KOMPOZİSYON YAZMA

● GİRİŞ BÖLÜMÜ
GİRİŞ BÖLÜMÜNÜN ÖZELLİKLERİ
● Kısa ve ilgi çekici bir cümledir.
● Bağlayıcı ögelerle bağlanmaz.
( Çünkü,Mesela gibi…)
● Yazıda ele alınacak konuyu tanıtır,
yazarın konuya nasıl bir yaklaşım
getireceğini sezdirir.
● Tanımlama, açıklama soru cümlesi
biçiminde kurulabilir.
 KOMPOZİSYON GİRİŞ CÜMLELERİNE
ÖRNEKLER:
● Herhangi bir halk şiiri antolojisi
baştan sonuna kadar okumayı hiç
denediniz mi?
● Sanat insanları etkiler mi?
● Şiir , ne söylendiğinden çok, nasıl
söylendiği ile çekiciliğe ulaşır.
 GELİŞME BÖLÜMÜNÜN ÖZELLİKLERİ

● Gelişme bölümü konuyu açıklayan, ana düşüncenin

ortaya çıkmasında katkıda bulunan yardımcı düşünceleri
oluşturur.
● Konu bu bölümde açılır. Bunun için de örneklerden,
benzerliklerden, karşıtlıklardan, tanık göstermelerden
yararlanılır.
● Ayrıntılar, gelişme cümlelerinde birbirini tamamlayarak,
birbirine bağlayıcı ögelerle bağlanarak sıralanır.
● Gelişme bölümündeki paragraflardan her biri, dil ve
düşünce yönünden kendisinden önceki ve sonraki
paragrafa bağlıdır.
 GELİŞME BÖLÜMÜNE ÖRNEK:
● Giriş bölümü: Tiyatronun görevi yeni kelimeler tanıtmak ve dile
yerleştirmek değildir.
● Gelişme bölümü: Bu görev televizyon gibi yayın araçlarına
düşer. Özellikle gerçekçi oyunlarda yeni türetilen ve halkın
henüz kullanmadığı kelimelerin kullanılmasına karşıyım. Şinasi,
tiyatroda kişilerin, kişiliklerine göre konuşması gerektiğini
söylerken en doğru ilkeyi göstermiştir. Alışılmamış kelimeler
sahnede kullanıldığında halkta tepki yaratıyor. Bugün Türkçeyi
iyi kullanan yazarların yanı sıra aşırı ve öz Türkçe kelimelerle
dolu eserlerle de karşılaşıyoruz. Tiyatro eserlerinde bunu
yapamazsınız. Tiyatroda rol alan her oyuncu, kahraman
mensup olduğu toplum kesimine uygun biçimde konuşur.
 SONUÇ BÖLÜMÜNÜN ÖZELLİKLERİ

● Dil ve düşünce yönünden kendinden önceki

paragrafa bağlıdır.
● Kısa bir biçimde kurulan bu bölüm, toparlayıcı ve özet
niteliğinde olan bağlayıcı ögelerle (kısaca, özetle,
denilebilir ki…) başlayabilir.
● Öykü, roman anı gibi türlerde olayın bitiş durumunu
içerir.
● Sonuç bölümünde yazar kompozisyonunun ana fikrini
birkaç cümle ile ifade eder. Düşüncesini
sonuçlandırır.
 Başlık: Bir yazıya verilen ada başlık
denir.
● Başlık,
bir yazının neyi anlattığını ya
da bu yazının yazılma gerekçesini
sezdirecek bir özellik gösterir. Kısaca
konuyu tanıtan, ana düşünceyi birkaç
sözcükle yansıtan sözdür. Başka bir
deyişle başlık, konu-ana düşünce
uyumunu yansıtan bir özellik taşır.
 KOMPOZİSYONDA YAZARKEN DİKKAT
EDİLECEK NOKTALAR
● BİÇİMSEL YÖNDEN:
● Kompozisyon yazdığınız kağıdın kenarlarında uygun boşluklar
bırakınız.
● Gerekli malzemeyi hazırlayınız.
● Amacınızı, ana düşüncenizi iyi tespit ediniz.
● Kompozisyonunuzu düzgün ve okunaklı bir el yazısı yazısı ile
yazınız.
● Paragraf başlarını biraz içeriden 2 cm bıraktıktan sonra
başlatınız.
● Satırları fazla sıkıştırmayınız.
● Kağıdınızın sağında ve solunda boşluk bırakınız.
 İÇERİKSEL YÖNDEN
● Kompozisyon konusunu oluşturan temel kavramlar üzerinde
durunuz.
● Düşüncelerinizi ilgi ve önem sırasına göre sıralayınız.
● Yazınızda konuya uygun bir başlık koyunuz. Başlıksız yazı olmaz.
Başlık ilgi çekici ve kısa olmalıdır.
● Öne sürdüğünüz ana düşünceyi vurgulayınız.
● Düşünceyi geliştirme yollarından ( örnekleme, karşılaştırma,tanık
göstermelerden) yararlanınız.
● Yazınızda gereksiz bölümler, tekrar ettiğiniz düşünceleriniz varsa
atınız.
● Okuyucunun kafasında resim yaratacak sözcükler kullanmaya
çalışınız.
● Noktalama işaretlerini doğru kullanınız.