EED 3200

SEJARAH BAHASA, KESUSASTERAAN,

KEBUDAYAANDAN MELAYU
(History of Malay Language,
Literature and Culture)

Pensyarah:
Shamsudin Othman
Jabatan Pendidikan Bahasa dan Kemanusiaan
Fakulti Pengajian Pendidikan,
Universiti Putra Malaysia
Serdang, Selangor
OBJEKTIF KURSUS

Kursus ini merangkumi sejarah perkembangan bahasa,

sastera dan budaya Melayu dalam pendidikan sekolah
rendah. Pada akhir kursus diharapkan pelajar dapat;

 Menghubung kait peranan bahasa, kesusasteraan dan

kebudayaan Melayu dalam kehidupan masyarakat
 Menyatakan bidang dan aktiviti kebahasaan, kesusasteraan
dan kebudayaan Melayu
 Mewajarkan kecintaan dan kebanggaan terhadap bahasa,
kesusasteraan dan kebudayaan Melayu
SEJARAH BAHASA, KESUSASTERAAN,
KEBUDAYAANDAN MELAYU
OBJEKTIF KURSUS
1. Menjelaskan konsep, fungsi, ciri-ciri dan bentuk
sastera.
‡
2. Mengenal pasti konsep, fungsi, ciri-ciri
dan perkembangan kebudayaan.
‡
3. Menjelaskan konsep, fungsi, ciri-ciri dan
melakukan aktiviti kesenian Melayu.
KANDUNGAN
 Konsep
 Fungsi

 Ciri-ciri

 Jenis atau bentuk

 Sejarah sepintas lalu

KONSEP KESUSASTERAAN
 Kesusasteraan ialah satu bentuk ciptaan seni
yang disampaikan melalaui bahasa.
 Perkataan kesusasteraan terbentuk daripada

perkataan Sanskrit, iaitu susastera yang bermaksud huruf atau buku

indah.
 Sastera dari segi makna umum bermaksud

bahasa (bukan bahasa basahan) yang digunakan

dalam kitab-kitab.
 Kesusasteraan ialah hasil seni atau karya tulisan

dalam bentuk prosa atau puisi yang mempunyai

ciri-ciri keistimewaan tertentu.
 Seni Kesusasteraan ialah seni karang-mengarang

bahan-bahan sasterayang berbentu puisi dan sastera

KESUSASTERAAN?

 Istilah kesusasteraan yang digunakan dalam bahasa

Melayu berasal daripada bahasa sanskrit, iaitu sastra.
 Kata dasar
 sas-:mengarahkan , mengajar atau memberikan
petunjuk.
 -tra: merujuk kepada alat.
Sastera bererti alat untuk mengajar.
Awalan su- bererti baik atau indah.
Imbuhan ke-dan-an membawa maksud ....

 Menyeluruh, iaitu teks bertulis yang bernilai seni

dan estetik serta dengan maksud memberikan
panduan, petunjuk dan pengajaran.
 Sastera ialah ungkapan spontan daripada perasaan yang
mendalam.
 Sastera ialah ekspresi fikiran melalui medium bahasa.

 Selain itu, sastera juga ialah inspirasi kehidupan manusia

yang diserlahkan dalam sebuah karya tulisan yang indah.
 Sastera juga ialah semua karya yang memuatkan
perasaan kemanusiaan dan
kebenaran moral dengan sentuhan keikhlasan,
keterbukaan, dan keluasan pandangan yang
dinukilkan dalam bentuk yang
mempersonakan.
U N S U R Y A N G S A L IN G BERHUBUNGAN DALAM SASTERA

 Isi kandungan
 Fikiran , perasaan, pengalaman, idea,

 Semangat, keyakinan, kepercayaan dan lain-lain.

 Ekspresi dan Ungkapan

 Ekspresi ialah keupayaan mengeluarkan sesuatu dari dalam diri
manusia
 Ungkapan ialah kekreatifan yang dihasilkan
BENTUK SASTERA

 Bentuk pengungkapan sastera ada bermacam

macam ragam, misalnya adA ungkapan daripada
bentuk suara yang disertakan dengan bunyi-
bunyian. Dalam bentuk kesenian tadi menjelma
pula bentuk seni sastera, seni tari, seni rupa,
seni bina, seni muzik dan banyak lagi.

 Bahasa
 Medium pengungkapan bentuk sastera itu tadi ialah bahasa.
 RUMUSAN
 Secara umumnya, sastera dapat dianggap
 sebagai ungkapan peribadi manusia yang
berupa pengalaman, pemikiran, perasaan,
idea, semangat dan keyakinan dalam satu
bentuk gambaran konkrit yang
membangkitkan keperibadian melalui pegantar
bahasa. Deskripsi ini mencakupi semua
bentuk karya sastera sama ada yang bermutu
atau tidak.
CIRI-CIRI
 CIRI-CIRI KESUSASTERAAN
 Keindahan .
 Mencerminkan pengalaman/ persekitaran.
 Pengalaman seni untuk seni.
 Karya seni untuk masyarakat.

 CIRI-CIRI SASTERA
 Sastera adalah seni dan bukan ilmu semata-mata.
 Sastera adalah satu komunikasi.
 Sastera mempunyai keteraturan.
 Sastera adalah alat hiburan.
 Sastera adalah karya yang berintegrasi.
 Sastera adalah merupakan ekspresi pengkarya
 JENIS DAN BENTUK SASTERA

o Kesusasteraan Melayu Klasik (Tradisional)

- Sastera rakyat Lisan
o Pantun, syair, mantera, seloka, gurindam, nazam, rubai, dikir,
perbidalan, pepatah-petitih, peribahasa dll.
- Sastera istana (tulisan)
 Hikayat, kitab,
 Kesusasteraan Melayu Moden
 Sajak
 Cerpen

 Novel

 Skrip drama

 Kritikan sastera