FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ

Faculty of Science, Department of Chemistry

FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ

Faculty of Science, Department of Chemistry

Kovalent Bağ (Moleküler

Orbital Teori)
Dersin Adı: KİM 203– Anorganik Kimya I
Dersin Hocası: Doç. Dr. Elif Şenkuytu
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 2

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2s

s2s

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 3

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

̶
+

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 4

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2s

2s 2s

s2s
s1s

1s 1s

s1s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 5
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2s

2s 2s

s2s

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 6

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 7

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

̶
+

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 8

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

̶
+

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 9

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

̶
+

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 10

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 11

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 12

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 13

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p
π2p

s2p

s2s
2s 2s
s2s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 14
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

GERÇEKTE
B2 MOLEKÜLÜNÜN
MAĞNETİK ÖZELLİĞİ

PARAMAĞNETİK
İSE…

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 15

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

Z* ARTAR

Li Be B C N O F Ne
2p

2s

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 16

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 17

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

Orbital Karışması
(Orbital mixing)

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 18

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

2p 2p

h2 h2

h1 h1
2s 2s

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 19

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry
s-p
s-p ETKİLEŞİMİ
ETKİLEŞİMİ YOK
VAR

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 20

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry s-p ETKİLEŞİMİ YOK

3s*
1p*

2p 2p
1p
3s

2s*
2s 2s
2s

1s*
1s 1s
01/02/2022
1s
KİM 203 –Anorganik Kimya I 21
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry s-p ETKİLEŞİMİ VAR

3s*
1p*

2p 3s 2p
1p

2s*
2s 2s
2s
1s*
1s 1s
1s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 22
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry s-p ETKİLEŞİMİ VAR

3s*
1p*
2p 2p
2p 2s *
2p
1p
h2 h2
h1 h1
3s
2s 2s
2s
1s*
1s 1s
01/02/2022
1s
KİM 203 –Anorganik Kimya I 23
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA 2. PERYOT
BÖLÜMÜ ELEMENTLERİ İÇİN MOLEKÜL ORBİTAL ENERJİ DÜZEY DİYAGRAMI
Faculty of Science, Department of Chemistry

s-p ETKİLEŞİMLİ s-p ETKİLEŞİMSİZ

3s* s2p* 3s* s2p*

1p* p2p* 1p* p2p*

3s s2p 1p p2p

1p p2p 3s s2p

2s* s2s* 2s* s2s*

2s s2s 2s s2s
1s* s1s* 1s* s1s*

01/02/2022 1s s1sKİM 203 –Anorganik1s

Kimya I s1s 24
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p

s2p

π2p

s2s
2s 2s
s2s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 25
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p

s2p

π2p

s2s
2s 2s
s2s 26
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 26
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p

s2p

π2p

s2s
2s 2s
s2s 27
01/02/2022 27
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p
π2p

s2p

s2s
2s 2s
s2s 28
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 28
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p
π2p

s2p

s2s
2s 2s
s2s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 29
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p
π2p

s2p

s2s
2s 2s
s2s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 30
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

s2p

π2p

2p 2p
π2p

s2p

s2s
2s 2s
s2s
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 31
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

MOLEKÜL Li2 Be2 B2 C2 N2 O2 F2 Ne2

BAĞ DERECESİ 1 0 1 2 3 2 1 0
BAĞ UZUNLUĞU (Å) 2.67 1.59 1.24 1.01 1.21 1.42
BAĞ ENERJİSİ (kJ/mol) 105 289 609 941 494 155
Diyamağnetik (D)
Paramağnetik (P) D P D D P D

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 32

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 33

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜAPOLAR
Faculty of Science, Department of Chemistry POLAR KOVALENT İYONİK
KOVALENT

∆χ ˂ 0,5 2 ˃ ∆χ ˃ 0,5 ∆χ ˃ 2

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 34

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry

Bağ derecesi arttıkça, bağ sağlamlaşır ve bağ uzunluğu kısalır.

01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 35
 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry
Fotoelektron Spektroskopisi
Moleküllerdeki MO enerji seviyeleri
fotoelekton spektroskopisi ile denel olarak tayin edilmektedir.

e-
h ejected
photoelectron
UV photon
N N
I = h - KE = 21.1 eV - KE

N N
ionized molecule

Molekül, yüksek enerjili UV fotonları ( genellikle 21.1 eV) ile bombalanır. Orbitalden fırlayan
elektronun kinetik enerjisi ölcülür. Aradaki fark o molekül orbitalinin enerjisine (I) karşılık gelir.
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 36
 3*u
FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
Faculty of Science, Department of Chemistry N2 nin Fotoelekton spektrumu

NOT: N atomunun I1 değeri (14.54 eV)

1*g N2 den daha düşüktür.

2p (px,py)
pz
2p

3g 15.6 eV
Energy

16.7 eV
1u

2*u 18.8 eV

2s 2s

01/02/2022 2g KİM 203 –Anorganik Kimya I 37

 FEN FAKÜLTESİ KİMYA BÖLÜMÜ
O2 of PES
Faculty of Science, Department of Chemistry
3*u

1*g

2p (px,py)
pz
2p
1u

3g

2*u

2s 2s

2g
01/02/2022 KİM 203 –Anorganik Kimya I 38