Глава 3 Анaлиза на финансиските извештаи и

долгорочно планирање
3.1 Анализа на финансиски извештаии
 Добро познавање на финансиските извештаи е пожелно
бидејќи тие се основните алатки за размена на
финансиските информации во и надвор од фирмата.
Стандардизирани извештаи
 Речиси е невозможно директно да се споредат финансиски
извештаи од две компании поради разликите во
големината.
 На пример, Форд и Џенерал Моторс се сериозни
конкуренти на автомобилскиот пазар.
 Овој проблем е надминат со стандардизирање на
финансиските извештаи и нивно прикажување со проценти.
 Овие финансиски извештаи се познати под името извештаи
со еднаква вредност.
Биланси на состојба со еднаква вредност
 Извештаите на Пруфрок кор. за 2006 и 2007г. се прикажани во
долари и со еднаква вредност преку изразување на ставките
како процентуално учество во вкупната актива.
 Во оваа форма, финансиските извештаи се релативно лесно
читливи и споредливи. На пример,
 Анализа: тековните средства биле 19,7% од вкупните
средства во 2007г, за разлика од 2006 кога биле 19,1 %.
 Тековните обврски бележат пад од 16% во 2006 година до
15,1% во 2007 година, од вкупните обврски и капитал.
 Вкупниот капитал бележи пораст од 68,1% од вкупните
обврски и капитал до 72,2%.
 Ликвидноста на Пруфрок, мерена преку споредба на
тековните средства со тековните обврски, е зголемена во
периодот.
 Задолженоста на Пруфрок е намалена како процент од
вкупните средства.
 Заклучок дека билансот е „зајакнат“.
ФОН Проф. д-р Б. Спиркоски 2
 ПРУФРОК КОРПОРЕјШН
Биланси на 31 Декември, 2006 и.2007
(во милиони $)
Средства 2006 2007
Тековни средства    
Готовина 84$ 98$
Побарувања од купувачи 165 188
Залиха 393 422$
Вкупно тековни средства 642$ 708$
Фиксни средства    
Нето фабрики и опрема 2.731$ 2.880$
Вкупно средства 3.373$ 3.588$
Обврски и сопствен капитал    
Тековни обврски    
Обврски кон добавувачи 312$ 344$
Меници за плаќање 231 196
Вкупно 543$ 540$
Долгорочни обврски 531$ 457$
Сопствен капитал    
Обични акции и наплатен вишок 500$ 550$
Задржана добивка 1.799 2.041
Вкупно 2.299$ 2.591$
Вкупно обврски и сопствен капитал 3.373$ 3.588$
 ПРУФРОК КОРПОРЕјШН
Биланси на 31 Декември, 2006 и.2007
(во милиони $)
Средства 2006 2007 Промена
Тековни средства    
Готовина 2,5% 2,7% + 0,2%
Побарувања од купувачи 4,9 5,2 + 0,3
Залиха 11,7 11,8 + 0,1
Вкупно тековни средства 19,1 19,7 + 0,6
Фиксни средства    
Нето фабрики и опрема 80,9 80,3 - 0,6
Вкупно средства 100,0% 100,0% 0,0%
Обврски и сопствен капитал    
Тековни обврски    
Обврски кон добавувачи 9,2% 9,6% +0,4%
Меници за плаќање 6,8 5,5 -1,3
Вкупно 16,0 15,1 -0,9
Долгорочни обврски 15,7 12,7 -3,0
Сопствен капитал    
Обични акции и наплатен вишок 14,8 15,3 +0,5
Задржана добивка 53,3 56,9 + 3,6
Вкупно 68,1 72,2 +4,1
Вкупно обврски и сопствен капитал 100,0% 100,0% 0,0%
3.2. Анализа на показатели
 Друг начин е пресметка и споредба на финансиските
показатели.
 Показатели се начини на споредба и истражување на односите
меѓу различни делови од финансиските информации.
 Доколку ги користите показателите како алатка за анализа,
треба да бидете внимателни при документирањето на начинот
за пресметка на секој показател;
 За секој показател, се појавуваат некожу прашања:
1. Како се пресметува?
2. Што е предмет на мерење, и зошто не интересира?
3. Која е мерната едикица?
4. Што ни кажуваат високите или ниските вредности? Како можат
овие вредности да бидат погрешно протолкувани?
5. Како може да се подобри ова мерење?
ФОН Проф. д-р Б. Спиркоски 5
 Финансиските показатели се групирани во следните категории:
1. Краткорочна солвентност, или показатели на ликвидност.
2. Долгорочна солвентност, или показатели на финансиско
оптоварување.
3. Управување со актива, или показатели на обрт.
4. Показатели на профитабилност.
5. Показатели на пазарна вредност.
Краткорочна солвентност или мерки на ликвидност
 Показателите служат за обезбедување информации повр-
зани со ликвидноста на фирмата -мерки на ликвидност.
 Основна грижа е способноста на фирмата да ги подмири
своите сметки на краток рок без непотребен стрес.
 Овие показатели се фокусирани на тековните средства и
тековните обврски и се интересни за краткорочните
кредитори, бидејќи се менуваат многу брзо.
ФОН Проф. д-р Б. Спиркоски 6
 ПРУФРОК КОРПОРЕЈШН ПРУФРОК КОРПОРЕЈШН
2007 Биланс на успехот 2007 Биланс на успехот
(во милиони долари) (во еднакви вредности)
Продажби   2.311$ Продажби   100,0%
Трошок на продадени   1.344 Трошок на продадени   58,2
добра добра
Амортизација   276 Амортизација   11,9
Добивка пред камата и   691$ Добивка пред камата и  
данок данок 29,9
Исплатена камата   141 Исплатена камата   6,1
Оданочлив приход   550$ Оданочлив приход   23,8
Данок (34%)   187 Данок (34%)   3,1
Нето приход   363$ Нето приход   15,7%
Дивиденди 121$   Дивиденди 5,2%  
Додаток на задржана 242   Додаток на задржана 10,5  
добивка добивка
Показател на тековна ликвидност
 Еден однајдобро познатите и најкористените показатели е
показателот на тековна ликвидност:
Показател на тековната Тековни средства
ликвидност =
Тековни обврски

Показателот на тековната ликвидност на Пруфрок е:

Показател на тековната $708
ликвидност = $540 = 1,31

 Мерната единица е или долар или пати. Значи, можеме да

кажеме дека Пруфрок има 1,31$ тековни средства за секој 1
$ тековни обврски, или дека Пруфрок ги има покриено
тековните обврски 1,31 пати.
 Kолку е повисок показателот на тековната ликвидност, толку
подобро.
 Повисокиот показател на тековната ликвидност значи дека е
ликвидна, но истовремено може да значи и неефикасно
користење на готовината.
 Во недостиг на несекојдкевни околкости, очекуваната
вредност на показателот на тековната ликвидност е
најмалку 1;
 вредност на показателот на тековната ликвидност
помала од 1 значи дека нето работниот капитал е
негативен.
 Ова е невообичаено за здрава фирма, барем за повеќето
типови на бизнис.
 На показателот на тековната ликвидност, како и на секој
показател, влијаат различни типови на трансакции.
 На пример, да претпоставиме дека фирмата позајмува
пари на долг рок.
 Краткорочниот ефект би бил зголемување на готовината
од настанот и зголемување на долгорочните обврски.
 Ова не влијае на тековните обврски, па оттаму и
показателот на тековната ликвидност ќе се зголеми.
Брз показател
 Залихата е често најмалку ликвидна форма на тековни
средства.
 Релативно големите залихи често се знак за краткорочни
проблеми.
 Фирмата може да има значителен дел од ликвидноста
врзан за бавно-подвижната залиха.
Показател на тековна Тековни средства - Залихи
ликвидност = Тековни обврски
Показател на тековната ликвидност = ($708 – 422)/540= 0,53 пати
 Пример: показателите на Вол-март и Менпауер инк
пресметани од нивните последни финансиски извештаи.
 Вол-март има показател на тековна ликвидност еднаков
на 0,89 додека Менпауер 1,37.
 Брзиот показател на Вол-март е 0,13, додека на Менпауер
е речиси еднаков со показателот на тековната
ликвидност и изнесува 1,37.
Показател на готовина
Краткорочнргте кредитори може да бидат заинтересирани и за
показателот на готовина:
Готовина
Показател на готовина =
Тековни обврски

Показател на готовина за Пруфрок е 0,18 пати.

Показател на вкупна задолженост
Показателот на вкупна задолженот во пресметката ги
вклучува сите долгови со различна рочност кон сите кредитори.
Вкупни средства – Вкупен капитал
Показател на вкупна
задолженост = Вкупни средства

= (3.588$ - 2.591)/3.588$ = 0,28 пати

 Фирмата има задолженост од 28 проценти.
 Пруфрок има 0,28$ задолженост на секој 1$ во актива.
 Оттаму има 0,72$ во капитал за секои 0,28$ задолженост.
 Може да се дефинираат две корисни варијации на овој
показател и тоа: 1. показател на задолженот - капитал и
2. мултипликатор на капитал:
Вкупен долг
Показател на
задолженост – капитал = Вкупен капитал

Показател на задолженост - капитал = Вкупен долг / Вкупен

капитал = 0,28$/0,72$ = 0,39 пати
Вкупен капитал + Вкупен долг
Мултипликатор на
капиталот = Вкупен капитал
Мултипликатор на капитал = Вкупни средства / Вкупен капитал
= 1$/0,72$ = 1,39 пати
Мултипликатор на капитал = Вкупни средства / Вкупен капитал
= 1$/0,72$ = 1,39 пати
= (Вкупен капитал + Вкупен долг) / Вкупен капитал
= 1 + Показател на задолженост-капитал = 1,39 пати
Показател на заработена камата
 Mерка на долгорочна солвентност е
показателот на учество на каматата во добивката ред
оданочување - Times interest eatned (TIE) .
Показател на зарабoтена камата (ТIЕ) = ЕВIТ/Камата
= 691$/141$ = 4,9 пати
 Oвој показател мери колку фирмата ги има подмирено
обврските за камати, и често се нарекува и показател на
покриеност на камататa.
Показател на покриеност со готовина
 Бидејќи каматата е готовински одлив (кон кредиторите), еден
начин за пресметка на покриеноста со готовина е:
Показател на покриеност со готовина = (ЕВIТ + Амортизација)/
Камата = (691$ + 276$)/141$ = 967$/ 141$ = 6,9 пати
 Броителот, ЕВIТ плус амортизација, често се нарекува ЕВIТD
(earning before interest tax and depreciation).
 Овој показател се користи како мерка на расположливост на
готовинските текови за подмирување на финансиските
обврски.
 3.3 Идентитетот Ду Понт
 Разликата помеѓу RОА и RОЕ рефлектира користењето
на финансирање на долгот или финансиска
оптовареност.

 За Пруфрок показателот на задолженост-капитал беше 0,39$

и RОА беше 10,12%.
Поврат од капитал (RОЕ) = 10,12% X 1,39 = 14%
 Разликата меѓу RОЕ и RОА може да биде значителна,
особено за одделни бизниси.
 На пример, Банката на Америка имаше RОА од само 1,44
проценти што е всушност вообичаена вредност за банките.
 Може да се разложи RОЕ уште повеќе со помножување на
именителот и броителот со вкупната продажба:
 Идентитетот Ду Понт ни кажува дека на КОЕ влијаат 3
нешта:
1. Работната ефикасност (мерена преку профитната
маржа).
2. Ефикасното користење на средства (мерена преку
обртот на вкупните средства).
3. Финансиската оптовареност (мерена преку
мултипликаторот на капитал).
 Зголемувањето на долгот го зголемува и трошокот на
каматата, кој пак ја намалува профитната маржа, што
води до намален RОЕ.
 Разложувањето на RОЕ е практичен начин за систематски
пристап кон анализата на финансиските извештаи.
 Ако RОЕ е со незадоволителна вредност, идентитетот Ду
Понт може да ви каже каде да ја барате причината за тоа.
3.4 Користење на податоците од финансиските извештаи
Избор на одредници
 Да претпоставиме дека сакаме да оцениме одделение или
пак фирма со помош на финансиските извештаи.
 Како одбираме одредница, или стандард на споредба?
Анализа на временските трендови
 Еден стандард што може да го користиме е минатото.
 Акo претпоставиме дека вредноста на показателот на
тековна ликвидносг (ТЛ) на некоја фирма е 2,4.
 Со преглед на минатите 10 г., би можеле да дојдеме до
заклучок дека показателот бил прилично стабилен.
 Врз основа на ова, би можеле да се запрашаме дали
ликвидноста на фирмата се влошила?
 Влошениот временски тренд не мора да значи дека е
лош, но бара истражување и тоа за: 1. промени кои
довеле до поефикасно користење на тековните средства,
2. да се променила природата на бизнисот, или пак 3.
начинот на извршување на бизнисот.
Анализа на слични групи
 Втора одредница е идентификување на слични фирми во
смисла дека се конкурентни на исти пазари, имаат слични
средства, и функционираат на слични начини.
 Не постојат две идентични компании.
 Еден општ начин за идентификување на потенцијални
слични групи е базиран на кодовите од Стандардната
индустриска класификација (СИК).
 Станува збор за четирицифрени кодови востановени од
американската влада за статистички цели.
 Фирмите со исти СИК кодови се третираат како слични.
 Првата цифра од СИК кодот се однесува на општиот тип на
бизнисот.
 На пример, фирмите кои работат во областа на финансии,
осигурување и недвижности имаат СИК код што почнува со 6.
Секоја следна цифра го стеснува подрачјето на делување.
Табела 3.7 Одбрани двоцифрени СИК кодови
 СИК кодовите ни оддалеку не се совршени.
 Несоодветно е слепо користење на просеците базирани
на СИК кодовите.
 Аналитичарите често идентификуваат група на врвните
фирми, или група просечни фирми.
 Таквата група се нарекува посакувана група, бидејќи се
стремиме да бидеме како членовите на групата.
 Во таков случај, анализата на финансиските извештаи ни
открива до каде сме и уште колку треба да постигнеме.
 Почнувајќи од 1997 година, започна воведување нов
систем на индустриска класификација -
Северноамериканскиот систем на индустриска
класификација
 Со тек на времето и ќе го замени, но сега засега СИК
кодовите се се уште широко користеки.
Проблеми при анализата на финансиските извештаи
 Постојат многу случаи во кои финансиската теорија и
економската логика не водат во процесот на донесување
одлуки поврзани со вредноста и ризикот.
 Особено сериозен проблехм е што многу од фирмите се
конгломерати, и поседуваат неколку, повеќе или помалку
поврзани, линии на бизнис.
 Консолидираните финансиски извештаи на таквите фирми
баш и не припаѓаат на одредена индустриска категорија.
 Можат да се појават и ред друти проблеми.
Прво, различни фирми користат различни сметко- водствени
процедури - на пример, за залиха.
Второ, различни фирми фискалната година ја завршуваат во
различни времиња.
Трето, невообичаените или минливите настани, како што се
еднократниот профит од продажба на средства, можат да
влијаат на финансиските постигнувања.
3.5 Долгорочно финансиско планирање
 Долгорочното планирање е уште една важна примена на
финансиските извештаи.
 Повеќето модели на финансиско планирање како
излезен податок имаат про-форма финансиски извештаи,
 Ова значи дека финансиските извештаи се форма која ја
користиме за збирно прикажување на проектираниот
иден финансиски статус на компанијата.
Едноставен модел на финансиско планирање
 финансиските планери во Компјутерфилд ќе
претпоставуваат дека сите променливи се тесно
поврзани со продажбата и тековните врски се
оптимални.
 Ова значи дека сите ставки ќе растат со еднаква стапка
како и продажбата.
 Оваа претпоставка ја користиме само за да ја
илустрираме поентата.
 Да претпоставиме дека продажбата се зголемила за 20%,
растејќи од 1.000$ на 1.200$.
 Планерите во тој случај ќе прогнозираат 20% пораст и на
трошоците, од 800$ на 960$.
 Сега треба да ги усогласиме овие два про-форма изештаи.
 Како е можно, на пример, нето приходот да е еднаков на
240$, а зголемувањето на капиталот да биде само 50$?
 Одговорот е дека Компјутерфилд морала да ја исплати
разликата од 240$ - 50$ = 190$, најверојатно во форма на
готовинска дивиденда.
 Ако фирмата не ги исплаќа 190-те долари, тогаш се
зголемува задржаната добивка за целите 240$.
 Оттука, капиталот на Компјутерфилд ќе се зголеми до 250$
плус 240$ (нето приход), т.е. до 490$, а должничките хартии
од вредност мора да бидат исплатени, за вредноста на
вкупните средства да остане 600$.
 Со вкупни средства од 600$ и 490$ капитал, должничките
хартии од вредност мора да бидат 600$ - 490$ = 110$.
 Бидејќи почнавме со должнички хартии од вредност во
висина од 250$, Ком- пјутерфилд ќе мора да исплати 250$ -
110$ = 140$ во должнички хартии од вредност.
Пристапот на процент од продажба
 Во овој дел ќе опишеме проширена верзија на едноставен
модел.
 Основната идеја е да ги издвоиме ставките од БУ и БС на
две групи, една во која ставките директно се менуваат
зависно од продажбата и една во која не се менуваат.
 Моделот е заснован на пристапот на процент од
продажба.
 Розенгартен има проектиран 25% пораст на продажба за
следната година, па така очекуваме продажба од 1.000$ х
1,25$ = 1.250$.
 Во изготвувањето на про-форма БУ, ќе претпоставиме
дека вкупните трошоци ќе останат 800$ / 1.000$ = 80% од
продажбата.
 Ќе претпоставиме дека политиката на Розенгартен е исплата
на еднаков дел од нето приходот во вид на готовинска
дивиденда.
 За последната година, показателот на исплата на дивиденда
беше: Показател на исплата на дивиденда = Готовински
дивиденди / нето приход = 44$/132 = 33 или 1/3%
 Под претпоставка дека показателот на исплата е константен,
проектираните дивиденди = 165$ X 1/3 = 55$
 Проектирана задржана добивка = 165$ X 2/3 = 110$
Биланс на состојба – про-форма
 За да изработиме про-форма биланс на состојба, ќе почнеме
со последниот извештај прикажан на табелата 3.12.
 Во БС, продажбата има директно влијание на некои ставки,
додека на некои нема.
 Ставките на кои продажбата има директно влијание ги
изразуваме како процент од реализираната продажба во
штотуку изминатата година.
 Кога се работи за ставка што не е директно зависна од
продажбата, наведуваме н/п за „не е применливо“.
 На при.; залихата е еднаква на 60% од
продажбата(600$/1.000) за минатата година.
 Така за секој 1 долар пораст на продажба, залихата ќе
расте за 0,60 долари.
 показателот на вкупната актива во продажбата за
минатата год. е 3.000$/1.000$ = 3, или 300%.
 Показателот на вкупните средства во продажбата некогаш се
нарекува показател на капитален интензитет.
 Показател на капитален интензитет ја покажува сумата на
средства потребна за создавање на 1$ во продажба; колку е
повисок показателот, толку фирмата има поголем капитален
интензитет.
 Во примерот на Розенгартен, потребни се 3$ во вкупни
средства за создавање 1$ во продажба (капитално интензивен
бизнис).
 На страната на пасивата од БС, ги прикажуваме обврските кон
добавувачите што зависат од продажбата.
 Се очекува дека ќе се зголемат нарачките од добавувачи како
што продажбата расте, па оттаму обврските ќе се менуваат
„спонтано“ согласно продажбата.
 Мениците за исплата, од друга страна, претставуваат
краткорочен долг, како на пример заемите од банка или „Н/П“.
 Слично, се користи „Н/П“ и за дологорочниот долг поради тоа
што не се менува автоматски со продажбата.
 Истото важи и за обичните акции и платениот вишок.
 Задржаната добивка, ќе се менува со промената на
продажбата, но не како едноставен процент од продажбата.
 Задржаната добивка, ќе се пресмета врз основа на
проектирани нето приход и дивиденди.
 Делумен про-форма биланс на состојба на Розенгартен, ќе се
изведи користејќи ги процентите.
 На пример, нето фиксните средства се 180% од продажбата,
на новото ниво на продажба од 1.250$, нето фиксните
средства ќе бидат 1,80 х 1.250$ = 2.250$.
 Ставките што не се директно зависни од продажбата,
тргнуваме од претпоставката дека нема промена (Н/П).
 Разгледувајќи го нашиот про-форма БС, можеме да
забележиме дека проектираниот пораст на средствата е 750$.
 Во отсуство на дополнително финансирање, обврските и
капиталот ќе се зголемат за само 185$, што ни остава
дефицит од 750$ - 185$ = 565$.
 Ова го означуваме како сума на потребно надворешно
финансирање.
 Може директно да се пресметаме потребното надворешно
финансирање (ЕРМ) на следниот начин:

 Во овој израз, „Δпродажба“ е проектираната промена

напродажбата (во долари).
 Под „спонтани обврски“ се подразбира дека обврските
природно ќе се зголемуваат и намалуваат со продажбата
- кај Розенгартен, спонтаните обврски се 300$ во обврски
кон добавувачите.
 ПМ и d ги означуваат профитната маржа и показателот
на исплата на дивидендите, претходно пресметани и
еднакви на 13,2% и 33,3%.
Анализа на конкретниот случај
 Модел на финансиско планирање „имам едка добра и една
лоша вест“. Добрата вест е има 25% пораст на продажбата.
 Лошата вест е дека тоа нема да се случи доколку Розенгар-
тен не најде начин да обезбеди 565$ како ново финансирање.
 Финансикото планирање ги посочува проблехмите и
потенцијалните конфликти.
 Розенгартен има три можни извори: (1) краткорочно
позајмување, (2) дологорочно позајмување и (3) нов капитал.
 Ако Розенгартен решава да ги позајми потребните средства,
дел да позајми краткорочно и дел долгорочно.
 На пример, тековните средства се зголемени за 300$, додека
тековните обврски за само 75$.
 Розенгартен би можела да позајми 300$ х 0,75 = 225$ во
краткорочни обврски.
 Бидејќи ни се потребни 565$, остатокот од 565$ - 225$ = 340$
ќе мора да се обезбеди преку долгорочно задолжување.
 Сега има нов про-форма БС за Розенгартен.
3.6. Надворешно финансирање и раст
 Очигледна е поврзаноста меѓу надворешното финансирање и
растот.
 Колку е повисока стапката на растот на продажбата или
средствата, толку поголема ќе биде потребата од надворешно
финансирање.
 Во претходниот дел, ни беше дадена стапката на раст, а
потоа ја одредувавме потребната сума на надворешно
финансирање за поддршка на растот.
 Сега обтатно ќе се почне од финансиската политика на
фирмата, и способноста на фирмата за финансирање на
нови инвестиции и, оттаму, за растот.
 Растот едноставно е соодветно средство за истражување на
заемното дејство меѓу инвестициите и финансиските одлуки.
 Потребата за растот како основа за планирањето е одраз на
високото ниво на агрегација во процесот на планирање.
Потребно надворешно финансирање (ЕFN) и раст
 Прво потребно е да го утврдиме односот помеѓу потребното
надворешно финансирање и растот.
 Пример,Хофман - комбинација на краткорочната и долгороч-
ната задолженост во една единствена бројка на вкупен долг.
 Ниту една од тековните обврски не се менува со продажбите.
 Хофман го предвидува нивото на продажби за следната
година на 600$, значи зголемување од 100$ или раст 20%.
 Хофман има потреба од 100$ нови средства.
 Проектираното додавање на задржаната добивка е 52,8$, па
така ЕFN, е 100$ - 52,8$ = 47,2$.
 Хофман не сака да продава нов капитал.
 Во овој случај, 47,2$ ЕРН ќе мора да бидат земени на заем.
 Кој ќе биде новиот однос долг-капитал? Вкупниот
акционерски капитал е проектиран на 302,8$.
 Новиот вкупен долг ќе биде почетниот од 250$ плус 47,2$
ново задолжување, или вкупно 297,2$.
 Па така односот долг-капитал има мало намалување од 1,0
на 297,2$/302,8 = 0,98.
 Во табелата 3.17 прикажани се ЕFN за неколку различни
стапки на раст.
 Исто така, дадени се и проектираните додавања на
задржаната добивка и проектираните односи долг-капитал за
секое сценарио.
 Во одредувањето на односите долг-капитал, претпоставуваме
дека сите потребни пари се земени на заем, и исто така
претпоставуваме дека сите вишоци на пари се искористени за
исплата на долг.
 Па така, за случајот на нула раст долгот се намалува за 44$,
од 250$ на 206$.
 Се забележете, дека бараното зголемување на средствата
едноставно е еднакво на почетните средства од 500$
помножени со стапката на раст.
 Слично, додавањето на задржаната добивка е еднакво на
почетните 44$ плус 44$ помножено со стапката на раст.
Табеla 3.17 Раст и проектиран ЕFN за Хофман компани

 Хофман покажува дека за релативно ниски стапки на раст, ќе

има вишок, и нејзиниот однос долг-капитал ќе се намали.
 Откако стапката на раст се зголеми на околу 10%, сепак,
вишокот станува дефицит.
 Со зголемувањето на стапката на раст на околу 20%, односот
долг-капитал ја надминува почетната вредност од 1,0.
 Потребата за нови средства расте многу побрзо одошто
додавањето на задржаната добивка, такашто внатрешно
обезбеденото финансирање со додавањата на задржаната
добивка брзо исчезнува.
Проектиран раст и потребни средства за финансирање за
Хофман компани
Финансиска политика и раст
 Постои директна врска помеѓу растот и надворешното
финансирање. Во овој дел, ќе разгледаме две стапки на раст
што се особено корисни за долгорочното планирање.
Внатрешна стапка на раст
 Оваа стапка е стапката што фирмата може да ја задржи
со само внатрешно финансирање.

 RОА е повратот на средствата кој го дискутиравме

претходно, и b е показателот на задржана добивка.
 За компанијата Хофман, RОА е 66$/500 = 13,2%, а
показателот на задржана добивка, е 44$/66 = 2/3.
Детерминанти на раст
 Повратот на капитал, RОЕ, може да се разложи на состав-
ните компонеити користејќи се со идентитетот Ду Понт.
 RОЕ e важнa детерминанти на раст.
RОЕ = Профитна маржа X Обрт од вкупни средства X
Мултипликатор на капиталот
 Се што го зголемува RОЕ и задржаната добивка ја
зголемува и стапката на одрж-лив раст.
 Способноста на фирмата за одржување на растот
експлицитно зависи од следните 4 фактори:
1. Профитна маржа: Зголемувањето на профитката маржа ја
зголемува способноста на фирмата за внатрешно генерирање
на финансиите и така го зголемува нејзиниот одржлив раст.
2. Политика на дивиденди: Намалувањето на процентот на
нето приходот исплатен во дивиденди го зголемува
показателот на задржаната добивка.
3. Финансиска политика: Зголемувањето на односот долг-
капитал ја зголемува фикансиската оптовареност на фирмата.
Бидејќи ова го овозможува дополнителното финансирање со
долг, ја зголемува стапката на одржлив раст.
4. Обрт од вкупни средства: Зголемувањето на обрт на
вкупните средства ги зголемува генерираните продажби од
секој долар средства.
 Стапката на одржлив раст е многу корисна бројка за
планирање и таа ја покажува експлицитната врска меѓу 4
главни грижи на фирмата:
1. нејзината работна ефикасност мерена со профитната
маржа,
2. нејзината ефикасност на користење на средствата
мерена со обртот на вкупни средства,
3. нејзината политика на дивиденди мерена со
показателот на задржана добивка и
4. нејзината финансиска политика мерена со односот долг-
капитал.
Резиме и заклучоци
 Ова поглавје се фокусира на работењето со податоците што
се вклучени во финансиските извештаи. Поточно,
 Ги проучива стандардизираните финансиски извештаи, ана-
лизата на показатели, и долгорочното финансиско планирање.
1. Објаснивме дека разликите во големината на фирмата ја
отежнуваат споредбата на финансиските извештаи, и
дискутиравме како да се изработат извештаи со еднаква
вредност за споредбите да станат полесни и позначајни.
2. Евалуацијата на показателите на сметководствените броеви е
друг начин да се споредат податоците од финансиските
извештаи. Дефиниравме неколку од најчесто употребуваните
показатели, и зборувавме за познатиот идентитет Ду Понт.
3. Покажавме како да се изработат про-форма финансиски
извештаи, и како да се користат за планирање на потребите од
идно финансирање.