Slide 1

Leksion 1
Biostatistike
 Slide 2

1-1 Veshtrim i pergjithshem

1-2 Llojet e te dhenave
1-3 Mendimi kritik
1-4 Skicimi i eksperimenteve
 Slide 3

Veshtrim i pergjithshem
 Hyrje Slide 4

Nje qellim i zakonshem i

survejimeve dhe mjeteve te tjera te
mbledhjes se te dhenave eshte
marja e nje sasie te vogel te
dhenash nga nje grup i madh per te
hulumtuar mbi grupin e madh.
Sot do te shohim se si mund te
pershkruajme te dhenat
 Perkufizime
Slide 5

 E dhene
1. Observim (matje, gjini, pergjijje survejimesh
qe jane mbledhur)

2. Fakte dhe statisika te mbledhura per qellime

analize
 Perkufizim
Slide 6

 Biostatistika
nje sere metodash per planifikimin, mbledhjen,
organizimin, permbledhjen, prezantimin,
analizimin, interpretimin dhe konkludimin rreth te
dhenave shendetesore.

Bios- jete - Statistika e jetes!!!

 Perkufizim
Slide 7

Popullata
mbledhja e plote e te gjithe
elementeve (pike, njerez, matje dhe te
tjera,) me qellim studimin e tyre.
Mbledhja eshte e plote ne kuptimin qe
perfshin te gjitha subjektet.
 Perkufizime
Slide 8

Census
Mbledhja e te dhenave nga cdo
individ i nje popullate
• Moster
Nje perfaqesi e popullates. Nen-
grup i popullates (zakonisht i vogel.)
 Koncepte kyçe
Slide 9

 Te dhenat e nje mostre duhet te

mblidhen ne nje menyre te
pershtatshme, sic eshte procesi i
randomizimit.
 Nqs nuk mblidhen ne menyre te
randomizuar, edhe testet me te mira
statistikore nuk do ti bejne te
vlefshme.
 Slide 10

Llojet e te dhenave
 Perkufizim Slide 11

 Parameter
nje matje numerike qe pershkruan
karakteristika te popullates.

popullata

parametri
 Perkufizim Slide 12

Nje statistike
nje sere matjesh numerike qe
pershkruajne karakteristika te mostres.

mostra

statistika
 Perkufizim Slide 13

Te dhena sasiore (kuantitative)

numra qe perfaqesojne matje numerimesh.
p.sh: pesha e supermodeleve, niveli i
glicemise , azotemise, kreatinemise, gjatesia,BMI
indeksi i mases trupore etj
 Perkufizim Slide 14

Te dhena cilesore (kategorike

ose atributi)
ato te dhena qe mund te ndahen ne kategori
dhe qe dallohen nga njera-tjetra nga karakteristika
jo-numerike.
P.sh: gjinia (meshkuj/femra), profesioni (mjek,
stomatolog, farmacist, higjenist, infermiere),
grupet e gjakut sipas sistemit ABO apo Rhezus etj
 Puna me te dhenat Slide 15

kuantitative

Te dhenat kuantitative ndahen ne

diskrete dhe te vazhdueshme.
 Perkufizim
Slide 16

Diskrete
ato te dhena qe rezultojne te kene vlera te
plota ose te matshme praktikisht .
0, 1, 2, 3, . . .

p.sh: numri i vezeve te pules.

 Perkufizim Slide 17

Te vazhdueshme
(numerike) te dhena qe kane vlera zakonisht infinite
dhe qe i pergjigjen ndarjes sipas nje shkalle te caktuar pa
hapesira dhe pa ndarje te qarta

2 3

p.Sh: niveli i sheqerit ne gjak – 121.48 mg/dL

 Niveli i matjes Slide 18

Nje menyre tjeter per klasifikimin

e te dhenave eshte perdorimi i
niveleve te matjeve. Zakonisht
per te dehnat cilesore.
 Perkufizim Slide 19

 Niveli nominal i matjeve

i karakterizuar nga te dhena qe jane emra,
etiketa ose kategori.
Keto te dhena NUK mund te vendosen ne baze
te nje rendi zbrites apo rrites (si p.sh. nga me i
larti tek me i ulti)
Shembull : pergjigje survejimesh : po, jo dhe
nuk e di
 Perkufizim Slide 20

 Niveli ordinal i matjes

Perfshi te dhena qe mund te vendosen ne nje fare
rendi por qe diferencat mes kategorive nuk mund
te percaktohen qarte ose ska kuptim

Psh: niveli i anglishtes : i ulet, i mesem dhe i

larte
 Slide 21

Perkufizim
 Niveli intervalor
eshte si niveli ordinal dhe niveli intervalor por me
karakteristiken shtese qe diferenca ka kuptim. Gjithsesi ,
nuk ka nje pike zero nga ku asnje sasi nuk eshte prezente.

shembull : vitet 1000, 2000, 1776, and 1492

 Slide 22

Perkufizim
 Niveli i raportit
Nje e dhene intervalore por qe ka nje pike zero
qe indikon qe sasia mungon.

psh: çmimi i librave te shkolles ($0 do te thote pa

kosto)
 Slide 23
Permbledhje -
Nivelet e matjes se te dhenave

 Nominale – vetem kategori

 Ordinale – kategori me rend rrites/zbrites
 Intervalore – diferenca por pa nje vlere zero
si fillim
 Raporti – diferenca me nje vlere 0 si fillim
 Slide 24

Mendimi kritik
 Slide 25

Kush eshte me shume?

Piktogram