Professional Documents
Culture Documents
Nhượng Quyền Thương Mại Và Mua Bán Sáp Nhập
Nhượng Quyền Thương Mại Và Mua Bán Sáp Nhập
• NQTM – một phương thức mở rộng kinh doanh, phân phối hàng hóa:
một hoạt động kinh doanh dựa trên mối quan hệ giữa hai hay nhiều
bên có vai trò và trách nhiệm khác nhau, nhưng thúc đẩy lẫn nhau
trong hệ thống kinh doanh để phân phối sản phẩm hay dịch vụ với cùng
một tiêu chuẩn tới người tiêu dùng một cách có hiệu quả (Sittichai,
2012).
Luật Thương mại 2005:
“Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên
nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành
việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:
1. Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách
thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với
nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh
doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;
2. Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận
quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.
Các bên trong NQTM
Bên nhượng quyền (franchisor): bên nhượng quyền là thương
nhân cấp quyền thương mại, bao gồm:
• Bên nhượng quyền sơ cấp
• Bên nhượng quyền thứ cấp.
Bên nhận quyền (franchisee): bên nhận quyền là thương nhân
được nhận quyền thương mại, bao gồm:
• Bên nhận quyền sơ cấp
• Bên nhận quyền thứ cấp
1.1.2. Đặc điểm của NQTM
• Đối tượng của nhượng quyền thương mại là quyền thương mại,
bao gồm quyền sở hữu trí tuệ và các trợ giúp kỹ thuật có liên quan
(Luật Thương mại 2005).
• Giữa Bên nhượng quyền và Bên nhận quyền luôn tồn tại một mối
quan hệ hỗ trợ mật thiết. Mối quan hệ giữa hai bên được xác định
bởi một hợp đồng NQTM.
• Luôn có sự kiểm soát của Bên nhượng quyền đối với việc điều
hành công việc của Bên nhận quyền.
Mối quan hệ giữa bên nhượng quyền và bên nhận quyền
Phí nhượng quyền
• Phí cấp phép nhượng quyền (initial franchise fee)
• Phí sử dụng thương hiệu và hỗ trợ (royalty fee)
• Phí marketing (marketing fee/ad contribution)
• Phí dịch vụ thiết kế/thi công chi nhánh
• Các khoản thu từ cơ sở vật chất khác
• Phí huấn luyện, đào tạo...
Lợi ích của NQTM
Bất lợi của NQTM
1.2. Các hình thức nhượng quyền thương mại
• Căn cứ vào vai trò của bên nhượng quyền và bên nhận quyền
- Nhượng quyền sản xuất
- Nhượng quyền phân phối
- Nhượng quyền công nghệ
- Nhượng quyền dịch vụ
1.2. Các hình thức nhượng quyền thương mại
Điều 153 Khoản 1 Luật Doanh nghiệp năm 2005 định nghĩa sáp nhập
doanh nghiệp
“Một hoặc một số công ty cùng loại (sau đây gọi là công ty bị sáp nhập)
có thể sáp nhập vào một công ty khác (sau đây gọi là công ty nhận sáp
nhập) bằng cách chuyển toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp
pháp sang công ty nhận sáp nhập, đồng thời chấm dứt sự tồn tại của
công ty bị sáp nhập”.
2.2. Các hình thức mua bán sáp nhập
• Theo kênh giao dịch: Mua bán & Sáp nhập (M&A) có thể tồn tại ở
các kênh như: Phát hành cổ phiếu đại chúng lần đầu (IPO), phát
hành riêng lẻ cho đối tác chiến lược, hợp tác đầu tư với đối tác chiến
lược, chuyển nhượng dự án v.v.
• Xét về đối tượng giao dịch: M&A có thể chia cơ bản thành ba hình
thức là mua tài sản, giao dịch mua cổ phiếu và mua nợ.
Mua tài sản: diễn ra chuyển quyền sở hữu của các TS của DN bị sn.
Mua nợ: DN A đứng ra thanh toán các khoản nợ cho DN B, DN A sẽ
được đứng ra sở hữu một phần của DN B.
Các hình thức mua bán sáp nhập
Mua tài sản: Là việc một công ty mua lại toàn bộ hoặc một phần tài
sản của một công ty khác và đồng thời diễn ra việc dịch chuyển quyền
sở hữu.
• Mua cổ phiếu: Là việc một công ty mua lại phần lớn hoặc toàn bộ cổ
phiếu của một công ty khác và trở thành cổ đông lớn nhất của công
ty đó.
• Mua nợ: cũng là một phương thức tiến hành M&A gián tiếp. Khi một
doanh nghiệp mất khảnăng thanh khoản và không thể trả nợ, Chủ
nợ và con nợ sẽ đàm phán và tìm cách bán nợ trên thị trường.
Các làn sóng sáp nhập
Thời kì Tên Sự kiện
Sáp nhập theo chiều ngang: sáp nhập của
1897-1904 Làn sóng thứ nhất các công ty dầu mỏ ở Mỹ: Standard oil
Sáp nhập theo chiều dọc: Mỹ quy định
Làn sóng thứ hai
1916-1929 điều luật lquan đến chống độc quyền, SN
CN ko còn đc ưu chuộng
1950-1973 Làn sóng thứ ba Sáp nhập đa ngành thành tập đoàn đa
ngành => các DN muốn mở rộn
Làn sóng thứ tư Sáp nhập đa ngành; Thôn tính đối thủ;
1981-1989
Tước đoạt công ty:
Làn sóng thứ năm
1992-2000 Sáp nhập xuyên biên giới
• Thu hút những doanh nghiệp tương tự dưới sự quản trị thống nhất
• Đa dạng hóa hoạt động kinh doanh
- Tăng doanh thu hay thị phần
- Chuyển giao nguồn lực
- Lợi ích của liên kết theo chiều ngang
- Bành trướng thế lực và sức mạnh thị trường
• Làm hài lòng người tiêu dùng hơn
Cơ sở pháp lý của mua bán sáp nhập
• Luật Đầu tư
• Luật Canh tranh
• Bộ luật Dân sự
• Luật Doanh nghiệp
• Luật Chứng khoán
• Luật các Tổ chức tín dụng
2.3. Tổ chức hoạt động mua bán, sáp nhập