GWP1092

WACANA PENULISAN

Topik 7
Struktur dalam Penulisan

Pensyarah:
Dr. Sajap Maswan
Jabatan Penyelidikan Kguruan
IPG Kampus Tuanku Bainun
 Kandungan Perbincangan
1. Struktur/binaan dalam penulisan
2. Pemerenggan yang berkesan
3. Penanda Wacana:
 Penggunaan penunjuk arah (sign posts)
 Kata kesinambungan ayat
Apakah struktur atau binaan
dalam sesebuah esei?
 Maksud struktur/binaan dalam
penulisan
Struktur binaan dalam esei/karangan
Menurut Awang Sariyan (1992), pada
dasarnya binaan karangan yang lengkap
harus terdiri daripada tiga komponen
utama, iaitu pendahuluan, badan
karangan, dan penutup.
 Maksud struktur/binaan dalam
penulisan
Struktur binaan dalam esei/karangan
1. Pada bahagian Pendahuluan atau
Pengenalan perlu memuatkan definisi
atau huraian ringkas tentang keseluruhan
isi karangan atau tema karangan.
 Maksud struktur/binaan dalam
penulisan
Struktur binaan dalam esei/karangan
2. Badan karangan menjadi wadah untuk
memuatkan isi-isi penting yang
mendukung atau menunjangi tema atau
persoalan pokok dalam karangan.
 Maksud struktur/binaan dalam
penulisan
Struktur binaan dalam esei/karangan
3. Bahagian penutup pula biasanya berfungsi
untuk mengukuhkan atau merumuskan
apa-apa yang telah dibincangkan dalam
badan karangan.
Bagaimanakah pemerengganan yang baik di
dalam sesebuah esei?
 Pemerenggan yang berkesan
1. Sesuatu wacana yang utuh dan berkesan
dapat dilihat dari segi kesatuan
perenggan.
2. Unit asas perenggan ialah ayat.
3. Untuk mewujudkan kesatuan, setiap
perenggan mestilah mengandungi ayat
yang berkaitan, iaitu yang menyentuh
tema atau ayat judul (topik).
 Pemerenggan yang berkesan
4. Untuk membolehkan perenggan berfungsi
seperti yang dikehendaki, sesuatu
perenggan itu mestilah jelas dan
berstruktur.
5. Komponen utama yang diperlukan dalam
pembinaan sesuatu perenggan ialah ayat
topik dan pengembangannya.
 Pemerenggan yang berkesan
6. Ayat judul biasanya mengandungi idea atau
fakta terpenting dalam sesuatu perenggan,
dan idea itu merupakan perkara yang
difokuskan.
7. Untuk memperjelas maklumat atau
gagasan yang terkandung dalam ayat judul,
pengembangan perlu dilakukan, sama ada
dalam bentuk huraian lanjut, bahasan
perbincangan, data atau contoh.
 Pemerenggan yang berkesan
8. Perenggan harus tidak terlalu panjang
untuk mengurangkan keletihan mata,
tetapi ia juga tidak boleh terlalu pendek.
9. Kumpulkan perkara-perkara dan ayat-ayat
yang serupa supaya memudahkan
pembacaan. Perenggan yang panjang
biasanya boleh dibahagikan menjadi dua
atau lebih perenggan.
 Ciri-ciri penulisan yang baik
Menurut Ismail Ahmad (1992), Antara ciri-ciri
penulisan yang baik ialah:

•Jelas dan terbaca (keterbacaan)

•Koherens
•Mudah dan langsung
•Ringkas dan padat
•kepelbagaian
 Ciri-ciri penulisan yang baik
Henry Guntur Tarigan (1985) pula
merumuskan ciri tulisan yang baik ialah:
1.Mengambarkan kemampuan penulis
menggunakan nada yang sesuai.
2.Menggambarkan kemampuan penulis
menyusun bahan menjadi satu keseluruhan
atau wacana yang utuh.
 Ciri-ciri penulisan yang baik
Henry Guntur Tarigan (1985) pula
merumuskan ciri tulisan yang baik ialah:
1.Mengambarkan kemampuan penulis
menggunakan nada yang sesuai.
2.Menggambarkan kemampuan penulis
menyusun bahan menjadi satu keseluruhan
atau wacana yang utuh.
 Ciri-ciri penulisan yang baik
Henry Guntur Tarigan (1985) pula
merumuskan ciri tulisan yang baik ialah:
3.Menerminkan kemampuan penulis untuk
menulis dengan jelas, dapat memanfaatkan
struktur kalimat, bahasa, dan contoh yang
sesuai.
4.Mencerminkan kemampuan penulis untuk
menulis secara yang meyakinkan.
 Ciri-ciri penulisan yang baik
Selain itu, tulisan yang baik haruslah:
1. Jujur – tidak memalsukan idea.
2. Jelas – tidak mengelirukan atau
membingungkan.
3. Singkat – tidak membuang masa
pembaca.
4. Mewujudkan variasi – ayat atau kalimat
Apakah kepentingan penanda wacana di
dalam sesebuah teks atau esei?
 Penanda Wacana
 Penanda wacana ialah perkataan ataupun
rangkaian perkataan yang berfungsi
mempertalikan sesuatu idea, hujah dan
pandangan seseorang semasa menulis.
 Penanda wacana amat penting dalam sesebuah
teks kerana penanda wacana dapat mewujudkan
pertautan atau kesinambungan antara
sebahagian teks dengan yang lain sehingga
membentuk kesatuan.
 Penanda Wacana
 Penanda wacana juga merupakan unsur-
unsur bahasa yang mewujudkan kohesi
dan koheran antara satu teks dengan teks
yang lain sehingga membentuk kesatuan.
Contoh penanda wacana:
 Seterusnya
 begitu juga
 di samping itu
 Penanda Wacana
 CATATAN:
Maklumat lanjut tentang penanda wacana
telah dibincangkan di dalam Topik 3 yang
lalu
Sumber Rujukan
Asmah Hj. Omar (1980). Analisis Wacana, dalam Jurnal
Dewan Bahasa 24:3, hal. 11-25 dan 24:4, hal. 9-25.
Tarigan, Henry Guntur (1995), Pengajaran Wacana. Kuala
Lumpur: DBP.
Wacana Bahasa Melayu(2009). [Online], [Diakses: 5 Januari
2014]. Boleh didapati:
http://gurubahasamelayu.blogspot.com/2009/07/
wacana-bahasa-melayu.html
Terima Kasih