FAKULTET ZA POSLOVNE I FINANSIJSKE STUDIJE

MEĐUNARODNE MONETARNE I FINANSIJSKE INSTITUCIJE

Pozitivni i negativni efekti globalizacije

STUDENT PERIŠIĆ KOVILJKA MENTOR Doc. Dr RADMILA ČIČKOVIĆ

BANJA LUKA , oktobar 2018

 UVOD
• Globalizacija postaje pojam kojim se označava i definiše veliki broj pojava koji
karakterišu savremeni svijet. Bez obzira na raznolikost i različitost određenja
globalizacije, kao jedno od njenih osnovnih značenja uzima se činjenica da
svi živimo „sve više u jedinstvenom svijetu, tako da individue, grupe i nacije
postaju sve više međusobno zavisne“ (Giddens 2009: 126).
• Početak globalizacije teško je tačno utvrditi. Uobičajeno je da se za početak
uzimaju sedamdesete godine 19. vijeka. Globalizacija, iako ne pod tim nazivom,
tema je i klasičnih ekonomista poput Adama Smitha, Davida Ricarda, John
Stuart Milla i Karla Marxa.
• Pojam globalizacija se prije svega odnosi na promjene u društvima, kulturi i
svjetskoj ekonomiji koje dovode do porasta međunarodne povezanosti i razmjene
u oblasti finansija, trgovine, kulture i ideja. Ipak, najčešće se promjene
posmatraju sa gledišta ekonomije, pri čemu se uočava liberalizacija trgovine.
• Globalizacija se definiše i kao proces ekonomskog, političkog, socijalnog i
kulturnog djelovanja na nadnacionalnom nivou koji mjenja dotadašnje političke,
socijalne i kulturne odnose.
 UZROCI GLOBALIZACIJE
• Globalizacija je prvenstveno ekonomski i ekonomijom
potaknut proces. Zasniva se na doktrini slobodnog tržišta kao
jedinom mehanizmu koji upravlja privredom, ali i ljudskim
društvom u cjelini.
• Uzroke globalizacije možemo podijeliti na političko-
institucionalne i ekonomsko-tehnološke. Političko-institucijski
uzroci obuhvataju trgovinske politike, kontrolu kapitala,
imigracijska ograničenja, regulaciju vlasničkih prava, kontrolu
korupcije, stabilni monetarni sustav i sl. Ekonomsko-
tehnološke uzroke čine inovacije u transportu (parobrod,
vozovi) i komunikacijama (telegraf, telefon, internet).
 EFEKTI GLOBALIZACIJE
• Suštinski efekt globalizacije–nestajanje granica u svijetu, od fizičkih
pa sve do komunikacijskih, u punom je zamahu, a, moglo bi se reći
da je čitav koncept globalizacije u „najmlađim godinama“
postojanja.
• Ne postoji potreba za raspravom oko toga postoji li globalizacija ili
ne, debata oko toga je li sama globalizacija dobra ili loša stvar
itekako je aktualna.
• Efekti globalizacije nisu samo raznoliki, već su i međusobno
kontradiktorni. Kao jedan od primjera kontradiktornosti globalizacije
možemo navesti to da djelovanje tehnologije nije samo
zbližavanje i mogućnost komunikacije između međusobno
udaljenih dijlova svijeta, već i otuđenje i sve veći boravak ljudi u
virtuelnom svijetu
 POZITIVNI EFEKTI GLOBALIZACIJE
• Pozitivni učinci globalizacije:
- Lakši pristup i dostupnost svijeta u najširem smislu te riječi
- Lakši pristup informacijama, znanjima, zemljama, kulturama, tehnologijama
- Ubrzanje svjetskog privrednog razvoja slobodno tržište omogućuje slobodno kretanje ljudi,
dobara i kapitala
- Granice između zemalja se brišu i uz pomoć novih tehnologija, geografska pozicija nije više
prepreka razmjeni
- Razmjena demokratskih pogleda između različitih zemalja koja uzrokuje toleranciju i
poštovanje za tuđe mišljenje
- Razvoj obrazovanja jer slobodno tržište potiče zaposlenike koji su visoko obrazovani
- Rast komunikacije između zemalja i individualaca
- Transakcije između udaljenih tržišnih sudionika mogu se organizirati u vrlo kratkom
periodu
- Zaštita okoliša i zajednički napori zemalja
- Povećanje zaposlenosti, posebno u razvijenijim zemljama (Kina)
 NEGATIVNI EFEKTI GLOBALIZACIJE
• Negativni učinci globalizacije:
- Uniformiranje ukusa, običaja, navika,
- Svojevrsna opšta amerikanizacija lokalnih i nacionalnih kultura
- Produbljenje razlika između bogatih i siromašnih
- Problem odlaska radne snage iz zemalja u tranziciji
- Globalizacija je omogućila prevelike profite i moć kompanijama za koje se
vezuje ogromna količina kapitala
- Nejednakost između nerazvijenih i razvijenih zemalja su sve veći
- Razvijene zapadne zemlje nameću svoja mišljenja zemljama u razvoju
- Uticaj na okolinu, socijalna degeneracija
 ZAKLJUČAK
• Povezivanje svjetske privrede i slobodan protok roba i kapitala
predstavljaju osnovna obilježja globalizacije. Kapital se sve više seli u
oblasti i prostore gdje može brže da se oplodi i po višoj profitnoj
stopi. Posljedice globalizacije više su negativne nego pozitivne za
zemlje trećeg svijeta i druge manje razvijene zemlje. One obiluju
resursima koji su neophodni velikim kompanijama da bi bile
konkurentne. U potrazi za njima ponekad se zapostave poslovna etika
i širi društveni interesi, u korist profita.
• Čovjek pojedinac, naravno, ne može učiniti puno niti kao
pojedinac može nešto posebno mijenjati u procesu globalizacije, jer
razvoj tehnike i tehnologije ide svojim putem nezavisno od volje
pojedinca. Procesi globalizacije praktično su nezadrživi i, bez sumlje,
ubrzavaju stvaranje svoga vlastitoga (globalnog) sistema vrijednosti.
HVALA ZA
PAŽNJU!