บทที่ 2

รายการค้ า และการวิเคราะห์ รายการค้ า

 ทบทวน ครัง้ ที่ 1– ความรู้ ท่ วั ไปเกี่ยวกับการบัญชี
ข้ อ 1 บัญชีมีก่ หี มวด อะไรบ้ าง

หมวดหมู่ รายการ เพิ่ม (+) ลด (-)

1 สินทรั พย์
2 หนีส้ ิน
3 ส่ วนของเจ้ าของ (ทุน)
4 รายได้
5 ค่ าใช้ จ่าย
 ทบทวน ครัง้ ที่ 1– ความรู้ ท่ วั ไปเกี่ยวกับการบัญชี
ข้ อที่ 2 ให้ ระบุบญั ชีตา่ งๆข้ างล่างนี ้จัดอยูใ่ นหมวดบัญชีสนิ ทรัพย์ หนี ้สิน
หรื อส่วนของเจ้ าของ
ลำดับ รายการ หมวดหมู่
1 รถยนต์บรรทุก
2 เครื่ องมือ
3 เงินสด
4 เงินฝากธนาคาร
5 ลูกหนี ้การค้ า
6 หลักทรัพย์ฯ
7 ทุน-นายแดง
ข้ อที่ 2 ให้ ระบุบญ
ั ชีตา่ งๆข้ างล่างนี ้จัดอยูใ่ นหมวดบัญชีสนิ ทรัพย์ หนี ้สิน
หรื อส่วนของเจ้ าของ
ลำดับ รายการ หมวดหมู่
8 สินค้ าคงเหลือ
9 เครื่ องเขียนฯ
10 เจ้ าหนี ้เงินกู้
11 อุปกรณ์สำนักงาน
12 ตัว๋ เงินรับ
13 เจ้ าหนี ้การค้ า
14 ที่ดินและอาคาร
ข้ อที่ 2 ให้ ระบุบญ
ั ชีตา่ งๆข้ างล่างนี ้จัดอยูใ่ นหมวดบัญชีสนิ ทรัพย์ หนี ้สิน
หรื อส่วนของเจ้ าของ
ลำดับ รายการ หมวดหมู่
15 ตัว๋ เงินจ่าย
16 เครื่ องตกแต่งสำนักงาน
17 ลิขสิทธิ์
18 ทุนเรื อนหุ้น
19 หุ้นกู้-ซึง่ กิจการเป็ นผู้นำออกขาย
20 หุ้นกู้-ที่กิจการซื ้อจากบริษัทอื่น
21 พัดลม เครื่ องปรับอากาศ
ข้ อที่ 2 ให้ ระบุบญ
ั ชีตา่ งๆข้ างล่างนี ้จัดอยูใ่ นหมวดบัญชีสนิ ทรัพย์ หนี ้สิน
หรื อส่วนของเจ้ าของ

ลำดับ รายการ หมวดหมู่

22 สิทธิบตั ร
23 เครื่ องจักร
24 วัสดุสำนักงาน
25 เจ้ าหนี ้เงินกู้- โดยมีการจำนอง
 รายการค้ า หรือรายการทางบัญชี
(Transaction or Accounting Transaction)
รายการค้ า หรื อรายการทางบัญชี หมายถึง เหตุการณ์ที่ก่อให้ เกิดการ
แลกเปลี่ยนหรื อโอนสิง่ อันมีมลู ค่าเป็ นเงินตราระหว่างกิจการกับบุคคล
ต่างๆ

การวิเคราะห์ รายการค้ า
(Business Transaction Analysis)
การนำรายการค้ าที่เกิดขึ ้น มาวิเคราะห์วา่ มีผลกระทบต่อ สินทรั พย์ หนี ้
สิน และส่ วนของเจ้ าของ หรือไม่ อย่างไร
 สมการบัญชี
(Accounting Equation)
Assets Liabilities Equities

+ – + –
ทุน คืนให้ เจ้ าของ รายได้ ค่ าใช้ จ่าย
 เดบิตและเครดิต
เดบิต (Debit , Dr.)
1. ด้ านซ้ ายของบัญชี
2. การลงรายการ (ผ่านบัญชี) ด้ าน
ซ้ ายของบัญชี ทำให้
  - สินทรัพย์ ค่าใช้ จา่ ย เพิ่ มขึ้น
  - หนี ้สิน ทุน รายได้ ลดลง
3. แสดงยอดคงเหลือตามปกติของ
บัญชีประเภทสินทรัพย์ ค่าใช้ จา่ ย
เครดิต (Credit ,Cr.)
1.ด้ านขวาของบัญชี
2. การลงรายการ (ผ่านบัญชี) ด้ านขวา
ของบัญชี ทำให้
  - สินทรัพย์ ค่าใช้ จา่ ย ลดลง
  - หนี ้สิน ทุน รายได้ เพิ่ มขึ้น
3. แสดงยอดคงเหลือตามปกติของ
บัญชีประเภทหนี ้สิน รายได้ และส่วน
ของเจ้ าของ
1. เจ้ าของ (นายปี แสง) นำเงินสดมาลงทุนในกิจการ 10,000 บาท
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม - ทุน -> เพิ่ม
(เงินสด = 10,000) (ทุน-นายปี แสง = 10,000)
(เดบิต) (เครดิต)
การบันทึกบัญชี :
เดบิต เงินสด 10,000
เครดิต ทุน-นายปี แสง 10,000
นายปี แสงนำเงินสดมาลงทุน 10,000 บาท
2. ซือ้ เครื่องใช้ สำนักงานด้ วยเงินสด 5,000 บาท
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม - -
(เครื่ องใช้ สำนักงาน = 5,000) (เดบิต)
สินทรัพย์ -> ลด
(เงินสด = 5,000) (เครดิต)
การบันทึกบัญชี :
เดบิต เครื่องใช้ สำนักงาน 5,000
เครดิต เงินสด 5,000
ซื้อเครื่องใช้ สำนักงานด้ วยเงินสด 5,000 บาท
3. กู้เงินจากธนาคาร 8,000 บาท
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม หนีส้ ิน -> เพิ่ม -
(เงินสด = 8,000)(เดบิต) (เจ้ าหนี ้ = 8,000) (เครดิต)

การบันทึกบัญชี :

เดบิต เงินสด 8,000

เครดิต เจ้ าหนีส้ ถาบันการเงิน 8,000
กู้เงินจากธนาคาร 8,000 บาท
4. กิจการรั บรายได้ เป็ นเงินสด 1,100 บาท
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม - ทุน -> เพิ่ม
(เงินสด = 1,100) (เดบิต) (รายได้ = 1,100) (เครดิต)

การบันทึกบัญชี :
เดบิต เงินสด 1,100
เครดิต รายได้ 1,100
กิจการรับรายได้ เป็ นเงินสด 1,100 บาท
5. กิจการจ่ ายค่ าใช้ จ่ายเงินสด 700 บาท โดยเป็ นค่ าเช่ า 200 บาท และ
ค่ าโฆษณา 500 บาท)
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> ลด - ทุน -> ลด
(เงินสด = 700) (เครดิต) (ค่าใช้ จา่ ย = 700) (เดบิต)
การบันทึกบัญชี :
เดบิต

เครดิต
จ่ ายค่ าใช้ จ่ายเป็ นเงินสด 700 บาท (ค่ าเช่ า 200 บาท และค่ าโฆษณา 500 บาท)
6. ซือ้ เครื่องตกแต่ งสำนักงานเป็ นเงินสด 15,000 บาท
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม - -
(เครื่ องตกแต่งฯ = 15,000) (เดบิต)
สินทรัพย์ -> ลด
(เงินสด = 15,000) (เครดิต)
การบันทึกบัญชี :
เดบิต
เครดิต
ซื้อเครื่องตกแต่ งสำนักงานเป็ นเงินสด 15,000 บาท
7. กิจการซือ้ อุปกรณ์ สำนักงานในราคา 30,000 บาท จ่ ายเงินสดทันที 10,000
บาท ส่ วนที่เหลือจะชำระให้ ในภายหลัง
สินทรั พย์ (A) หนีส้ ิน (L) ส่ วนของเจ้ าของ (E)
สินทรัพย์ -> เพิ่ม - -
(อุปกรณ์ สนง. = 30,000) (เดบิต)
สินทรัพย์ -> ลด
(เงินสด = 10,000) (เครดิต)
(เจ้ าหนี ้ = 20,000 บาท) (เครดิต)

เดบิต
เครดิต

ซื้ออุปกรณ์ สำนักงาน 30,000 บาท จ่ ายเงินสด 10,000 บาท

 คำศัพท์ ภาษาอังกฤษ
Transaction/ business transaction รายการค้ า
Non – Business Transaction รายการที่ไม่ ใช่ รายการค้ า
Analyzing Transactions การวิเคราะห์ รายการค้ า
Asset สินทรั พย์
Liability หนีส้ ิน
Equity ส่ วนของเจ้ าของ
Revenue รายได้
Expense ค่ าใช้ จ่าย
Account Receivable ลูกหนีก้ ารค้ า
Account Payable เจ้ าหนีก้ ารค้ า