Galaksija

Milos Milickovic 4-2

NAŠA GALAKSIJA – KUMOVA SLAMA
-veliki sastav zvezda i međuzvezdane stvari u kojem je i naše
Sunce . Starost Galaksije se procenjuje na 10-15 milijardi godina .
Kad bismo mogli izaći izvan Galaksije videli bismo da izgleda
spiralnog oblika ( slično kao na slikama ) .
Središte naše galaksije je u smeru sazvežđa Strijelac .
-Promer naše Galaksije iznosi 105 godina svetlosti .
-Galaksija ima središnji ispupčeni deo i mnogo spiralnih
krakova . Od zvezda sve svetli . Zvezde nisu preblizu jedna
drugoj .
-Zvezde se gibaju oko središta Galaksije .
-Period obilaženja Sunca oko središta galaksije je 220·106
godina , a brzina oko 250 km/s.
 Zvezdani skupovi
• Radioastronomija i astronomija
infracrvenog otkriva raspored
materije u galaksiji .
• U spiralnim kracima Galaksije
nailazimo na galaktičke ili otvorene
skupove zvijezda. Skup čine zvijezde
jednake starosti . U budućnosti skup
će se raspasti . Primer: Vlašići
( sazvežđe Bik )
• Zbijeni skupovi zvezda – nalaze se oko
središta Galaksije ; sadrže više miliona
zvijezda . starost im je kao i Galaksije
 DRUGE GALAKSIJE
• Andromedina galaksija – najbliža susjedna galaksija koja se
vidi prostim okom . Udaljena je 2,5·106 godina svjetlosti .
• Mali i Veliki Magellanov oblak – pratioci naše galaksije ;
nepravilne galaksije
• U svemiru je mnoštvo galaksija ( spiralne , polužne , jajolike-
eliptične , kuglaste , nepravilne ). Svih su veličina . Neke
galaksije su nastale spajanjem više galaksija .
• Patuljaste galaksije imaju oko milijun zvijezda , prozirne su
pa ih se teško uočava
Andromedina galaksija
 Galaksija NGC 5128
• -tri puta veća od
( zviježđe Kentaur )
naše
• -ima dva snažna
izvora radio valova
 Galaksija Točak

• -kroz galaksiju su
prošle dve male
galaksije . Nakon
toga se razbuktalo
rađanje modrih
divova .
• Zvijezde se zbog
gravitacijskog privlačenja
skupljaju u galaktike
• Galaksije se skupljaju u jata
galaksija
• Najdalja galaksija udaljena
je više milijardi svetlosnih
godina,pa kad se proučava
gleda se u njenu prošlost
MJERENJE UDALJENOSTI
GALAKSIJA

1. metodom paralakse – za najbliže zvijezde

2. pomoću određivanja njihovog sjaja ( cefeide)
• Kritična gustoća svemira – uvjet za koji će širenje trajati
beskonačno dugo =>odgovara gustini od pet atoma vodika po
kubičnom metru
k=3H²/ 8G
• Ako je gustina veća od kritične tad će u jednom trenutku
širenje prestati
• Naucnici smatraju da će onda početi skupljanje svemira, a
završna faza je tzv. “velika škripa” pa ponovno počinje velikim
praskom  oscilirajući svemir
• Omjer srednje gustoće  i kritične gustoće k uvodi se kao
parametar :
•  = k
•   1 → svemir je otvoren
•   1 → svemir je zatvoren
• Pošto se svemir širi usporeno, bez obzira je li otvoren ili
zatvoren, znači da se u prošlosti širio brže
Hvala na izdvojenoj paznji