You are on page 1of 9

ҰЗЫН АТА

КЕСЕНЕСІ
Орындаған:Сабит Тоғжан
211-Аударма ісі
Оқытушы: т.ғ.қ доцент Каримова Зульфия
Ұзын ата кесенесі-
Шардара ауданы, Ұзын
ата ауылдық округінде
орналасқан. Әмір
Темірдің бұйрығымен
XIV ғасырдың соңында
тұрғызылған. 
Кесене порталды-күмбезді құрылыстар
қатарына жатады. Күйдірілген шаршы
пішіндес кірпіштен қаланған. Күмбезі 8
қырлы барабанға орналастырылған.
Мазардың шығыс бөлігінде жоғары
шығатын баспалдақ, ал батыс бөлігінде
шағын бөлме бар. Кіре берісі П әрпі
тәріздес болып көркемделіп, есіктің үсті
сүйірленіп келген аркамен
әшекейленген
Мазардың ортасында ұзын 5 м болатын
қабіртас жатыр. 
 

Ұзын   ата - Ақсақ Темірдің бас кеңесшілерінің бірі бол ған.


Ескі аңыз-әңгімелерде Ұзын атаның шын аты Асан ата деседі.
Ата қонысы - Ұзын ата Тайпақ екен.  Асан ата дүниеден
өткенде, байсалды кеңесімен, терең ойымен тәнті еткен бас
кеңесшісінің қазасы қабырғасын қайыстырған Ақсақ Темір ол
кісінің басына бір күннін ішінде кесене салдырыпты
 Ұзын ата күмбезінің маңдайшасындағы
керамикалык тақтайшада араб әрпімен Шер
Мұхаммед Хәлім Дүрманұлы деген кісінің біздің
жыл санауымызбен 1377 жылы қайтыс болып,
осында жерленгендігі айтылған. Бұл
тақтайшадағы дерек Ұзын атаның азан шақырып
қойылған шын есімі немесе әулеті болуы да
мүмкін.

 Ұзын ата тарихы жөнінде академик В.В.Бартольд, тарихшылар


Салиххиддин Ташкенди. Мұхамеджан Тынышбаев, Н.Руднев А.Тилло,
Н.С.Лыкошин өз еңбектерінде зерттеу жүргізген.
Тарихшы Салихиддин Ташкендидiң «Темiрнаме» атты кiтабында Ұзын
Атаға Сырдың сол жағалауы, бертiн келе Ұзын Ата – Тайпақ аталып
кеткен өлкеге дін тарату міндеті жүктелгенін баяндайды.
Вставка рисунка
Н А З А РЛ А Р Ы Ң Ы З ҒА
РА Х М Е Т !
Сыр бойы халықтарының ықыласына бөленіп, ел
абызы, әлеумет қамқоршысы, әулие кісі атанған Зеңгі
бабадан бата алған деген деректер де бар

Ақсақ Темір Асан ата туралы әңгімелерге молынан


қанығып, әруағына бас иіп, тағзым етіп, өзінің
перзенттік парызын өтеуі ретінде бұйрық беріп, осы
күмбезді салдырып кеткені жөніндегі деректер де
жұрт жадында қалған. 

Ұзын Ата Түркістан өңіріне ислам дінін таратуға, сол


замандағы діни ілім алуға ықпал еткен белді ислам
ғылымының тұлғасы болып табылады. Сондықтан,
қазіргі уақытта Ұзын Ата қорының қорғауына алған.

You might also like