Klima, vode, biljni i životinjski

svijet Azije
Azija
• Azija čini istočni dio evroazijske mase
• Zbog istorije i kulture samostalni kontinent
• Naziv dobila od asirske riječi asu (istok)
• Uz Afriku i Evropu spada u kontinente starog
svijeta
 Reljef
• Osnovno obilježje reljefa Azije raznolikost
• Najveći kontinent
• Najveće planine
• Najviše planine
• Najveće visoravni
• Najviše visoravni
• 1/3 nizije
• Himalaji 8848
• Himalaji, najviši planinski masiv na
planeti
• Dugačak skoro 2500 kilometara
• U prosjeku širok oko 300km
• Proteže se kroz pet država Pakistan,
Indiju, Kinu, Butan i Nepal
• Jedan je od najmlađih planinskih
masiva
• Stvaranje počelo prije oko 70 miliona godina
• Indo-australijska ploča sudarila se sa
evroazijskom pločom
• Indo-australijska ploča se još uvek kreće
brzinom 67 mm godišnje
• Dovodi do rasta Himalaja od 5 milimetara
godišnje
• Himalaji su bogati
glečerima i stotinama
jezera
• Vrhovi prekriveni
snegom i ledom i preko
leta
• Najviši vrh Himalaja je
Mont Everest
• Pripada Nepalu i Kini
• Ime dobio prema ser
Džordžu Everestu
britanskom oficiru XIX
 Nizije Azije
• Najnaseljeniji dijelovi Azije u nizijama i dolinama rijeka
• Hoanho i Jangcekjang protiču kroz Veliku kinesku niziju
• Mrtvo more najdublja depresija na planeti
Salanitet 33
 Klima Azije
• Zastupljeni svi klimatski tipovi
• Razlike izmedju različitih oblasti velike
• Geografska širina
• Nadmorska visina
• Udaljenost od okeana
 Klimatski tipovi
• Ekvatorijalni
• Tropski
• Suptropski
• Monsunski
• Kontinentalni
• Subpolarni
• Polarni
 Tropska i suptropska
• Najveći dio Bliskog i Srednjeg istoka
• Topa i suva suptropska klima
• Visok vazdušni pritisak
• Veoma suva ljeta
• Pustinje
• Polupustinje
• Stepe
• Ekstremna vrućina i bezvodnost su
karakteristike većeg dijela Saudijske Arabije
• Jedno od područja u svijetu gdje
temperature dostižu od preko 50 °C
• Zimi se povremeno
pojavljuju mraz ili snijeg u unutrašnjosti
• Noću se temperature u pustinjama u
unutrašnjosti spuštaju na izuzetno niske
vrijednosti
 Monsunska
• Prijelazni tip između prašumske i savanske
klime
• Južna Azija
• Jugoistočna Azija
• Istočna Azija
• Izrazito jaka sezonska raspodjela kiše
• U ovoj klimi rastu prašume i džungle
 Monsuni
• Periodični vjetrovi monsuni
• Nastaju različitim zagrijavanjem dijela azijskog
kopna i mora
• Ljeti se kopno brže zagrijava od mora
• Vjetrovi tada duvaju sa mora (Čarapundži)
• Zimi se dešava obrnuti ciklus
• Sa ohlađenog kopna vjetar duva ka moru
 Polarna i subpolarna

• Na klimu kontinenta dosta utiče Sjeverni ledeni

okean
• Sibir sa velikim prostranstvom ima brojne nizije
i niske visoravni  tako da se uticaj hladnoh
vazduha iz sjeverne polarne oblasti osjeća
duboko u unutrašnjosti
• U krajnjim sjevernim dijelovima zastupljena
je subpolarna klima a ka jugu se ona mjenja u
oštru kontinentalnu klimu.
Kotline istočnog Sibira su mjesta sa najnižim izmjerenim
temperaturama
 • Centralna Azija je udaljena  od okeana i mora
• Vjetrovi koji do tamo dopiru su suvi i ne
donose padavine
• Oblasti kontinentalnih pustinja
•pustinja Gobi
•pustinja Takla
Makan
•Pustinja
Karakum
•pustinja Kizil
kum
 Hidrografija Azije
• Veliko prostranstvo Azije, visoke planine u
centralnom delu i prostrane nizije u severnom,
južnom i istočnom delu čine da Azija ima reke
dugih tokova koje otiču ka Severnom ledenom,
Tihom i Indijskom okeanu
U toku ljeta ove rijeke takođe poplave ali
zato što dobijaju pojačanu količinu vode od
leda i snijega koji se topi ali i od mnogo
padavina
• Azijske rijeke koje pripadaju slivu
Indijskog okeana se ubrajaju u neke od
najvećih na svijetu. Mekong, Ind,
Gang i Barmaputra
• Gang i Barmaputra
formiraju zajedničku deltu
• I ove sve rijeke su bogate vodom, od
monsunskih kiša kao i otapanja snijega
i leda
• Unutrašnjem slivu Azije pripadaju reke Sir
Darja i Amu Darja i Tarim.
• Ove reke su u izvorišnim delovima bogate
vodoma, ali pošto potom teku kroz
pustinje dobijaju jako malo vode i nestaju.
•  Reka Tarim nestaje u Tarimskoj pustinji.
 Jezera
• U Aziji  zahvaljujući reljefu postoji
dosta velikih i dubokih jezera
• Sva velika jezera su tektonska
• Kaspijsko i Arpsko jezero su reliktna
• Bajkalsko jezero je  kriptodepresija  površina
mu je iznad a dno ispod nivoa mora.