Srednjovekovno

orudje I posudje
Vukota Sucevic
Djordje Stankovic
Mladen Radic
Stefan Bogdanovic
 Staro orudje I
posudje

Savremenim istraživačima srednjovekovne
keramike poznato je kakvo se keramičko
posuđe pravilo i na koji način se izrađivalo,
prevashodno na osnovu nalaza s brojnih
arheoloških iskopavanja, s predstava zidnog
slikarstva manastirskih i drugih crkava na
kojima su prikazane gozbe i iz malobrojnih
pisanih izvora.
Među kuhinjskom keramikom
od 12. do 15. veka dominantni
su 
• crepulje
• Vršnici
• Lonci
• Pitosi
• Amfore
• zdele. 
Crepulje

• Jedna od najstarijih formi
kuhinjske keramike svakako
je crepulja, plitak recipijent
kružnog oblika u kojem se na
ognjištu pekao hleb. Neki autori
smatraju da su ih na Balkan
doneli Sloveni, zbog naziva
slovenskog porekla koji se
pojavljuje u više varijanti, kao
crepulja, crepnja, crepna,
čerepnja, podnica, a koji se
odomaćio i u neslovenskim
jezicima
 • Vršnik je po svojoj funkciji
neraskidivo vezan za
crepulju. To je recipijent,
najčešće koničnog ili
kalotastog oblika, koji ima
istu funkciju kao i crepulja, a
upotrebljavan je ili kao deo
ognjišnog ansambla uz
crepulju ili samostalno. Za
razliku od crepulja koje su
opstale do danas, vršnici su
nestali iz upotrebe na
prostoru centralnog Balkana
pre gotovo stotinu godina.

Vrsnik
Lonac
• Najčešći oblik kuhinjske posude, zastupljen u
različitim dimenzijama i u više varijanti, jeste lonac.
Srednjovekovni lonci nalaženi su na svim dosad
pomenutim lokalitetima. Raznolikost dimenzija i
lokalnih svojstava u oblicima i minimalističkoj
dekoraciji, koja se svodi na urezani talasasti ili
češljasti ornament, često praćen urezima, ubodima
i drugim svedenim dekorativnim elementima,
govori o velikom broju lokalnih radionica koje su ih
izrađivale.
Zdele I krcazi

• Zdele i krčazi su ona vrsta posuda koje, u zavisnosti

od načina i finoće izrade, pripadaju i kuhinjskom i
stonom inventaru.
• Kada je reč o kuhinjskim zdelama, nesumnjivo je
da su one imale veoma važnu ulogu u pripremi
hrane, kao što je slučaj i danas. Na osnovu
etnografskih dokumenata može se pretpostaviti da
je veliki broj zdela koje su u srednjovekovnim
kuhinjama korišćene bio od drveta, ali su do danas
ipak sačuvane i one keramičke. Često su rađene na
ručnom vitlu, s dekoracijom tipičnom za kuhinjsko
posuđe, što podrazumeva urezane linije, valovnice i
otiske prsta, nokta ili ornamente urezane alatkom,
verovatno drvenom sudeći po rezultatima
etnoarheoloških istraživanja. Pronalaze se na svim
lokalitetima srednjovekovnih srpskih zemalja.