សាលាគរ ុកោសល្យ និងវិក្រឹតការខេត្តក្រចេះ

មុខវិជ្ជា ៖ វិធីសាស្រ្តបង្រៀនវិទ្យាសាស្រ្តអនុវត្ត

មេរៀនទី៦៖ សម្ភា រឧបទេស

គ្រូឧទ្ទេស៖ ពេជ គឹមថាន
I. វត្ថបំ
ុ ណង
ក្រោយសិក្សាមេរៀនចប់គរុសិស្សអាច

 រៀបរាប់ពប្រ
ី ភេទលក្ខណៈ ការជ្រស
ើ រស
ើ ការផលិត ការប្រប្រា
ើ ស់សម្ភា រ
ឧបទេសបានត្រម
ឹ ត្រូវ។
 មានសមត្ថភាពជ្រស
ើ រស
ើ ផលិត នង
ិ ប្រប្រា
ើ ស់សម្ភា របានសមស្របតាម
ការអនុវត្តជាក់ស្ដែង។

 មានស្មា រតទ
ី ទួលខុសត្រូវក្នុងការរៀបចំ នង
ិ ថែរក្សាសម្ភា រឧបទេសបាន
គង់វង្ស
II.ខ្លឹមសារ
ី ើម
១-សេចក្ដផ្ដ
នៅក្នុងការបង្រៀន សម្ភា រឧបទេសជាគន្លះឹ យ៉ា ងសំ ខាន់បំផុត ហេតុនេះ
គ្រូបង្រៀនត្រូវយកចត ិ ្តទុកដាក់ជាប្រចាំ ហយ
ើ ខត
ិ ខំស្រាវជ្រាវ ផលិត នង
ិ
ប្រប្រា
ើ ស់ឱ្យបានសមស្របទប
ើ ការបង្រៀនមានប្រសិទ្ធភាព។
 ២-ប្រភេទសម្ភា រឧបទេស
សម្ភា រឧបទេសមានច្រន
ើ ប្រភេទដែលគ្រូអាចជ្រស
ើ រសយកទៅប្រ
ើ ប្រា
ើ ស់តាមលទ្ធភាព
របស់ខួ ្លន។ជាទូទៅសម្ភា រដែលសាលានយ
ិ មយកមកប្រប្រា
ើ ស់មាន៖

 វត្ថុពត
ិ ជាក់ស្ដែង ឬវត្ថុត្រាំស្រា ឬហ្វកម៉ុល។

ឧទាហរណ៍ ពស់ ត្រី (ពត

ិ ឬត្រាំស្រា)។

 រូបសំ ណាក ជារូបតុក្កតាកែច្នៃឱ្យដូចវត្ថុពត

ិ ជាក់ស្ដែង។

ឧទាហរណ៍ រូបសំ ណាកទំរង់ដងខ្លួមមនុស្ស សត្វ រុក្ខជាត.ិ ..។

 គំនូរ ឬផែនទី ត្រូវបានរៀបចំឡង
ើ ដូចវត្ថុពត
ិ ជួនកាលជាគំនូសបំព្រួញ។
 ឧបករណ៍ពសោ
ិ ធ គជា
ឺ សម្ភា រប្រប្រា
ើ ស់កុ ្នងមន្ទរី ពសោ
ិ ធ។ឧទាហរណ៍ មក្រ
ី ូទស្សន៍
បំពង់សាក កែវក្រត
ិ កែវបេស៊ែរ ទែម៉ូម៉ែត្រ....។
 ផលិតផលគម
ី ី ជាអង្គធាតុទោល ឬសមាស លោហៈធាតុ(រង
ឹ រាវ នង
ិ
ឧស្ម័ន)ឧទាហរណ៍ ទក
ឹ អាស៊ី ត ស៊ូត បេតាឌន
ី ...។
 ថាស (CD VCD)ខ្សែអាត់ កាសែតវដេអូ
ី ....។

 ហ្វល
ី គ្មា នចលនា ដែលថតចេញពរី ូបភាពពត
ិ ឬថតពគ
ី ំនូរជួនកាលហ្វដា
ី ច់ៗពគ្នា
ី
ជួនកាលជាខ្សែវែងៗសម្រាប់បញ្ចា ំង។

 ខ្សែភាពយន្ដ ហ្វល
ី មានចលនាដែលថតចេញពី រូបទេសភាព រូបពត
ិ ឬគំនូរជីវចល
ជាដម
ើ ។

 បន្ទះថ្លា សម្រាប់សរសេរ ឬគូរ ឬបោះពុម្ព រូចហយ

ើ យកទៅបញ្ចា ំងម៉ា ស៊ី ន។
 ៣-លក្ខណៈនៃសម្ភា រឧបទេស
សម្ភា រឧបទេសដែលគ្រូយកមកប្រើប្រាស់កុ ្នងការបង្រៀនត្រូវមានលក្ខណៈ៖

 ត្រម
ឹ ត្រូតាមខ្លម
ឹ សារមេរៀន អាចបម្រឱ
ើ ្យមេរៀនបានដោយមន
ិ ចាំបាច់បកស្រាយ ពន្យល់ បន្ថែម
ឬឱ្យនយ
ិ មន៍យបន្ថែមឡយ
ើ ។

 សមស្របតាមវត្ថុបំណងមេរៀនដែលបានកំណត់ នង
ិ មានលក្ខណៈទូលំទូលាយ។

 សមស្របតាមវសេសភាព
ិ នង
ិ កម្រត
ិ យល់ដង
ឹ របស់សិស្ស នង
ិ មន
ិ ស្មុគស្មា ញពេកសម្រាប់សិស្ស។

 សមស្របតាមសភាពការណ៍នៅតាមមូលដ្ឋា ន ដោយប្រើប្រាស់ធនធាននៅក្នុងបរស្ថា
ិ នងាយស្រួល

ផលិត នង
ិ ចំណាយប្រាក់តច
ិ ។

 អាចយកទៅប្រស
ើ ម្រាប់មេរៀនផ្សេងៗទៀតនៅពេលក្រោយ។
៤-ការជ្រើសរ ើសសម្ភា រឧបទេស

គ្រូត្រូវជ្រស
ើ រសសម្ភា
ើ រដែលមាននៅក្នុងមូលដ្ឋា នដូចជា៖

 ចំណែកផ្សេងៗនៃរុក្ខជាត(ិ ស្លឹកឈើ គ្រាប់រុក្ខជាតិ ផ្កា ...)

 ចំណែកផ្សេងៗនៃធម្មជាតិ (សំ បកលៀស ​រ៉ែ ថ្ម...)

 សម្ភា រច្នៃប្រឌត
ិ ពស
ី ំ ណល់ផ្សេងៗដូចជា៖ សំ បកដបទក
ឹ សុ ទ្ធ សំ បកកំបុង
៉
ក្រដាស កាសែត ទស្សនាវដ្ត.ី ..។

ំ រូបភាព...។
 សម្ភា រដែលមាននៅក្នុងសាលាដូចជា៖ ផែនទី ភូគោល ផ្ទា ង
៥-ការផលិតសម្ភា រឧបទេស

ដើម្បឱ
ី ្យសម្ភា រឧបទេសមានសោភ័ណភាព នង
ិ មានប្រសិទ្ធភាពនៅក្នុងការប្រប្រា
ើ ស់
ការផលិតសម្ភា រត្រូវឈរលើមូលដ្ឋា នដូចតទៅ៖

ក-ចត
ិ សា
្ត ស្រ្តរបស់សិស្ស

សមស្របតាមចំណង់ចំណូលចត
ិ រ្ត បស់សិស្ស

ងាយយល់ ងាយចងចាំ មន
ិ មានលក្ខណៈស្មុគស្មា ញ

ខ-គរុកោសល្យ

មានទំហំសមស្របសម្រាប់ការបង្រៀនក្នុងថ្នា ក់

ងាយស្រួលប្រប្រា
ើ ស់ នង
ិ យកតាមខ្លួន

មានរ ំលេចពណ៌ផ្សេងៗឱ្យមានភាពទាក់ទាញ
គ-លក្ខណៈវទ្យាសាស្រ្ត
ិ និងបច្ចេកទេស

 ការផលិតត្រូវគត
ិ ដល់រូបរាងពត
ិ ប្រាកដ នង
ិ បច្ចេកទេសត្រម
ឹ ត្រូវ។ ឧទាហរណ៍​៖ ធ្វើ

ម៉ែត្រមួយត្រូវគត
ិ ដល់រូបរាងពត
ិ ប្រាកដ ហយ
ើ ក្រត
ិ ឱ្យត្រូវតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស

ឱ្យដូចសភាពម៉ែត្រពត
ិ ប្រាកដ(ម.ម ស.ម ដ.ម)។

ឃ-ជ័រភ័យ

 មានសុ វត្ថិភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ពេលបង្រៀន

 ចៀសវាងបង្កគ្រោះថ្នា ក់នៅពេលប្រប្រា
ើ ស់(មុតដៃ ត្រូវភ្នែក...)

 ត្រូវមានបម្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់នៅពេលប្រប្រា
ើ ស់
ង-សោភ័ណភាព

 រូបរាងទាក់ទាញអារម្មណ៍គួរឱ្យចង់ទស្សនា (ស្អា ត ច្បាស់...)

 ចៀសវាងការធុញទ្រាន់ពស
ី ំ ណាកសិស្ស

ច-សេដ្ឋកច
ិ ្ច
 កាត់បន្ថយការចំណាយច្រន
ើ ត្រូវប្ររើ ូបធាតុដើមមានក្នុងបរស្ថា
ិ ន
(ស្លឹកឈើ គ្រាប់រុក្ខជាត.ិ ..)

 ប្ររើ ូបធាតុដម
ើ ដែលជាកាកសំ ណល់ (សំ បកដក ក្រដាសកាសែត...)
៦-របៀបប្រើប្រាស់សម្ភា រឧបទេស
 សម្ភា រដែលមានទំហំធំ

គ្រូត្រូវបង្ហា ញនៅចំពោះមុខសិស្សទាំងអស់គ្នា ចំកណ្ដា ល (ព្យរល

ួ ើ ក្ដា រខៀន)
 សិស្សទាំងអស់គ្នា សង្កេត ពន
ិ ត
ិ ្យ តាមការណែនាំរបស់គ្រូ
 សិស្សបកស្រាយ

 សម្ភា រដែលមានទំហំតូច

 សិស្សនង
ិ គ្រូត្រូវមានសម្ភា រទាំងអស់គ្នា ឬមានតាមក្រុម
 សិស្សសង្កេតសម្ភា រដែលពួកគេមាន

 ចៀសវាងការបង្ហា ញសម្ភា រ ដែលមានទំហំតូចនៅចំពោះមុខសិស្សទាំងអស់គ្នា

ព្រោះពួកគេមន
ិ អាចមល
ើ ឃញ
ើ ទាំងអស់គ្នា បានឡយ
ើ
 ពេលបង្ហា ញសម្ភា រ

 ចៀសវាងការលើកសម្ភា របង្ហា ញសិស្ស ដោយរេចុះរេឡង

ើ ឬដើរចុះឡង
ើ ដែល ធ្វឱ
ើ ្យសិស្ស
បាត់បង់បម្រុងប្រយ័ត្នកុ ្នងការសង្កេត

 របៀបសន្សំ នង
ិ ថែទាំសម្ភា រ

 សម្ភា រខ្លះអាចឱ្យសិស្សសន្សំទុកជារៀងរាល់ថ្ងៃដូចជា គ្រាប់ធញ្ញ ជាតិ ប្រភេទរ៉ែខ្លះៗ សត្វលិ ត

្អ
ហាល ឬត្រាំហ្វកម៉ុល សំ ណាករុក្ខជាតិ

 សម្ភា រខ្លះគ្រូអាចផលិតខ្លួនឯងបាន

 សម្ភា រខ្លះអាចទញ
ិ ពផ
ី ្សារ

 សម្ភា រខ្លះអាចយកពសា
ី លា

 ក្រោយការប្រប្រា
ើ ស់រច
ួ ត្រូវប្រមូលទុកដាក់ឱ្យបានល្អ មានរបៀបរៀបរយ ពសេ
ិ សយកទុកដាក់
នៅកន្លែងដើមវញបន្ទា
ិ ប់ពប្រ
ី រើ ច
ួ (ទចា
ី ត់ការ បណ្ណា ល័យ ទូដាក់សម្ភា រ ឬនៅផ្ទះ...)
៧-សារៈប្រយោជន៍នៃសម្ភា រឧបទេស
 សិស្សបានជួបផ្ទា ល់ជាមួយវត្ថុសិក្សា

 ងាយស្រួលក្នុងការចាប់យកខ្លម
ឹ សារមេរៀន

 ថ្នា ក់រៀនមានភាពរស់រវក
ើ

 សិស្សពោរពេញទៅដោយសកម្មភាព

 សិស្សមានភាពសប្បាយរករាយក្ន
ី ុ ងការរៀនសូ ត្រ
 បំបាត់ការធុញទ្រាន់របស់សិស្ស

 បង្កន
ើ សមត្ថភាពក្នុងការគត
ិ នង
ិ ស្រាវជ្រាវ

 បានផ្សារភា្ជប់ទ្រឹសី ទៅ
្ដ នឹងការអនុវត្តជាក់ស្ដែង

 មានគំនត
ិ ច្នៃប្រឌត
ិ នង
ិ អាចបង្កត
ើ អ្វដែ
ី លថ្ម។
ី

សូមអរគុណ! សូមអរគុណ!