Ugovor i tehike

ugovaranja

Dr Nevenka Žegarac
Fakultet političkih nauka
 UGOVOR

Zajedničko planiranje budućeg rada razjašnjenjem

međusobnih uloga i odvornosti

Dogovor socijalnog radnika i klijenta o saradnji, radu na

zajedničkim ciljevima i preduzetim obavezama i
odgovornostima obe strane u procesu. Klijent se od
početka aktivno uključuje u proces promene,
 Predmet ugovora

Razjašnjavaju se:
 Ključni PROBLEMI klijenta i njegove porodice ili

drugih faktora iz okruženja;

 Odredjuju se CILJEVI koji treba da se postignu u

radu;
 Ukazuje se na NAČINE (metode i tehnike) kojima će

se to postići.
 UPUTSTVA NA POČETKU RADA SA
KLIJENTOM
 Vreme koje stoji na raspolaganju klijentu;
 Šta može da očekuje od socijalnog radnika u odnosu na
rešavanje svog problema;
 Okolnosti pod kojima može da preduzima i donosi neke
odluke od životne važnosti;
 Zapisivanje podataka tokom kontakata, uvid u podatke;
 Ispoljavanje osećanja, naročito agresivnosti;
 Profesionalna tajna i međusobne obaveze s tim u vezi;

PRIMARNI UGOVOR - INFORMED CONSENT

 PRIMARNI UGOVOR –
INFORMED CONSENT
 Ponuda vrste i načina davanja usluga, predhodi
proces identifikovanja klijentovih problema i
potreba.
 Podsticanje klijenta da opiše svoje osnovne
teškoće i povezane probleme koje možda nije u
stanju da identifikuje u prvi mah, bilo da ih ne
priznaje ili ne razume
 Identifikuje se TEŽINA I URGENTNOST
klijentove situacije i dolazi do liste prioritetnih
problema i nezadovoljenih potreba.
 PRIORITETI/1

Kod početnog ugovora:

 Dogovor o radu na jednom ili više problema

definisanih od klijenta;
 Rangiraju se problemi po važnosti;

 Definišu željeni rezultati rada;

 Određuje prva grupa zadataka;

 Dogovara o broju i vremenskom trajanju

kontakata;
 PRIORITETI/2

KLIJENT ODREDJUJE PRIORITETE RADA

 Ugovor - pregovaranje i postavljanje granica -

poziv klijentu da dobrovoljno uđe u proces rada i

promene
 Motivacija klijenta i osećaj sigurnosti i kontrole

 Druge osobe odgovrno ulaze u proces rešavanja

klijentovih problema
 RAZJAŠNJENJE USLOVA UGOVORA

Izbegavanje nesporazuma – razjasniti:

 Sadržaj i cilj rada i promena kojima se teži

 Zadatke koji se postavljaju pred klijenta i osoba iz
okruženja
 Granice i domete intervencija i pomoći koja se
očekuje od socijalnog radnika i
 Ptanja poverljivosti podataka;
 Stvari oko kojih se ne pregovara

Pravo na izbor ne znači tolerisanje svakog izbora

 Klijentima treba da bude jasno šta se očekuje od
njih i koje su posledice ukoliko ne ispoštuju
zahteve
 Potrebno je jasno razjašnjenje šta su:

1. Zakonski zahtevi
2. Zahtevi službe/organizacije
3. Zahtevi socijalnog radnika
IDENTIFIKACIJA NESPORAZUMA

Nesporazumi nastaju zbog različitih očekivanja u

odnosu na postavljene zadatke i ciljeve ili metode
realizacije

Dovode do regresija u ponašanju, odustajanja od

rada, frustracija u odnosu na preuzete uloge
 TEHNIKE SAVLADAVANJA OTPORA

 Uključivanje drugih osoba i institucija uz klijenovu

saglasnost;
 Uvažavanje otpora uz pokušaj da klijent sam pronađe
neke mogućnosti i predloži rešenja;
 Izbegavanje narušavanja ravnoteže klijenta;
 Utvrđivanje kratkoročnih ostvarivih ciljeva;
 Identifikovanje sa klijentom, načina i mogućnosti auto-
sabotaže, tj. navodjenje mogućih načina za izbegavanje
rada na utvrđenim ciljevima;
 VRSTE UGOVORA/1

Uspostavljaju se u svim fazama rada, uz stalno

redefinisanje i evaluaciju postignutog:

 Nove situacije u životu klijenta

 Problemi koje klijent iznosi na početku ne moraju
biti najvažniji (''testiranje'')
 VRSTE UGOVORA/2

 FAZNI UGOVORI - za odredjen period rada.

Prioriteti i ciljevi rada u odredjenom vremenskom
periodu i konkretne akcije i zadaci koje socijalni
radnik i klijent preuzimaju u vezi postavljenog cilja.

 RADNI DOGOVORI - za svaki konkretan sastanak

(npr. “šta ćemo sledeći put pričati"? ili “šta ćeš uraditi
u vezi___ do sledećeg susreta"? “šta ćemo danas
raditi"? ili "O čemu bi hteo danas da razgovaramo"?
 ZADACI
Mentalne i fizičke akcije: eksplicitno planirani, obostrano
dogovoreni i izvodljivi van sastanka sa socijalnim
radnikom

 OPŠTI - strategija tretmana

 OPERATIVNI - definišu konkretne akcije
 POJEDINAČNI - jedna ili serija akcija
 SLOŽENI - dve različite akcije
 INDIVIDUALNI - ukoliko ih klijent sam ispunjava
 RECIPROČNI - kada klijent ispunjava jedne, a socijalni
radnik ili značajne osobe druge zadatke i
 ZAJEDNIČKI - kada klijent i druga važna osoba
izvršavaju zadatak zajedno.
 KARAKTERISTIKE UGOVORA

 JASNOST I EKSPLICITNOST
 UZAJAMNOST I PRIHVATLJIVOST
 FLEKSIBILNOST I DINAMIČNOST
 PRAGMATIČNOST I REALISTIČNOST

Obezbeđuju ODGOVORNOSTI I AKTIVNOSTI

- smernice za rad i sigurnost za obe strane u
procesu
 Veštine na početku rada sa klijentom

1) Predstavljanje socijalnog radnika

2) Tražiti da se klijent predstavi
3) Objašnjenje početne svrhe rada
4) Određivanje uloge klijenta
5) Razmatranje načina rada i etičkih faktora
6) Traženje feedback-a