ®Êt:

a. Ma: Níc bèc h¬i lªn cao ngng tô

thµnh m©y, gÆp l¹nh r¬i xuèng thµnh
ma
b. C¸ch tÝnh lîng ma:
Dông cô ®o ma: Vò kÕ

- TÝnh lîng ma trong ngµy, trong

th¸ng, trong n¨m

- Lîng ma trung b×nh n¨m

mm ë kho¶ng vÜ ®é nµo ?
Khu
Khuvùc
vùccã
cãlîng
lîngma 200mm
ma><2000 ë kho¶ng vÜ ®é nµo ?
Lîng ma ph©n bè kh«ng ®Òu tõ xÝch ®¹o ®Õn cùc
 III. Sù PH¢N Bè L¦îNg ma TR£N TR¸I §ÊT
- H¬i níc bao giê còng chøa 1 lîng h¬i
níc nhÊt ®Þnh

-H¬i níc trong kh«ng khÝ t¹o nªn ®é

Èm kh«ng khÝ

- NhiÖt ®é cµng cao, kh«ng khÝ cµng

chøa ®îc nhiÒu h¬i níc

Kh«ng khÝ b·o hoµ h¬i níc khi nã ®·

nhËn ®îc mét lîng h¬i níc tèi ®a

Kh«ng khÝ b·o nÕu ®îc cung cÊp

thªm h¬i níc hoÆc bÞ l¹nh  ngng tô
(m©y, ma, s¬ng)

2. Ma vµ sù ph©n bè ma trªn tr¸i ®Êt:

a. Ma: Níc bèc h¬i lªn cao ngng tô

thµnh m©y, gÆp l¹nh r¬i xuèng thµnh
ma
b. C¸ch tÝnh lîng ma:
Dông cô ®o ma: Vò kÕ

- TÝnh lîng ma trong ngµy, trong

th¸ng, trong n¨m

- Lîng ma trung b×nh n¨m

KhuKhu
vùcvùc
cã lîng ma ma
> 2000mmmm
ë kho¶ng vÜvÜ
®é®é
nµo ??
cã lîng < 200 ë kho¶ng nµo
Lîng ma ph©n bè kh«ng ®Òu do ¶nh hëng cña ®¹i d¬ng
Kh«ng khÝ bao giê còng
chøa 1 lîng h¬i níc nhÊt
®Þnh .
Cñng cè §iÒn tiÕp vµo chç
H¬i níc trong kh«ng khÝ t¹o
KIÕN THøC
nªn ®é Èm kh«ng khÝ trèng (...) trong s¬ ®å
§· HäC
Kh«ng
- NhiÖt ®é cµng cao, kh«ng
TiÕp tôc sau:
cung cÊp h¬i
khÝ
khÝ cµng chøa nhiÒu h¬i nícb·o .........
níc Ngng tô
HoÆc
hoµ h¬i n- NhiÖt ®é
.........
gi¶m
íc
Kh«ng khÝ b·o hoµ h¬i níc
khi nã ®· nhËn ®îc mét lîng
h¬i níc tèi ®a
HiÖn tîng ...................
M©y, ma, s¬ng
Kh«ng khÝ b·o hßa nÕu ®îc
cung cÊp thªm h¬i níc
hoÆc bÞ l¹nh  ngng tô
(m©y, ma, s¬ng)
TiÕt häc ®Õn ®©y lµ hÕt råi
M×nh hiÓu bµi råi, cßn b¹n ?
T¹m biÖt nhÐ !