PAGBASA

Ininhanda nina: Kecy H. Guevara

Mansour Ativo
Jerome Bonete
Pagbasa: Kahulugan at Kahalagahan

• Ang pagbasa ay proseso ng pag-aayos,

pagkuha, at pag-unawa ng anumang uri
at anyo ng impormasyon o ideya na
kinakatawan ng mga salita o simbolo na
kailangang tingnan at suriin upang
maunawaan.
2
• Ang Pagbasa
Ay isa sa mga makrong
kasanayang pangwika na
mahalaga sa pakikipagtalastasan
Maituturing na 90% ng ating
kaalaman ay mula sa pagbabasa.
3
 Mga Aspekto ng
Pagbabasa

1. Pisyolohikal na
Aspekto
2. Kognitibong Aspekto
3. Komunikatibong
Aspekto
ADD A FOOTER 4. Panlipunang Aspekto
4
 Pisyolohikal na
Aspekto

Sa pagbabasa ay
sangkot ang mata na
siyang ginagamit natin
upang Makita,
matukoy, at makilala
amg mga imahe at
simbolo.
5
 • Return Sweeps
• Fixation – Gumagalaw ang mata
mula sa simula ng
– Napapatitig ang mga binabasa hanggang sa
mata upang kilalanin at dulo ng teksto.
intindihin ang teksto. • Inter Fixation
• Regression – pag-galaw ng mata mula
– Binabalik-balikan at kaliwa pakanan o mula
sinusuri ang mga itaas pababa ng
binabasa. karaniwang nangyayari
habang nagbabasa. 6
 Kognitibong
Aspekto
Ayon sa organisasyong SEDL,
dating kilala bilang The Southwest
Educational Development Laboratory,
may dalawang pangunahing hakbang
sa kognisyon:
- Pagkilala (Decoding)
- Pag-unawa (Comprehension) 7
Iba’t-ibang antas ng pagkaunawa
(Comprehension)

1.
Pag-alam sa literal na kahulugan o
unang antas ng pag-unawa sa binabasa
2.
Pagbibigay-kahulugan sa nabasa
3.
Paggamit ng kaalamang nakuha mula sa
binasa
4.
Paghuhusga o pagtatasa sa nilalaman
ng tekstong binabasa 8
Komunikatibong Aspekto

Ang wika ay napakahalagang kasangkapan

sa pakikipagtalastasan. Bawat wika ay may
kaniya-kaniyang estraktura at kahulugan na
kailangan alamin upang maunawaan ang
impormasyong ipinapahayag nito.
9
Panlipunang Aspekto

Isang panlipunang gawain ang pagbasa.

Kahit saan magpunta at kahit saan tumingin
ay napakaraming maaaring basahin.
Sa kasalukuyan, ang
pinakamaimpluwensyang pinagkukunan ng
ideya ay ang internet.
10
 Proseso ng Pagbasa

• Isang komplikadong
proseso sapagkat
maraming kasanayan ang
nililinang at kailangang
malinang upang maging
epektibo ito.
• Mahusay at mabisa ang
ADD A FOOTER
pagbasa kung 11
 Proseso ng Pagbasa
• Isang komplikadong proseso sapgkat maraming
kasanayan ang nililinang at kailangang malinang upang
maging epektibo ito.
• Mahusay at mabisa ang pagbasa:
- Kung natutukoy ang layunin ng binabasa
- Nagagamit ang mga estratehiya at teknik sa pagbasa
- Nakabubuo ng hinuha o hula sa susunod na
pangyayari sa binasang akda
- naiuugnay ang dating kaalaman at karanasan upang
maunawaan ang kahulugan ng binasang teksto. 12
Mga Hakbang sa Pagbabasa

Pag- Pag- Reak- Pag-

kilala unawa siyon uugnay

13
Pag-unawa sa Pagbasa

“Walang pagbasa kapag walang pag-unawa”

Ano ang pag-unawa sa pagbasa?
Pag-alam ng tunay na pakahulugan sa
mga sagisag ng salitang tinutunghayan.
Ito ang kakayahang kumuha sa diwa o
kahulugan ng mga salitang nakalimbag.
 Mga tulong sa Pag-unawa sa Pagbasa

1. Alamin ang singkahulugan o kasalungat na kahulugan

ng salita.
 Nagpapayaman ng ating talasalitaan ang
pagbabasa.
 Diksyunaryo – Singkahulugan at kasalungat.
2. Kaalaman sa palabuuan ng salita
 Apat na anyo ng salitang Filipino
Salitang-ugat Salitang-inuulit
Salitang-maylapi Salitang-tambalan
15
3.Kunin ang context clue
Nauunawaan ang isang pahayag sa
pagkuha sa paghiwatig na
kahulugan ng mga salitang kasama
nito sa pahayag.
E.g. Lusak na ang tsesang labis
ang pagkahinog
16
4. Kaalaman sa Hiram na salita o panghihiram
ng salita
 Naghihiram tayo ng mga salita sa mga
bansang napaugnay at may kaugnayan sa
atin.
 Ingles – katumbas na Kastila
(Binabaybay sa Filipino)
E.g. Liquid – Liquido “Likido”
– Walang katumbas na Kastila
(Ingles – Binabaybay sa Filipino)
E.g. Radio - Radyo 17
5.Kaalaman sa kahulugang “denotasyon” at “konotasyon”
ng salita

>Denotasyon >Konotasyon
– kahulugang makikita sa – patalinghagang kahulugan
diksyunaryo ng salita
Salita - “Napingasan”
Napingasan ang pinggan Napingasan ang dangal niya
= Nabasag ang maliit na = Nasiraan o nadumihan ang
bahagi pangalan o dangal nila
18
Pagpapakahulugan sa
kaisipan
 I – PAGKILALA SA
NAKALIMBAG NA SALITA
AT PAG-UNAWA
SA KAHULUGAN NITO
(METACOGNITIVE NA
PAGBASA)

20
 II – INTERAKTIBONG
PROSESO NG
PAGBASA

ADD A FOOTER 21
 I – PAGKILALA SA
NAKALIMBAG NA SALITA
AT PAG-UNAWA
SA KAHULUGAN NITO
(METACOGNITIVE NA
PAGBASA)

22
 3 Elementong isinasaalang-alang

1. Kaalaman sa kahulugan ng salita o bokabolaryo

Paglinang ng Talasalitaan
1) Bigkasin ang Salita
2) Suriin ang Esatruktura ng salita
3) Pag-aralan ang konteksto
4) Kumonsulta sa diksiyunaryo
5) Itala ang salita at kabisaduhin ang kahulugan
 2. Pag-unawa sa pangungusap
o kaalaman sa Syntax

Syntax ― isang sangay sa

disiplina ng lingguwistika
na sumusuri kung paanong
ang mga salitang
nakapaloob sa isang
pahayag ay nagkaka-
ADD A FOOTER
ugnay-ugnay. 24
3. Pag-unawa sa kabuuang pahayag
Halimbawa: 1) Umaanot na sa 100 ang kasaping
paaralan mula sa iba’t-ibang rehiyon.
2) Hinihinalang nagtatango na ang suspek.
 Ang kakayahan nating magproseso ng tamang
impormasyon at kaalaman sa gramatika ang
magsasabi sa atin na umaabot ang angkop na
salita at hindi umaanot.
 Sa ikalawang pangungusap, ang angkop na salita
ay nagtatago at hindi nagtatango.
25
Teoryang Bottom – Up
Tinatawag na TEORYANG IBABA-PATAAS
– ay ang pagkilala ng mga serye ng mga
nakasulat na simbolo, larawan, dayagram,
teksto, atbp.
– Ang mga ito ang nasa ibaba ng proseso
(bottom) at nakararating sa itaas o sa ating
utak (up), matapos maproseso sa tulong ng
mata at utak.
 II – INTERAKTIBONG
PROSESO NG
PAGBASA

ADD A FOOTER 27
 Emerald Dechant (1991)
> Ang pag-unawa ay basehan ng pagbibigay
ng kahulugan; at ang kahulugan ay inihahatid sa
pamamagitan ng mga nakalimbag na titik at hindi
mula sa mga mismong teksto.
McCormick (1998)
> Ang pagbabasa ay pagbibigay ng kahulugan
sa teksto st hindi pagkuha ng kahulugan ,ula sa
teksto. 28
Phonology – pagbuo ng
kahulugan gamit ang
kaalaman at kasanayan
sa pagbuo ng salita mula
sa pinagsama-samang
tunog.
Morphology – Pagpapalit
ng anyo ng salita batay
sa paggamit nito sa
pangungusap 29
Syntax – Pagsasama-sama at
paglalagay sa tamang puwesto
ng mga salita sa pangungusap
Semantics – Kahulugang
makukuha mula sa buong
pangungusap
30
 Mga Katangian ng Salita
1. Nagagamit ang salita sa maraming
kahulugan
> Ginagamit ng tao ang isang salita
sa iba-ibang kahulugan upang
makatipid at huwag nang mang- hiram
o lumikha pa ng mga salita
E.g. Lumubog na ang araw. (Sun)
Anong araw ngayon? (Day) 31
2. May mga salitang ginagamit na idyoma
> Ang idyoma ay pahayag na hindi literal ang
kahulugan ng mga salita.
E.g. Mababaw ang luha = Madaling umiyak
Maglubid ng buhangin = Magsinungaling
Magbatak ng buto = Magtrabaho
3. May mga salitang ginagamit na tayutay
> Tinatawag din itong patalinhagang pahayag
dahil may kahulugan itong konotasyon.
Si Fernando Monleon ay nagtala ng 60 na tayutay
1. PAGBIBIGAY-KATAUHAN (Personification)
> Ang bagay ay ginagawang parang tao
E.g. Hingal na hingal kami ng datnan naming ang paa ng
bundok
2. PAGTUTULAD (Simile)
> Dalawang bagay na magkaiba ay pinaghahambing.
Tulad ng, Kapara, Animo’y, Kawangis
E.g. Ang batang pinalaki sa layaw ay parang halamng
lumaki sa tubig
3. PAGWAWANGIS (Metaphor)
> Tuwiran o tiyakan itong paghahambing
E.g. Leon sa bagsik ang tatang mo.
4. PAGMAMALABIS (Exaggeration; Hyperbole)
> pinalalaki o pinaliliit ang katangian o kalagayan ng tao,
bagay o pangyayari.
E.g. Hanggang langit ang pag-ibig ko sa iyo!
5. PAGTAWAG (Apostrophe’)
> Kinakausap na parang tao ang mga bagay
E.g. Tukso, layuan mo ako!
6. PAGSALUNGAT (Oxymoron)
> Gumagamit ng dalawang salitang magkasalungat ang
kahulugan
E.g. Ikaw ang simula at wakas ng buhay ko.
7. PABALIGHO (Paradox)
> Pahayag na tila labag sa batas ng kalikasan ngunit kapag
ipinaliwanag ay makikita ang katotohanang taglay nito.
E.g. Umuunlad ang bayan dahil sa katamaran ng tao.
8. PAG-UYAM (Irony, Sarcasm)
> Pahayag na nangungutya ngunit gumagamit ng
pananalitang kapag kukuning literal ay tila kapuri-puri.
E.g. Napakarurunong ninyo, isa man ay walang nakasagot sa
tanong.
9. PAGLILIPAT-WIKA (Transferred Epithet)
> Ang mga pang-uring ginagamit sa tao ay ginagamit sa mga
karaniwang bagay
E.g. Ang ulilang puntod ay tinulusan ng kandila
10. PAGPAPALIT-DIWA (Metonymy)
> Pahayag na nagpapalit ng ngalan o katawagan
ang bagay na tinutukoy
A) Sagisag para sa sinasagisag
E.g. Si Ester ang tala sa aming nayon
B) Sisidlan para sa isinisilid
E.g. Tinangisan niya ang kabaong
11. PAGPAPALIT-SAKLAW (Synechdoche)
> Nagpapalit ng ngalan o katawagan ang bagay
A) Pagbanggit sa bahagi sa halip sa kabuuan
E.g. Huwag ka nang tutungtong sa aming
hagdan
B) Isang tao na kumakatawan sa isang pangkat
E.g. May mga Magdalenang nagkakalat sa
kalsada kapag kumagat na ang dilim
37
 Mga Uri ng Pagbasa
1. Pagbasa ayon sa Layunin
> Masusing pagbasa
> Masaklaw na pagbasa
2. Pagbasa ayon sa paraan
> Tahimik na pagbasa
> Pasalitang pagbasa
> Mabagal na pagbasa
> Mabilis na pagbasa 38
 Mga Kasanayan sa Pagbasa
1. Pagkilala sa Salita
2. Pag-unawa sa Salita
3. Tulin sa pagbasa ng tahimik
4. Yumayaman ang talasalitaan
5. Nagiging mapanuri sa pagbasa at pagpapahalaga
6. Sanay bumasa sa pagitan ng mg linya
7. Nakapagsusuri ng mga materyal upang makuha ang mga
pangunahing kaisipan at layunin sa pagbabasa
8. Maliwanag na pagbasang pasalita
9. Natututong gumamit ng graph, mapa, tsart. 39

10. Marunong gumamit ng aklatan at mga sangguniang aklat

Mga Pormulang SM3B sa Pagbasa

S – Survey
M – Magtanong
B1 – Pagbasa
B2 – Balik-basa
B3 – Buod
ADD A FOOTER 41
Mga hulwaran ng
orgnisasyon
• Depinisyon
> Ang depinisyon ay “impetus” ng isang
pagpapahayag. Madalas sa mga ekspositori
diskors o paglalahad ito ginagawa.
> Kapag sumusulat, kailangang bigyan ng def. ang
salitang gusting bigyan ng paliwanag ayon sa
paraang nakita mo at hindi ng iba.
3 bagay na dapat isaalng-alang
1. Pananlita – Ito ang salitang binibigyan ang
kahulugan
2. Kaurian – Saan nabibilang ang salita?
3. Kaibahan – Bakit ito naiiba? Ano ang kanyang 43

katangian.
• Pag-iisa-isa
> Kailangang malinaw na isinaayos ang mga
detalye ayon sa bahagi – isa, dalawa, tatlo, o
kaya’y mga hakbang o mga bagay na tinutukoy.
• Pagsusunud-sunod
> Inaayos ang detalye ayon sa pagkakasunod-
sunod mula una hanggang huli. Isang kronolohikal
na pagtalakay sa detalye ng pangyayari o
kanasan. 44
• Paghahambing at Kontrast
> Ipinaakita ang pagkakatulad o pagkakaiba
ng isang bagay. Kailangan makilala ang
“likeness” o “sameness” ng isang bagay na
gusting talakayin upang mapalawak ang
komparisong gagawin.
> “point by point” istraktyur upang kilalanin ang
mga ispesipiks.
> “item by item” kapag nagpapakita ng
kakanyahan o katayuan ng bawat aytem sa
45

kabuuan.
• Problema at Solusyon
> Tinatalakay ang suliranin upang
makuha ang ugat at mabigyan ng
alternatibong solusyon na maaring
makagamot sa suliraning isinisiwalat.
• Sanhi at Bunga
> Ipinapakita rito ang mga dahilan at
kanahinatnan ng bagay/pangyayari upang
mabigyan ng paliwanag. 46
ADD A FOOTER 47
 Pagbasa, Pagsusuri at Pagsulat ng Iba’t Ibang
Teksto

1. Tekstong Deskriptibo
> Ang deskriptibong teksto o deskripsyon o paglalarawan
ay naglalayong bumuo ng malinaw na larawan sa isip ng
mga mambabasa
> Mga pang-uri at pang-abay ang karaniwang gamitin sa
deskriptibong teksto
2. Naratibong teksto
> Layunin nito na magsalaysay o magkuwento ng mga 48

magkakaugnay-ugnay na pangyayari.
 Pagbasa, Pagsusuri at Pagsulat ng Iba’t Ibang
Teksto

3. Tekstong Ekspositori
> Ang Ekspositori ay pagpapaliwanag. Nagpapahayag dito
ng mga ideya, kaisipan at impormasyon.
> Pangunahing layunin nito ay makapagbigay ng
impormasyon.
4. Tekstong Argumentatib-Persweysib
> Kinakailangan ang mabisang panghikayat at di-
mapasusubaling pagsisiwalat ng mga prinsipyo o 49

paninindigan
THANK YOU!!!

50