AN TOÀN LAO ĐỘNG

Chương IX
KYÕ THUAÄT
PHOØNG CHAÙY VAØ CHÖÕA
CHAÙY
 CHƯƠNG VII: KỸ THUẬT PCCC

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHÁY NỔ

II. PHÒNG CHÁY TRONG CÔNG NGHIỆP

III. CHỮA CHÁY VÀ PHƯƠNG TIỆN CHỮA CHÁY

VII.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ CHAÙY VAØ NOÅ:
1. Khaùi nieäm veà chaùy - noå:
a. Ñònh nghóa chaùy:
• Chaùy laø phaûn öùng hoùa hoïc xaûy ra nhanh choùng, phaùt nhieät vaø
phaùt quang.
b. Tam giaùc chaùy:
2. Nhöõng ñieàu kieän xaûy ra quaù trình chaùy:
Coù ba ñieàu kieän:
a. Chaát chaùy:
ÔÛ ba theå: raén, loûng, khí.
• Chaát raén: goã, cuûi, vaûi, cao su,...
• Chaát loûng: xaêng, daàu, coàn,...
• Chaát khí: C2H2 (axetylen), CO (oxyt dicacbon). CH4 (meâtan), H2,...
b. OÂxy giuùp cho söï chaùy:
• Trong khoâng khí coù 21 % oxy (tính theo theå tích). Baûn thaân oxy khoâng chaùy
ñöôïc nhöng khoâng coù oxy cuõng khoâng chaùy ñöôïc.
• Cung caáp oxy ôû möùc caàn thieát môùi taïo söï chaùy toát.
c. Nguoàn nhieät:
Nguoàn nhieät phaûi ñuû naêng löôïng vaø tieáp xuùc trong thôøi gian nhaát ñònh
môùi chaùy ñöôïc
 Dựa trên nguyên lý như vậy ta có những loại phương pháp chữa cháy sau:

• Laøm loaõng chaát tham gia phaûn öùng baèng caùch ñöa vaøo vuøng chaùy nhöõng
chaát khoâng tham gia phaûn öùng chaùy nhö CO2, N2,...
• a. Nöôùc:
• Nöôùc laø chaát chöõa chaùy ñöôïc söû duïng roäng raõi nhaát khi cöuù chöõa caùc
ñaùm chaùy.
• Nöôùc coù theå ñöôïc söû duïng moät caùch rieâng bieät hay keát hôïp vôùi caùc hoùa
chaát khaùc nhö taïo thaønh boït ñeå chöõa chaùy.
• Hieäu suaát chöõa chaùy cuûa nöôùc höõu hieäu ôû chính taùc duïng “laøm laïnh”.
Tuy nhieân khi duøng nöôùc ñeå chöõa chaùy, ta caàn chuù yù caùc
ñieåm sau:
- Nöôùc coù khaû naêng taùc duïng vôùi moät soá chaát gaây ra phaûn
öùng nguy hieåm, cho neân caàn thaän troïng trong khi chöõa chaùy.
Nhöõng hoùa chaát ñoù laø: Na, K, Mg, Al, CaCl2,...
- Mg vaø Al chaùy phaûn öùng vôùi nöôùc giaûi phoùng nhieàu hydro 
chaùy caøng maïnh.
- Khi phun nöôùc vaøo saét ñang noùng chaûy hay than ñang
chaùy phaûn öùng xaûy ra cuõng toûa nhieàu H2 laø chaát
deã chaùy, noå.
- CaCl2 hoùa hôïp vôùi nöôùc  axetylen laø chaát chaùy,
noå.
c. Khí caùcbonic (CO2):
• Taùc duïng chöõa chaùy laø CO2 laøm loaõng oâxy coù trong khoâng khí
laøm ngöøng söï chaùy.
• CO2 ôû ba theå: raén, loûng vaø khí. Moät kg theå loûng ôû nhieät ñoä
thöôøng coù theå chuyeån thaønh 500 lít khí CO2, coù theå daâïp ñaùm
chaùy theå tích 1 m3.
• CO2 ñöôïc neùn döôùi aùp suaát 36 kg/cm2 ôû 00C seõ bieán thaønh traïng
thaùi loûng, chöùa trong caùc bình theùp chuïi aùp suaát lôùn duøng ñeå
chöõa chaùy. Môû van, höôùng loa phun vaøo ñaùm chaùy (0,5m) ñeå daäp
chaùy.
Löu yù khi chöõa chaùy duøng bình CO2:
+ Khoâng duøng bình CO2 chöõa chaùy vôùi caùc hoùa chaát K,Mg, H2,
cacbon vì tham gia phaûn öùng toûa nhieät vôùi caùc chaát naøy.
+ Khoâng chöõa chaùy caùc thieát bò ñieän töû, voâ tuyeán truyeàn hình,
radio.
+ CO2 khoâng duy trì söï soáng. Vôùi noàng ñoä treân 10% theå tích coù
theå gaây töû vong neân khi chöõa chaùy baèng CO2 ôû caùc buoàng kín
heát söùc löu yù.
3. Phöông tieän baùo chaùy vaø chöõa chaùy töï ñoäng:
a. Phöông tieän baùo chaùy töï ñoäng:
• Phöông tieän baùo chaùy töï ñoäng duøng ñeå phaùt hieän chaùy töø ñaàu
vaø baùo ngay veà cho trung taâm nhaän tín hieäu coù chaùy ñeå toå chöùc