በአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር

የእሳትና ድንገተኛ አደጋዎች መከላከልና መቆጣጠር ኤጀንሲ

የአደጋ መቆጣጠር ቡድን አመሰራረት

/ Squad Formation/
አዘጋጅ፡- የሥልጠና ኦፊሰሮች ቡድን

ነሀሴ 2001
አዲስ አበባ
 የአደጋ መቆጣጠር ቡድን አመሠራረት/
 የእሳት ቃጠሎ አደጋ ሲድርስ አደጋዉን በአፋጣኝ በተቀላጠፈና በተቀናጀ መንገድ ለመቆጣጠር
በቅድሚያ የአደጋ ተቆጣጣሪ ሠራተኞች በቡድን መዋቀር ይኖርባቸዋል፡፡የዚህ ትምህርት ዋና
ዓላማዉ እያንዳንዱ ሠራተኛ የሚሰጠዉን የሥራ ድርሻ በሚገባ ተረድቶ ራሱን በአካልና በአእምሮ
በማዘጋጀት በአደጋ ሥራ ላይ የሙያ ግዴታዉን በብቃት ለመወጣት እንድችል ለማድረግ ነዉ፡፡
በዓለም-አቀፍ ደረጃ ለቃጠሎ መቆጣጠር ተግባር ወደ አደጋዉ ሥፍራ የሚሰማራዉ የሰዉ ኃይል
በአንድ የቃጠሎ ማጥፊያ ተሸከረካሪ ላይ የቡድን መሪዉንና አሽከርካሪዉን ጨምሮ 6/ስድስት/
አባላትየሚኖሩት ሲሆን ከቡድኑ አባላት መካከል አራቱ የአደጋ ተቀጣጣሪ ኃይል ፣ አንድ ሾፌር እና
አንድ የቡድን መሪ ናቸዉ፡፡ በዚሁ መሰረት እያንድንዱ አባል የሚከተሉት ሥራ ድርሻ ይኖራቸዋል፡፡
 ቁጥር 1 በራንች የሚይዝ
 ቁጥር 2 የፓምፕ ኦፕሬተር
 ቁጥር 3 ረዳት ብራንች ያዥ
 ቁጥር 4 መለዕክት አስተላላፊ/
 የቡድን መሪ የሥራ ድርሻ
 በአደጋ መቆጣጠሩ ሥራ ላይ የተሰማሩ ሠራተኞችን ይቆጣጠራል፤ሥራዉን ይመራል፡፡
 ስለአደጋዉ ሁኔታ መረጃ ያሰባስባል፤
 አደጋዉን ለመቆጣጠር ስትራቴጂ ይቀይሳል፤
 አደጋዉ ከአቅም በላይ ከሆነ ተጨማሪ ኃይል ይጠይቃል፤
 በአደጋዉ የወደመና የዳነ ንብረት ግምት ይይዛል፤
 በአደጋዉ የተጎዳና የሞተ ሰዉ ካለ ሪፖርት ይይዛል፤ዕርዳታ እንዲያገኙ ያደርጋል
 መጠለያ አልባ የሆኑትን ጊዚያዊ ድጋፍ እንዲያገኙ ለሚመለከተዉ አካል ያሰተላልፋል
 በአደጋ ሥራ ላይ የተሳተፉትን ሠራተኞች፤ተሸከርካሪዎች፤አጋር ድርጅቶችን ብዛት
መዝግቦ ይይዛል፤
 የተረጨ ዉሀ፤ፎምና የነዳጅ ፍጆታ በሪፖርት መዝግቦ ይይዛል፤
 የአደጋዉን መንስኤ ከአካባቢዉ ሕብረተሰብ ያገኘዉን መረጃ ይይዛል
 ከላይ በዝርዝር የተመዘገቡትን በወቅቱ ለዳታና ስታቲስቲክስ ክፍል ያስተላልፋል፡፡
 የሹፌሩ የሥራ ድርሻ
 የአደጋ ተቆጣጣሪ ኃይሉንና የተሟላ የአደጋ ጊዜ መገልገያ
መሣሪያዎችን በመያዝ በተቀላጠፈ ሁኔታ አቋራጭና አማራጭ
መንገዶችን በመምረጥ በፍጥነት ወደ አደጋዉ ሥፍራ መድረስ፤
 አደጋዉ ስፍራ እንደደረሰ ተሽከርካሪዉን ለአደጋ መቆጣጠሩ ሥራ
አመቺ በሆነ ቦታ ላይ ያቆማል፤
 ከቡድኑ አባላትና ከቡድን መሪዉ የሚሰጡትን ትዕዛዞችን
ይፈጽማል፤
 የአደጋ መቆጣጠሩን ሥራ ያግዛል/ኦፕሬተር በመሆን/፤
 ከአደጋ መቆጣጠር በኋላ ዉሃ ሞልቶ ወደ ክፍሉ ይመለሳል፡፡
 በጓድአመሠራረት ወቅት የምንጠቀማቸዉ
የዕዝ ቃላቶች፤

 ከቀኝ በአራት ቁጠር፤ በዚህ ጊዜ በሰልፍ የሚገኙ ሠልጣኞች በትዕዛዙ መሰረት ከቀኝ ወደ
ግራ ከ1-4 ይቆጥራሉ፤ይህም እያንዳንዱ አባል የሥራ ድርሻዉን እንዲያዉቅ ይረዳል፡፡
 ጓድ ቁጠር” ይህ ትእዛዝ በሚሰጥበትጊዜ አንዳንድ ቁጥር የጠሩት በሙሉ ተራ በተራ
በመጥራት ስንተኛ ጓድ ዉሰጥ እንዳሉ ጓዳቸዉ የሚገኙበትን ምድብ ይናገራሉ፤
 ለሥራ ተዘጋጅ ፤ ሠልጣኞች በሚለማመዱበት መሳሪያ አጠገብ/ጀርባ/ ሄደዉ ለመቆም
ራሳቸዉን አዘጋጅተዉ ተከታዩን ትእዛዙን ይጠባበቃሉ፤
 ሥራህን ጀምር ፤ በዝግጅት ላይ ያሉት ጓዶች በተእዛዙ መሰረት ሥራቸዉን ይጀምራሉ፡፡
 ሥራህን አብቃ ፤ ሠልጣኝ ጓዶች ሲለመማዱበት የነበረዉን መሳሪያ አስተካክለዉ
በተገቢዉ ቦታ ያስቀምጣሉ፡፡

የሆስ አወራወር.፤ የቃጠሎ አደጋን የ መቆጣጠር ተግባር በፍጥነት ለመጀመር ከፍተኛ

አስትዋጽኦ አለዉ፡፡
 የሆስ አወራወር ቅደም ተከተል

 ለእሳት ቃጠሎ አደጋ መቆጣጠሩ ሥራ 1/አንድ/ሆስ ቢያሰፈልግ ሆሱን

የሚወረዉረዉ ቁጥር 1/አንድ/ ነዉ፡፡
 ሁለት ሆስ ሲያስፈልግ የመጀመሪያዉን ሆስ ቁጥር 3/ሦስት/ይወረዉርና ቀጥሎ
ቁጥር 1/አንድ/ይወረዉራል፡፡
 3/ሦስት/ሆሶች ቢያስፈልጉ የጀመሪያዉን ቁጥር 4/አራት/፤ሁለተኛዉን ቁጥር
3፤የመጨረሻዉን ቁጥር 1/አንድ/ይወረዉራል፡፡
 4/አራትሆሶች ቢያስፈልጉ የመጀመያዉን ቁጥር 2/ሁለት/፤ሁለተኛዉን ቁጥር
4/አራት/፤ሦስተኛዉን ቁጥር 3/ሦሥት/ወርዉሮ አራተኛዉን ቁጥር
1/አንድ/ይወረዉራል፡፡
 አምስት ሆሶች ለሥራዉ ካስፈለጉ ቁጥር2/ሁለት/የመጀመሪያዉን፤ሁለተኛዉን
ቁጥር 4/አራት/፤ሦስተኛዉን ቁጥር 3/ሦስት/አራተኛዉን ቁጥር 4/አራት/ደግሞ
ይወረዉርና አምስተኛዉን ቁ1/አንድ/ይዉረዉራል፡፡
 ከግድብ ዉሀ ሲሳብ የቡድን አባላት የሥራ ድርሻ

 ቁጥር 2/ሁለት /የዉሀ መሳቢያሆሶችን ከፓምፑጋር ይገጥማል፤

 ከተሽከርካሪዉ እስከዉሀ ወደአለበት ድረስ ሆሶች ሲገጣጠሙ ቁጥር 1እና
ቁጥር 3/ሦስት/ በተቃራኒ አቅጣጫ በመፍቻ ሆሶችን ሲያጠብቁ 4እና 2
ደግሞ ሆሶችን ደግፈዉ ይይዛሉ፡፡ቁጥር 1/አንድ/እና ቁጥር 3/ሦስት/ የዉሀ
ማጣሪያዉን ሆሱ ጫፍ ላይ ገጥመዉ በገመድ ካሠሩ በኋላ የሆሱን ጫፍ
ዉሀ ዉስጥ ያስገቡና የታሰረበትን ገመድ ይይዛሉ፡፡
 በአደጋ መቆጣጠር ጊዜ የሚያለግሉ የመለዕክት ዓይነቶች
 እነዘህ መለዕቶችከአደጋ ተቆጣጣሪ ሠራተኞች በስተቀር ሌላዉ
ሕብረተሰብ የማረዳቸዉና በሥራ ላይ እያሉ ለመግባባት የሚያስችሉ
ናቸዉ፡፡
 እነዚህም
 የእጅ መልዕክት
 የድምጽ መልዕክት
 የእጅ መልዕክት ጠቀሜታ
 ይህመልዕከት የሚያገለግለዉ በቀኑ ክፍለ-ጊዜ የሚከሰተዉን አደጋ
በምንቆጣጠርበት ጊዜ የምንግባበት ሲሆን የሰዉ ጫጫታ ሳያዉክ ሥራዉን
በአግባቡ ለማከናወን ነዉ፡፡
 የእጅ መልዕክት አፈጻጸም
 ቀኝ እጅን ከትከሻ በላይ ቀጥ አድርጎ በመዘርጋት ጣቶችን ገጥሞ መዳፍን ፊትለፊት ለመልዕክት
ተቀባዩ ማሳየት ትረገሙም ዉሀ ክፈት ነዉ፡፡
 ቀኝ እጅን ከትከሣ በላይ ቀጥ አድርጎ መዘርጋትና እጅን ሦስት ጊዜ ወደ ላይና ወደታች ማጠፍና
መዘርጋት ትርጉሙ የዉሀ ግፊት/ፕሬዠር /ጨምር ነዉ፡፡
 ቀኝ እጅን ከትከሻበላይ ቀጥ አድረጎ መዘርጋትና መዳፍን ፊት-ለፊት
ማሳየት፤የግራ እጅን በትከሻ ትክክል ወደጎን መዘርጋትና ጣቶችን ገጥሞ
መዳፍን መሬት ማሳየት፡፡የዚህ ትርጉሙ የዉሀ ግፊት/ፕሬዠር/ቀንስ ማለት
ነዉ፡፡
 ቀኝ እጅን ወደጎን በትከሻ ትክክል መዘርጋትና መዳፍን ፊትለፊት አሳይቶ
በደረት ላይ ሦስትጊዜ ማጠፍና መዘርጋት፡፡ ትርጉሙ ዉሀ ዝጋ ሥራ አብቃ
ማለት ነዉ፡
 .የድምጽ ምልክት
 የዚህ መልክት አገልግሎቱ በሌሊት ወይም በቂ ብርሀን በሌለበት
አካባቢ የአደጋ ተቆጣጣሪ ሠራተኞች እርስ በርስ ለመግባባት
እንድችሉ ነዉ፡፡
 በአደጋ ወቅት መልክት ለማስተላለፍ ከሰዉ ድምጽ ሌላ እንደ
አማራጭነት በፍሽካ መጠቀም ይቻላል፡፡
 2.1 በድምጽ የሚተላለፉ የመልእክት አይነቶች
 ሀ.ዉሀ ክፈት
 ለ.ፕሬዠር ጨምር
 ሐ.ፕሬዠር ቀንስ
 መ.ዉሀ ዝጋ
2.2 መልዕክቶቹ የሚተላለፉት መቼ ነዉ?

 1.ዉሃ ክፈት ይህ ትዕዛዝ የሚሰጠዉ የእሳት ቃጠሎ አደጋን

ለመቆጣጠር አደጋ ስፍራ ተሽከርካሪዉ እንደደረሰ
አስፈላጊዉ ሆዝ ከተዘረጋና ብራንች ከተገጠመና ቁጥር
አንድና ሶስት ከተዘጋጁ በኋላ ነዉ፡፡
2.ፕሬዠር ጨምር

 ይህ መልዕክት የሚተላለፈዉ የተከፈተዉ ዉሃ በሆዝ ዉስጥ አልፎ ግፊት

ኖሮት በእሳቱ ላይ እንዲያርፍ ሲፈለግ ነዉ፡፡
3. ፕረዠር ቀንስ
 ይህ መልዕክት የሚተላለፈዉ የ አደጋ መቆጣጠሩ ወይም እሳቱን የማጥፋት

ስራ ሊጠናቀቅ ሲቃረብ ፤እንድሁም ለስራዉ ምቹ ቦታ ለመፈለግና አቅጣጫ

ለመቀየር ነዉ፡፡
4 . ዉሀ ዝጋ
 ይህ መል©ክት የሚተላለፈዉ የቃጠሎ መቀጣጠሩ ሥራ ሙሉ በሙሉ

በቁጥጥር ስር መዋሉ ሲረጋገጥ የዉሃ መስመሩ እንዲዘጋ/እንዲቋረጥ

ለማድረግ ነዉ፡፡
ሠልጣኞች መከተል የሚገባቸዉ መመሪያዎች

 ልምምዱን በሚገባ መሥራት!

 የራሱን ሥራ ብቻ ሳይሆን የጓዱንም ተግባር ማወቅ ይኖርበታል፤
 በማንኛዉም ሥራ የቡድኑን አባላት መርዳት አለበት፤
 በሥልጠና ወቅትም ሆነ በአደጋ ጊዜ ግድ የለሽነትን ማስወገድ፤
 ዘወትር ራሱን ለሥራ ማዘጋጀት ይኖርበታል፤
 አካላዊና አእምሮአዊ ዝግጅት ማድረግ፤
 ራስን በዲሲፕሊን ማነጽ፤
 ከሌሎች ጋር ተባብሮ መሥራትን ልምድ ማዳበር፤
 የሚሰጡ መመሪያዎችን መቀበልና መተግበር፤
 ለአደጋ ሥራ የሚያገለግሉ መሳሪያዎችን ደህንነታቸዉን መንከባከብ
  
 አመሰግናለሁ
የፓምፕ ትምህርት
የፓምፕ ትርጉም

 ፓምፕ ማለት በዉጫዊ ኃይል ግፊት ማለትም

ከኤሌክተሪክ ፤ከሞተር፤ከባትሪና ከጀኔረተር በሚያገኘዉ
ጉልበት የሚሠራና ፈሳሽ ነገሮችን ወደ ኃይል በመለወጥ
ወደ ዉስጥየሚስብና ወደ ዉጭ በመርጨት
ወደተፈለገዉ ቦታ የሚያደርስ/የሚያፈስ/መሳሪያ ወይም
ማሽን ነዉ፡
የፓምፕ ታሪክ
 የመጀመሪያ የዉሀ መርጫ ፓምፕ የተሠራዉ ከክርቶስ ልደት በፊት በ300 ዓ.ዓ
አካባቢ በግሪኮች ነበር፡፡ ይህ በአየር ግፊት/Air Vessel/የሚሠራ ሲሆን ሁለት
ኃይል ሰጪ አካላት አሉት፡፡
 ፓምፑ ለረዥም ዘመናት በሥራ ላይ የዋለ ከመሆኑም3 በላይ በ1666 ዓ.ም
በለንደን ከተማ የደረሰዉን የእሳት ቃጠሎ አደጋ ለመቆጣጠር በአገል3ግሎት
ላይ ዉሎ ነበር፡፡
 በ1724 ዓ.ም ሪቻርድ ኒዉሻም የተባለዉ እንግሊዛዊ ተወላጅ ዉሃ መሳቢያና
መርጫ ፓምፕ ሠርቶ ነበር፡፡
 በ1852ዓ.ም ሴነተሪፉጋል ፓምፕ ተሠርቶ በሥራ ላይ ለዉል ችሏል፡፡
 በ1874 ዓ. ም የሮታሪ ፓምፕ ዲዛይን ተሠርቶና ተሻሽሎ በሥራ ላይ ዋለ፡፡
 በ20ኛዉ ክፍለ-ዘመን ሪስፐሮኬትንግ /Reciprocating Pump/ተሠርቶ ነበር ፡፡
የፓምፕ ዓይነቶች
 ፖዜቲቭ ዲስፕሌስመንት ፓምፕ
 በዚህ ፓምፕ ስር አራት የተለያዩ ተያያዥ የፓምፕ ዓይነቶች አሉ፡፡እነዚህም
 ፎርስ ፓምፕ ፤ ዉሀን ወደ ጎንና ወደታች በመግፋት የሚረጭ፤ዉስጡ ድፍን
ፒሰተን/የብረት ዘንግ/ያለዉ አነስተኛ የፓምፕ ዓይነት ነዉ፡፡
 ሊፍት ፓምፕ፤ ዉሃን ጥልቀት ካለዉ ጉድጓድ ወደ ላይስቦ ለማዉጣት
የሚያገለግል የፓምፕ ዓይነት ነዉ፡፡
 ሮተሪና ሴሚ ሮተሪ ፓምፕ፤ ባለግማሽ ክብ የሆነ እየተሸከረከረ
ዉሃንበመቀዘፍና ወደ ዉጭ በመግፋት ለመርጨት የሚያገለግል የፓምፕ
ዓይነት ነዉ፡፡
  
 Iv ቡኬትና ፕላንገር ፓምፕ
 የዉሀ ማጠራቀሚያ ክፍል ያለዉና ክፍት የሆነ ፒስተን
ከነመምጠጫዉ ያለዉ አነስተኛ የፓምፕ ዓይነት ነዉ፡፡
2.ኢጀክተር ፓምፕ

 ከከባቢ አየር ግፊት ራሱን እየተከላከለ የሚሠራ ሰሆን

በህንጻ ዉስጥ ዉሀ/ጎርፍ /ቢገባ፤ቴሌፎን ፓናል ቦርድና
ሌሎች ዉሀ ከተጠራቀመበት ጉድጓዶች ዉሀወን በመሳብ
ወደ ዉጭ ለማፍሰስ የሚያገለግል የፓምፕ ዓይነት ነዉ፡፡
3.ሴንተሪፊዩጋል ፓምፕ

 በኢምፐለር አማካኝነት የሚሠራ በመላዉ ዓለም ላይ

ለእሳት አደጋ መቆጣጠር ሥራ አገልግሎት በመስጠትላይ
የሚገኝ የፓመፕ ዓይነት ነዉ፡፡ይህ ፓምፕ የሚከተሉት
ክፍሎች አሉት፡፡
 3.1 ቬንስ
 ፓምፑ ዉስጥ የሚገኙ ቀጫጭን መስመሮች ሆነዉ
ዉሀዉ ትክክለኛዉን አቅጣጫ ይዞ እንድፈስ
መስመር/አቅጣጫ/የሚያስይዙ/Guide Lines/ናቸዉ፡፡
 3.2 ዲፊዩዘርስ/Difusers/
 3.2 ዲፊዩዘርስ/Difusers/ በፓምፑ ዙሪያ የሚገኙ
ሰፋፊ የዉሀ መፍሰሻ መስመሮች ናቸዉ፡፡
  
 3.3 ኢምፕለር/Empler/
 ክብ የሆነ ብረት ሆኖ ዙሪያዉ መቅዘፊያ ያለዉና ዉሀን
እየቀዘፈ ወደ ኃይል በመለወጥ ዉጭ የሚገፋ ወይም ወደ
ዉስጥ የሚስብ ዋናዉ የፓምፕ ክፍል ነዉ፡፡
 3.4 ሻፍት/Shaft/
 ከቃጠሎ ማጥፊያ ተሸከርካሪ ሞተር የሚገኘዉን
ጉልበት ወደ ፓምፑ ለማስተላለፍና ኢምፕለሩ
እንዲሽከረከር የሚያደርግ ወፍራም የብረት ዘንግ ነዉ፡፡
 3.5 ፕራይሚንግ ፓምፕ/Priming Pump/
 ፓምፑ ከአየር ነጻ እንዲሆን በተለያዩ መስመሮች ዉስጥ የገባዉን
አየር የሚያስወግድ የዋናዉ ፓምፕ አካል ሲሆን ብዙን ጊዜ ከፓምፑ
በጎን ወይም በስተኋላ በኩል ተገጥሞ የሚገኝ የፓምፕ አካል ነዉ፡፡
 3.6 የዉሀና የፎም ማስገቢያ መስመር/Inlet/
 በፓምፑ ዉጫዊ አካል ላይ የሚገኙና ፈሳሽን መቀበል የሚችሉ
ክዳን ያላቸዉ የፓምፕ ክፍሎች ናቸዉ፡፡
 3.7 የመርጫ ወይም የማፍሰሻ /Out let or Discharging Lines/
ዉሀ ወይም ፎም ወደ ዉጭ ለመርጨት የሚያገለግሉ መስመሮች
ናቸዉ፡፡
 3.8 ድሬን ኩክ /Drain Couch/
 የፓምፑን የተለያዩ መስመሮችን ከዉሃና ከፎም
ለማጽዳት የሚያገለግሉ መስመሮች ናቸዉ፡፡
3.9 .1 የሴንተሪፊዩጋል ፓምፕ ደረጃዎች
 ባለ አንድ ኢምፕለር/Single stage centrifugal pump/
 ባለ ሁለት ኢምፕለር/Double stage centrifugal
pump/
 ባለ ሶስት ኢምፕለር/Triple stage centrifugal pump/
 በአጠቃላይ የኢምለር ብዛት በጨመረ ቁጥር የፓምፑ
ፈሳሽን የመግፋት አቅሙ ይጨምራል ፡፡
 በተጨማሪም የሚያስወጣዉና የሚያሥገባዉ የፈሳሽ
መጠን ይጨምራል፡፡
የፓምፕ ኃይል አፋጣጠር/BUILT IN PUMP
 የእሳት ቃጠሎ ማጥፊያ ተሽከርካሪ ፓምፕ ለሥራዉ
የሚያስፈልገዉን ጉልበት የሚያገኘዉ ከተሽከርካሪዉ
ሞተር ነዉ፡፡የመኪናዉ የሞተር ጉልበት ወደ ፓምፑ
የማዛወር ወይም የመዉሰድ ዘዴ ፓወር ቴክ አፍ/Power-
Take Off/ይባላል፡፡
 ፓወር ቴክ አፍ መስመር የሚታሰረዉ በፈሪስዮን አቃፊና
በትራንስሚሽን መካከል ካሉ ጥርሶች ጋር ነዉ፡፡በቃጠሎ
መጥፊያ ተሸከርካሪዎች ፓምፓቸዉን ለማንቀሳቀስ
ፓወር ቴክ ኦፍ በሶስት አይነት መንገድ ይከናወናል፡፡
 ከማርሽ ሳጥን የሚወሰድ ፤ የዚህ አይነቱ ሀይል አወሳሰድ የሞተሩን
ጉልበት በሻፍት አማካኝነት ከማርሽ ጥርስ ዉስጥ ይወሰድና የሞተሩን
የመሽከርከር ፍጥነት እንዲጨምር ለማድረግ ፓምፑን ያንቀሳቅሳል፡፡
 ከመንጃ ጥርስ ወይም ድራይቭ ሻፍት ወደማርሽ ሳጥን የሚወሰድ፤
የዚህ አይነቱ ይል አወሳሰድ በመኪናዉ ሞተር የመንጃ ጥርስና በማርሽ
ሳጥን መካከል ካሉ ጥርሶች ጋር የሚያያዝ ሆኖ የሞተሩ የእሽክርክሪት
እንዲጨምር በማድረግ ፓምፑን ያሠራል፡፡
 ከአስተላላፊ ሳጥን የሚወሰድ፤ከዋናዉ የሞተር ጉልበት የተላለፈዉ
ኃይል ወደ አስተላላፊዉ ጥርስ በመግባት የኋላዉን አክስል
በማንቀሳቀስ ፓምፑ ጉልበት አግኝቶ የሚፈለግበትን ሥራ
ለመሥራት የሚያስችል የኀይል አወሳሰድ /አፈጣጠር/ ዘዴ ነዉ፡፡
. የቅብብሎሽ አሠራር ዘዴ/RELAY SYSTEM
 ይህ አሰራር በእሳት አደጋ መቆጣጠር ጊዜ ለሥራዉ የዉሃ እጥረትን ለማቀለል ዉሀን
የማቀበል ነዉ፡፡ አሠራሩም በሁለት ዓይነት መንገድ ይከናወናል፡፡
  
 ከመኪና ወደ መኪና ዉሃን የማቀበል ዘዴ/Open Relay System/ ፤ በአንድ አካባቢ የእሳት
ቃጠሎ አደጋ ቢደርስ ቃጠሎዉን ለመቆጣጠር የተሰማራዉ ተሽከርካሪ የጫነዉን ዉሃ
ቢጨርስ ሥራዉን ሳያቋርጥ እንዲቀጥል ለማድረግ ሌሎች ተሽከርካሪዎች ወደ አደጋዉ
ሥፍራ መግባት ባይችሉ ለቀደመዉ ተሸከርካሪ ዉሃ የማቀበል ዘዴ ነዉ፡፡
 ዝግ ቅብብሎሽ ዘዴ/Close Circuit Relay System/ አንድ የእሳት ቃጠሎ ማጥፊያ
ተሸከርካሪ ሀይድራነት በሌለበት አካባቢ ሄዶ እሳቱን ለመቀጣጠር የጫነዉን ዉሀ ቢጨርስ
ተሸከርካሪዉን የዉሀ ግድብ ወይም ወንዝ ወዳለበት ቦታ በመዉሰድ ተሸከርካሪዉ በሳክሽን
ሆስ አማካኝነት ዉሀ በመሳብ ለሌላ ተሽከርካሪ በፓምፑ እየገፋ በማቀበል የተቀበለዉ
ተሸከርካሪም ወደሚቀጥለዉ በማቀበል ቃጠሎን ለመቆጣጠር የሚያስችል አሠራር ዝግ
የዉሀ ቅብብሎሽ ዘዴ ይባላል፡፡
የፓምፕን ሥራ የሚያሳዩ መሳሪያዎች/ጀፐ/ጌጆች/INDICATING
GAUGES

 ጌጅ ማለት የአንድ ነገር የመጠን መለኪያ ነዉ፡፡ በቃጠሎ ማጥፊያ

ፓምፕ ዙሪያ የሚገኙ የጌጅ ዓይነቶች የሚከተሉት ናቸዉ፡፡
 የዉሃ መጠን የሚያነብ/የሚለካ/Water content Gauge/
 በዉሀ ጋን/Tanker /ዉስጥ ምን ያህል ዉሃ እንዳለ የሚያመለክት
 የፎም መጠን መለኪያ
 በፎም ማጠራቀሚያ ዉስጥ ያለዉን የፎም መጠን የሚያመለክት
 የግፊት መቆጣጠሪያ ፓምፑ በምን ያሀል ባር ዉሀ /ፎምና
ዉሀን/እንደሚረጭ እንደሚስብ የሚያመለክት ጌጅ ነዉ፡፡
 ባዶ ሥፍራ አመለካች/ቫኪዩም ጌጅ ፓምፑ ከአየር ነጻ መሆኑን
የሚያመለክት የጌጅ ዓይነት ነዉ፡፡
 የሙቀት መጠን መለኪያ/Temperature Gauge/
ፓምፑ በሚሠራበት ወቅት በፓምፑ ዉስጥ ሙቀት
መጨመሩን የሚያሳይ
 የዘይት መለኪያ ይህ ጌጅ በፓምፑ ዉስጥ ዘይት መኖሩን
ወይም አለመኖሩን የሚያመለክት ነዉ፡፡
በቃጠሎ ማጥፊያ ተሸከርካሪ እሳትን ለመቆጣጠር በቅደም-ተከተል መከናወን
የሚገባቸዉተግባሮች

 መኪናወን ከአደጋ ማምለጥና ለሥራዉ ምቹ በሆነ ቦታና አቅጣጫ

ማቀም፤
 በቂ ሆስ መዘርጋትና በፓምፕ ላይ መግጠም፤ ብራንች ሆሱ ላይ
መግጠም ፤
 ሁሉም የዉሃ ማስወጫ መስመሮች ዝግ መሆናቸዉን ማረጋገጥ ፤
 የዉሃ ጋኑን /ታንከር/መስመር መክፈት፤
 ሆስ የተገጠመበትን መስመር መክፈት፤
 በሞኒተር የሚረጭ ከሆነ የሞኒተሩን መስመር መክፈት፤
 ፓወር-ቴክ ኦፍ/የዉሃ ማርሽ /እንዲያስገባ ለሹፌሩ መልክት ማስተላለፍ፤
 ግፊት/ፕሬዠር /እንዲጨምር በድጋሚ ለሹፌሩ መልክት ማሰተላለፍ፤
 መኪናወን ከአደጋ ማምለጥና ለሥራዉ ምቹ በሆነ ቦታና አቅጣጫ
ማቀም፤
 በቂ ሆስ መዘርጋትና በፓምፕ ላይ መግጠም፤ ብራንች ሆሱ ላይ
መግጠም ፤
 ሁሉም የዉሃ ማስወጫ መስመሮች ዝግ መሆናቸዉን ማረጋገጥ ፤
 የዉሃ ጋኑን /ታንከር/መስመር መክፈት፤
 ሆስ የተገጠመበትን መስመር መክፈት፤
 በሞኒተር የሚረጭ ከሆነ የሞኒተሩን መስመር መክፈት፤
 ፓወር-ቴክ ኦፍ/የዉሃ ማርሽ /እንዲያስገባ ለሹፌሩ መልክት ማስተላለፍ፤
 ግፊት/ፕሬዠር /እንዲጨምር በድጋሚ ለሹፌሩ መልክት ማሰተላለፍ፤
ሥራዉ ወይም እሳቱ ከጠፋ በኋላ በቅደም ተከተል መከናወን የሚገባቸዉ ተግባሮች፤
 

 ፕሬዠር መቀነስ
 ፓወር ቴክ-ኦፍ /የዉሃ ማርሽ/እንዲያስወጣ ለሹፌሩ
መልክት ማስተላለፍ
 የዉሃ ጋኑን /ታንከሩን /መስመር መዝጋት፤
 የዉሃ መርጫ መስመሮችን መዝጋት፤
 ሆሱን ከፓምፑ ላይ እንዲሁም ብራንቹን ከሆሱ ላይ
መንቀልና መጠቅለል
 ዕቃዎችን መሰብሰብ
8 ከግድብ ወይም ከወንዝ ዉሃ ለመሳብ በቅደም-ተከተል
የሚሠሩ ሥራዎች

 መኪናዉን ዉሃ ወዳለበት አካባቢ በማስጠጋት በተገቢዉ ቦታ ላይ ማቆም፤

 የዉሃ መሳቢያ ወይም ሳክሽን ሆስ ከመኪናዉ ላይ አዉርዶ ፓምፑ ጫፍ ላይ
መግጠም/አጥብቆ ማሠር/
 እንደቦታዉ ርቀት በቂ የዉሃ መሳቢያ ሆሶችን እርስ በርስ ገጣጥሞ አጠብቆ ማሠር
 ዉሃ ዉስጥ ሆስ ጫፍ ላይ የዉሃ ማጣሪያ/Strainer/ማሠር ፤እንደገና ሆሱን በገመድ በማሠር
ዉሃ ዉስጥ መጨመር
 ሁሉም ማስወጫ መስመሮች ዝግ መሆናቸዉን ማረጋገጥ፤
 ፕራይሚንግ ፓምፕ ታንከር ያለዉ ከሆነ ዉሃ መሙላት፤ዉሃ የማይሞላ ከሆነ መስሩን
መክፈት፤
 ፓወር ቴክ-ኦፍ እንዲያስገባ ለሹፌሩ መልክት ማስተላለፍ፤
 ቀስ-በቀስ ፕሬዠር መጨመር ፤
 ፓምፑ መሳብ መጀመሩን የቫኪምና የፕሬዠር ጌጀፐችን በማየት ወደ ታንከሩ
የሚያስገባዉን መስመር መክፈት፤
ታንከሩ ከሞላ በኋላ መከናወን የሚገባዉ ተግባር

 ፕሬዠር መቀነስ
 ፓወር ቴክ ኦፍ እንዲያወጣ ለሹፌሩ መልክት
ማስተላለፍ፤
 ወደ ታንከር የሚያስገባዉን መስመር /ቫልቭ /መዝጋት
 የሳክሽን ሆሱን ጫፍ ከዉሀ ዉስጥ ማዉጣትና ፈታቶ
መኪና ላይ መጫን
ፓምፕ ዉሀ እንዳይስበ የሚያደርጉ ሁኔታዎች

 የዉሀ መርጫና ማስገቢየ መስመሮች ቫልቮቻቸዉ ያለመዘጋት

 ፓምፑ በተለያ ቆሻሻዎችሲደፈን
 የኢምፕለር መሸረፍ ወይም መሰበር
 የሳክሽን ሆስ ከነማጣሪያዉ ዉሃ ዉስጥ በትክክል አለመግባት
 ፕራይሚንግ ፓምፕ ያለመከፈት ወይም መበላሸት፤
 በፓምፑ መገጣጠሚያዎች አካባቢ የሚገኙ ማፈኛ ሲሎች መበላትና መሳሳት፤
 የሳክሽን ሆሶች ከፓምፑና እርስበርሳቸዉ በትክክል ጠብቀዉ ያለመታሰር፤
 የመኪናዉ ታንከር ከዉስጡ ሙሉበመሉ ዉሃ ሲጨርስ፤
 የዉሃ አሳሳብ ቅደም ተከተል አለመከተልና ናቸዉ፡፡ስለዚህ ፓምፕ ኦፕሬትር
ሁሉ የተዘረዘሩት ችግሮች ሥራዉን እንዳያዉኩት በጥንቃቄና በተረጋጋ መንፈስ
መሥራት ይጠበቅበታል፡፡
 አመሰግናለሁ