Pravni akti – pojam,

forma, sadržina
 • pravni akt
• unutrašnji aspekt (psihički akt, odluka-izjava volje)
• spoljašnji aspekt (spoljašnji materijalni izraz)

forma sadržina

1.nadležnost glavni element (izjava volje) sporedni element

2.postupak
3.materijalizacija
akti-norme akti-uslovi

akti nedržav. akti drž. organa: 1.opšti – formalni IZVOR prava

subjekata
1. zakonod. org. -ustav
- pojedinačni:
pravni poslovi -zakon
-opšti: 2. izvršni org. -podzak. opšti akti (uredbe,
statuti - izvršno-politički pravilnici....)
pravilnici
2. pojedinačni
kolekt. ugovori
- uprava - upravni akt
3. sud - sudski akt
Pojam akta u materijalnom i u formalnom smislu
• Svi pravni akti koji imaju jednaku sadržinu
spadaju u istu vrstu akata u materijalnom
smislu i označavaju se istim imenom
• Svi pravni akti koji imaju istog donosioca ili
zajednički postupak čine istu vrstu akata u
formalnom smislu i jednako se nazivaju
 hijerarhija pravnih akata

• načelo hijerarhije pravnih akata (omogućuje

jedinstvenost i delotvornost prava)
– opšti su viši od pojedinačnih
– mesto koje imaju opšti akti zavisi od njihove pravne snage
• pravna snaga je mera uticaja koju jedan pravni akt ima
na druge akte u tom smislu da akt niže pravne snage
mora da bude saglasan sa aktom više pravne snage
• ona zavisi od forme i to pre svega od nadležnosti, od
toga KO donosi opšti akt, tj. od količine vlasti koju
organ – donosilac akta poseduje, a ponekad kad je
nadležnost ista i od procedure.
 o poklapanju materijalnog i formalnog pojma opšteg akta
Razlozi u prilog poklapanja:
– politički: sprovođenje principa podele vlasti - svaki akt traži
nadležnost baš određenog organa
– stručni: specijalizacija donosi kvalitet
• Iz same geneze pojmova materijalnog i formalnog ustava i
zakona vidi se da sadržina utiče na formu.
• Prvi slučaj: nepoklapanje između materijalnog i formalnog
pojma ustava
• Najčešći slučaj nepoklapanja je tzv. formalni zakon (po formi
zakon, ali po sadržini ne) - primeri:
– tzv. individualni zakon: kada se form. zakonom reguliše
pojedinačan slučaj koji je ili izuzetno važan ili je izuzetak
od opšteg pravila
– budžet – kao pojedinačni upravni akt