BCK D/a törəmələri

I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az

Divararalığı törəmələri
T.ü.f.d Natəvan Xıdırova
ATU, I cərrahi xəstəliklər kafedrası

T.ü.f.d Natəvan Xıdırova

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

TİMOMA

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

 BCK
I cərrrahi xəstəliklər Divararalığında kütlə
kafedrası. www.bck.az

Klinik məlumatlar, KT, AFP, betta-HCG, LDH

Diaqnoz dəqiqləşir Diaqnoz dəqiqləşmir

Uyğun müalicə Rezektabelliyi qiymətləndirmə

(metastatik, strukturlara invaziya və s.)

Rezektabel Qeyri-rezektabel

REZEKSİYA BİOPSİYA
(açıq və ya torakoskopik) (perkutan, bronxoskopik,
torakoskopik, mediastinoskopik ,
açıq)
BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Timoma

TİMOMA

•Ən çox rast gəlinən timus törəməsidir

• "Timoma" termini ümumi anlayışdır, histoloji olar
- limfositik (25%),
- epitelial (25%),
- limfoepitelial (50%) formaları var.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

GEDİŞİ

• Timomaların əksəriyyəti - xoşxassəlidir

30% halda şişlər bədxassəlidir.
xarakterik əlamətlər
- histoloji kapsulyar invaziya
- sürətli infiltrativ böyümə
- erkən və geniş metastazlar

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

GEDİŞİ

• Xəstələrin ~50% paraneoplastik sindrom

omiasteniya gravis
o hipoqammaqlobulinemiya
o aplastik anemiya
o multiorqan autoimmun vəziyyət

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

KLİNİKA

3 klinik formada təzahür edir:

o Asimptomatik
o Yerli əlamətlər (öskürək, disfagiya, yuxarı boş vena
sindromu, ağrı və s.)
o Paraneoplastik sindrom - miasteniya gravis -30%, anemiya,
immunodefisit, autoimmun vəziyyət

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan
BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Timoma

KLİNİKA

• 50% hallarda - asimptomatik

• Asimptomatik - kiçik ölçülü timomalarda
Şişin ölçüsü 2-3sm-dən 10-30sm-dək ola bilər.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

KLİNİKA

• Sıxılma sindromu - yalnız böyük ölçülü şişlərdə

• şiş böyüdükcə artan ağrı - ilkin və ən çox rast gəlinən

simptom

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

KLİNİKA

Miasteniya sindromu - (30%)

• əzələ zəifliyi
• halsızlıq
• diplopiya
• çeçəmə
• səsin dəyişməsi
Ağır hallarda miastenik kriz ola bilər.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

KLİNİKA

• Timomalar zamanı miasteniyadan başqa digər simptomlar da

• aregenator anemiya,
• aqammaqlobulinemiya,
• Kuşinq sindromu,
• dermatomiozit,
• sistemli qırmızı qurdeşənəyi müşahidə olunur.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

DİAQNOSTİKA

• Rentgen - asimptomatik dövrdə təsadüfi olaraq tapılır

• KT və ya MRT əsas müayinə metodudur.

3.0sm-dək törəmələri yalnız KT ilə müəyyənləşdirilir.

• biopsiya - diaqnozu dəqiqləşdirmək üçün lazımdır.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
KT (timoma)
kafedrası. www.bck.az

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Timoma

DİAQNOSTİKA

•döş qəfəsi əlamətləri - öksürək, təngnəfəslik, yuxarı boş

vena sindromu və s.)
• paraneoplastik əlamətləri –
- əzələ zəifliyi
- təkrarlayan infeksiyalar,
- anemiya
- diareya və enzim yüksəkliyi olanlarda şübhələnilə bilər.

T.ü.f.d. Natəvan Xıdırova

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

DİAQNOSTİKA

• ön divarararlığında rast gəlinən törəmələrdən - limfoma,

germ hüceyrəli törəmələr, tiroid törəmələri diferensasiya
edilir.

• klinik, laborator tiroid hormonları, AFP, betta-HCG,LDH) və

görüntüləmə nəticələri nəzərə alınır.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Timoma
DİAQNOSTİKA

• Teratoma - görüntüləmədə kalsifikasiya və digər ektodermal görüntülər

• qeyri-seminoma germ hüceyrəli törəmələr - AFP və betta-HCG artması

• Seminomalar və q/seminomalar - xayalarda və retroperitonda

törəmələr

• Tiroid hormon müayinələri qalxanvari vəzidən fərqləndirmədə

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

DİAQNOSTİKA

• Limfomalarla klinik, laborator və görüntüləmə ilə diferenasiya

mümkün olmursa törəmənin rezektabelliyinə əsaslanan üsul
seçilir.
Rezektabel törəmələr - rezeksiya
qeyri-rezektabel törəmələrdə isə biopsiya
• Timus karsinoması ilə
timomanı fərqləndirmək üçün histoloji müayinə

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Timoma

MÜALİCƏ

• Cərrahi - timektomiya
• Kimyaterapiya

• Rezektabel əməliyyat kimyaterapiya

• Qeyri-rezektabel kimyaterapiya əməliyyat

• Metastatik hallarda kimyaterapiya

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Timoma
kafedrası. www.bck.az

PROQNOZ

Müalicədən sonra 10 illik yaşam

• xoşxassəli timomada - 75-100%,

• bəd xassəlidə - 25% təşkil edir.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az

Neyrogen törəmələr

• T.ü.f.d. Xıdırova Natəva

Divararalığının neyrogen törəmələri qabırğaarası
sinirlərin və ya simpatik kələfin sinir hüceyrələrindən
və ya sinir örtüyündən inkişaf edən törəmələrdir (40-
65%), arxa mediastinumda yerləşirlər.
•n

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az

Neyrogen törəmələr

• Histoloji növləri:
• şvannoma – sinir örtüyündəki Şvann hüceyrələrindən, xoşxassəlidir
• neyrofibroma – qabırğaarası sinirlərin örtüyündən, xoşxassəlidir.
• neyrosarkoma – bədxassəlidir.
• qanqlioneyroma – simpatik kələfdən əmələ gəlir, xoşxassəlidir.
• neyroblastoma – simpatik kələfdən inkişaf edir, bədxassəlidir

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az

GEDİŞİ

Bu törəmələrin
- böyüklərdə 95%-i
- uşaqlarda isə 90%-i xoşxassəlidir.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr

KLİNİKA
kafedrası. www.bck.az

• Asimptomatik
• Simptomatik
Xoşxassəli törəmələrin simptomsuz
bədxassəlilərin isə simptomatik olma ehtimalı çoxdur.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az

KLİNİKA

•Klinik əlamətlər: divararalığı strukturlarının

- sıxılması
- invaziyası
- sistemik əlamətlər (metastaz, paraneoplastik
sindromlar)

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

 BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az
DİAQNOZ

• KT ilkin və əksər hallarda həlledici üsuldur.

• Diaqnoz biopsiya ilə dəqiqləşdirilir.

KT. Şvannoma.
Sol parakardial sahədə dəqiq kənarlı,
homogen törəmə

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Neyrogen törəmələr
kafedrası. www.bck.az

MÜALİCƏ

Müalicəsi cərrahi eksiziyadan ibarətdir.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Traxeozofagial fistul Traxeozofagial fistul

Qida borusu ilə traxeya arasında patoloji yoldur.

Bu zaman qida və mədə möhtəviyyatı nəfəs yollarına keçərək
iltihabi dəyişikliklərə səbəb olur.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Traxeozofagial fistul Traxeozofagial fistul

• Anadangəlmə 1-4%

• Qazanılma - 80% döş boşluğu

orqanlarının bəd xassəli törəmələrinin
fəsadıdır

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Traxeozofagial fistul Traxeozofagial fistul

Səbəbləri
•qida borusu, traxeyanın zədələnmələri
• traxeya və bronxların vərəmi
• əməliyyatlar və instrumental müayinələr
• qida borusu divertikulunun perforasiyası
•uzunmüddətli orotraxeal intubasiya
•D/a limfoproliferativ xəstəliyinə görə şüa terapiyası
•Q-hockin limfomalarında kimyaterapiya
•Qida borusu kandidozu
•Qida borusu və traxeyanın bədxassəli törəmələri

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Traxeozofagial fistul
kafedrası. www.bck.az
Traxeozofagial fistul

Klinikası
• Öskürək
• Boğulma tutmaları
• Ümumi intoksikasiya
• Tənəffüs çatmazlığı əlamətləri
Klinika anatomik yerləşmədən, diametrdən, müddətindən, infeksiyanın
olması (olmaması)nda asılıdır.

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
Traxeozofagial fistul

Traxeozofagial fistul
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az

Diaqnoz
• Ezofaqoskopiya
• Bronxoskopiya
• KT

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər Traxeozofagial fistul

Traxeozofagial fistul
kafedrası. www.bck.az

Ağırlaşmaları
• Traxeobronxit
• Pnevmoniya
• Ağciyərin abses və qanqrenası
• Plevrit
• mediastinit

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan

BCK
I cərrrahi xəstəliklər
kafedrası. www.bck.az
Traxeozofagial fistul Traxeozofagial fistul

Xoşxassəli fistullarda
Müalicəsi – cərrahi yolladır.
Stent – müvəqqəti, əməliyyatönü

Bədxassəli fistullarda
Müalicə - polliativdir (stent)

q/b-na stentin qoyulması

T.ü.f.d. Xıdırova Natəvan