BMP 420

DIALEK TERENGGANU
MOHAMMAD ASLAM BIN MOHD DIN
NUR SABIHA BINTI MOHAMMAD SAMSUDDIN
NOR SYAKILLA BINTI ISMAIL
NUR BAIZURA BINTI ZAKARIA
SHUHADA BINTI ISMAIL
PENGENALAN

 Kajian ini membincangkan mengenai fonetik

dialek Terengganu.
Definisi fonetik:
1. Marsono (1986:1)
 Fonetik didefinisikan sebagai ilmu yang menyelidiki
bunyi-bunyi bahasa.
2. Alias Mohamad Yatim (1990:40)
 Kajian saintifik mengenai bunyi bahasa dan rumus
yang melibatkan pengeluarannya.
3. Arbak Othman (1992:2)
 Bidang yang dipelajari segala bunyi bahasa dan
memberikan simbol fonetik untuk masing-masing
DEFINISI
Definisi dialek:
1. Kamus Am Terbaru Malaysia (1987)
 Dialek bermaksud bahasa yang digunakan di daerah-
daerah tertentu.
2. Kamus Dewan Edisi Ketiga (1970)
 Bahasa yang digunakan dalam kelas sosial.
PENYATAAN MASALAH
Dialek Terengganu asli mempunyi ciri-ciri yang unik
dan tersendiri.
Ciri-cirinya telah membezakan dialek ini dengan
Bahasa Melayu Standard.
Oleh itu, kajian ini dijalankan untuk melihat
perbezaan antara dialek Terengganu dengan Bahasa
Melayu Standard.
OBJEKTIF KAJIAN
 Kajian ini bertujuan untuk:
1. Mengenalpasti bunyi vokal dan konsonan yang
terdapat dalam dialek Terengganu
2. Mengenalpasti perbezaan antara bunyi vokal dan
konsonan dalam dialek Terengganu dengan Bahasa
Melayu Standard.
3. Mengenalpasti proses yang terlibat dalam
menghasilkan dialek Terengganu.
KOSA ILMU
Wok Kheh Seng- Kosa kata Dialek Melayu Saratok.
 Teori: Madzmi Johan (1988 : 2)
 Memperkenalkan dialek Melayu Saratok dari segi kosa katanya.
 Konsep dan konstruk
 mengkaji dalam kalangan penutur dialek yang kaum Iban,
Melayu, Cina, orang Ulu dan lain – lain lagi.
 Kaedah kajian:
 Kaedah temu bual.
 Analisis:
 Terdapat kosa kata tidak mangalami perubahan sebutan.
 Terdapat kosa kata yng mengalami perubahan sebutan.
Abdul Hamid Ahmad – Fonologi Bahasa
Sungai, Sabah.
 Teori: Tom dan Barbara Harrison (1967 – 70 : 41 – 42)
 Orang sungai merujuk sebagai Orang asli oleh orang luar.
 Orang sungai di Gamantong menggelar diri mereka “bulud api”.
 Konsep dan konstruk
 sama ada kaum Orang sungai , Tambanua, dan Paitan
menuturkan bahasa yang sama atau tidak.
 Kaedah kajian :
 Temu bual
 Analisis
 Mengkategorikan suku kaum orang sungai, Tambanua, dan
Paitan adalah menuturkan bahasa yang sama.
Adi yasran bin abdul aziz- Aspek fonolgi
dialek kelantan.
 Teori
 Kerangka Teori Optimaliti.
 Konsep dan konstruk:
 Aspek fonologi- Aspek inventori segmen, struktur suku kata dasar,
koda suku kata, rima suku kata tertutup, gugusan nasal- obstruen,
nucleus suku kata, dan penguguran suku kata.
 Kaedah kajian :
 Analisis asas input rumus tulis
 Analisis output kekangan kepurnaan bentuk.
 Dapatan : Terdapat dua pendekatan analisis iaitu:
Analisis yang linear dan non linear.
Pendekatan yang paling banyak digunakan ialah pendekatan Teori
Optimal.
METODOLOGI KAJIAN
1. KAEDAH LAPANGAN
 Temu bual.
 Rakaman suara.
2. KAEDAH PENGUMPULAN MAKLUMAT
 Transkripsi perkataan
Nama: Muda bin Ibrahim
Umur: 96 tahun
Alamat: 2705 Kampung
Bukit Petiti, Manir Belara
21200, Kuala
Terengganu, Terengganu
Pekerjaan: pesawah,
penoreh, penternak
kerbau
 DAPATAN KAJIAN
TERDAPAT TIGA PROSES

PENAMBAHAN
PENGGANTIAN
PENGGUGURAN
 PENAMBAHAN
PENAMBAHAN HURUF ‘G’ BAGI PERKATAAN YANG
BERAKHIR DENGAN HURUF ‘M’ DAN ‘N’
CONTOH: MAKAN (MAKANG), IKAN (IKANG), MALAM
(MALANG), DALAM (DALANG), MACAM (MACANG)

PENGGANTIAN
PENGGANTIAN HURUF ‘ě’ PADA PERKATAAN YANG
BERAKHIR DENGAN HURUF ‘A’
CONTOH: APA (Apěě), MANA (MANěě), ADA (Aděě),
SAYA (SAYěě)
 PENGGUGURAN
PENGGUGURAN KONSONAN ‘G’, ‘M’, ‘N’, ‘R’, ‘S’, DAN
‘T’
PENGGUGURAN VOKAL ‘E’, DAN ‘U’
CONTOH: JUMPA (JUPE), SAMPAI (SAPA), BERAPA
(BRAPE), KALAU (KALU), TIDAK MENGAPA
(DAKPE), SEJAK(JAK), TEMPAT(TEPAT),
PERHENTIAN (PEHENTIAN), PULAU(PULA),
PERMANDANGAN(PEMANDANGAN).
PERBEZAAN DIALEK TERENGGANU DENGAN BAHASA MELAYU STANDARD
DUIT – PITIH
SELALU – SOKMO
SOMBONG – GONG
POKET – KOCEK
KESIMPULAN
Berdasarkan kajian yang dijalankan didapati bahawa
dialek asli Terengganu telah mengalami proses
penguguran, penggantian dan penambahan vokal dan
konsonan pada perkataan- perkataan di dalam dialek
Terengganu. Selain daripada itu juga dialek asli
Terengganu juga tidak mempunyai persamaan dengan
bahasa Melayu standard dari segi sebutan bunyi vokal
dan konsonan.