Professional Documents
Culture Documents
VÀ CÔNG TY CHO
THUÊ TÀI CHÍNH
1
COÂNG TY CHO THUEÂ TAØI CHÍNH
C«ng ty cho thuª tµi chÝnh lµ mét tæ chøc tÝn dông phi ng©n
hµng, lµ ph¸p nh©n ViÖt Nam. C«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®îc
thµnh lËp vµ ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam díi c¸c h×nh thøc sau: C«ng ty
cho thuª tµi chÝnh Nhµ níc, C«ng ty cho thuª tµi chÝnh cæ phÇn,
C«ng ty cho thuª tµi chÝnh trùc thuéc cña tæ chøc tÝn dông, c«ng
ty cho thuª tµi chÝnh liªn doanh, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh 100%
vèn níc ngoµi.
Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vÒ
ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh, cã nhiÖm vô cÊp vµ thu håi GiÊy
phÐp thµnh lËp vµ ho¹t ®éng; gi¸m s¸t vµ thanh tra ho¹t ®éng cña
c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh; tr×nh c¬ quan Nhµ níc cã thÈm
quyÒn ban hµnh hoÆc ban hµnh theo thÈm quyÒn c¸c v¨n b¶n quy
®Þnh vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh.
• ( Trích NghÞ ®Þnh sè 16/2001/N§-CP cuûa CP vÒ tæ chøc vµ ho¹t
®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ) 2
Nghieäp vuï cuûa coâng ty CTTC
Huy ñoäng voán ( Nghieäp vuï taøi saûn nôï )
• NhËn tiÒn göi cã kú h¹n tõ mét n¨m trë lªn cña tæ chøc, c¸
nh©n theo c¸c quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ níc.
• Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi vµ giÊy tê cã gi¸
kh¸c cã kú h¹n trªn mét n¨m ®Ó huy ®éng vèn cña tæ chøc,
c¸ nh©n trong níc vµ ngoµi níc khi ®îc Thèng ®èc Ng©n
hµng Nhµ níc chÊp thuËn.
• Vay vèn cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông trong vµ
ngoµi níc.
Voán chuû sôû höõu
3
Nghieäp vuï cuûa coâng ty CTTC
Nghieäp vuï taøi saûn coù vaø caùc dòch vuï
• Cho thuª tµi chÝnh.
• Mua vµ cho thuª l¹i theo h×nh thøc cho thuª tµi chÝnh .
Theo h×nh thøc nµy, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh mua l¹i
m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ c¸c
®éng s¶n thuéc së h÷u cña bªn thuª vµ cho bªn thuª thuª
l¹i chÝnh c¸c tµi s¶n ®ã ®Ó tiÕp tôc sö dông phôc vô
cho ho¹t ®éng cña m×nh.
• T vÊn cho kh¸ch hµng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan
®Õn nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh.
• Thùc hiÖn c¸c dÞch vô ñy th¸c, qu¶n lý tµi s¶n vµ b¶o
l·nh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh. 4
KHAÙI NIEÄM CHO THUEÂ TAØI CHÍNH
• Cho thuª tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng tÝn dông trung vµ dµi h¹n
th«ng qua viÖc cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn
chuyÓn vµ c¸c ®éng s¶n kh¸c trªn c¬ së hîp ®ång cho thuª gi÷a
bªn cho thuª víi bªn thuª. Bªn cho thuª cam kÕt mua m¸y mãc, thiÕt
bÞ, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ c¸c ®éng s¶n kh¸c theo yªu cÇu
cña bªn thuª vµ n¾m gi÷ quyÒn së h÷u ®èi víi c¸c tµi s¶n cho thuª.
Bªn thuª sö dông tµi s¶n thuª vµ thanh to¸n tiÒn thuª trong suèt thêi
h¹n thuª ®· ®îc hai bªn tho¶ thuËn.
• Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®îc quyÒn lùa chän mua l¹i tµi
s¶n thuª hoÆc tiÕp tôc thuª theo c¸c ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn
trong hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh. Tæng sè tiÒn thuª mét lo¹i tµi
s¶n quy ®Þnh t¹i hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh, Ýt nhÊt ph¶i t¬ng
®¬ng víi gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®ã t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång.
( Trích NghÞ ®Þnh sè 16/2001/N§-CP cuûa CP vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng
cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ) 5
Söï phaân bieät giöõa cho thueâ taøi chính
vaø thueâ hoaït ñoäng
• Thuª tµi s¶n ®îc ph©n lo¹i lµ thuª tµi chÝnh nÕu néi dung
hîp ®ång thuª tµi s¶n thÓ hiÖn viÖc chuyÓn giao phÇn
lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn quyÒn së h÷u tµi s¶n. Thuª
tµi s¶n ®îc ph©n lo¹i lµ thuª ho¹t ®éng nÕu néi dung cña
hîp ®ång thuª tµi s¶n kh«ng cã sù chuyÓn giao phÇn lín
rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u tµi s¶n.
• Bªn cho thuª vµ bªn thuª ph¶i x¸c ®Þnh thuª tµi s¶n lµ thuª
tµi chÝnh hay thuª ho¹t ®éng ngay t¹i thêi ®iÓm khëi
®Çu thuª tµi s¶n.
6
Cho thueâ taøi chính vaø thueâ hoaït
ñoäng
ViÖc ph©n lo¹i thuª tµi s¶n lµ thuª tµi chÝnh hay thuª ho¹t ®éng
ph¶i c¨n cø vµo b¶n chÊt c¸c ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång.
VÝ dô c¸c trêng hîp thêng dÉn ®Õn hîp ®ång thuª tµi chÝnh lµ:
• Bªn cho thuª chuyÓn giao quyÒn së h÷u tµi s¶n cho bªn thuª khi
hÕt thêi h¹n thuª;
• T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, bªn thuª cã quyÒn lùa chän
mua l¹i tµi s¶n thuª víi møc gi¸ íc tÝnh thÊp h¬n gi¸ trÞ hîp lý
vµo cuèi thêi h¹n thuª.
• Thêi h¹n thuª tµi s¶n chiÕm phÇn lín thêi gian sö dông kinh tÕ
cña tµi s¶n cho dï kh«ng cã sù chuyÓn giao quyÒn së h÷u;
• T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña kho¶n
thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu chiÕm phÇn lín gi¸ trÞ hîp lý cña
tµi s¶n thuª;
• Tµi s¶n thuª thuéc lo¹i chuyªn dïng mµ chØ cã bªn thuª cã kh¶
n¨ng sö dông kh«ng cÇn cã sù thay ®æi, s÷a ch÷a lín nµo. 7
Phaân bieät cho thueâ taøi chính vaø thueâ hoaït
ñoäng
Cho thueâ taøi chính Cho thueâ hoaït ñoäng
Thôøi haïn cho thueâ töông ñoái Thôøi haïn cho thueâ ngaén so vôùi
daøi so vôùi thôøi gian höõu thôøi gian höõu duïng cuûa taøi saûn.
duïng cuûa taøi saûn. Ngöôøi cho thueâ gaùnh chòu
Ngöôøi ñi thueâ gaùnh chòu phaàn lôùn ruûi ro lieân quan ñeán
phaàn lôùn caùc ruûi ro lieân quan taøi saûn.
ñeán taøi saûn. Khoâng coù cam keát baùn laïi taøi
Thoâng thöôøng ngöôøi cho saûn.
thueâ cam keát baùn laïi taøi saûn
cho ngöôøi ñi thueâ khi keát thuùc
hôïp ñoàng thueâ taøi chính.
Hieän giaù cuûa caùc khoaûn chi
Hieän giaù cuûa caùc khoaûn chi
traû tieàn thueâ cuûa moät hôïp 8
traû tieàn thueâ cuûa moät hôïp
Nghĩa vụ của bên đi thuê tài chính
• Sö dông tµi s¶n thuª ®óng môc ®Ých ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång
cho thuª tµi chÝnh; kh«ng ®îc chuyÓn quyÒn sö dông tµi s¶n thuª
cho c¸ nh©n, tæ chøc kh¸c nÕu kh«ng ®îc bªn cho thuª ®ång ý b»ng
v¨n b¶n.
• Tr¶ tiÒn thuª theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh vµ
thanh to¸n c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc nhËp khÈu, thuÕ, lÖ
phÝ ®¨ng ký quyÒn së h÷u, b¶o hiÓm ®èi víi tµi s¶n thuª.
• ChÞu mäi rñi ro vÒ viÖc mÊt m¸t, hháng ®èi víi tµi s¶n thuª vµ
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi hËu qu¶ do viÖc sö dông tµi s¶n thuª g©y
ra ®èi víi tæ chøc vµ c¸ nh©n kh¸c trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n
thuª.
• B¶o dìng, söa ch÷a tµi s¶n thuª trong thêi h¹n thuª. Kh«ng ®îc tÈy
xo¸, lµm háng ký hiÖu së h÷u g¾n trªn tµi s¶n thuª.
• Kh«ng ®îc dïng tµi s¶n thuª ®Ó thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc ®Ó ®¶m
b¶o thùc hiÖn nghÜa vô kh¸c.
9
CAÙC NGUYEÂN TAÉC KEÁ TOAÙN ÑOÁI
VÔÙI TAØI SAÛN THUEÂ TAØI CHÍNH
BEÂN THUEÂ :
• Bªn thuª ghi nhËn tµi s¶n thuª tµi chÝnh lµ tµi s¶n vµ nî ph¶i tr¶
trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi cïng mét gi¸ trÞ b»ng víi gi¸ trÞ
hîp lý cña tµi s¶n thuª t¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n. NÕu
gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n thuª cao h¬n gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña kho¶n
thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu cho viÖc thuª tµi s¶n th× ghi theo
gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu.
• Kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª tµi s¶n thuª tµi chÝnh ph¶i ®îc chia
ra thµnh chi phÝ tµi chÝnh vµ kho¶n ph¶i tr¶ nî gèc.
• Thuª tµi chÝnh sÏ ph¸t sinh chi phÝ khÊu hao tµi s¶n vµ chi
phÝ tµi chÝnh cho mçi kú kÕ to¸n. ChÝnh s¸ch khÊu hao tµi
s¶n thuª ph¶i nhÊt qu¸n víi chÝnh s¸ch khÊu hao tµi s¶n cïng
lo¹i thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp ®i thuª.
10
CAÙC NGUYEÂN TAÉC KEÁ TOAÙN ÑOÁI
VÔÙI TAØI SAÛN THUEÂ TAØI CHÍNH
BEÂN CHO THUEÂ :
Bªn cho thuª ph¶i ghi nhËn gi¸ trÞ tµi s¶n cho thuª tµi
chÝnh lµ kho¶n ph¶i thu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n b»ng
gi¸ trÞ ®Çu tthuÇn trong hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh.
§èi víi thuª tµi chÝnh phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých kinh tÕ
g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u tµi s¶n ®îc chuyÓn giao cho
bªn thuª, v× vËy c¸c kho¶n ph¶i thu vÒ cho thuª tµi
chÝnh ph¶i ®îc ghi nhËn lµ kho¶n ph¶i thu vèn gèc vµ
doanh thu tµi chÝnh tõ kho¶n ®Çu tvµ dÞch vô cña bªn
cho thuª.
11
CAÙC NGUYEÂN TAÉC KEÁ TOAÙN ÑOÁI
VÔÙI TAØI SAÛN THUEÂ HOAÏT ÑOÄNG
BEÂN THUEÂ :
Haïch toaùn taøi saûn thueâ treân taøi khoaûn ngoaïi baûng.
C¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª ho¹t ®éng ph¶i ®îc ghi
nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh
BEÂN CHO THUEÂ :
Bªn cho thuª ph¶i ghi nhËn tµi s¶n cho thuª ho¹t ®éng trªn B¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n theo c¸ch ph©n lo¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
Khoaûn thu tieàn cho thueâ ñöôïc haïch toaùn vaøo doanh thu.
Beân cho thueâ tính khÊu hao tµi s¶n cho thuª dùa trªn mét
c¬ së nhÊt qu¸n víi chÝnh s¸ch khÊu hao cña bªn cho
thuª ¸p dông ®èi víi nh÷ng tµi s¶n t¬ng tù.
12
Các loại hình CTTC
Cho thueâ coù söï tham gia cuûa hai beân
Cho thueâ coù söï tham gia cuûa ba beân
Cho thueâ hôïp taùc ( Leveraged lease)
Mua vaø cho thueâ laïi (Buying and Lease back)
13
Quy trình nghiệp vụ CTTC
Löïa choïn thieát bò
(Beân thueâ Nhaø cung caáp)
15
CAÙC YEÁU TOÁ TRONG HÔÏP ÑOÀNG
CHO THUEÂ TAØI CHÍNH
Soá tieàn taøi trôï : Goàm
• Giaù mua taøi saûn, chi phí vaän chuyeån, thueá vaø caùc loaïi leä
phí.
• chi phí laép ñaët chaïy thöû….
Thôøi haïn taøi trôï :
o Thôøi haïn cô baûn : Laø thôøi haïn ñöôïc kyù laàn ñaàu trong thôøi
haïn thueâ mua. Trong thôøi haïn naøy ngöôøi ñi thueâ vaø ngöôøi
cho thueâ khoâng ñöôïc pheùp huûy ngang.
o Thôøi haïn gia haïn theâm laø thôøi haïn maø ngöôøi ñi thueâ ñöôïc
thueâ tieáp sau khi chaám döùt thôøi haïn cô baûn. Trong thôøi haïn
naøy ngöôøi thueâ coù quyeàn huûy hôïp ñoàng tröôùc thôøi haïn vaø
traû laïi taøi saûn cho ngöôøi thueâ. 16
CAÙC YEÁU TOÁ TRONG HÔÏP ÑOÀNG CHO
THUEÂ TAØI CHÍNH
Laõi suaát :
o Laõi suaát coá ñònh : Laø laõi suaát ñöôïc thoûa thuaän trong hôïp
ñoàng vaø ñöôïc aùp duïng coá ñònh khoâng thay ñoåi trong suoát
thôøi haïn thueâ taøi chính.
o Laõi suaát thaû noåi : Laø laõi suaát bieán ñoäng ñöôïc ñieàu chænh
cho moãi ñònh kyø thanh toaùn, caên cöù vaøo laõi suaát thò tröôøng.
Ñònh kyø thanh toaùn :
o Ñònh kyø thanh toaùn ñeàu ñaën : thaùng, quùy, nöûa naêm, naêm.
- Thanh toaùn ñaàu kyø.
- Thanh toaùn cuoái kyø.
o Thanh toaùn theo thôøi vuï.
17
CAÙC YEÁU TOÁ TRONG HÔÏP ÑOÀNG
CHO THUEÂ TAØI CHÍNH
Möùc hoaøn voán trong thôøi haïn taøi trôï :
Toång soá tieàn taøi trôï ñöôïc chia laøm hai phaàn :
- Phaàn ñöôïc thu hoài trong thôøi haïn thueâ mua cô
baûn .
- Giaù trò coøn laïi : Phaàn seõ ñöôïc thu hoài thoâng qua
vieäc baùn taøi saûn vaø cho thueâ tieáp.
Số tiền thuê thanh toán theo định kỳ :
18
Các phương thức tính tiền thuê
19
Thanh toán tiền thuê đều đặn giữa các
định kỳ
• Voán ñöôïc thu hoài toaøn boä trong thôøi haïn cho thueâ
cô baûn vaø tieàn thueâ traû cuoái moãi ñònh kyø
• Vốn được thu hồi toàn bộ trong thời hạn cho thuê cơ
bản và tiền thuê trả đầu mỗi định kỳ
• Vốn tài trợ chưa thu hết trong thời gian cho thuê cơ
bản và tiền thuê trả cuối mỗi định kỳ
• Vốn tài trợ chưa thu hết trong thời gian cho thuê cơ
bản và tiền thuê trả đầu mỗi định kỳ.
20
Voán ñöôïc thu hoài toaøn boä trong thôøi haïn cho
thueâ cô baûn vaø tieàn thueâ traû cuoái moãi
ñònh kyø.
Moâ hình:
f f f P
I-------I--------I-------------------------------------I
1 2 n
Trong ñoù:
P: Toång soá tieàn taøi trôï.
f: Tieàn thueâ thanh toaùn moãi ñònh kyø.
i: Laõi suaát moãi ñònh kyø.
n: Soá ñònh kyø.
21
Aùp duïng coâng thöùc hieän giaù chuùng ta
coù:
f f f
p ....
(1 i ) 1
(1 i ) 2
(1 i ) n
p.i (1 i ) n
Suy ra: f
(1 i ) n 1
p. i (1 i ) n
f
(1 i ) (1 i ) 1 n
23
Vốn tài trợ chưa thu hết trong thời gian cho
thuê cơ bản và tiền thuê trả cuối mỗi định kỳ.
Moâ hình tính tieàn thueâ nhö sau:
f f f+s
P I-------I--------I-------------------------------------I
1 2 n
f f f s
p ....
(1 i ) 1
(1 i ) 2
(1 i ) n
(1 i ) n
f
p(1 i ) n
s .i
(1 i ) 1 n
32
NGHIEÄP VUÏ CUÛA COÂNG TY TAØI
CHÍNH
Huy ñoäng voán ( Nghieäp vuï taøi saûn nôï )
C«ng ty Tµi chÝnh ®îc huy ®éng vèn tõ c¸c nguån sau:
• NhËn tiÒn göi cã kú h¹n tõ mét n¨m trë lªn cña tæ chøc, c¸
nh©n theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ níc.
• Ph¸t hµnh kú phiÕu, tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi vµ c¸c
lo¹i giÊy tê cã gi¸ kh¸c ®Ó huy ®éng vèn cña c¸c tæ chøc, c¸
nh©n trong vµ ngoµi níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn
hµnh.
• Vay c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông trong níc, ngoµi níc vµ
c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ.
• TiÕp nhËn vèn uû th¸c cña ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc vµ c¸
nh©n trong vµ ngoµi níc.
33
NGHIEÄP VUÏ CUÛA COÂNG TY TAØI
CHÍNH
Nghieäp vuï taøi saûn coù vaø caùc dòch vuï :
Hoaït ñoäng tín duïng :
Cho vay : C«ng ty Tµi chÝnh ®îc cho vay díi c¸c h×nh
thøc:
• Cho vay ng¾n h¹n, cho vay trung vµ dµi h¹n theo quy
®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ níc.
• Cho vay theo uû th¸c cña ChÝnh phñ, cña tæ chøc, c¸
nh©n trong vµ ngoµi níc theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña
LuËt C¸c tæ chøc tÝn dông vµ hîp ®ång uû th¸c.
• Cho vay tiªu dïng b»ng h×nh thøc cho vay mua tr¶ gãp.
34
NGHIEÄP VUÏ CUÛA COÂNG TY TAØI
CHÍNH
ChiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu, cÇm cè th¬ng phiÕu
vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ kh¸c :
• C«ng ty Tµi chÝnh ®îc cÊp tÝn dông díi h×nh thøc chiÕt
khÊu, cÇm cè th¬ng phiÕu, tr¸i phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã
gi¸ kh¸c ®èi víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n.
• C«ng ty Tµi chÝnh vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c ®îc t¸i
chiÕt khÊu, cÇm cè th¬ng phiÕu, tr¸i phiÕu vµ c¸c giÊy
tê cã gi¸ kh¸c cho nhau.
B¶o l·nh
• C«ng ty Tµi chÝnh ®îc b¶o l·nh b»ng uy tÝn vµ kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®èi víi ngêi nhËn b¶o l·nh.
35
NGHIEÄP VUÏ CUÛA COÂNG TY TAØI
CHÍNH
Nghieäp vuï taøi saûn coù vaø caùc dòch vuï :
Ñaàu tö :
• Gãp vèn, mua cæ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ
chøc tÝn dông kh¸c.
• §Çu tcho c¸c dù ¸n theo hîp ®ång.
Caùc dòch vuï khaùc :
Lµm ®¹i lý ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu vµ c¸c lo¹i
giÊy tê cã gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp.
• Cung øng c¸c dÞch vô tvÊn vÒ ng©n hµng, tµi chÝnh,
tiÒn tÖ, ®Çu tcho kh¸ch hµng.
• Cung øng dÞch vô b¶o qu¶n hiÖn vËt quý, giÊy tê cã
gi¸, cho thuª tñ kÐt, cÇm ®å vµ c¸c dÞch vô kh¸c.
36