Professional Documents
Culture Documents
SMTR 5 BAB 1 Kinanthi-1
SMTR 5 BAB 1 Kinanthi-1
SERAT WEDHATAMA
Guru Pengampu: Fahrudin Yusuf, M.Pd.
TEGESIPUN TEMBANG
Tembang : tetembungan ingkang rinonce
kadya dene kembang (Yudoyono,
1983:131).
JINISING TEMBANG
Wewaton buku Mbombong Manah anggitanipun R.
Tedjohadisumarto, tembang jawa kaperang gangsal
inggih punika:
Sekar Ageng (Kakawin) : Kusumawicitra,
Sudiradraka, Candrakusuma, Pamularsih, lsp
Sekar Tengahan (Kidung) : Balabak,
Juru Demung, Kuswaraga.
Wirangrong,
Sekar Alit (Macapat) : Maskumambang, Mijil,
lsp.
Lagu Dolanan : Lir-ilir, Jaranan, Gundhul-
Pacul, lsp.
Gundhul
Sekar Gendhing : Sekar Tanjung, Sekar Laras,
lsp.
TEMBANG MACAPAT
TEGESIPUN INGGIH PUNIKA SAWIJINING TEMBANG
ANGGENIPUN MAOS, NYEKARAKEN UTAWI
NGLAGOKAKEN KAPEDHOT SEKAWAN-SEKAWAN.
Sasmita tegese pasemon, pralambang. Sasmitane tembang biasane ana ing pada
sepisan pupuh kasebut, utawa ing pada pungkasan pupuh sadurunge. Pupuh yaiku
kumpulan tembang kang padha guru gatra, guuru lagu, lan guru wilangane.
Tuladhane kumpulan tembang kinanthi, diarani pupuh kinanthi ing sajeroning serat.
Kinanthi Pada 83 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter
Kinanthi Pada 84 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter
Kinanthi Pada 85 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter
Kinanthi Pada 86-87 lan terjemah
Kinanthi Pada 88 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter pada 86-88
Kinanthi Pada 89-90 lan terjemah
Nilai-Nilai Pendidikan
karakter 89 - 90
Kinanthi Pada 91-92 lan terjemah
Kinanthi Pada 93 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter pada 91 - 93
Kinanthi Pada 94 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter
Kinanthi Pada 95-96 lan terjemah
Kinanthi Pada 97-98 lan terjemah
Nilai-Nilai Pendidikan
karakter pada 95 - 98
Kinanthi Pada 99 - 100 lan terjemah Nilai-Nilai Pendidikan
karakter
Nilai-Nilai Pendidikan
karakter pada 99 - 100
Paugeran Tembang Kinanthi.
Sami kaliyan tembang macapat saderenge , Tembang Kinanthi uga kagungan paugeran guru lagu, guru wilangan lan guru gatra.
1) Guru lagu yaiku tibaning swara (dongding) ing pungkasaning gatra atau suara vocal ing pungkasan barise..
Mangka kanthining tumuwuh memiliki guru lagu U. sebab vokal yang terkahir adalah vokal U, bukan konsonan H
Salami mung awas eling memiliki guru lagu I. sebab vokal yang terkahir adalah vokal I, bukan konsonan NG
Eling lukitaning alam, memiliki guru lagu A. sebab vokal yang terkahir adalah vokal A, bukan konsonan M
Dadi wiryaning dumadi memiliki guru lagu I. sebab vokal yang terkahir adalah vokal I
Supadi nir ing sangsaya memiliki guru lagu A. sebab vokal yang terkahir adalah vokal A
Yeku pangreksaning urip memiliki guru lagu I. sebab vokal yang terkahir adalah vokal I, bukan konsonan P
2) Guru wilangan yaiku cacahing wanda saben sagatra atau jumlah suku kata dalam satu baris .
Gatra
Dados saget dipun simpulaken bilih tembang Kinanthi kagungan paugeran 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i .
CARANE DAMEL TEMBANG
Tanpa guna Tidak ada gunanya dan Prapteng witing Datang di pohon
nagasari, nagasari,
tanpa kasil tidak ada hasilnya
Mulat mengandhap Melihat kebawah
Kena marang katingal, terlihat,
Terjerat oleh rintangan
gangguan
Wanodyayu kuru Seorang wanita kurus
Mula diati-ati Berhati-hatilah aking, kering,
Urip kui akeh Hidup itu banyak Gelung rusak wor Gelungnya rusak
panggodone rintangannya lankisma, campur tanah,
Panggoda gudu Godaan harus Terlihat iganya yang
diperhatikna diperhatikan Kang-iga kaeksi.
kurus.
M ATUR NUWUN