You are on page 1of 19

Fakültə :Qaz Neft Mədən fakültəsi

İxtisas : Neft və qaz mühəndisliyi

Kurs : 1

Qrup : 2.20.1

Fənn : Kimya-2

Fənn müəllimi : Dos. Muradxanlı Vida

Tələbə : Adıgözəlov Eltac

BAKU- 2021
 Plan
1 Elektoliz nədir ?

2 Elektrolizin qrupları

3 Faradeyin 1-ci qanunu

4 Faradeyin 2-ci qanunu


Elektroliz — elektrik
cərəyanından keçdikdən Elektoliz nədir?
sonra elektrodlarda ikinci
reaksiyalardan yaranan həll
olunmuş maddələrin
ayrılmasını təmin edən fiziki-
kimyəvi proses.

Elektroliz elektrolitdən
elektrik cərəyanı keçən zaman
elektrodlar üzərində maddə
toplanmasına deyilir.

Elektrolit elektrik cərəyanı


keçirən duz,turşu və qələvi
məhluluna deyilir.

Elektrolitik dissosiasiya suda


neytral molekulların
parçalanması zamanı mənfi
və müsbət ionların əmələ
gəlməsinə deyilir.
Elektoliz nədir?

Elektrolitdən
(məhlulda və ya
əridilmiş halda) sabit
elektrik cərəyanı
Elektroliz prosesində
keçdikdə,
elektrik enerjisi
elektrodlarda baş verən
kimyəvi enerjiyə
oksidləşmə və
çevrilir.
reduksiya nəticəsində
maddələrin ayrılması
ilə gedən proseslərə
elektroliz deyilir.

Elektrolit olaraq
CuCl2 məhlulu
Elektroliz prosesi
doldurulmuş vannaya
elektrolizer adlanan
elektrodlar salınır və
qurğuda (elektroliz
onlar sabit cərəyan
vannası ) aparılır.
mənbəyi ilə
birləşdirilir.
 Elektrolitdən
cərəyan keçməmiş
ionlar xaotik
hərəkətdə olur,
cərəyan
buraxıldıqda isə
onların nizamlanmış
hərəkəti başlanır.

Müsbət ionlar
(kationlar) katoda,
mənfi ionlar
(anionlar) isə anoda
tərəf hərəkət edir və
elektrodlar üzərində
yüksüzləşirlər.
 Elektroliz

Qalvanik elementlərdən
fərqli olaraq elektroliz
prosesində mənfi
Deməli, katod səthində elektrod katod, müsbət
reduksiya, anod elektrod isə anod olur.
səthində oksidləşmə
Elektroliz zamanı katod prosesi baş verir.
elektronları kationa
verdiyi üçün
reduksiyaedici, anod
isə anionlardan elektron
qəbul etdiyi üçün
oksidləşdirici olur.
Elektoliz nədir?

Duzların sulu məhlulların elektolizi əsasən ionların standart

Elektrod potensiallarının qiymətindən ,

Onların gərginlik sirasında ki

Vəziyyətindən aslıdır.
Elektolizin qrupları

Bu baxımdan duzların elektolizi üç qrupa bölünür.

Neytral mühitdə
elektrod potensialları
suyun potensialından
Onların əvəzinə su ( -0,41) çox kiçik olan
molekulları reduksiya metal ionları katod
olunur . üzərində ayrılır.
Standart elektrod
potensiallarının (E0)
qiyməti kiçik olan
metal kationları (Li+
AL3+) sulu məhlulda
katod üzərində
reduksiyaya uğramır.
 Ərintidə
 Məhlulda
Anion oksigenli olduqda, K2SO4 məhlulu misalında
elektroliz prosesi aşağıdakı sxem üzrə gedir:


     (-) K      K2SO4 + H2O     A (+)
              

•                                                   /             \
•                                                K+            SO42-
•                                             H2O             H2O

•             2H2O + 2e = H2 + 2OH-             2H2O -4e =


4H+ + O2
•              2K + 2OH- = 2NaOH                2H++ SO42-
= H2SO4

•                              K2SO4 + 2H2O = 2H2 + O2 +


K2SO4
 Elektrolizin
2. Standart elektrod
qrupları
potensialları hifrogeninkindən
kiçik , Al-dan böyük olan
metal kationları (Mn2+ H+)
elektroliz zamanı katod
üzərində su molekulları ilə
eyni vaxtda reduksiya olunur

Bu hal elektrod potensialları


suyun elektrod potensialına (-
0,41) yaxın olan metallarda
müşahidə olunur.
 Elektrolizin
qrupları

 3. Standart elektrod potensialları hidrogeninkindən böyük olan metal


kationları (Cu 2+ Au3+) katod üzərində tam reduksiya olunur.
 Faradeyin 1-ci
qanunu

Elektroliz zamanı
ayrılan maddənin
kütləsilə elektrolitdən
1836-cı ildə Michael Faraday riyazi keçən cərəyanın miqdarı
olaraq elektrolizin kəmiyyət arasındakı asılılığı
xüsusiyyətlərini nəşr etdi. öyrənərək ingilis fiziki
M.Faradey elektrolizin
iki qanununu kəşf
etmişdir
 Faradeyin 1-ci qanunu

Elektroliz zamanı elektrod üzərində ayrılan

maddənin kütləsi elektrolitdən keçən elektrik

yükünün miqdarı ilə düz mütənasibdir.

m=k·Q

Burada, m–elektroliz zamanı alınan maddənin kütləsi,

k – mütənasiblik əmsalı,
Q – məhluldan keçən elektrik yükünün kulonlarla
miqdarıdır.

Q=1 Kl olduqda m=k.



miq xtəlif
ele darda elektr
miq ktrodl elek olitlər
dar arda trik dən
da e y ü k
ma kviv ü k eyni
ddə ale eçd
ikd
ayr nt
ılır. ə

Ele
ma ktrodl
ekv ddəni arda a
Far ivalen n miq yrılan
hal adeyin tə bə darı b hər b
üçü ra ir ir
n b ikinci bər o
elə qan ldu
ifad unu ğun
əo d
lun xüsus an,
ur: i


965 xtəlif
ele 00 Kl elektr
ma ktrodl elektr lit mə
ddə ard ik y hlu
ayr a bir ükü lund
ılır. ekv keç an
ival dikd
ent ə
qanunu
Faradeyin ikinci
 Frenel biprizması.

 96500 Kl Faradey ədədi adlanır və F-lə işarə edilir. Faradey


ədədi, Avoqadro  ədədilə (N) elektronun yükü hasilinə
bərabərdir.

  F = N· e = 6,02·1023·1,6022·10-19 = 96500 Kl / ekv.

• İkinci qanuna əsasən  K = E / F yazmaq


olar. Burada E – ekvivalentdir.

• Faradeyin I və II qanunlarının birləşmiş


ifadəsi:  

m = E·Q / F = E ·( I · t) / F
 Nəticə
Faraday, müxtəlif
maddələrin elektroliz
reaksiyasını apararaq iki
qanunu çıxardı.

Birinci qanuna görə,


elektrodda yerləşdirilən
Ekvivalent kütlə - 1 mol maddənin kütləsi
hidrogenlə reaksiya elektrolitdən keçən
verən maddənin elektrik enerjisinin
miqdarı. miqdarı ilə
mütənasibdir: m \u003d
kq.

Elektrokimyəvi İkinci qanun


ekvivalenti elektrik elektrokimyəvi
enerjisinin bir hissəsinin ekvivalent və maddənin
keçməsi zamanı ekvivalent kütləsinin
buraxılan maddənin əlaqəsini əks etdirir: k
miqdarıdır. \u003d (1 / F) μ eq.
•Diqqətinizə
görə təşəkkür
edirəm!!!

You might also like