IZRADA ULIVNOG

SISTEMA.
I-MTPCNC, KP
 IZRADA ULIVNOG SISTEMA.
Ulivci služe za ulivanje rastopljenog metala u kalupe. Mogu
se postavljali sa gornje strane kalupa, a ako se radi visokim
kalupima mogu se poslavili i sa donje strane. Ulivni sistem
čini više kanala koji su povczani među sobom. Uvođenje
tečnog metala u kalup ima veliku
važnost pa zato i irna pravilo pri uvođenju. Pravila za
uvođenje tečnog metala u kalup su:
• livenje pomoću slobodnog pada,
• livenje pod djejstvom struje koja podiže metal i
• kombinovano livenje, koje se sastoji od ova dva navedena.
 Pravila za uvođenje tečnog metala u kalup

livenje pomoću slobodnog pada livenje pod djejstvom struje

koja podiže metal kombinovano livenje
 Pravila za uvoĐenje tečnog metala u kalup

Livenje odozgo omogućava pravilno

očvršćavanje odlivka i postepeno
hlađenje (slika a). Pošto se ovo livenje
vrši veoma brzo postoji mogučnost
ostećenja kalupa. Ovo livenje nijc
pogodno ako odlivci treba da imaju
ispupčenje na mjestu gdje če udariti
struja metala,kao ni kod odlivka s
tankim zidovima i odlivka velike visine.
 NORMALAN OBLIK ULIVNOG SISTEMA

Normalan oblik ulivnog sistema shematski je

prikazan na slici 2,. Ovaj ulivni sistem sastoji
se od ulivne zdjelc (1),ulivnog kanala (2),
razvodnih kanala (3) i ulivnog kanala (4).
Ulivna zdjela je prvi dio sistema. Ova zdjela
služi kao rezervoar za tečni metal za vrijcme
livenja što omogućava jednak nivo, jednaku
brzinu proticanja. Kada sc vrši ulijevanjc
mctala u zdjelu, ulijevanje sc vrši u
izdubljeni dio zdjelc (I).
 Pravila za uvoĐenje tečnog metala u kalup

Livenje (prema slici b)odozdo primjenjuje se

kod livenja jednstavnijih oblika i velikih
dimenzija. Kalup se popunjava mirno,
djelovanje struje je manje pa je i mogućnost
oštećenja kalupa manja. Kombinacija livenja
(slika c) primjenjuje sc kod livcnja odlivaka
velike visine i tankih zidova. Livenje se vrsi
odozdo i odozgo.
 Ulivni sistem
Ulivni sistem mora a ispuni slijedeće uvjete:
• da spriječi ulazak zgure u kalup,
• da se osigura ravnomjerno ulaženje u kalup i
njegovo ravnomjemo podizanje u kalupu,
• da se obezbjedi ravnomjemo punjenje kalupa
mirno i ravnomjemo kretanje tečnog metala,
• da se omogući brzo punjenje i oticanje plinova
 Ulivni sistem
Shematski ulivni sistem je prikazan na slici, 3.Pošto uliv
metala iz lonca obczbjcđuje da ulivna calia uvijek bude
puna, cist metal se kreće po dnu ćaše prema kanalu (2).
Pri tome tečni metal nailazi na malo uzvisenje (3) koje
je postavljeno na mjesto prelaska korita u vertikalni
kanal (2) i usmjerava pravac metala navise, to
omogućava izbacivanje zgure na površinu.Prema tome,
metal ima vrtložno strujanje.
Ulivni sistem
ULIVNI SISTEM
OSNOVNE KOMPONENTE ULIVNOG SISTEMA
PJEŠČANI KALUP
PUNJENJE KALUPNE ŠUPLJINE
Hvala za pažnju