3.

3 Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της

(Σχολικό βιβλίο, σελ. 170-172)

Α. Η ίδρυση της Ρώμης
 Η Ρώμη βρίσκεται στο Λάτιο
Latus στα λατινικά σημαίνει ευρύς, πλατύς
(Πηγή: Λεξικόν Λατινοελληνικόν Κουμανούδη Σ., εκδ. Γρηγόρη)

… Στην κεντρική ζώνη δυτικά

των Απεννίνων
διαμορφώνονται τρεις
συνεχείς, μικρές πεδιάδες, της
Ετρουρίας - πρόκειται για την
περιοχή της σημερινής
Τοσκάνης - του Λατίου και της
Καμπανίας.
 Σύμφωνα με την παράδοση

Η Ρώμη
ιδρύθηκε
από τον Ρωμύλο
(απόγονος
του Αινεία, από την
Τροία) το
753 π.Χ.

ΑΙΝΕΙΑΣ
Ο Αινείας φεύγει από τη φλεγόμενη στους συμπολεμιστές του, ως ανταμοιβή για τη γενναιότητά
Τροία. Ζωγραφικός πίνακας του
Federico Barocci, 1598.
Σύμφωνα με τον Ρωμαίο ποιητή Βιργίλιο, όταν η Τροία
κυριεύτηκε από τους Έλληνες, επέτρεψαν στον Αινεία και
τους, να πάρουν μαζί τους φεύγοντας ό,τι μπορούσαν να
σηκώσουν με τα χέρια τους. Τότε ο Αινείας σήκωσε τον
ανήμπορο πατέρα του, Αγχίση στους ώμους του, αφήνοντας
εμβρόντητους τους Αχαιούς που έβλεπαν τους υπόλοιπους να
μεταφέρουν πολύτιμα αντικείμενα, που θα τα χρειάζονταν για
να χτίσουν μια καινούρια ζωή. Έτσι του επέτρεψαν να πάρει
και αυτός ό,τι άλλο επιθυμούσε αλλά και πάλι, πήρε μόνο
οικογενειακά κειμήλια. Ο Αινείας είχε προτεραιότητα την
οικογένεια και τις παραδόσεις και γι αυτό κέρδισε τον
σεβασμό των αντιπάλων του....

Διαβάστε όλο το άρθρο: 

http://www.mixanitouxronou.gr/enias-o-mithikos-progonos-to
n-romeon-prokalese-ton-thavmasmo-ton-antipalon-tou-otan-f
evgontas-apo-tin-tria-anti-gia-politima-antikimena-dialexe-na-
metaferi-ton-patera-tou
 Τα αρχαιολογικά δεδομένα
Οι επτά λόφοι της Ρώμης βρίσκονται στα
ανατολικά του ποταμού Τίβερη και
σχηματίζουν την καρδιά της πόλης. Η
αρχική πόλη παραδοσιακά εθεωρείτο πως
ιδρύθηκε από τον Ρωμύλο στον Παλατίνο
λόφο. Συνολικά οι λόφοι είναι:
Αρχικά τους επτά λόφους κατελάμβαναν μικροί οικισμοί και
εγκαταστάσεις, οι οποίοι ήταν ξέχωροι μεταξύ τους και όχι
ενωμένοι ή αναγνωρισμένοι ως μία πόλη με την ονομασία
«Ρώμη». Οι κάτοικοι των επτά λόφων άρχισαν να
συμμετέχουν σε μια σειρά θρησκευτικών αγώνων, οι οποίοι
σφυρηλάτησαν δεσμούς μεταξύ των ομάδων αυτών. Έτσι
έλαβε την ύπαρξή της η Ρώμη, καθώς οι ξέχωροι αυτοί
οικισμοί ενώθηκαν και, λειτουργώντας ως μία ομάδα,
αποξήραναν τις ελώδεις κοιλάδες, που βρισκόταν ανάμεσά
τους, μετατρέποντάς τις σε αγορές (fora).

Παλατίνος λόφος (Mons Palatinus)

Αβεντίνος λόφος (Mons Aventinus)
Καπιτωλίνος λόφος (Mons Capitolinus)
Κυρινάλιος λόφος (Collis Quirinalis)
Βιμινάλιος λόφος (Collis Viminalis)
Εσκουιλίνος λόφος (Mons Esquilinus)
Καίλιος λόφος (Mons Caelius)
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CF%84%CE%AC_
CE%BB%CF%8C%CF%86%CE%BF%CE%B9_%CF%84%CE%B7%CF%82
_%CE%A1%CF%8E%CE%BC%CE%B7%CF%82
 Τα αρχαιολογικά δεδομένα
Είναι πολύ πιθανό ο
συνοικισμός και τα
μεγάλα έργα που
πραγματοποιήθηκαν να
οφείλονται
στους Ετρούσκους.
 Ετρούσκοι
Ήταν ένας από τους πρώτους λαούς
που εγκαταστάθηκαν στην ιταλική
χερσόνησο. Έφτασαν την ίδια εποχή
περίπου με τους Έλληνες, δηλαδή κατά
τον 8ο αι. π.Χ. Η καταγωγή τους μας
είναι άγνωστη. Προήλθαν πιθανότατα
από το βορειοανατολικό Αιγαίο· ίσως
κατοικούσαν στα νησιά της περιοχής και
στα απέναντι παράλια της Μ. Ασίας. Οι
αρχαίοι Έλληνες τους ονόμαζαν
Τυρρηνούς. Οι ανασκαφές που έγιναν
στην Ιταλία απέδειξαν ότι από την εποχή
της εγκατάστασης τους και για μισή
περίπου χιλιετία ανέπτυξαν υψηλού
επιπέδου πολιτισμό.
 Τα αρχαιολογικά δεδομένα
Στη συνέχεια οι κάτοικοι της περιοχής
(οι Σαβίνοι και Λατίνοι, που κατέφθασαν στη
Ρώμη μετά τους Ετρούσκους) επαναστάτησαν
και έδιωξαν τους Ετρούσκους (τέλη του 6ου αι.
π.Χ. / 509 π. Χ.).
Κοινωνική συγκρότηση κατά την περίοδο της βασιλείας (8ος
αι. – 509 π.Χ.)
 Πατρίκιοι

Αποτελούσαν την ανώτερη ρωμαϊκή κοινωνική προνομιούχο τάξη και κατείχαν όλα τα
στρατιωτικά, πολιτικά και θρησκευτικά αξιώματα της Ρωμαϊκής Πολιτείας.
Αποτελούσαν μια κλειστή κοινωνία κυρίως γαιοκτημόνων, που μονοπωλούσαν στην
αρχή της ρωμαϊκής ιστορίας σχεδόν όλα τ’ αξιώματα. Κατά μία ιστορική άποψη αυτοί
ήταν οι αρχικοί κάτοικοι (άποικοι) της Ρώμης που συγκρότησαν το populus
romanus  (τον ρωμαϊκό λαό), που αισθάνθηκαν την ανάγκη διαφοροποίησης
όταν άλλοι ελεύθεροι μεν, οι Πληβείοι (plebs), ήλθαν να εγκατασταθούν στον χώρο
τους. Έτσι οι Πατρίκιοι θεωρούνταν εκ γενετής αριστοκράτες και η ιδιότητα του
Πατρικίου ήταν κληρονομική στους απογόνους τους.
 Πατρίκιοι

Ακόμα και σε περίπτωση που κάποιος γόνος καταντούσε

πτωχός ή χωρίς κανένα αξίωμα, παρέμενε Πατρίκιος με
δικαίωμα κληροδότησης ομοίως στους απογόνους του και
καμία δύναμη δεν μπορούσε να τον υποβιβάσει σε πληβείο.
Κάτι όμως που μπορούσε να συμβεί μόνο σε περίπτωση που
κάποιος Πατρίκιος εγκατέλειπε το γένος του και παρέδιδε τα
κληρονομικά επ΄ αυτού δικαιώματα, όπως στην ιστορία
έπραξαν πολλοί, προκειμένου να λάβουν μέρος στο δικαίωμα
να εκλεγούν δήμαρχοι (βλ. Ενότητα 3.4 Η συγκρότηση της
ρωμαϊκής πολιτείας – Res publica)
 Πατρίκιοι

Αρχικά οι Πατρίκιοι
χωρίζονταν σε τρεις φυλές, 1 φυλή
με βάση την χωροταξική
κατανομή. Κάθε φυλή
περιελάμβανε 10 φράτρες
10 φράτρες από
τις οποίες κάθε μία
διαιρούνταν σε γένη.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%A
Πηγή: Γένη
F%CE%BA%CE%B9%CE%BF%CE%B9
 Τι είναι το γένος;

Το γένος αποτελεί μια ομάδα οικογενειών, τις

οποίες συνδέει η πίστη, ότι κατάγονται από ένα
κοινό πρόγονο, χωρίς να είναι απαραίτητο να
συνδέονται μεταξύ τους με δεσμό αίματος. Το κάθε
γένος, οργανωμένο σε έναν οικισμό, έχει ως
αρχηγό έναν εκλεγμένο γενάρχη, στην εξουσία του
οποίου υπόκεινται όλα τα μέλη του γένους, δηλ. οι
γεννήτες (gentiles), που συνδέονται μεταξύ τους με
κοινά ιερά και κοινούς τάφους.
Πηγή: https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5275/1/06_ch4_Istoria_Dikaiou.pdf
 Πελάτες

Με τα μέλη επίσης ενός γένους μπορούν, μετά από

συμφωνία, να συνδέονται και ελεύθερα πρόσωπα, οι
πελάτες (clientes). Οι πελάτες είχαν καταγωγή μάλλον προϊταλική
(ήταν Λίγουρες). Έτσι, δημιουργείται μεταξύ του πελάτη και του
μέλους του γένους, δηλ. του πάτρωνα (patronus), ένας
δεσμός βασιζόμενος στην πίστη (fides). Από τη σύναψη αυτής
της συμφωνίας απορρέουν υποχρεώσεις και για τα δύο μέρη:
ο πάτρωνας αναλαμβάνει την ασφάλεια και νομική
προστασία του πελάτη, ενώ ο πελάτης οφείλει υπακοή,
ένοπλη υπηρεσία και εργασία στους αγρούς του πάτρωνα.
Πηγή: https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5275/1/06_ch4_Istoria_Dikaiou.pdf
 Πελάτες

Σταδιακά οι Πελάτες ήρθαν σε επιμειξία με τους

Πατρικίους και συγχωνεύτηκαν σε μία τάξη.
 ΣΠΑΡΤΗ ΑΘΗΝΑ ΡΩΜΗ
Σπαρτιάτες Αθηναίοι Πατρίκιοι /
(οι νέοι πολίτες Πελάτες (οι
κάτοικοι) («αυτόχθο- «οικοδε-
νες») σπότες» της
πόλης: προ-
Πληβείοι ιταλιώτες +
άποικοι
Όλοι οι νεότεροι κάτοικοι (Ετρούσκοι,
της Ρώμης. Λατίνοι,
Σαβίνοι)

Περίοικοι Μέτοικοι Πληβείοι

(πολίτες
άλλων
ελληνικών
πόλεων)

Είλωτες (οι Δούλοι Δούλοι

παλιοί
κάτοικοι)
Γ. Πολιτική οργάνωση κατά την περίοδο της βασιλείας
(8ος αι. – 509 π.Χ.)
 Τις δικαιοδοσίες του
βασιλιά ήλεγχαν δύο
Βασιλιάς σώματα: η Σύγκλητος και
η Εκκλησία του λαού

Φρατρική
Σύγκλητος
συνέλευση